Пасля дажджоў палявыя дарогі разбрынялі, і «Запарожац», слізгаючы коламі па гразі, паволі прасунуўся наперад. У люстэрка Валянцін бачыў, як прыціхла сядзелі на заднім сядзенні бацькі. Побач незадаволена пакрэхтвала Ірына.
— А дзядзька Антось яшчэ тупае па лесе?
— Тупае, тупае! Пра цябе неяк прапытваў,— паспешна азвалася маці.
— А, чорт! — вылаяўся Валянцін, калі адчуў, што машына забуксавала.
Бацька не вытрымаў, ажывіўся:
— Мо вылезу, вазьму ды і трохі падапхну тваю каробачку?
Валянцін нічога не адказаў: тонка выючы маторам, «Запарожац» выпаўзаў на тупкае.
...— Туз дзе? А ты думаў... Састарэў, аглух быў. Вочы белыя сталі. Як дурны, брэша на сваіх або на вуліцу ўлетку высунецца і ляжыць, пакуль машына над ім не засігналіць. Адале так яго і пераехалі. І не віснуў, здэцца, як ляжаў, так і астаўся. Пад яблыньку яго закапаў. Толькі мне дзіва, як гэта лесавы сабака дапусціўся, каб яго машына пераехала, а не сышоў дзе ў лес, у нетру, каб ніхто не бачыў...
— А кіньце вы пра сабаку, сабакары! Ты от, бацька, скажы яму... Папытайся, што ён рабіць надумаўся? Які ж чорт пёр яго ў карак жаніцца, каб кінуць? Ты думаеш, яна па табе вешацца будзе? Другога дурня знойдзе! А ты ёй кінуў-рынуў і квацеру, і ўсё, а сам гол, як сакол, папёрся!.. Мала, што сам агнюсіўся, дык і нас агнюсіў! А ты ўсё маўчыш, бацька! Даў змалку патачку!..
— Пачакай, маці, дай яму з дарогі пад’есці. Нагаворыш яшчэ, успееш. Дзела ў іх маладое. Яшчэ дзесяць раз змірыцца, а як не, то паедзе, сваю палавіну забярэ. Пасядзіць у нас, пакуль водпуск, атаву паможа скасіць, а то аднаму не даць рады...
У бацькі пасля гарэлкі зачырванеўся твар, і стаў добры настрой, і лепш не гаварыць яму, што работу ты кінуў назусім, што прыехаў таксама назусім.
...У кароценькім зімовым паліто з капюшонам, аблямаваным белай футрай, яна час ад часу злёгку прытупвала на халодных прыступках і здавалася безабароннаю і адзінокаю сярод глухой зімовай стыні.
Ён запытаўся, ці няма ў яе лішняга білеціка, хоць ведаў, што і сама яна спадзяецца купіць у каго-небудзь. Дзяўчына толькі моўчкі зірнула на яго і зноў сцялася ад марозу, а ён з вясёлаю ўпартасцю падумаў, што не адступіцца ад яе, пакуль не забярэ з сабою.
«Я магу даць білет»,— як мог сур’ёзна сказаў ён. Яна ўстрапянулася і па-дзіцячы наіўна папрасіла: «Калі ласка, а то я змерзла».— «А вы мне скажаце, як вас завуць?» — «Ірына».— «А мяне Валянцін. А білеты будуць у нас заўтра. Зараз мы пойдзем кавы вып’ем, а то вы можаце прастудзіцца».
Яна зноў сцялася, увесь яе адчужаны выгляд гаварыў: колькі вас такіх, што не могуць размінуцца, каб не зачапіць, і лічаць, быццам яна без гэтага жыва не будзе. «Вы мяне баіцеся?» — наставаў ён.— «Не, але...» — «Значыцца, пойдзем». Ён далікатна, але настойліва ўзяў яе за локаць. Яна пайшла.
У кафэ ён заказаў вячэру і два кілішкі каньяку. Ірына насцярожана паглядзела на яго, але нічога не сказала. Маўчаў і ён: не хацеў лезці ў гаворку, ды і тая гуллівая смеласць, што з’явілася на дварэ, тут, у светлай люднай зале, прайшла, было неяк няёмка, як заўсёды з незнаёмымі ці мала знаёмымі, калі застаешся адзін на адзін і не знаеш, пра што загаварыць, пра што запытацца.
— А я першы раз піла каньяк,— нечакана засаромелася, і яму стала добра ад яе наіўнасці.
Яе дробны, бялявы тварык заружавеўся, і яна неяк лёгка ўстрасала галавою, папраўляла рукою коратка астрыжаныя русыя валасы.
Дадому ён Ірыну не праводзіў, залішне не настыраўся з заўтрашнім спатканнем, пакуль чакалі на прыпынку яе аўтобус. Але назаўтра білеты ён усё ж узяў, і кіно яны глядзелі разам...
...Ён затрымаўся на рабоце і крыху спазняўся. Ірына цярпліва чакала яго, і ён, нічога не гаворачы, пацалаваў яе і пацягнуў за руку ў таксі:
— Паехалі!
— Куды?
— Паехалі!
Яна паслухалася і не пыталася, куды яе вязе, ці то разгубілася, ці саромелася шафёра: сядзела побач заціхлая і насцярожаная.
За руку ён павёў яе ў пад’езд, уверх па лесвіцы. Перад дзвярыма ўсё трымаў яе за руку і доўга не мог знайсці ў кішэні ключ. Яна не вырывалася, толькі шэптам пыталася і прасілася:
— Куды мы прыехалі? Пайшлі назад!
...Прачнуўся ён на досвітку. Ірына спала, утуліўшыся тварам у яго плячо.
Валянцін з усмешкаю, лагодліваю і зычліваю, паглядзеў на прыціхлую Ірыну, на яе бледны тварык, і ўсё спрабаваў угадаць, што ж так уразіла яго ў ёй. З твару, з постаці яна не была прыгажэй за тых жанчын, якіх ён ведаў, але ён разумеў — яна не магла так, як яны, махнуць рукою на ўсё і пайсці, куды захочацца, яна пойдзе, куды захоча ён, зробіць, што ён скажа,— яна была ягонай. Упершыню ён адчуваў, што жанчына — яго, што ён для яе і бог і цар!.. Так вырашыў ён канчаткова і за яе, пакуль спалохана прыціхлую...
Пасля снедання яны перавозілі Ірыны рэчы з інтэрната.
І наперадзе было такое доўгае, шчаслівае жыццё!
Першыя дні Ірына нібы баялася ў кватэры і была падобна на вясковую дзяўчынку, якая прыехала ў горад да багатых сваякоў. Ён жартаваў, што яна снуе туды-сюды, як мыш вакол печы, на якой спіць кот. Яна вінавата ўсміхалася:
— Я ніколі не жыла так. У дзетдоме, у вучылішчы, на фабрыцы. Усё ў інтэрнатах. Я пра такое і не думала!.. І муж з вышэйшай навукаю... Архітэктар!
Ён уяўляў, як жыла яна, маленькая і кволая, у дзетдоме, заўсёды ціхая і непрыкметная...
...Кожны раз, калі вяртаўся з камандзіроўкі вясною, Валянцін адчуваў, як мала прасторы і святла ў горадзе, як цесна і няўтульна тут пасля шчодрага неба над палямі, пасля далёкіх небакраяў, якія зубяцца ўдалечыні вузкаю палоскаю лесу; як нязвыкла і аднастайна пахне нагрэтым за дзень асфальтам — пасля прагрэтай сонцам за дзень раллі, пасля вясковых аселіц.
У пакоі было прахалодна і прыцемна. Ён нібы ўпершыню ўбачыў сваю кватэру: высланая дыванамі падлога, радыёла ля ложка, тэлевізар на століку ў куце, у другім фікус з бліскучымі, як паліраванымі лістамі; ля акна ягоны столік, пасярод пакоя яшчэ адзін стол, ля стала тры мяккія крэслы на кароценькіх растапыраных у бакі ножках; на століку шкляная вазачка, і на радыёле, і на століку, і на тэлевізары — усюды тоненькія буслікі, сабачкі на акуратна звешаных уніз трохкутнічкамі сурвэтках; невялічкая канапка, на якой ён любіў, як некалі ў дзяцінстве, адпачываць пасля доўгай сядні за сталом, заслана чысценькаю светла-жоўтаю сурвэткаю... Нават не верылася, што некалі ў гэтай кватэры было пуста і прасторна...
— Валік! А я думала,— з палёгкай уздыхнула Ірына, ускокваючы ў пакой,— што забылася замкнуць.
Яна пацалавала яго і адхілілася.
— Ой, які ты брудны, потны! У ванну, у ванну!.. Пакуль памыешся, есці зраблю.
І ўжо з ваннае чуў яе вясёлы, спакойны голас:
— Бачыў, які я дыван дастала? Каб яшчэ халадзільнік да гарачыні...
Яна прынесла яму бялізну. У стракатым цыратавым фартуху, у завязанай, як у ткачых, касынцы, яна ўбачылася другою, зусім не падобнаю на тую кволую і бездапаможную дзяўчынку,— гэтая спакойная, упэўненая жанчына неяк крыху нагадвала ў сваёй залішняй сур’ёзнасці дзіця, якое гуляе ў дарослага чалавека.
— Якая ты стала!
— Не трэба. Пасля...
Яна вызвалілася з яго рук і паправіла на галаве касынку.
...Ірына павярнулася, пстрыкнула выключальнікам радыёлы.
— Іра, я кідаю работу.
— Цябе знімаюць?
— Не. Сам. Помніш, расказваў перад камандзіроўкай? Дом знеслі. Яго зносіць не трэба было б. А мяне, каб не перашкаджаў, раёны інспектаваць паслалі. Знайшлі хлапчука!
— Дык што, як знеслі?
— Сабачымі вачыма на людзей глядзець?
— Думаеш, каму ў голаў? Кінь! А халадзільнік... Ты ведаеш, колькі каштуе самы лепшы?
— Хто?
— Не хто, а што. Халадзільнік.
— Не ведаю.
Добра і хораша іграла музыка.
У пакоі прахалодна начамі: гаспадыня перастала паліць у грубцы на ноч. А нават і вечарам яшчэ холадна на дварэ, у пругкай сінечы неба буйна свецяць зоркі, пахне вішняком, тонкім пачарнелым лядком, які ляжыць там, дзе былі гурбы, падмёрзлаю зямлёю. Неяк пустэльна і ўрачыста ў такія вечары на ціхай вулачцы, гулка пахрумстваў пад нагамі лядок, і аж не хапае грудзей, каб удыхнуць усю чысціню і свежасць паветра пасля душных кабінетаў упраўлення, дзе печкі паляць яшчэ па-зімоваму.
На стале яго за поўнач гарыць настольная лямпа, ад якой цёпла ў рукі. Можна ўсю ноч працаваць над эскізамі, лепшага месца і лепшага часу не было і не будзе. Але нешта не рабілася, не было настрою...
Валянцін ужо амаль з год не заязджаў да бацькоў, рабіў у раённым архітэктурным аддзеле і ўсё часцей і часцей думаў, што дарэмна «шчапіўся» з начальнікам, што дарэмна так напусціўся на Ірыну. І ён занудзіў, не выходзіў на людзі, асунуўся, пахудаў і быццам пастарэў. І ў пачатку восені паехаў да дзядзькі.
Ён не ведаў, чаму раптам захацелася паехаць да дзядзькі, можа, хоць у гутарцы адвесці душу з чалавекам, які зразумее яго...
...На ажарсцвелай траве ўзлескаў, на густых, насохла-пыльных верасах ужо ляжалі адзінокімі зорачкамі восені жоўтыя лісцікі бярозы; былі шэрымі ад расы ранішнія паплавы, а ночы пахлі цёплым туманам і яблыкамі, якія гулка стукаліся аб шчодрыя, шырокія грудзі зямлі; над палямі ляцела рэдкае павуцінне, асядала белымі ніткамі на раллі і блішчала на сонцы, якое яшчэ і грэла і ярка свяціла нейкім крышку журботным святлом,— гэта было ўжо не прадчуванне восені, а яе пачатак, добрае, спакойнае, з высокімі самотнымі жураўлямі, якіх з кожным годам усе менш і менш — ці яны гінуць, ці мяняюць старыя дарогі на новыя і там ляцяць па новых дарогах?
Валянцін памятаў, як аднойчы з-за кустоў алешніку, зусім блізка, у мяккім вільготным аўсе ўбачыў двух жураўлёў: яго — крышку вышэйшага, буйнейшага і яе — тоненькую і стройную побач.
Гэта даўні і балючы ўспамін — шырокае, прасторнае роднае поле і яны, адзінокія, насцярожаныя,— ці не адзіныя з тых, што паляцелі да яркага сонца, абмінулі роднае поле дзеля гэтага сонца!
...— А я думаў, ты да мяне і не заедзеш! Дарэмна, думаў, свісткі табе некалі рэзаў. Помніш?
— Помню. І дудкі з гусінага пяра.
— І дудкі! Які ты вымахаў! А я ўсё бліжэй да дому падыходжу. Там і вылечуся.
У дзядзькавых словах Валянцін адчуў боль і шкадаванне. Ці то не хацелася верыць у смерць, ці было шкада, што не зусім удалося жыццё? Некалі дзядзька быў камбайнерам на ўсю МТС, любіў сваю работу. Захварэў на туберкулёз, доўга лячыўся, а вылечыўся — і пажыць з жонкаю не давялося: памерла праз два гады ад родаў. Занямог і дзядзька — нешта сталася з сэрцам. Урачы гаварылі, што хвароба з вялікага хвалявання, што трэба супакоіцца,— і ўсё пойдзе добра. Праз два гады дзядзька пайшоў пастухом, а потым брыгадзірам стаў. Ужо ў інстытуце Валянцін чуў, што дзядзька прадаў хату і падаўся ў леснікі. Сын яго тым часам узрос, скончыў школу і ўладкаваўся ў горадзе, на заводзе. А дзядзька даглядаў пчол, выкошваў лясныя палянкі — абодвум братам па возе сена за тое, што некалі не пакінулі ў бядзе. Адведваў ён братоў кожны месяц. Акуратны, чысты, ён прыходзіў у вёску, слухаў, як гаманілі мужчыны, добра і спакойна ўсміхаўся, бо нешта ведаў такое, чаго ўсе не ведаюць яшчэ...
Валянцін на ўсе грудзі ўдыхаў сухі, моцны водар свежага ляснога сена, думаў пра дзядзьку і не каяўся, што прыехаў да яго. І ўсё ж нешта зрушылася ў душы, пахілілася, і ўжо неяк неўзаметку прыходзілі палахлівыя, як здрада, думкі, што тая спрэчка з «галоўным» нікому не патрэбна, што многія даўно забыліся пра той дом, які ён адваёўваў, што старадаўняя прыгажосць не дала б людзям скарэй правесці новую вуліцу, многім зарабіць прэміяльныя і пахвалу — што там нейкая развалюха! А ён сарваўся з перспектыўнай, цікавай работы...
На возера ішлі нацямочку. Спачатку вузенькаю сцяжынкаю сярод мокрага ад расы арэшніку і маладых, густых бярозак і асінак. Дзядзька ступаў спераду, няўклюдны ў сваёй брызентавай адзежы і закасаных паляўнічых ботах.
Маўчалі. Было хораша і добра, як заўсёды жнівеньскімі світаннямі і надвячоркамі.
Хвойнік, малады і шызы ў змроку, пачаўся нечакана, і сцяжынка перайшла ў гулкую, добра ўезджаную падводамі дарогу. Потым дзядзька павярнуў направа. Хвойнік кончыўся, пачаўся гонкі меднаствольны бор, высланы мяккай ігліцай і парослы густой высокай папараццю. За борам пайшоў нізкарослы рэдкі ядловец на касагоры. Наперадзе, у лагчыне, было бела ад туману.
— Вот табе і Азярышчы! — нібы сам сабе прагаварыў дзядзька і затупаў уніз.
У самым лагу дзядзька спыніўся, адкасаў боты, заклаў у ствол патрон,— патроны ён насіў у кішэні, браць на паляванне патранташ не любіў.
— Ідзі паўз гэты бок, там, у лазняку, прытуліся. А я тут, ля слупа, чакаць буду. Як далёка над возерам выхваціцца — не бі. Без сабакі ў гэту багну не ўлезеш. А дарэмна — нашто...— дзядзька павучаў Валянціна, як і некалі, даўно...
Туман высцілаўся над возерам лёгка і нізка. А як толькі выглянула сонца і пацягнула ветрыкам, туман застаўся толькі над самою вадою нараўне з чаротам.
Валянціну была відаць з-за кустоў дзядзькава галава, плечы і ствалы стрэльбы, на якіх мутна адсвечвала сонца...
Валянцін аж уздрыгнуў ад нечаканага імклівага посвісту крыл, паспешна ўскінуў стрэльбу і ўдарыў услед качкам раз, другі і толькі тады спахапіўся, што далёка было і страляў дарэмна. Прайшло некалькі чародак, але таксама далёка, над самаю сярэдзінаю возера. Затое потым, адна за адной, дзве імклівыя птушкі ішлі проста на яго. Валянцін цэліўся з асалодаю, «падвёў» і выстраліў. Крыжань гамашна ўпаў амаль пад ногі.
Пачуліся два дзядзькавы стрэлы. Валянцін уяўляў, як на гэты раз дзядзька павесіў стрэльбу ўніз стваламі — больш страляць не будзе — і прыладжвае качак да папругі. Зараз ён будзе ісці да Валянціна, страляць больш не дасць. Нашто, скажа, без толку глуміць птушку...
Ужо калі ўвайшлі ў лес, слых разануў траскучы, рэзкі гук трактарнага «пускача». Гук далятаў ад Азярышч.
— Дзе гэта, дзядзька?
— Канавы капаюць. Цераз год, казалі, араць трактарамі можна будзе.
— А Азярышчы?
— Тут зямля добрая. Цімафееўкі калгасу і людзям хопіць.
Больш дзядзька не сказаў нічога.
Гатавалі сняданак на двары, на трыножках. Валянцін варыў бульбу, пёк сала, а дзядзька тым часам аскуб, асмаліў, выпатрашыў качак і занёс іх у пограб у місцы з халоднаю вадою. Прынёс ён маласольных агуркоў, каўбасы і накрыў усё гэта ручніком на століку пад клёнам, вынес з хаты табурэтку, а за другую была высокая калодка, на якой дзядзька сек ламачча для трыножкі. Прынёс дзядзька і бутэльку «самадушкі». Сабе капнуў толькі на дно, для прыблізу.
Закусвалі моўчкі, не спяшаючыся, як і здаўна павялося ў сялянскіх сем’ях.
— Яшчэ ўліць? На мяне не глядзі. Мне яшчэ дзень па лесе тупаць.
— Не трэба. Не прывык я многа.
— Хм. А я думаў — распіўся. Жонку кінуў, з работы выгналі...
— Тут не саўсім так.
— Што, не глядзела ці з другім?..
— Не. А работу... сам кінуў. Пішуць, што ў любы час можна прыязджаць.
— Неяк выходзіць у цябе навыварат. А мяне, як знімалі, памучыліся, папацелі!
— А вас знялі? Лепшага брыгадзіра?!
— Помніш Яшку аднарукага?
— Дзіва што! Ён з аднае рукі па зайцу ніколі не мазаў.
— І Амельку помніш?
— Помню яшчэ нават, як Волька з нявесткаю кадоўбчык мёду ўкралі і за мёд хусткі пакуплялі!
— Скнараваты быў, але пчол умеў дагледзець. Пры ім і калгас мёду папрадаваў! Яшка падбіўся да прадсядацеля, спароў Амельку. Вывез пчол на ўзлесак, пчольнік яму паставілі. Самагонку гнаў, мёду на закуску хватала. Дазакусваліся! Пчол звялі. Грахі на самалёты спісалі, што зелле труцяць. Тады Яшка кліны і пад мяне падбіў. Я ў райком да Цвіркі. Наказаў, каб паставілі на работу назад або другую далі. Прыхварэў я быў, а пакуль падлячыўся — Яшкавай і нагі тут няма. З парціі яго выгналі, з работы. Недзе к жончынай радні на Украіну з’ехаў.
— І вы маўчалі? Напісалі б!..
— А што пісаць? Хлопца з цехнікума прыслалі, вучоны. Абвыкнецца з людзьмі — гаспадаром будзе. А мне і тут добра... Ну, ты тут прыбяры, пахадзі дзе, паспі, а то сёння ўспароліся не ў пару. А мне лес глядзець...
Прачнуўся Валянцін прыцемкамі. Дзядзькі не было яшчэ з лесу, і Валянцін чамусьці ўзрадаваўся гэтаму, спехам сабраў рукзак, замкнуў на вісячы замок хату, паклаў ключ у шчылінку ў вуглу і сцежкаю пакіраваў да шашы, каб паспець на апошні аўтобус, хоць і ведаў, што дзядзька пакрыўдзіцца на яго...
Пасля паездкі да дзядзькі стала яшчэ горш мучыць адзінота і раскаянне, і ўсё часцей і часцей не знаходзілася, чым апраўдаць сябе...
Ён чуў, як на ганку затупацелі, і падумаў, што да гаспадыні ў госці зноў прыйшоў сын. Але дзверы адчыніліся ў яго пакой, і ўвайшоў бацька — у хромавых ботах, у сінім галіфэ, у сівенькай рубашцы навыпуск. Твар яго быў чыста паголены і чырвоны ад гарачыні. Следам увайшла маці ў святочнай сукенцы з кароткімі рукавамі, з карзінаю ў руцэ, накрытаю вышываным ручніком.
Бацька засмяяўся, пакашляў, працягнуў Валянціну руку:
— Здароў, сынок! Прыехалі глянуць, як ты тут...
Маці пацалавала Валянціна ў лоб.
— Але ж і гарачынішча, як улетку стала,— загаварыла яна, выціраючы твар рукою.— У аўтобусе цесната, а я адна месца за траіх займаю. Куды ж гэта ты? Мы ў хату, а ты з хаты.
— У магазін забягу, а то зачыняць на абед.
— Нашто? Бацька тут усяго ўзяў.
— Чаму? Піва мо ест, то хай возьме.
Калі Валянцін вярнуўся, стол быў устаўлены частункам.
— У нас цяпер яблык няма куды дзяваць. Сыплюцца, гніюць. Свінням па кашы носім. А недзе ж людзі жадны гэтаму яблычку!
— А хопіць табе з гэтым садам! Адна песня ў цябе! Карове яшчэ і пылінкі на зіму няма! Сад твой есці не просіць!..
— Што ты ведаеш! Назбіраем і карове! Будзе час...
— У цябе век «зробім»! Табе пакуль агню пад хвост не пакладзеш!..
Валянцін падумаў, што бацькі, чаго добрага, пачнуць сварыцца.
— Давайце яшчэ па адной,— прапанаваў Валянцін.
Бацька прыкусіў, закурыў.
— Дык мы вот, сынок, к табе,— пачала маці, кінула вокам на бацьку, але той засяроджана піў піва.
Маці слязліва зашморгала носам.
— Была ж я ў твае, але... Пісьмо прыслала. Сынок жа ў цябе нарадзіўся! Але... Цяжка ёй адной. Не па-людску неяк выходзіць. І бацька жывы, і дзіця сіратою. Цяжка ёй адной...
Маці выцерла вочы.
Бацька ўсё піў піва, не падымаў вачэй, пакашляў і глуха сказаў у шклянку:
— Трэба ж, Валік, дзіця глядзець. І мы дадому ўнучка, як трэба, возьмем. Праўда, Мар’я?
— Але ж, але! І яна, сірата, як былінка адна ў полі, без помачы не выгадуе...
Як толькі пад’ехалі дадому, бацька борздзенька выскачыў з машыны і пабег адчыняць вароты.
Валянцін затармазіў ля самага парога. Пакуль ён з вядром і анучаю ў руцэ выціраў машыну, маці з Ірынаю паставілі на стол ежу, хоць толькі што былі за сталом — гасцявалі ў мацерынага брата.
У хаце і бацька і маці ажывіліся, весела затупалі, і Валянціну аж смешна было ўспомніць, як прыціхла сядзелі яны ў машыне. Ён адчуваў, што бацькі рады і яму, і Ірыне.
Валянцін нібы памаладзеў за апошнія гады, быў стройны, з чыстым хударлявым тварам. А Ірына раздабрэла, раздалася.
— Што ж гэта мы, бацька, з-за стала зноў за стол?
— У гасцях добра, а дома яшчэ лепш. Ты ж там і губ не памачыў.
Пасля першай чаркі ў Валянціна закружылася ў галаве, і ён, як мог, налягаў на кіслыя агуркі.
— Добра было б, каб і Вовачку з сабою ўзялі,— уздыхнула маці.
— Каб не ў лагеры, узялі б,— адказала Ірына.
— Што ж той лагер! Тут бы з хлопцамі выгуляўся на волі,—махнуў рукою бацька.
— А ты там не п’еш хоць? Нейкі лядашчы, як і быў. Ірына, бач, маладзец,— загаварыла да Валянціна маці.
— Не, слава богу. Бывае гады ў рады,— адказала за мужа Ірына.— Хіба ж ён язвеннік!
Валянцін налягаў на каўбасу, агуркі — у апошні час ён палюбіў добра, усмак з’есці — і думаў, каб не забыцца сказаць Ірыне ўзяць агуркоў з сабою.
1970