Шмат кавярняў ёсць у Празе
толькі лепшай не шукай,
бо сюды, сказаць па праўдзе,
ты заходзіш, нібы ў рай.
Чорнай кавы пах прынадны..
І вітае ўсіх гасцей
зачарованым паглядам
залаты лятучы змей.
Ён калісьці быў на волі
і Адама спакушаў,
а прывязаны да столі
смірным і лагодным стаў,
на прышэльцаў пазірае
з незатоенай журбой,
хоць з часоў біблейскіх ззяе
залацістаю луской.
Змей, вядома,— для рэкламы,
з дрэва ці мо з прэс-пап’е,—
ён зялёнымі вачамі
назірае,
хто што п’е.
І калі ты выйдзеш з нормы
ці пачнеш вярзці ману,
змей цябе знячэўку торкне
і пакажа на сцяну
(там стаяць Адам і Ева
і смяюцца ад душы,
бо пладоў пад’елі з дрэва
і паспелі саграшыць):
паглядзі, маўляў, як людзі
жыць не могуць без уцех,
так яно было і будзе:
грэх — як смех,
а смех — не грэх.
...Селі й мы пад тое дрэва
(ці то дуб, ці, можа, вяз),
і рэальная ўжо Эва
выслухала наш заказ.
Вабна бліснулі калені,
нібы сполахі ў імгле,
і праз нейкае імгненне
кубкі з кавай — на стале.
Здзіўленыя тым уменнем,
з македонцам маладым
каву п’ём
і ў вочы змею
з цыгарэт пускаем дым.
Дым у вочы мы пускаем
змею і самім сабе
ды лянотна разважаем,
нібы ўпрэлі на касьбе.
Разважаем не пра каву,
не пра Эвін стройны стан.
— Грошы ёсць — не трэба славы,—
кажа цвёрда Радаван.
Не пярэчу я, ды згоды,
згоды я яму не дам,
мо таму, што ад прыроды
я маўклівы, як Адам,
і такі ж на славу прагны,
і такі ж... наконт жанчын.
— У раю хіба ёсць рангі?
— Як не ведаеш, маўчы!
— Змей па-чэшску — «гад», а з гадам
сябраваць ці станеш ты?
— І для гада ёсць спагада,
калі гад той — залаты;
калі сувязі ён мае,
блат,
ці шчыліну на склад,
ці пасаду дзесь займае,
ці камусьці кум і сват...
Выпіў каву нетаропка
македонец Радаван,
спрэчцы той паставіў кропку:
— Маладых не зводзь у зман!
І шчэ большымі сябрамі
мы выходзім з-за стала.
...Не міргае змей вачамі,
бо яны ў яго — са шкла.