epub
 
падключыць
слоўнікі

Якуб Колас

Маці

Непрыветна цераз вокны

        Ночка пазірае.

Ціха ў хаце. Ўся сямейка

        Спіць, адпачывае.

 

Натрудзіўшы добра рукі,

        Натаміўшы плечы,

Толькі маці з вераценцам

        Туліцца пры печы

 

Ды прадзе, прадзе кудзельку.

        Скача вераценца,

А за ім густыя цені

        Бегаюць па сценцы.

 

*

 

На камінку гарыць корчык,

        Злотам іскры скачуць.

За аконцам вецер ходзіць,

        Глуха вербы плачуць.

 

Зябнуць вербы на марозе,

        Тулячыся к стрэсе.

Снегам вецер сыпле ў дзверы,

        Ходзіць шум па лесе...

 

І пад гэты шум трывожны

        Думае старая,

А ўслед думкам неспакойна

        Вецер падпявае.

 

*

 

І ўсё ўстала прад вачыма

        Беднае кабеты:

Маладыя дні дзяціны,

        Дзявочыя леты,

 

Радасць жыцця і нягоды,

        Сваркі, трасяніна –

Ўсё, чым жыцце напаткае

        Ў цяжкую часіну.

 

Ўсё прыпомнілася беднай, –

        Горка, цяжка стала,

Галаву набок схіліла,

        Прасці перастала.

 

*

 

Вось і муж усплыў на думу –

        Рана смерць скасіла!

Дробных дзетак ён пакінуў –

        Без пары магіла!

 

Жыў ён бедна. Спадзяваўся

        Свой прыдбаць куточак,

Хату вывесці, зямелькі

        Прыкупіць шматочак,

 

Бо агоркнуў хлеб батрацкі,

        Жыцце падʼярэмна...

Ды не выйшаў з-пад няволі,

        Біўся век дарэмна!

 

*

 

Гасне корчык на камінку,

        Пацямнела ў хаце,

Поўнач пеўні пракрычалі,

        Але не спіць маці.

 

Цягне нітку. Вераценца,

        З рук упаўшы, грукне,

Ды нясмела, як убогі,

        Ў дзверы вецер стукне.

 

Думкі думку падганяюць,

        Не даюць спакою,

Ўсё лятаюць над кабетай

        Нуднай чарадою.

 

*

 

Уздыхнула цяжка маці,

        Аб сынку гадае,

Што ў астрозе, ў паняверцы

        Кару адбывае.

 

І за што? У толк не возьме

        Бедная кабета

Ні законаў гэтых мудрых,

        Ні парадкаў свету.

 

Вецер вые за вугламі,

        Ў коміне галосіць.

Куды толькі думка тая

        Матку не заносіць!

 

Зябнуць вербы на марозе,

        Глуха лес гамоніць.

Думка думку выклікае,

        Думка думку гоніць.

 

[1908]


[1908]

Тэкст падаецца паводле выдання: Колас, Я. Збор твораў: у 20 т. Т. 1: Вершы, 1898―1910