Як свет наш зʼявіўся,
Людзьмі засяліўся,
Ад сівага веку
Не знаў чалавека, –
Магу пабажыцца,
Магу залажыцца, –
Каб ён так маліўся.
Адслужым малебен.
Ці ж цар нам патрэбен?
Патрэбен ён, братцы,
Як прус у аладцы,
Як у мосце дзірка,
Як з гразі зацірка,
Як скула балячцы.
І меў ён адвагу
Цароў зваць ў Гаагу,
Каб войн не вялося,
Крыві не лілося.
Ці ж гэта не смешна –
Зрабіць так паспешна,
Ці чулі брадзягу?
Хваліўся бясконца,
Йдучы на японца,
З мікады смяяўся,
Ды ўсім выстаўляўся,
Ды кідаў мільёны,
Слаў ён іконы, –
Без флоту застаўся!
Вось цар занудзіўся,
Што сын не радзіўся.
Беглі гадочкі,
Раджаліся дочкі.
Раздаў цар мільёны
На цэрквы, на звоны:
– Сына прасіце, папочкі!
Трасліся ўсе муры,
Папы лезлі з скуры –
Кадзілам махалі,
Чыталі, спявалі,
Трывожылі Бога, –
Не выйшла нічога:
Усе модлы прапалі.
Раскрыпт цар надрэпаў,
Зʼявіўся тут Трэпаў
Для ўсіх нечакана,
Як воўк з-за кургана.
І стаў ён пасрэднік, –
Радзіўся наследнік,
Але ці Раманаў?
Вось ліха наперла,
«Крамола» не змерла, –
Не жыць з залатоўкі.
Пайшлі забастоўкі,
Паўстаў люд убогі,
Пасталі дарогі.
Цар бачыў вяроўку,
Пусціў ён у порткі.
Падбег Вітэ вёрткі,
І Рыман, і Міны,
Розныя скаціны...
Нагайкі, расстрэлы
І лес штыкоў цэлы, –
Цягнуць людзей на асіны.
Пануй, Мікалае,
Часіна такая,
Трымайся прастола,
А будзе вас гола.
Закончан малебен,
Ты нам не патрэбен,
Другі і апошні Мікола!
[1908]