epub
 
падключыць
слоўнікі

Якуб Колас

Над магілай партызана

На ўзгорку пясчаным тры хвоі

Ад даўняга часу стаяць.

Бязлюдныя пусткі спакою

Вакол палажылі пячаць.

 

Не ходзіць тут з плугам араты,

Каса не звініць на зары.

Не згледзіш ні клуні, ні хаты,

Шумяць адны толькі бары.

 

Ды вецер гуляе з пяскамі,

        Расчэсвае хвоям чубы,

Ды зрэдку дзяўчаты з кашамі

Праходзяць між іх у грыбы.

 

І вось нечаканыя госці,

Атрад баявы партызан,

Прыходзяць пад хвоі, кагосьці

Нясуць на пясчаны курган.

 

Акінуў вачамі паляну,

Узгорак, пяскі камандзір

І знак падае партызанам

        Пакласці насілкі на жвір.

 

Дзве пары суровых, адважных

Маўклівых ваяк-партызан

Насілкі спускаюць уважна

На дол, чабаровы дзірван.

— Мы тут пахаваем героя,

Капайце магілу, сябры.

Журботна стаялі тры хвоі,

І шум прытаіўся ў бары.

 

Рытмічна ўскідаюць лапаты

        Угору пясок залаты,

Дзе хвоі развесілі шаты

На бераг узгорка круты.

 

Гатова магіла — прыпынак,

Халодны і вечны спакой.

На ложы з духмяных галінак

Ляжыць нерухома герой.

 

Самкнёны павекі, расніцы,

Як мрамар, застыў яго твар.

Крывавыя кроплі-брусніцы

        Пад чубам палаюць, як жар.

 

Закрыты цяпер яму далі,

Пуціны зачынены ўсе,

А вусікі чуць высядалі

У свежай юначай красе.

 

Падходзіць хвіліна цяжкая —

Зямлі даручыць яго прах.

Употай слязіна блукае

На чэсных сяброўскіх вачах.

 

І выйшаў наперад з іх круга

        І словы сказаў камандзір:

—Хаваем мы вернага друга.

Спакой твайму праху і мір!

 

Не ведаў ты страху ніколі,

Быў верны і храбры ў баю.

За край, за радзіму, за волю

Аддаў маладосць ты сваю.

 

Няхай жа гад-фюрэр крывавы,

Кат-Гітлер запіша на лбе:

Здабудзе ён толькі той славы,

        Што знойдзе асіну сабе.

Клянёмся табе над магілай,

Наш верны таварыш і брат:

Мы знішчым фашысцкую сілу,

Жывою не пусцім назад!

 

– Клянёмся! — ваякі сказалі.

– Клянёмся! — адказвае бор.

– Клянёмся! — азваліся далі.

– Клянёмся! — гамоніць прастор.

 

8/ІХ 1941


08.09.1941

Тэкст падаецца паводле выдання: Якуб Колас. Т. 3 : Вершы, 1939―1945