У пастуха было у стадзе
Больш за тысячу авец,
І трымаў ён іх ў аградзе,
Дзе рос адзін мох і сівец.
Авечкі часта галадалі,
Ягняткі дохлі маладыя.
Трыбухатыя, худыя
Авечкі ногі чуць цягалі.
А за парканам раслі травы,
Ішлі палі падрад у лавы,
Гай зялёны, лес чарнявы,
Рос і хвойнік маладнявы.
Авечкі ў дзіркі пазіралі
І слінкі, бедныя, глыталі.
Жыць далей так не стала сілы –
Трыбух сцягнула ім і жылы.
І што ж рабіць было ўжо стаду.
Вось бараны прыйшлі на раду.
Пабляялі тры гадзіны,
Трохі змялі сабе спіны
(Аж да бойкі тут дайшло).
А назаўтра, ўстаўшы рана,
Да свайго пайшлі Сцяпана
(Дзесяць штук усіх пайшло).
Сам пастух сядзеў у хаце,
Стрыг авечак, скуру дзёр,
Ды гуляў каля азёр
І качаўся ў сенажаці.
Выйшаў ўперад, пакланіўся
Пастуху стары баран
І сказаў: «Вяльможны пан!
Ці на нас ты прагнявіўся,
Ці за што ты нас караеш,
Што ў загон нас заганяеш.
Бʼюць падпаскі нас няшчадна,
Нас сабакамі цкуюць,
Дарма воўну нашу рвуць...»
Гаварыў ён доўга, складна.
Пастух слухаў усё да слова.
– Зробім, – кажа, – усё нанова:
Волю дам вам, небажаткі;
Будуць цешыцца ягняткі,
Вас не будуць болей біць,
Будзе што вам есці, піць...
Забляяла усё стада,
Скача з радасці грамада...
К пастуху прыйшлі падпаскі,
Сталі радзіцца яны,
Каб не страціць ў стадзе ласкі,
Каб маўчалі бараны.
Што ж, пусціць авец на волю?
Больш работы будзе ім:
Авец трудна пасвіць ў полі;
Як заманіш іх і чым.
Покі там яны судзілі,
Злосць напала на авец.
Бараны паркан пабілі.
Бачаць – кепскі тут канец.
Бягуць падпаскі, пастух з імі:
– Стойце, стойце! Усё дамо.
Скінем цяжкае ярмо.
— Эй, падпаскі! Жэрдзе вымі!
Як пачула стада волю,
Дык давай гуляць па полю –
Па аўсе ды па ячмені.
Сціснуў палку пастух ў жмені:
– Мы ж далі ім, што хацелі,
На зямлі ляжыць паркан,
А яны авёс паелі!
Кліч сабак сюды, Іван!
Як вам, хлопчыкі, здаецца:
Як я ў кадзь вады налью,
Клёпкі вон падастаю,
Дык вада ці астанецца?
Красавік, 1907