Нявесела ў хаце,
Трывожна ў сяле.
Ні хлеба, ні солі
Няма на стале.
І татку забралі
У войска паны,
А дзеці — іх трое —
Пры матцы адны.
І што цяпер будзе? —
Гадае Пятрок.
Яму ж ужо стукнуў
Дзевяты гадок.
Пара б і вучыцца,
Дык школы няма,
І панскія школы
Не вучаць дарма.
Няма ў што адзецца,
Плаціць няма чым.
І кружацца мыслі,
Як мухі, над ім.
А гляне на ногі
Пятрок на свае —
І лыка на лапці
І то нестае.
Надраў бы, каб можна,
Лазовай кары —
Лясы ж і балоты
У панскім двары.
А бацька ваюе...
За што? За каго?
Ці ўбачыць жывога
Ён татку свайго?
На сэрца кладзецца
Дум горкіх цяжар.
Але ён у хаце
Адзін гаспадар.
*
З вайны ідуць весці
Панам не пад густ.
І Бэк і Рыдз-Сміглы
Пашыліся ў куст.
Пабег пан Масціцкі,
Складкоўскі-Славой
За ім пакаціўся,
Як голы навой.
Забегала панства,
Графы і князі,—
Адно толькі чуеш
Каманду: «Вязі!»
Бягуць, уцякаюць,
Аж пяты бразджаць.
І рушыла раптам
Чырвоная раць!
Сталёвая лава,
Як гром, ураган, —
За танкамі танкі,
Бы хмар караван.
Імкнуць, як разводдзе,
Як морскі прыбой.
Змятаюць вяльможных
Савецкай мятлой.
Народ высыпае
З пагорбленых хат:
— Ох, сіла ж якая!
— Ох, колькі ж гармат!
Рабочыя рукі
Кавалі яе
Для яснае долі,
Для волі свае.
І гэтую волю
Прыносіць сюды
На сцягах савецкіх
Танкіст малады.
Выходзіць насустрач
Дзяўчат чарада.
Байцы і сяляне —
Адна грамада.
Пятрок пазірае,
Не верыць вачам.
Байцы, камандзіры!
Вы родныя нам!
Глядзіць, з-за узгорка —
І хто ж гэты хват? —
Ідзе басаногі
Ваяка-салдат.
А боты ўрачыста
Нясе на плячах.
Шынелька — жаль глянуць,
Кіёк у руках.
Бліжэй падыходзіць,
Гукае здалёк:
—Збавіцелям слава!..
Дзень добры, сынок!
—То ж бацька мой, татка!
Як крыкне Пятрук.
І сына цалуе
Ваяка Паўлюк.
— Даволі пакуты!
Згінь, панская мразь! —
І канфедэратку
Ён вобземлю — бразь!
7/Х 1939