Атабарыўся я не ў цэнтры сяла, нават не ў дамку-церамку для заезных людзей, а ў канцавой хаце мясцовага каваля. Не на бойкім месцы стаяла тая хата, сяліба збягала ледзь не да самай вады, і я быў рады, што займеў такое зручнае жытло. З гаспадаром бачыўся не часта, таму неяк само сабою сталася, што здружыўся з яго дачкою — пяцікласніцай Юлькай. Яна для мяне зрабілася і гідам, і добрай дарадчыцай.
Мы кожнай нядзельнай раніцай выцягвалі з падстрэшша вуды, ішлі на ўлюбёныя Юльчыны мясціны і заміралі ў чаканні акунёў.
Але ў той дзень на возеры чаплялася, як Юлька казала, толькі адна матрасня. Капітана падчапіць не ўдавалася. І дзяўчынка, абхапіўшы рукамі калені, з надзеяй у вачах усё глядзела і глядзела на паплаўкі.
Раптам Юлька падхапілася.
— Не ўловім! — сказала яна.— Хадзем на раку. Мо русалку пабачым...
І павяла мяне Юлька ад возера, напрасткі, ледзь прыкметнай сцяжынаю — спачатку балацінкай, а потым і сухапутам, зарослым непрывабным драбняцом. Нарэшце перасеклі гасцінец і апынуліся на даволі-такі ладнай лугавіне, пасярод якой і ляжала тая віхлястая палоска ракі. Прайшлі яшчэ крыху берагам, і Юлька прыклала палец да вуснаў:
— Тутака...
Мы леглі над самым вірком і пачалі ўзірацца ў яго таямнічую глыбіню. Тады-сяды з-за аблокаў паказвалася сонца, прасвечвала вірок, і відаць было, як там, над пясчаным дном, ляніва снавалі цені. Іншы раз яны рабілі разварот, і дно нібы ўспыхвала і адлівала срэбрам. Язёў змянялі акуні, і тады Юлька, зачараваная ўбачаным, шаптала:
— Во дзе яны!.. І ўсе — капітаны...
А русалкі не было і не было. Ці яна не пажадала нам трапляць на вочы, ці адплыла куды-небудзь у суседні вірок, Юлька не ведала і таму лічыла сябе нібы вінаватай. Я адчуваў гэта, бачыў, як хмурыўся тварык дзяўчынкі, і хораша думаў пра яе. Бач, адважылася прыадкрыць завесу свайго таямнічага свету, а цяпер вось і перажывае...
Доўга яшчэ ляжала Юлька ў траве. Прылятаў аднекуль свежы ветрык, і берагавы аксаміт пераліваўся жывымі хвалямі. Мне здавалася ў такія хвіліны: побач са мною з распушчанымі льнянымі косамі не Юлька — русалка.