З гадзіну мо і застаецца мне да начнога поезда... Сабраўся, стаю, апрануты, пазіраю на старыя ходзікі на сцяне: пакутліва цягнецца час... Нарэшце і гаспадыня выходзіць з-за дашчанай пераборкі спальні, уздыхае, засмучона ківае галавой:
— Ну, вось яшчэ адзін едзе... Не шанцуе мне з гэтымі кватарантамі, дый годзе: не затрымліваюцца! У іншых вунь і жэняцца, і дзяцей раджаюць...
Ціхі, дакорлівы голас самотнай Міканораўны, здаецца, гучыць далёка-далёка, як у сне.
— Прысядзьма перад дарогай — каб усё добра было на новым месцы...
Садзімся. Пажылая жанчына, склаўшы на каленях худыя рукі, усміхаецца, пазірае ў акно. Ці то ад вулічнага ліхтара на высокім слупе, ці то ад зіхатлівай поўні ў дварэ зусім светла. Далёка, наскрозь бачны голы сад... За ім — чорная купка хмызу, чыгунка. Дзіўны стан ахоплівае мяне — я ўвесь у палоне нейкіх яшчэ не ўсвядомленых пачуццяў страты, глыбокага шкадавання. Адкуль гэта шчымлівая туга? Што асаблівага пакідаю я ў раённым гарадку?
Густая цішыня начнога дома чуйна ловіць гукі: соладка варочаецца за пераборкай унук Міканораўны; з мяккім шамаценнем падае з печы на падлогу вялікі сонны кот; надакучліва, кропля за кропляй, плёскае з рукамыйніка ў жалезны тазік вада...
— Ну, бывайце, Міканораўна,— кажу гаспадыні апошнія сардэчныя словы.— Дзякуй за ўсё вам...
А сам яшчэ добрую хвіліну баўлюся, не ўстаю з табурэткі — нібы прырос, нібы чагосьці чакаю. І прагна прыслухоўваюся, ды чую цяпер ужо толькі трывожнае тахканне ўласнага сэрца.
Нарэшце знаёма грукаюць за плячымі дзверы. Выходжу ў двор. Якая прыгажосць, якое хараство вясновай ночы! Лімонна-жоўтае святло шчодра залівае ўсё навокал, мякка падае на зямлю. У чорным праёме дзвярэй выразна бялее невысокая постаць Міканораўны. Затрымайся я на хвіліну яшчэ, і зычлівая гаспадыня не вытрымае, зноў пачне гаварыць мне ў дарогу розныя спагадлівыя словы. Каб не чуць яе сумнага голасу, спяшаюся хутчэй выбрацца на вуліцу.
Ісці лёгка. Снег даўно сышоў, зямля адтала, але начны марозік добра прыхапіў яе зверху: звонка, як шкло, лопаюцца пад нагамі ў маўклівым бязлюддзі вуліц тонкія льдзінкі калюжын. І здаецца, менавіта гэтыя льдзінкі, гэтая сырая халодная зямля напаўняюць паветра незвычайным пахам вясны... Ціха. У дамах спяць. Спіць у празрыстым казачным святле гарадок. Магчыма, толькі я сваімі крокамі і парушаю яго цішыню. Вострае пачуццё самоты, таго незразумелага мне шкадавання не пакідае, усё мацней вярэдзіць сэрца. Няўжо вось так, са скрухай, усё жыццё давядзецца пакідаць розныя мясціны, як гэты першы ў маёй працоўнай біяграфіі гарадок?
І раптам узнікае да болю шчымлівае, неадольнае жаданне, каб хоць хто-небудзь застаўся ў маім сэрцы з усіх, каго тут ведаў, з кім гаварыў, смяяўся, сумаваў, каб і мяне, калі ўжо буду далёка адсюль, нехта помніў...
Захоплены гэтымі новымі, яшчэ не зусім яснымі для сябе пачуццямі я, уражаны, спыняюся ў двух кроках ад драўлянага моста, утрапёна слухаю, як трывожна шуміць, пульсуе пад ім талая вада, і нечакана, нібы звар’яцелы, зрываюся з месца. Амаль скочваюся з крутога схілу, бягу ўніз гразкім поплавам, паміж старымі пахілымі вербамі — туды, дзе ля самай рэчкі прыткнулася на грудку хатка з саламянай страхой. Адна думка, адно імкненне — убачыць яе, тую чарнявую маладзенькую настаўніцу, паспець сказаць ёй... Што — я і сам толкам не ведаю. Але калі дабягаю да хаціны, калі, кінуўшы ў рэдзенькі куст бэзу свой чамадан, стукаю ў шыбіну і бачу, як запальваецца святло ў яе пакоі, як паказваецца з-за белай фіранкі яе мілы спалоханы тварык, радаснае хваляванне перапаўняе мяне...
Потым мы стаім ля паркана, на ёй нейкая не па росту, надта доўгая, паддзёўка, белая пуховая хустка. Я сціскаю маленькія дзявочыя рукі ў сваіх, адчуваю іх цяпло і, невыказна шчаслівы, маўчу. І калі на развітанне яна ўжо сама даверліва туліцца да мяне, дакранаецца мяккімі губамі да маёй шчакі, нечаканая думка нібы абпальвае мяне:
«Божа, як жа раней не здагадаўся: я ж кахаю яе! Даўно, моцна кахаю... Куды еду? Навошта? Што раблю?!»
І ўжо ў цьмяным святле пустога халоднага вагона, уладкаваўшыся ля акна, прыгнечана сачу за змрочнай сцяной бясконцага лесу і пакутліва думаю, што ўжо ніколі не сустрэну такой цудоўнай дзяўчыны, як гэта: вось толькі прыеду на новае месца і адразу напішу ёй — пра ўсё, пра ўсё...
Дзіўна, але так і не напісаў ніводнага пісьма, хоць і цяпер трывожыць сэрца ўспамін: дастаткова прыплюшчыць вочы, і я выразна бачу перад сабой і зялёную месячную ноч, і тужлівы дзявочы твар, захутаны да самых вачэй у пуховую белую хустку...
1978