Дзень сканаў за гарой, а над соннай зямлёй
Выплыў месяц пурпурна-крывавы;
Над разлогамі ніў хутка-шыбка ён плыў,
Прытрымаўся над соннай дубровай.
Між адвечных дубоў асвяціў рой крыжоў,
У высокай траве прытаіўся;
Плямай яснаю поўз па курганах, як смоўж,
То малюнкам на небе лажыўся.
Ціш усюды — спакой... Над званіцай старой
Звон зыклівы раптоўна раздаўся;
Разам з ім — пад дубом — над старым курганом
Трэснуў камень і з гукам распаўся.
І ад дзіваў такіх вецер, змёршы, заціх,
Месяц хмаркаю ў небе закрыўся;
З-пад раскопаў зямлі цені шпарка ішлі —
Во адзін з іх к крыжу прысланіўся.
У мазолях рука — верны знак мужыка,
Свецяць дзіўным агнём яго вочы;
І з грудзей гукнуў кліч: «Брацця! Ўсе, хто тут спіць!
Брацця, ўстаньма усе гэтай ночы!
Сярод ніў ды палёў хараводаў-кругоў
Мы натворым, успомнім былое;
Песню так завядзём, як тады, як агнём
Ў нас кіпела жыццё маладое.
Хай жа песня ляціць, хай жа песня гудзіць,
Разальецца па долах, па нівах!
Нашай песні такой не чутно з пары той,
Як ляглі мы у цёмных магілах.
Прахадзілі гады, заціралі сляды,
Заціралі сляды нашых спеваў;
Над разлогамі ніў іншы голас паплыў,—
Спеў чужы плыў над нашым засевам.
Брацця! Ўсе чым хутчэй хай з магілы сваёй,—
Брацця, кожны на свет з вас выходзе!
Мы ім песню спяём, песню зычну, як гром,
Ў ёй раскажам аб нашым народзе.
Ў ёй пець будзем аб тым, што было, ды, як дым,
Расплылося у віхравай хвалі,—
Тую славу-пачот, якой слыў наш народ,
Ды ўсё злыдні яму паскрывалі.
Каб ніводзін і з іх не чураўся сваіх
Рук, пакрытых карой мазалістай;
Мовы дзедаў, бацькоў для гаворкі паноў
Не чураўся ў хацінцы айчыстай.
Хто зямлі гэтай сын, ўстаньце ўсе, як адзін!
Гэй, раздайся ты, песня ўдалая!
Хай твой зык паплыве, дзе народ наш жыве,
Долю-мачыху дзе праклінае.
Ён забыўся пяяць, ўмее толькі стагнаць;
Песні болем яго налітыя.
Хай жа зычны наш спеў ўспомне ўраз, неўспадзеў
Яму прошласці дні залатыя.
Чуць магутны прызыў да магілаў даплыў —
Разамкнуліся мігам магілы;
З-пад раскопаў зямлі цені шпарка ішлі
Хараводам між крыжаў пахілых.
Зычны родны напеў з іх грудзей паляцеў,
Словы радасцю дзіўнай пяялі;
К волі, к шчасцю прызыў дзесь над сёламі плыў,
Рассыпаючысь рэхам у далі.
І замоўк дзіўны хор. Плыла песня ў прастор,
Тоны доўга ў паветры звінелі;
Прадзядоўскі напеў над палямі ляцеў,
Потым сосны аб ім ліш шумелі.
1914