epub
 
Падключыць
слоўнікі

Канстанцыя Буйло

Курган

Там, дзе быстраю хваляю рэчка плыве,

У даліне між цёмнага лесу,

Прытаіўся высокі зялёны курган

Пад плакучых бярозак завесай.

 

Руж здзічэлых кустамі зарос ён увесь,

Хто садзіў іх - ніхто тут не знае,

Між руж камень стаіць; пазалоту з яго

Сцерла часу рука векавая.

 

А на камені надпіс: «Пад тым курганом

Ляжаць двое - хлапец і дзяўчына:

Пад бярозкай зялёнай схаваны Янук,

Пад кустом ружы дзікай - Галіна».

 

Хто іх тут пахаваў і былі кім яны -

Надпіс гэты не кажа нічога.

Аб усім давялося даведацца мне

Ад вандроўнага дзеда старога.

 

- Шмат гадоў працякло, як было гэта ўсё, -

Пачаў дзед. - На гары над далінай

Двор вялікі стаяў. У двары тым жыў пан

Нейкі з дочкай прыгожай, Галінай.

 

Тут, бывала, штоноч цэлы двор у агнях;

Шмат паноў адусюль наязджае,

Цэлу ноч п'юць, пяюць і гуляюць яны;

Без устанку музыка іграе,

 

А чуць свет раз'язджаюцца ўсе, хто куды;

Спаць кладуцца і пан і дружына.

Як замрэ цэлы двор... Адна толькі не спіць

У дварэ маладая Галіна.

 

Яна хутка ўстае, бо пад дубам ужо

Янка ціха на дудцы іграе,

Тут, бывала, штодзень статак белых авец

Ён на пашу у лес прыганяе.

 

І прыгожы ж быў Янка: хлапец, хоць глядзі!

Твар, як кроў з малаком памяшана;

А яго валасы чорны й цёмны, як ноч,

У стручочкі былі пазвіваны.

 

Там, бывала, пад дубам пасядуць яны,

Ціха-ціха на дудцы ён грае, -

Стада белых авечак паляжа укруг,

А Галіна вяночкі сплятае.

 

Але трэба ж бяды. Адзін пан малады

Прысылае сватоў да Галіны.

Бацька рад, на вяселле склікае гасцей,

Хоць не хоча йсці замуж дзяўчына.

 

У двары зноў банкет: п'юць, гуляюць, пяюць,

Рой дзяўчат маладую ўбірае:

Яна ж, вочы самкнуўшы, на крэсле сядзіць,

Толькі белыя рукі ламае...

 

Потым ўстала, памалу ідзе да дзвярэй...

- Пачакайце, вярнуся! - сказала.

На дварэ чакаў Янка - на рукі яго,

Абамлеўшы, Галіна упала.

 

Час ляцеў - маладая назад не ішла...

Праляталі мінуты, гадзіны...

Над ракой нейкі крык... скаланулась вада...

Ў ёй прапалі Янук і Галіна...

 

Тут, пад тым курганом, бацька іх пахаваў...

Скончыў дзед і закрыў твар рукою;

Па сівой барадзе ўперагонку з сабой

Плылі ціха сляза за слязою.

 

- А скажы мне, стары, адкуль ведаеш ты

Ўсю гісторыю Янкі й Галіны?..

Тут стары памаўчаў і, абцёршы слязу,

Мне сказаў: - Янук быў маім сынам...

 

1914

 




Беларуская Палічка: http://knihi.com