epub
 
падключыць
слоўнікі

Кастусь Акула

Сходзіны

Гэты фельетон, аснованы на мове ведамага філёляга й палітыка, быў змешчаны ў "Беларускім Эмігранце", # 8(30) за 30-га верасьня, 1950 году ў Тароньце

Сядня ў Ню Ёрку адбыліся сходзіны чала Ўсекрывіцкага Руху й Ордэну Двупагоні. Ладная лічба з гэнкіх прысутных толькі надовечы зрабіла ўлазіны ў Гаспадарствы Злучаныя Амэрыканскія.

Усе сябры й госьці сходзіліся паважліва ды займалі лавы й услоны поблізу дохтарчынага крэсла, зь якога наські дохтар, прахвэсар, інжынер Іванька Склют маў прагаласіць водчыт.

Спачатна прыйходзілі малажлявыя сябры й сябрыхі, за імі прыбывалі й старэйшыя. Напокуці на ўслоне разьмясьціўся ведамы мудрыц Гапон Казановучык. Побач расьселіся: дзеўка Хвядося ў салёпцы, вучыцелчын плямяньнік Піліпянё Панасюк. Гэттака-ж перазь іхныя плечы было бы кураводку Гапульку і ейнае рабё. За ёю было відаць яшчо колькадзесят людзей. Між імі выдзяляліся харашлявыя Лявон, Сілівон, Гапон, Сапрон і Харытон - людзі разумныя й сярод крывіцкага руху слаўныя, што не абы якія мазкі малі. Усюдах чутная была мова крывічанская-скарынінская. У дзьвярох наськая паліца пераверывала прашпарты, каб усьцерагчыся ворагаў. Усяго ў салі сходзінаў зыбралася дабрусенькіх да асьмідзесят чатырох сябраў.

Па неськім часе запанавала ціша. У салю паважліва зрабіў уходзіны ў суправодзе чэлядзі быўшы вайводаў сябра, гарапяка крывіцкага руху, магістар Ордэну Двупагоні, ведамы мудрыц і філялёг мовы крывіцкае паўшэхнае, слаўная думніца - ацец і вучыцел руху паспалітага, усекрывіцкага,- прахвэсар, дохтар, інжынер, акадэмік Іванька Слют.

Гэттака-ж усе ўсталі й адале пачаліся нямоўкныя воплескі й выгукі: "Віват вашэць! Ваські дух із намі! Дапаможам вашэці ўздолець чужнікоў і варагоў!"

Ягонае-ж шаноўства, узважліва кіўнуўшы думніцай ва ўсе стараны, падыйшоў да ордэнскага крэсла. Хусьцінай выцер чало й ачкі, каўтнуў вадзіцай із шкляной пасудзіны й распачаў гаворку. Гаварыў ён на тэму: "Вузлы й ніці руху ўсекрывічанскага, з Ордэнам Двупагоні зьвязанага, на наськай дамашняй глебе выраслага й нашы задачы сядня ў Задзіночаных Гаспадарствах Амэрыканскіх".

Гэнкі водчыт цягнуўся доўга, але тыі прысутныя ё людзьмі церпялівымі й кемкімі, дык просьле водчыту разьвярнулася вялікая дускуса. Разьбіраліся ноўшыя хормы барацьбы з чужнікамі ўдома і ўсюдах.

Просьле ўсяе дыскусы спаладжана йгрышча крывіцкае. На гэнае йгрышча дайшлі йшчэ йгрыцы із снасьцямі: з дудой, бубнам, літаўрамі й цымбаламі ды йскрыпкай. На сталох было падрыхтавана еміна й пітво. Падсілкаваўшыся й выпіўшы ладне, усі кінуліся ў скокі пад зычную музыку ігрыцоў. Дзекаторыя ірзалі зь весялосьці й радошчаў.

Наські дохтар быў і не абы які гуляка. Узяўшыся пад бакі, ён прытупнуў нагою й пазаліхвацку зацягнуў песьню: "Зажурылась пападзьдзя што поп з барадою".

Ігрышча скончылася просьле першых пятухоў. Наканцы ўсім была прагалошана ведамка, што ў другую нядзелю адбудзецца ўсекрывіцкі выбег паза Ню Ёрк.


1950

Тэкст падаецца паводле выдання: Кастусь Акула. Усякая ўсячына. Выданьне "Пагоні", Таронта, 1984, ISBN 0-96908969-6-2
Падрыхтавана: Раман Кардонскі