«Скажы мне, дзядзька: хоць шугала
Агнём Масква, ды каштавала
Французам страт яна.
Былі ж хвіліны баявыя,
Ды, кажуць, не абы-якія!
І помніць нездарма Расія
Пра дзень Барадзіна!»
— Так, знаў людзей я ў нашым часе,
Парода волатаў звялася,
Не той народ — не вы!
Цяжкая іх сустрэла доля:
З іх мала хто вярнуўся з поля…
Каб не святых нябёсаў воля,
Не аддалі б Масквы.
Мы доўга моўчкі адступалі.
Злаваліся, баёў чакалі
Вусатыя дзядзькі:
«Што ж? На зімовыя кватэры?
Хіба варожыя намеры
Стрымаь не могуць афіцэры
І рускія штыкі?»
І вось знайшлі мясціну ў полі:
Ёсць развінуцца дзе на волі!
Збудованы рэдут.
Не будзе ворагу спагады!
Ледзь ранак асвятліў гарматы
І цёмна-сіні лес зубчаты —
Французы тут як тут.
Забіў зарад я ў жэрла туга
І думаў: пачастую друга!
Чакай, братик мусью:
Што хітраваць, выходзь да бою;
Ужо як рушым мы сцяною,
Ужо адкажам галавою
Мы за зямлю сваю!
Два дні са стрэльб мы білі ўдала,
Ды сэнсу ў страляніне мала.
Чакаўся трэці дзень.
Скрозь гаманілі, як на вечы:
«Час дабірацца да карцечы!»
І вось на поле грознай сечы
Упаў паўночы цень.
Я лёг паспаць каля лафета
І песні чуў да ранку — гэта
Узрадваўся француз.
А наш бівак маўчаў пагрозна:
Хто ківер чысціў свой дапозна,
Хто злосна штык вастрыў і злосна
Кусаў даўжэзны вус.
Ледзь ранне неба асвятліла,
У рух прыйшла двух станаў сіла;
За радам рад пайшлі.
Быў наш палкоўнік зухаваты:
Слуга цару і брат салдатам…
Шкада: загінуў над булатам.
Спіць у сырой зямлі.
Сказаў ён, бліснуўшы вачамі:
«Браткі! Ці ж не Масква за намі?
Памром жа пад Масквой,
Як нашы продкі паміралі!»
І мы памерці абяцалі,
І клятву гэтую стрымалі
Мы ў Барадзінскі бой.
Праз дым, што засцілаў абшары,
Французы рушылі, як хмары,
І ўсё на наш рэдут.
Уланы а яркімі значкамі,
Драгуны з конскімі хвастамі,
Ўсе прамільгнулі перад намі,
Перабывалі тут.
Не бачыць вам таго ніколі!..
Сцягі, што цені, беглі ў полі
З бугра і да бугра,
Карцеч над намі візгатала,
І сталь штыкоў калоць прыстала,
І ядрам лётаць замінала
Крывавых цел гара.
Зазнаў чужынец, тройчы кляты,
Што значыць рускі бой зацяты,
Наш рукапашны бой!..
Зямлю трасло — як нашы грудзі,
Паблыталіся коні, людзі,
Цяжкіх гармат тысячагуддзе
Вісела над зямлёй…
Ды вось сцямнела. Але новы
На ранку бой пачаць суровы
З нас кожны быў гатоў…
Затраскаталі барабаны —
І адступілі басурманы.
Тут пачалі лічыць мы раны,
Лічыць сваіх сяброў.
Так, знаў людзей я ў дні былыя,
Асілкі не абы-якія,
Не гэткія, як вы!
Цяжкая выпала ім доля:
З іх мала хто вярнуўся з поля.
Каб не святых нябёсаў воля,
Не аддалі б Масквы.