...А на вакзале гоман не змаўкае,
Не гаснуць там ніколі ліхтары:
Ад раніцы і да вячэрняе зары
Няспынна коціцца за цягніком цягнік,
Мігаюць сінія, чырвоныя агні.
Народу шмат мяняецца ў вагонах:
Адны прыехалі, другія ад’язджаюць,
І думы, іхнія далёка дзесь лунаюць,
А ў іх вачах люструецца паспешнасць,
І сумна ім, і весела, і смешна.
Адны ва ўсіх жаданні й летуценні:
Імкнуцца ўдаль, бяскрайнасць дасягнуць,
Дык вось таму яны й спяшаюцца ў пуць...
Імчыцца ўдаль за цягніком цягнік,
Мігаюць сінія, чырвоныя-агні.
* * *
Каля касы чарга...
Далі двойчы званок:
— Негарэлае!.. Стоўбцы!.. Варшава!..
Я заходжу ў купэ і гляджу праз акно
На перон, бурапенны, як лава.
Паравік даў гудок.
Страпянуўся цягнік.
Скалыхнуліся важка вагоны
І удаль паплылі.
Замігалі агні
Ўсё хутчэй
І хутчэй —
Не дагоніш!
* * *
За вярстою —
вярста,
за вярстою —
вярста...
А цягнік ўсё ідзе,
А цягнік не прыстаў.
За далінай —
гара,
за гарою —
аблог...
А цягнік не прыстаў,
Гэта дым толькі злёг.
За слупамі —
слупы,
за пасёлкам —
сяло...
Успаміны плывуць,
Агартаюць чало.
Беларусь! Беларусь!
(А палеткі бягуць...)
Колькі новыя дні
Табе шчасця нясуць?!
Мы да мэты ідзём,
Цягніку — не прыстаць:
За вярстою —
вярста,
за вярстою —
вярста...
* * *
Бачу, край мой савецкі,
Мая Беларусь,
Будаўніцтва тваё, будаўніцтва!
Вось і новы вакзал.
Паравік уздыхнуў,
Прыпыняецца злёгку,
Спыніўся.
Я выходжу з купэ, паглядаю вакол,
А вакзал гэты нейкі адменны,
Хоць і тут, як і скрозь, каля хат частакол,
Хоць і тут дзеравяныя сцены.
Але новы перон і будынак адзін
Шмат аб чым маім думкам гавораць:
Руйнаванне было,— хай не знаць тых гадзін,
Хай не знаць нам мінулага гора.
Чуе сэрца маё, думкі знаюць, што там.
Кіламетраў за сем ад вакзала,
Дзе слупы і мяжы пагранічнае шрам,
Там і сёння не збудуцца жалю.
Віснуць стогны і енк, разліваецца плач
Над краінай забранай, закутай;
Беларускіх сыноў распінае палач,
Сыноў лепшых вядуць на пакуты.
Цісне смутак душу, у абдымках тугі
Узрастае напорнасць і сіла.
Адыходзіць цягнік; ён ідзе аж туды,
За мяжу, дзе крыжы і магілы.
— Дружа любы, чакай! Я хачу перадаць
Прывітанне ад вольнай краіны:
Мы сягоння ідзём Вызваленне спраўляць —
Не загінулі мы, не загінем!
Прыспяшае хаду — не спыніўся цягнік,
Я гукаю тады наўздагонку:
— Закрычы на ўвесь свет, хай жалезны твой крык
Да змагання абудзіць старонку.
Закрычы-загукай ва ўсе свету канцы,
Хай дрыжыць вораг люты трывожна:
Над краінай вітаюць прадвесня ганцы,
Дык не спынімся мы ў падарожжы!
* * *
Цягніка не відаць, у далёкасці знік,
Толькі рэйкі уздрыгваюць глуха.
На пероне стаю, галавою панік,
Потым долу прыкладваю вуха.
І вось чую, як быццам бы стогне зямля,
Крык жалезны далёка пачуўся:
— Пралетарый, злучайся! Надходзіць вясна,
Вызваленне нясе Беларусі.
1928 г.