epub
 
падключыць
слоўнікі

Пятрусь Макаль

Экспанат

Гаварыць не ўмеюць экспанаты.

Ды ад іх пачуеш, як штодня

Свішчуць кулі, грукаюць гранаты...

Цішыня ў музеі. Цішыня.

Сталь сцяну каменную прашыла.

Помнік з цэглы вычасаў фугас.

Побач дрот калючы,

як шыпшына,

Што расцілі прыхадні для нас.

А пад шклом магільнік чорнай славы:

Ордэнаў жалезныя крыжы...

Дзе цяпер іх уладальнік бравы?

Вось ён —

госць цывільны з-за мяжы.

Ветэран з эсэсаўскай іржою.

Дымных успамінаў гаспадар.

Сетачкай маршчын, як паранджою,

Замаскіраваў азызлы твар.

Ордэны, як орды, на палічцы —

Блізкая такая даўніна...

Колькі іх?

На пальцах не палічыш:

Пальцы ў немца адцяла вайна.

Заблішчаў у госця зірк дрыготкі,

І калі б наўкол не тлум людзей,

Дык з-пад шкла паўскоквалі б бразготкі

Каб прыпасці да яго грудзей.

Воўчым вокам, ад натугі белым,

З карабля разбітага пірат,

Як калісь наводзіў парабелум,

Цэліць зараз фотаапарат.

Ён тады не вырваў славы з бою,

Што, як прывід, мроіцца ў смузе...

Дык хоць цьмяны цень яе з сабою

Па-зладзейску сёння павязе.

Падаецца з залы іншаземец,

Быццам зрушыў з месца экспанат...

— Стой! Куды?

Але не чуе немец:

Ён даўно аглух ад кананад.