Сопца пражыць.
Як варам, зямлю аблівае,
Пыл курыць у паветры гарачай імглой,
І атрады байцоў па пяску валяць валам —
Ўсім на сэрцы вялікае гора лягло.
А-а... палкоўнік!..
Стаіш ты ў вачах,
як асілак.
Потам капае долу
суровы твой вус,
Зорны шлем, шпаркі крок тваёй сілы
Адзначаюць байцам
цяжкі струджаны пуць.
А з байцамі змяшаліся
з клункамі людзі —
Мужчыны, жанчыны і дзеці,
Па гарачым пяску
памагалі іх грудзі
Нянавісць
супольную несці.
Ты аглядаешся часта, палкоўнік,
Схіляешся, бачу,
над белаю хусткай,
І трэпет на твары тваім неспакойны,
І лёгкая ўсмешка на вуснах.
Прамовіў: «Што, цяжка табе, маладзічка?
А хлопчык не плача? А можа, заснуў?
Пакажыце яго мне... Ах ты, малышка...
Дайце... я яго вам паднясу...»
І істоту маленькую,
толькі ў пялёнках,
Рукой загрубелай палкоўнік бярэ...
«Ісці нам з табою, малютка, нялёгка,
У бітвах за нашу свабоду гарэць».
Узняў над байцамі
той скарб чалавечы
Яшчэ і яшчэ раз... «Клянёмся, байцы,
Што вынесем к сонцу
Радзіму на плечах
І ворагу лютаму
зробім канцы».
І дзіўная ціша павісла ў паветры...
«Клянёмся! Клянёмся!» — байцы пракрычэлі.
І грознае рэха кацілася з ветрам,
І твары байцоў, як ад шчасця, яснелі.
Ўскалыхнулася ціша ўзбадзёранай хваляй...
Пайшлі
тым вялікім пратораным следам,
Дзе некалі продкі ішлі
грозным валам —
Шляхам герояў —
за сонечным шлемам.