Спаткау сягоння я сваю Нядолю,
Знайшоу яе у сінінькім ляску
Брадзіу без мэты я, душа гарэла з болю,
І думау: будзе мне лягчэй у халадку.
Спаткау, пазнау яе і, вось, пытаю:
—Скажы ты мне, Нядоленька мая:
Багата жыцця кніг яшчэ перачытаю?
Калі і на якой чытанне скончу я?
Скажы ні крыйся мне, мая камратка,
Дзянькі мае моркотныя чаму?
Адзін у адзін ідуць, ва усіх адна апратка.
Як думы грэшныя, ці вінныя каму.
Чаму, яшчэ скажы, мая ядына,
Люблю зямлю, вялікі жыцця ток,
Як небо зорачкі, каханнем моцным сына
Я сам—адлучаны ад дзерауца лісток?
Яна у вочы люба мне зірнула,
Узлажыла белы ручанькі на мне,
Мауляу сястра мая, да сэрца прыгарнула,
Часамі так цябе каханка прыгарне.
— Чакай, харошы мой, пакінь задумы!
Душу сваю пытаннямі ні муч.
Зірні на гэты лес, прыслухайся у шумы,
А можа знойдзеш ты жыццевы вечны
ключ!
Стаіць магутны лес, ізноу убраны
У зялены ліст дагледлівай рукой,
І пьець спажыуны клек, старыя гоіць раны.
Зірні: якая моц! Зірні, які спакой!
Што год уміраець ен парой асенняй,
Каб зноу аджыць, убачыушы вясну.
І гэтак усе ідзець чаргою пераменнай:
То скіне сон з вачэй, то зноу ідзець да сну.
Расьцець дубочак тут,— які зялены!
Другі, стары, калодаю палег;
І сын ідзець у гару, як бацька у час мінены,
Што дау жыцце яму, а сам зваліуся у мох.
Цячэць ручайка вось і ту ж ні стала!
Німа яго, схавауся у зямлі,
А недзе—тамака рака зямлю прарвала
І воды тэй ракі па лузе пацяклі.
І ты, о, любы мой! Як лес зімовы
Заснуу, ляжыш, ні можучы устаць.
Але наступіць дзень вяселы, пекны, новы,
І радасьць вольнасьці павінна завітаць.
Дзянькоу маркотнасьць ты сваіх у распачы
І тэй сваей адлюднасьці ні гудзь:
Пакуту Рок табе, шчасьліваму, прызначыу,
І удзячным за яе Вялікаму ты будзь
Німа пакуты, дзе німа пазнання,
Душа тагды лагчынамі паузець,
А што гарчэй, скажы цяжэй перапаузання?
А што страшней яшчэ, як вочмі ні глядзець.
Аб сьмерць пытаеш ты? Калі сканчыцца
Жыцце твае,—міленькі, ні пытай!
Спрабуй ад думак тых, ад хворых, палячыцца,
Прыходзь у гэты лес—паветро тут глытай.
Жыві, каб жыцце даць другім, малодшым,
Як дуб стары, што узгадавау дубка.
А там... ручайка знік! І мы пуцем каротшым
Пайдзем у зямлю за ім, каб выплысьць, як рака.