У калектыўнай манаграфіі зроблена спроба ўбачыць уплыў цывілізацыйнага Памежжа («Захад»/«Усход» Еўропы) на лёсы беларускай нацыі. У кантэксце гэтага Памежжа аўтары разглядаюць асноўныя этапы палітычнай і культурнай гісторыі беларускіх зямель да канца XVIII в., аналізуць асаблівасці фарміравання беларускай нацыі ў XIX – пачатку XX ст. і вывучаюць праблему культуры памяці на прыкладзе Другой Сусветнай вайны.