Былі ў бабы дзве дачкі, а ў дзеда была адна. Дзедава звалася Леначка, а бабіна была адна Зоська, другая Малгоська. І гэта баба сабралася ісці з імі ў ягады.
— Пойдзем,— кажа,— дзеткі, у ягады.
Пайшлі яны ў ягады. Сваім дочкам яна дала маленькія вядзёрачкі, скарэй ужо ж назбіраць ягад, а дзедавай дачцэ дала вялікае вядро, што ваду насіць. Гэта дзяўчына кажаць:
— Божа ж мой, чаму ж гэта ім такія малыя вядзёркі, а мне вялікае?
— Ну нічога, назбірай,— кажаць мачыха,— не назбіраеш, дамоў не прывядзём, астанешся ў лесе.
Дзед кажаць на сваю Леначку:
— Ты глядзі, не аставайся ад іх, дзе яны як адойдуць, дык і ты за імі, гукай іх, гукай.
Яны ўсё ўцякаюць, па лесе лётаюць, хаваюцца ўсё ад яе, а яна ўсё ходзіць за імі ззаду:
— Зоська, гу-у! Малгоська, гу-у! Адзавіцеся, адклікніцеся, не пакідайце мяне ў лесе адну!
Матка на іх кажаць:
— Паляцім, паляцім па лесе, схаваемся.
Лятала, лятала яна за імі. Што ж, у іх вядзёрачкі маленькія, а ў яе вялікае, нада ж назбіраць, дык яна знайшла палянку ягад, чырвона-чырвона на палянцы. Дык яна кажаць:
— А што ж я буду за імі лётаць, у іх вядзёркі маленькія, яны скора назбіраюць, а я ж буду збіраць тут, што бог ні дасць, заблуджу дык заблуджу, а можа ж і дамоў прыду неяк.
І збіраець яна, збіраець, збіраець. Назбірала поўнае вядро ягад. А тыя ляталі-ляталі — пустыя ж вёдры ў іх. У іх маленькія пустыя, а гэта вялікае назбірала поўнае вядро, дзедава дачка. Што тады бабе рабіць? Стыдна ж. І думаець баба, што зрабіць, каб гэтыя ў яе ягады забраць. Кажаць баба:
— Хадзі, Леначка, пасядзім пад кустком, аддыхнём.
— Да не, пойдзем дамоў, вечар ужо на двары, нада ж нешта і дома парабіць.
Усё дома рабіла яна: і ваду насіла, і дровы насіла ім, і бульбу скрабала. Гэткая дзяўчына была загнаная. Ей толькі дадуць бульбы з шалупінкамі і капусты сырой, яна з'есць, а работа ж была цяжкая. Ну, яна рупіцца дамоў, каб работу тую парабіць. Тады гэта баба кажаць:
— Хадзі, аддыхнём трошкі, хадзі аддыхнём.
Ну, гэта дзяўчынка не хацела, але ж села. Тады яе ўзялі ейныя дочкі за рукі прыцягнулі, пасадзілі.
— Хадзі,— кажаць мачыха,— я табе ў галоўцы пагляджу.
Яна не хацела, але ж ужо падалася, дзе ж дзенешся. Баялася мачыхі. Села і пяець гэта мачыха:
Засні, засні, адно вочка,
Засні, засні і другое.
Засні, засні, адно вочка,
Засні, засні і другое.
Узяла гэта Леначка і задрамала. Тады яны яе і зарэзалі. Зарэзалі і палажылі пад кустом, закрылі яе лісцем, закапалі. Гэтыя ягадкі яе ўзялі і панеслі дамоў. Панасыпалі свае малыя вядзёрачкі, прыйшлі дамоў. А дзед пытаецца:
— А дзе ж мая Леначка?
Яны кажуць:
— Там яшчэ. Збіраець. Найшла многа, а вядро ў яе вялікае, не можаць назбіраць.
Дзед чакаець, чакаець — няма яе, чакаець, чакаець — няма яе. Прыходзіць, пытаецца:
— Дзе мая Ленка, можа вы яе дзе згубілі, утапілі?
— Не, прыдзець яна зараз.
Чакаець, чакаець дзед, чакаець, чакаець — няма яе. Сядзіць дзед і бядуець, што гэта будзець.
Тады ідзець музыкант, скрыпач ідзець ужо вяселле іграць, падходзіць, а ў яго зламаўся смык, тады ён з гэтага кустка стаў выразаць палачку, каб іграць. Выразаў палачку, смык гэты, і стаў іграць. Яна тады, дзяўчынка гэта:
Іграй, іграй, мой музыканцік,
Мяне мачыха загубіла,
Пад кусцікам палажыла
За мае ягадкі.
Музыкант думае, што гэта такое ёсць, нешта ж тут не гэтак, чаму гэта яна так іграець. Прыйшоў дахаты, да той вёскі, адкуль дзяўчынка, даець іграць другому музыканту. Другі стаў іграць, нейкі Альфон ці хто. Дык яна:
Іграй, іграй, мой Альфонька,
Мяне мачыха загубіла,
Пад кусцікам палажыла
І хварасточкам накрыла,
А мае ягадкі забрала.
Гэты кажа, што такое можа быць, не йграецца ні полька, ні вальца, ні мазурка, во гэтак іграецца. У вяселлі ж нада іграць усялякія танцы.
Тады бацька дзяўчынкі кажаць:
— Дай жа мне скрыпку, я пайграю.
Узяў ён іграць, а яна тады:
Іграй, іграй, мой татулька,
Мяне шлюбніцы загубілі,
Пад кусцікам палажылі
І хварасточкам накрылі,
Мае ягадкі забралі.
Тады бацька кажаць музыкантам:
— Давай заплачу колькі хочаш за гэту скрыпку, давай скрыпку разаб'ём, што гэта тут будзець?
Тады бацька ўзяў скрыпку, музыкант аддаў, як кінуў гэту скрыпку, яна разбілася — стаіць дзяўчынка жывая.
Тады гэта баба як спужалася, дзед як пачаў лупцаваць гэту бабу, як пачаў лупцаваць і Зосю, і Малгосю, збіў, збіў іх. А гэта дзяўчынка і сягоння жывець, а тыя пахварэлі, паўміралі, закапалі іх у ямкі. Няма іх.