Жылі сабе так два браты: большы багаты, а меншы бедны. Раз бедны пайшоў уранні, шчэ да света, у поле паглядзець, ці няма шкоды. Прыходзе да брацкія паласы, чуе — хтось плача. Падышоў ён бліжай, прыгледзеўся, аж гэта маладая дзеўка, прыгожая, зносе снапы, што коні паразбівалі, і складае іх у копы. Мужык думае сабе:
— Што гэта такое? Сянні нядзеля, а яно работае!
Падкраўся к ёй да за плечы:
— Стой! Ты хто такі?
— А я твайго брата Доля!
— А мая дзе Доля?
— А твая Доля ў лесе пад дубам іграе ў балабайку. Ідзі, дак і пабачыш яе!
Пайшоў той мужык у лес, прыходзе к дубу, аж там сядзіць голая дзеўка, прыгожая-прыгожая, сядзіць да й грае ў балабайку. Ён тады выразаў ладны дубец да падкраўся ззадзі на цыпачках да й ну яе жарыць па спіне хлудзінай!
От, яна заплакала да й кажа:
— За што ты мяне б'еш бязвінна?
— А як цябе не біць: братняя Доля снапы носе, работае, а ты гуляеш, у балабайку граеш, а не памагаеш. Я зусім збяднеў.
Яна тады кажа:
— Я ў гэтым дзеле не вінна: твае дзялы мне неспадрушны. От калі б ты пайшоў к пану да ўзяў каршму на 'рэнду, дак ты б тады ўбачыў, тады б я не йграла, а табе памагала. І ты б быў багацей за брата!
Тады мужык прыйшоў дамоў, прадаў хату і ўсё і пайшоў, зарандаваў каршму ў пана. Стаў складаць худобу сваю на воз, пераязджаць, бач, аж чуе — хтось плача пад печкай у яго ў хаце ў старой.
Ён пытае:
— Хто гэта тут плача?
— А гэта мы, твае Злыдні!
— Чаго ж вы плачаце?
— А як жа ж нам не плакаць: колькі год ты карміў, кукобіў нас, а цяпер пакінаеш!
— Ці багата ж вас тут?
— Багата!
— Дак што ж мне з вамі дзелаці?
— А вазьмі нас з сабой!
— Ну, добра! Палязайце ў бачонак!
Адамкнуў ім барылку, яны і палезлі туды.
— Ну, ці ўсе ўлезлі?
— Усе!
Ён тады ўзяў і забіў шпунт. Узяў тую барылку з сабою да едучы і кінуў у ваду, у рэчку:
— Вот вам, праклятыя! Жывіце тут!
Пераехаў у каршму, і не болі як з паўгода прайшло, здзелаўся ён сілна багат, куды багацей за брата. Дачуўся гэта большы брат, што ён стаў багацей за яго:
— Дай,— гавора,— жонка, паедам у госці к брату, паглядзім, што йто за дзіва!
Запраглі каня і паехалі. Прыязджаюць туды, брат той рад крэпка-сілна, што хоць раз яго брат к яму ў госці прыехаў. Пасадзіў яго з жонкай за стол, стаў частаваць; падаў чаю, гарылкі, мёду, віна, піва, усяго-ўсякага: і малака, і масла, і сыру, і каўбас, і пірагоў. Брат той дзівіўся, дзівіўся і гавора:
— Скажы мне, пажалуста, як гэта ты скора так разбагацеў?
Той брат з радасці, што ўбачыўся, расказаў яму ўсё чысценька, усю праўду. Ну, тады папілі, паелі, брат той распрашчаўся і паехаў.
Едучы па дарозе, думае сабе: «Дай я зноў напушчу яго тых Злыдняў!» Паехаў к рэчцы, дастаў барылку і пытае:
— Хто тут?
А яны чуць-нячуць прагавораць:
— Гэта мы, Злыдні твайго брата!
От ён адбіў шпунт:
— Ну, вылазьце! — кажа.
Яны вылазяць, касматыя, не то каты, не то сабакі.
— Ідзіце ж,— кажа,— зноў к майму брату.
— Ой, не, чалавеча,— кажуць,— як мы пойдам к яму? Бач, ён як нас памарыў. Спасіба табе, што ты нас адратаваў, мы луч к табе пойдам, ты чалавек добры!
І пайшлі. Дак што ж ты думаеш: за паўгода з'ехаў багач так, што і кошкі ў дварэ не асталась.