Жыў дзед і баба. Былі ў іх сын і дачка. Памёрла матка, памірае і бацька. Ён спрашуе, сын:
— Што, тата, дзелаць?
А ён:
— Ну што, мой сын, дзелаць? Жывіце дружна, харашо, адзін аднаго слухайце, што яна будзе, ты ёй загадай, каб яна цябе слухала, харашо і жывіце.
Ну, пажылі яны, тады жаніцца брат захацеў. Ажаніўся, узяў жонку. От ён усё сястры загадуе. Куды едзе ці ідзець, усё сястры загадуе. Сястра гэта ўсё дзелае.
А жонцы дужа не панаравілась, чаго сястры загадуе. От, на стайні быў конь, яна ўзяла забіла таго каня, жонка; тады прыехаў ён, кажа:
— Во твая сястра харошая, ты ўсё загадаеш ёй, от жарабка забіла.
Ён:
— Ну, мая сястра, мой жарабок, клопату столькі.
Тады сад быў. Яна ўзяла вырубіла сад. Прыязджае, а ён купец быў ды ездзіў усё. Прыязджае ён, а жонка:
— Вот, твая сястра харошая, во сад увесь парубіла.
Ён:
— Мой сад, мая сястра — клопат.
І ўжо радзіўся ў іх сын, у купца гэтага ўжо. Яна ўзяла ды сына гэтага забіла, матка. Тады:
— О-о! Сястра харошая, ужо і сына нашага забіла.
— О-о! Ну, за ўсё яе прашчаў, за гэта не прашчу.
Узяў павёз яе ў лес і паадсякаў рукі па локці. Ну што? Паадсякаў і сам паехаў. Яна ішла паўз царскага гэтага саду. Ну, захацелася яблычка, яна ўзяла ў тэй у сад ды даставаць, а рук жа няма. І вот царскаму сыну панаравілась яна, такая яна была прыгожая. Так ён кажа:
— Тата, я яе вазьму за сябе замуж.
— Ну што, мой сын, наравіцца?
— Наравіцца яна мне, а што рук няма — клопату, яна мне наравіцца.
Узяў яе, пажылі, радзіўся у іх сын. І вот пачула тая жонка, што радзіла яна. І баба была ў яе, тожа змяя такая, што яна навучала на плахое. А царскага сына не было дома. Ну вот, напісалі цар з царэўнай запісы і направілі ўжо несці к яму, што радзіўся сын. От, пасланец панёс і зайшоў якраз к гэтай нанач. Яна прачытала, што які сын радзіўся, і к бабе к той. Баба тая:
— Знаеш што,— кажа,— давай напішам, што радзілась лягушка, не дзяцёнак, а лягушка.
Узялі напісалі. Ну, а тэй жа не знаў, гэтую запіску і панёс. Прынёс к царскаму сыну. Ён прачытаў. Тады: «А хто ні радзіўся, да майго прыезду няхай жыве». Панёс ён. Апяць ён ішоў і к тым самым нанач зайшоў. Тыя прачыталі, што «хто ні радзіўся, няхай, пака я ні прыеду, няхай жыве». Узялі гэту запіску ануліравалі, а напісалі: «Да майго прыезду штоб не было яе з гэтым рабёнкам». Ну што ж, прынёс гэты запіску. Бацька з маткай прачыталі:
— О-о! Куды ж нам яе адправіць. А ў яе ж рук няма, як жа яна.
Ну, прывязалі ёй гэтага ўжо рабёначка і завязалі, пусцілі, кажуць:
— Ідзі,— кажуць,— куды хочаш, ты не нада нам такая.
Ну, яна пайшла. Ішла, стаіць крынічка, яна ў тую крынічку, вады захацела. Нагнулася, а дзяцёнак у гэту крынічку. Яна куксамі тады хапаець, і рукі палучыліся. Вот яна дзяцёнка паймала, увязала і пайшла. Ішла-ішла, ішла-ішла, куды?
Ну, зайшла яна ўжо ў свой двор.
А прыехаў ужо цар — і няма жонкі. А йдзе?
— А ты,— кажуць,— запіску прыслаў, каб яе не было, так мы адправілі.
— А куды?
— Адправілі, а куды яна пайшла, дак не знаем.
Пайшоў шукаць яе. Прыходзіць к купцу таму, астаўся нанач. І якраз хлопчык туды найшоўся. Цар кажа:
— Ох ты, госпадзі, хоць бы казачку мне хто якую расказаў. Вот жонка мая не знаю дзе.
А хлопчык, гэты сын яго, ды кажа:
— Во я табе раскажу казку, толькі хто перабора мяне, перамяшае, сто рублей, хто калі перамяшае, а я буду расказваць.
— Ну, сто дык і сто, ды толькі раскажы.
Вот ён і стаў казаць пра матку пра сваю.
— Вот жыла,— кажа,— сястра з братам, брат ёй загадваў, што куды едзе работаць, а жонцы яго не панаравілася, што ён ёй загадуе. Яна ўзяла жарабка забіла, а ён кажа: «Мой жарабок, мая сястра».
— А-а! Што ты выдумляеш!
А ён:
— Ну, больш не буду казаць, сто рублей!
А цар:
— Ну давай,— кажа,— раз ён сказаў, што хто мяне перамяшае, а ён няхай мне скажа ўсю казку.
А гэта жонка брата перамяшала. Тады:
— Ну,— кажа хлопчык,— узяла сад вырубіла і на сястру. Прыехаў купец, яна і на сястру, што во сад вырубіла. А ён сказаў: «Мая сястра — мой сад, чорт яго бяры». Вот ёй усё гэта не наравіцца. А тады ўзяла,— кажа,— свайго сына забіла і на яе сказала. Ну, ён кажа: «За ўсё прасціў, а за гэта не прашчу». Павёз у лес,— кажа,— адсек ёй рукі па локці. Яна без рук ішла ля царскага саду і захацела яблычка. Ну, чым жа яна можа, вот куксай трохі прыгарнула, ротам ужо дастала.
— А-ай! Што ты будзеш гарадзіць нейкую гараду, гародзіш скараду!
— Ну, больш не буду казаць, сто рублей.
Цар кажа:
— Кладзі шчэ. Не перамяшай, пускай гавора. Раз я пажалаў.
Ну, шчэ палажыла сто рублей.
— Тады што,— кажа,— ніяк не ўспакоіцца. Ну, ён адсек ёй рукі, рук не было, а ішла ля царскага саду, а царскаму сыну яна панаравілася, і ён узяў яе за сябе. Ну, і паехаў недзе ці ваяваць, ці дзе адлучыўся. У іх радзіўся сын, па пояс у золаце. Напісалі бацька і матка і паслалі пасланца, каб занёс, які сын радзіўся. І тэй пасланец зайшоў к гэтай к самай бабе, каторая жонка брата. А яна ўзяла напісала: «Радзілася мыш і лягушка». Во што!
— А-ай! Ты нейкую складу выдумаў!
— Больш не буду гаварыць! Сто рублей!
Паклала. Тады:
— А прынёс пасланец, цар адпісаў: «Хто ні радзіўся, да майго прыезду штоб быў». Вот ён апяць зайшоў к гэтай бабе. А тут,— кажа,— прачытала. «О-о! Штоб быў!» Так тут узялі гэта ануліравалі, а напісалі: «Штоб да майго прыезду яе выпісалі адтуль». Ну, тады што,— кажа,— бацька і матка прачыталі: «О-о! Радзіўся там сын харошы, па пояс у золаце, а чаго ён напісаў, штоб да майго прыезду не было яе? Ну, у яе ж і рук няма, ну куды мы яе аташлём?» Ну, паслалі яе,— кажа.— Яна ішла. Прывязалі ёй ужо яе сына. А яна захацела вадзічкі, нагнулася ў крынічку піць, а дзяцёнак тэй што ў бок. А яна,— кажа,— хапаць куксамі тымі, і ў яе паявіліся рукі. Ну, і стала з рукамі. Вот гэта такая і казка. Вот я такую казку знаў і расказаў вам.
Тады:
— А дык гэта ты мой ацец,— кажа,— а я твой сын.
От яны схапіліся.
— А гэта,— кажа,— маць, а твая жонка. Ёй рукі брат адсек па локці. Яна была без рук, а як несла мяне малога, вадзічку стала піць у крынічцы, а я выкінуўся, яна падхапіла, і ў яе паявіліся рукі.
— Гм-м! Гэта вы мае,— кажа,— і жана, і сын.
— Вот мы,— кажа,— і твае.
Ну, ён забраў і павёз у гасударства ў сваё яе і сына. І сын ужо рос, кажуць, не па часах, а проста па мінутах. Рос такі бальшы і скора вырас. І асталіся яны жыць, і сын харошы ў іх. Во якая гэта казка.