Зялёнай кнігі светлыя лісты,
нанова кожны год я вас чытаю,—
як да крыніцы мудрай прастаты
засмяглымі губамі прыпадаю.
Дзень вясновы — пяшчотны, пагодны.
Так і рупіць мне
кеды абуць,
кінуць іншым
за славай пагоню,
п’едэсталаў
і лаўраў дзяльбу,
выйсці ў поле,
на родным улонні
піць паветра з далінных далоняў,
слухаць медную сонца трубу.
Лес апрануўся ў лістоту,
грывай зялёнай трасе.
Бусел вярнуўся з палёту,
ладзіць гняздо на страсе.
Што ёй буркатня-гамонка
старамодных цётак дрэў!
Выйшла юная сасонка
на палянку,
на прыгрэў;
ветру плечы падстаўляе —
абдымай мяне, мілуй!
Сонцу шчокі падстаўляе —
сагравай мяне, цалуй!
Гэта травы плакалі ўсю ноч —
думалі,
што сонца іх пакінула.
Узышло яно,
і травы зноў
плачуць слёзна —
ад вялікай радасці.
Ударыла маланка
ў дуб,
спаліла, звугліла
ўвесь чуб,
але не збіла з ног
камля,—
трымае родная
зямля.
Дарога бяжыць
праз палі і лясы,
праз узгоркі і лагчыны,
паўз гароды і сады,
сшывае суровай ніткай
вёскі і гарады.
Дарога водзіць людзей
шукаць здані надзей.
Па дарозе ж і надзеі
уцякаюць ад людзей.
Пад нагамі ўжо не брук —
сцежачка-дарожка.
Сеў на грудзі майскі жук,
як жывая брошка.
У сонца кветка запытала:
— Услаўлю чым я геній твой?
І сонца кветцы адказала:
— Сваёй маўклівай чысцінёй.
Ліст бярозы падобны да сэрца,
што гарэза падлетак нажом
выразае на парце крадком,
каб засведчыць «каханне да смерці
Ліст бярозы ў жніво пажаўцее,
панясуць яго ўдалеч вятры.
І «каханне да смерці» згарыць,
не пакінуўшы ў сэрцы надзеі.
На Лысай гары
сунічнік расцвітае.
З цёмнай нары
гадзюка выпаўзае.
Няхай хтось наперад імкнецца, як вецер.
Я збочыў з дарогі,
прысеў на мурог,—
мінулых гадоў мне дарогі не вернуць,
не вернуць гады мне ранейшых дарог.
Мне лес паверыў і даверыў
зацішак свой, святло і цень.
І раптам ціхі стук сякеры —
як выбух бомбы ў мірны дзень.
Колькі разоў
я сваімі рукамі
з карэннем цябе вырываў
і шпурляў за плот,
знішчаючы
і праклінаючы
ўвесь твой род.
А праз дзень
зялёным няпрошаным дзівам
ты зноў вылазіў з зямлі,
усміхаўся небу,
хмурае яно ці яснае,—
табе ўсё роўна,
бо ты не баішся
ні дажджоў,
ні туманоў,
ні спёкі,
ні золкіх вятроў.
Вось і я,
калі падобным да цябе стану,
буду жыць доўга — мільёны гадоў.
Дзесьці далёка,
за глухой сцяной сіняга лесу,
спіць гром.
Калі крылатыя вятры-непаседы
яго разбудзяць,—
прыляціць у наш край
навальніца.
Ад крыўд, папрокаў і дакораў,
ад сумятні і калатнечы,
як ад сурокаў, нагавораў,
мяне шаптуха ліпа лечыць.
Фарбы
з кветак усіх
сабяру,
сатку з іх
стракаты верш,
пацвялю ім
зайздросных сяброў па пяру —
паэтаў і паэтэс.
Павіс мост новы над Дняпром,
два берагі злучае.
Пайшоў на пенсію паром —
на пляжы загарае.
Пшаніца
смыліцца
ад спёкі,—
мо градусаў сорак па Цэльсію...
Над нівай
маўкліва
аблокі
плывуць пахавальнай працэсіяй.
Бяры, вавёрка, сухары
з маіх спагадлівых далоняў,
хай хвост твой шчэ ярчэй гарыць
у сполаху ружовых промняў!
І чую, шэпча мне звярок:
— Спажывы шмат на вашых дачах,
ды не вазьму я сухара знарок,
каб не прывыкнуць да падачак.
Пастарайся прыйсці сюды ліпеньскім ранкам,
калі промні ў лагчыну спіхнуць сіняву,—
мікракосмас адкрые лясная палянка,
дзе рамонкі, як зоркі, у вечнасць плывуць.
Сонца ўпала спелай грушай,
наступае вечар.
Да мядовых вуснаў ружы
прыпадае вецер.
Ноч абрысы паламала,
сцерла ўсе малюнкі дня,—
там, дзе праўда задрамала,
прачынаецца хлусня.
Не свежым памётам ласіным —
дымам прапах сіні бор:
пад кожнай ялінай — машына,
на кожнай паляне — касцёр.
Пратоптаны тысячы сцежак,
зламаны мільёны сукоў.
Няма казлякоў, сыраежак,
не тое — каб баравікоў.
Звіняць неўгамонна гітары,
п’янеюць басы-галасы...
Ад шуму, задухі і гары
ўцякаюць у горад ласі.
Клён крыўляецца, як мім,
прытвараецца нямым,
пругкім голлем, як рукамі,
дамаўляецца з вятрамі,
каб яны прэч адляцелі,
бо лісты шчэ не зжаўцелі.
Пад васільковым родным небам
пасля касьбы,
пасля хады
для шчасця трэба:
скібка хлеба,
карэц калодзежнай вады,
шчэ самакрутка з самасаду,
шматочак ценю пад вярбой
і слова шчырае спагады
зямелькі грэшнай,
ды — святой.
Жнівеньскія зоры —
нібы памідоры,
спеюць, чырванеюць проста на вачах,
закаханым дораць залатыя горы,
у краіну шчасця вызначаюць шлях.
Не чакаю дзіва,—
час бяжыць імкліва,
працаю руплівай упрыгожу дом.
Звоніць зернем жнівень —
будзе многа мліва,
па зямлі хадзіць мне белым млынаром.
На пагорачку рабіна —
як на троне:
ззяюць ягады-рубіны
у кароне.
Явар — паж яе дасціпны,
ды не строгі,
медзякі даверу сыпле
мне пад ногі.
З хмар няспынна дождж цярушыць,
рабаціць рачную сінь.
Гнуцца пад халодным душам
спіны голыя асін.
Ліст жаўцее не ад злосці,
чырванее не ад сораму,—
гэта восень
зноў у госці
крочыць
роднымі прасторамі.