Я ўсё жыцце свае, дзень у дзень, год у год
Землю цяжкай лапатай капаю, як крот;
Век пад сонцам й дажджом гну пакутную спіну,
Раскідаючы глыбамі торпу і гліну,
Ліпкі глей, бы смалу, ды рассыпчаты жвір;
Я праводжу канавы удоўжкі і ўшыр,
Нібы стужкамі землю абвязваю ўкруг.
Я дарогу гранічу, гранічу і луг,
І спускаю з балотаў я лішнюю воду,
Ды рэжу раўкі для платоў агароду.
Так ўсё жыцце свае варушуся ў зямлі,
Хоць пад сонцам жыву, а калі-нікалі
Толькі бачу я вокам адкрытым яго.
Хоць не змерыць наўкола прастору ўсяго
Неаглядных палёў, неаглядных лугоў,—
А кармлюся красою я іх дзеля сноў,
І у мёртвым сваім, незварушаным сну
Бачу шчасця свайго ў надыходзе вясну.
Я ўсё жыцце свае, дзень у дзень, год у год,
Землю цяжкай лапатай капаю, як крот,
І так многа, я многа яе накапаў!
Направодзіў шырокіх і доўгіх канаў
І прарэзаў я цэлыя мілі равоў:
Шмат, ой шмат я са свету балотаў так звёў,
І багата вады праз равы прапусціў,
А ў ваду тую шмат я крыві свае ўліў
Ды з гарачым сваім яе потам змяшаў,
Пад вадою ж на дне свае гора хаваў.
Я ўсё жыцце свае,
дзень у дзень, год у год,
Землю цяжкай лапатай капаю, як крот.
Натачыўшы абклад я лапаты свае,
Вечна долі шчаслівай шукаю сабе.
У халоднай нячулай зямлі,
Можа, хто захаваў яе, матку, калі
І дагэтуль яна без рухання ляжыць,
А зямля не пускае яе к людзям жыць.
Вось яе тут шукаю цяпер,
І як толькі знайду, пракапаю ёй дзвер,
Нарасхлест перад ёю, слугой адчыню,
Хай нясе яна свету ўсю радасць сваю.
Я ўсё жыцце свае,
дзень у дзень, год у год,
Землю цяжкай лапатай капаю, як крот,
І як многа ужо я яе накапаў!
Што ж за працу сваю я ў адплату дастаў?
Што за плён мне зямля за труды прынясла,
За той пот і за кроў, што сабе узяла,
За бурлівую рэчку гарачых тых слёз,
Што ўсё жыцце мае паабмыў імі лёс?..
О, дала яна мне, ой за працу дала;
З калючковых раслін мне вяночак спляла,
З медзі звонкай, цяжкой даравала шнурок,
А дарогу жыцця ухарошыла ў мрок,
Каб я шоў, як сляпы, каб бясконца я йшоў,
Землю вечна капаў і дабра не знайшоў.
Магілёў, 1911