Пеў жаласна ў журбе пастух ля ручайка,
Не пеў, а галасіў у смутку:
Яго любімае ягня-малютку
Надоечы ўзяла рака.
Пачуўшы пастуха, Ручай бурчыць сярдзіта:
«Рака пражорная! Няхай бы дно тваё
Было такое, як маё,
Каб ясна ўсё было ў ім і адкрыта,
Каб кожны бачыў у цябе на дне
Ахвяры ўсе, якія ты глытала!
Зямлю б ад сораму наскрозь ты пракапала
І ў цёмных нетрах бы прапала.
Каб гэта лёс ды даў бы мне
Багатыя такія воды,
Я, стаўшы хараством прыроды,
І курыцы не прычыніў бы зла:
Так асцярожненька б вада мая цякла
Каля халупінкі і кожнага кусточка!
Усім так робячы адно дабро,
Не прычыніўшы ні бяды, ні гора,
Вада мая да саменькага мора
Чысцюткая б дайшла, як серабро».
Так гаварыў Ручай і так ён марыў,
Аднак праз тыдзень з навальнічнай хмары
Паблізу над суседняю гарой
Праліўся лівень мнагаводны:
Ручай зраўняўся тут з ракой,
І дзе ж цяпер яго настрой лагодны?
Ён цераз берагі б'е мутнаю вадой,
Кіпіць, раве ад злосці ў белай пене
І выварочвае дубы з карэннем,
Аж толькі трэск чуваць падаляку;
І самы той пастух, што за яго раку
Так дакараў Ручай, расчулены бядою,
Загінуў разам з чарадою,
Ад хаткі ж ад яго прапалі і сляды.
Як многа ручайкоў журчыць пра мір ды згоду,
Нібы нясуць для сэрца асалоду,
Ды гэта ўсё таму, што мала ў іх вады!