epub
 
падключыць
слоўнікі

Янка Купала

Грабар

Ўжо даўно у вялікім у горадзе

Жыў грабар, слаўны ў дзеле сваім;

Колькі жыў, адно рыў ён нябожчыкам

Долы-сховы сякім і такім.

 

Ці багач, ці бядак, днём ці ночаю,—

Супачынку не знае грабар;

Ноч і дзень, як той цень, ён на могільцах

Сам з рыдлёўкай сваёй — гаспадар.

 

Пакуль там з дамавінаю ўладзяцца,

Змыюць цела, пакуль прыбяруць,

А ў яго ні з сяго дол і выкапан,

І не змыліцца ў меры нічуць.

 

Як дамоўку спускаюць вяроўкамі...

Ажно дзіў, які важны спачын:

Глыбіня, шырыня дапасованы,

Не дагодзіць так бацьку і сын.

 

А засыпе зямлёй супакойніка,

Які насып удоўжкі і ўзвыш!

І дзярном-дываном бераг высцеле,

І з каменьчыкаў высцеле крыж.

 

Доўга-коратка жыў так — няведама,

Пэўна, жыў, колькі трэ было жыць;

Але вось, як на злосць, і абрыдала

Яму гэтак штодня ямы рыць.

 

Без канца неспакойства штодзённае;

Як на варце, з рыдлёўкаю стой;

Пахаваў, насып даў небарачніку,—

Бач, другі ўжо расстаўся з душой.

 

Каб за раз ад усіх адкараскацца,

Вось тады б то аддыха была!

Песні б пеў, не мадзеў святам, буднямі;

А так — доля не тое дала:

 

Мрэ адзін, а ўсё з ім не ўмяншаецца;

На яго месца родзіцца пяць...

Пакруціў-памуціў мазгаўніцаю

Той грабар і штось выдумаў, знаць.

 

Ён рыдлёўку сваю жалязяную

Кавалю пацягнуў, паказаў;

Як змяю, так сваю землякопніцу,

Насталіць, натачыць прыказаў.

 

І давай ён тады дзіву дзіўную

Апраметна капаць глыбіну,

А ўсё так, не ’бы як, не спыняючысь,

Верне брылы адну на адну.

 

Хто спытае: каму? — не адказвае,

Адно толькі ямчэй капане;

Аб нічым аб другім і не ўздумае,

Думку звёў аб ядзе і аб сне.

 

Рые тыдзень, другі; яма большыцца;

Ўжо кладзе за адкосам адкос;

Дол глыбок, і пясок над магілінай,

Як і глыб,— гэтак высака ўзрос.

 

Ўжо к канцу далакоп падбліжаецца,

Ўжо работы ўсяго на паўдня;

Чуць-чуць схоў не гатоў недзе некаму...

Не стрывала матуля-зямля:

 

Ў яму рухнула зверху, хаваючы

Грабара і яго працу ўсю...

Але што ж? Для каго ж дол быў копаны?

...................................................................

Грабар яму ўсяму рыў Жыццю!

1910


1910

Тэкст падаецца паводле выдання: Поўны збор твораў. У 9 т. - Т. 2. Вершы, пераклады 1908-1910. - Мн.: Маст. літ., 1996. -342 с. [4] л. іл.
Крыніца: скан