І не абтросшы з ног дарожны пыл,
Пыл сцежак і шляхоў, пыл селяў і такыраў,
Я да знаёмай вёскі набліжаўся. І яна
Здалёк з’явілася на небакраі, як зярнятка,
І да яе сцяжынка ручаілася, пакуль
Зусім у гэту крапку не ўпадала. Як даўно
Не быў я ў гэтай вёсцы! І таму
З якім сардэчным заміраннем я глядзеў,
Як большала яна, расла увачавідкі,
І распускалася, нібы пупышка,
І разварочвалася шчыра прада мною,—
Як усё роўна хто пад шклом павелічальным
Паказваў мне яе. Спачатку я убачыў
Толькі дрэвы — жоўтыя, асеннія, як полымя,
Асветленыя сонейкам закотным. А затым
Пачаў ужо між іх распазнаваць
І ліпы, што спрадвек шумяць ля школы,
І вербы ля балотца, што на загуменні,
І яблыні чырвона-белыя ў садах.
Пасля і хаты ўбачыў, што смяяліся,
Здаецца, кожнаю асветленаю шыбінай,
І вуліцу між імі, што струменіла
Сцяжынкамі па мураве да хат.
Божа мой! Напружыліся вушы —
Хутчэй схацелася наслухацца гамонкі,
Напружыліся вочы — ім хацелася
Дзяцей ля хат убачыць карагоды,
Напружыліся рукі — прадчувалі,
Як паціскаць прыемна шорсткія далоні,
Якія пахнуць полем і раллёй.
вось яна сама, нарэшце, вёска —
Пустая вуліца, зарослыя сцяжынкі,
Што мне здалёк здаліся вадаводамі,
Забітыя аполкамі крыж-накрыж вокны,
Асверы, што рыпяць, самотныя, над студнямі,
І цішыня такая, бы на могілках,
І толькі ля маўклівых хат, як і заўсёды,
Напраўду пладаносілі сады...
Ішоў па вуліцы і цішу ненавідзеў,
Глох ад яе і ёю нерваваўся —
Хутчэй, хутчэй прабегчы б гэту ціш!
І раптам голас: — Добры дзень, сыночку!
— Дзень добры, баба Ева! — Яна несла
Ваду з калодзежа — адзінага жывога.
— А дзе ж ваш дзед Адам?
— Памёр, дзіцятка.
Вясной адсеяўся, памыўся, апрануў
Сарочку чыстую, нібы на свята,
Сказаў:
«Ну, баба, даганяй, пайду я ўжо дамоў».
«Чаго ж на лета ты сабраўся?» — «Зямелька
Цяпер мне падабаецца — і цёпленька, і мякка.
Я не хачу, ці чуеш ты, лажыцца
У мёрзлыя глыжы». Сказаў так і памёр.
А ты што робіш тут, маё дзіцятка?
— Я прыйшоў праведаць вас.
— Ну дзякуй, што успомніў
Старую бабу Еву.
Я узяў
Вядро ў бабулі з рук, і мы пайшлі
Да напята расчыненых варотцаў...
Да хаты, што адзіная у вёсцы
Вокнамі глядзела незабітымі...
Заходзіла ўжо восеньскае сонца. Неўзабаве
Над хатаю дымок завіўся — быццам вёска
Растком адзіным прарастала ў неба:
То баба Ева, як спрадвеку, госцю
Смажыла яечню...