У Мінск па хлеб
за сотню вёрст,
з начлегам каля крамы,
цябе цягнік сюды прывёз,
мая вяскоўка мама.
Мукі не стала ўжо даўно,
дзяжа рассохлася за лета,
і апусцелае гумно
стаіць, бы ў роспачы кабета.
Дзяцей — чацвёра птушанят,
і ты сама — як каня, мама...
Як накарміць,
калі зярнят
і бульбы —
ані грама?..
Калгасны голы працадзень —
адны мядзяныя капейкі...
Ты ў горадзе, нібыта цень,
стаіш у чэргах-змейках...
Вязеш дадому,
як дары,
ты боханы-блізняты,
а мы, малеча, у двары
страчаем іх, як свята.
Вучуся ў школе без прымусу,
здаецца, я ад кніг —
аслеп...
А дома ем хлеб з кукурузы,
з гароху...
дзе ты, чорны хлеб?
Грызу задачы, тэарэмы,
законы фізікі спасціг...
Адной я не асілю тэмы:
дзе чорны хлеб,
куды ён знік?
Вядомай прымаўцы не веру:
«Есць хлеб — траякі...»
Кажу адно:
«Есць... шэры, шэры...
і хлеб ніякі...»
Аддаў бы ўсе на свеце булкі
за скібку чорную адну...
І дзякуй богу, што хоць бульба
на ўроку не дае заснуць.
Пішу пра поле сачыненне —
гудуць чмялі,
звініць раса...
Здаюцца літары мне зернем
у спелых буйных каласах...
Пакідаю сяброў, інтэрнат,
прыязджаю дадому між сесій.
Бацька мой па хваробе на пенсіі,
ён на лаўцы сядзіць ля прысад...
— Вочы бачаць,
а рукі не робяць...
Ем, як кажуць, дармовы хлеб.
Есць цяпер ён,
ёсць, як і грошы...
Жытка, можа, не трэба і лепш...
Толькі хлеб вось зусім абясцэнілі
Эх, забылі наш час і наш пот!
Каля крамы штодзённыя «сцэны»
Хлеба бохан, «чарніла» —
й пад плот...
І сядзяць «рабацягі»,
«шчыруюць»,
перад хлебам не маюць віны...
А кабеты ля крамы віруюць:
хлеб мяхамі нясуць —
хлеб свіны...
Пакідаю сяброў, інтэрнат,
прыязджаю дадому між сесій.
Бацька мой па хваробе на пенсіі,
ён на лаўцы сядзіць ля прысад.