Вера ішла па вуліцы і ўсміхалася — ледзь прыкметна, аднымі вуснамі ды хіба толькі яшчэ светлымі сваімі вачыма. Усміхалася, не заўважаючы нікога навокал. А людзей на вуліцы было многа, бо дзень выдаўся надзвычай харошы. Было не вельмі горача, хоць лета ўвабралася ўжо ў сілу. У такія дні грэх спяшацца, і людзі хадзілі павольна.
— О!..— раптам пачула Вера нечы голас.— Гэтак можа ўсміхацца толькі шчаслівы чалавек!
Вера здрыганулася, зірнула направа. Побач з ёю ішоў невысокі падцягнуты малады чалавек ў форме чыгуначніка. Крочыў ён цвёрда, паважна, і Вера, міжвольна патрапляючы пад яго хаду, прыцішыла свой дробны крок.
Малады чалавек напэўна зразумеў, што словы яго сказаны не да ладу, бо ён тут жа паспяшыў апраўдацца:
— Выбачайце... Я не тое хацеў сказаць. Гэта ў мяне проста так, нечакана вырвалася.
— Я не крыўдую...
Усмешка зноў з’явілася на Верыным твары.
Чыгуначнік, між тым, гаварыў далей:
— Вось я ішоў і ўсміхаўся сам сабе. Гляджу — і вы таксама ўсміхаецеся. Эге, думаю, не толькі ў аднаго мяне радасць на сэрцы...
«Нашто ён усё гэта гаворыць? — падумала Вера.— Каб пачаць знаёмства?..»
— Ну, мне направа,— прамовіў чыгуначнік.— Да пабачэння. Выбачайце і не крыўдуйце, калі ласка.
Ён прыклаў руку да казырка шапкі, злёгку нахіліў галаву і пайшоў у завулак сваёй цвёрдай, паважнай хадою.
Вера знікла ў натоўпе.
...Ніна з нецярплівасцю чакала сяброўкі. Ёй хацелася даведацца, што сказалі Веры ў камісіі: пашлюць яе куды-небудзь на лінію ці пакінуць тут, у Мінску?
— Еду! — уварваўшыся ў пакой, выгукнула Вера.— Радасць, Ніна, якая радасць!
Яна абняла сяброўку, прыціснула яе да грудзей — моцна, па-хлапечы,— пасля замітусілася па пакоі, хапаючы адну за другой розныя дробязі і прыгаворваючы:
— Гэта мне не трэба будзе... Гэта не трэба... Там мне шмат чаго будзе не трэба!..
Ніна села на крэсла і палахліва паглядзела на сяброўку.
— Што ж ты не радуешся, Ніначка? Чаму ў цябе гэткія будзённыя вочы?
— Дзяўчо ты неразумнае!..— уздыхнула Ніна.— І ты гэтаму радуешся?
Ніна лічыла сябе больш сталай і разважлівай за Веру і таму заўсёды размаўляла з ёю, як старэйшая з маладзейшай, хоць былі яны аднагодкі.
— А ты паслухай,— растлумачыла сваю радасць Вера.— Еду я не назусім, а на некалькі месяцаў. Мяне запэўнілі, што праз кароткі час мне прышлюць змену.
— І ты згадзілася?
— А што ж было рабіць? Другіх пасылаюць назаўсёды. А я праз якія паўгода зноў буду хадзіць у кіно, у тэатры... Так што сумаваць няма чаго, Ніначка.
— І куды ж цябе запіхваюць?
— Не запіхваюць, а пасылаюць.
— Іменна запіхваюць! — не згадзілася Ніна.— І каго? Цябе, першую красуню на курсах!
— Пры чым тут красуня? Тым больш, што на кароткі час я сама згадзілася паехаць.
— Ну, няхай сама... І куды?
— На раз’езд Снежкі. Прыслухайся, як прыгожа гэта будзе гучаць: «Дзяжурная па раз’езду Снежкі Вера Зубок!» Хіба не прыгожа, а? — Гаворачы гэта, Вера стала па камандзе «смірна», паднесла выцягнутую далонь рукі да сваіх пышных каштанавых валасоў і па-маладзецку цокнула абцасікамі чаравікаў.
— Снежкі... Фі! — паморшчылася Ніна.— І дзе толькі яны знаходзяцца гэтыя Снежкі? Ці не ў чорта ў зубах?
— Сто сорак сем кіламетраў ад Мінска,— удакладніла Вера.
— Уяўляю. Ні людзей там, ні кіно, ні танцаў... Адна ўцеха — чакай, пакуль прыйдзе пасажырскі поезд. А тады бяжы на перон ды на ўсе вочы глядзі на чужое шчасце. А калі адыдзе поезд, валачыся ў сваю каморку і грызі пазногці ад суму і зайздрасці.
— Ну, пазногці астануцца цэлыя,— засмяялася Вера.— Справа ў тым, што пасажырскія паязды там не прыпыняюцца.
— А бацюхны! — пляснула рукамі Ніна.— Гэткая глушэча!
— Не палохайся, Ніначка,— заспяшалася супакоіць сяброўку Вера.— Паўтараю, што я туды — ненадоўга.
— Ой, глядзі, каб...— пачала Ніна, але не скончыла свае думкі, перайшла на другое.— А калі трэба ехаць табе?
— Заўтра.
— Шкада. Я дастала на заўтрашні спектакль два білеты. Ведаеш, паравознікі наладжваюць калектыўны паход у тэатр. Можа, і ён там будзе.
Веры не трэба было пытацца, хто гэта «ён». Вось ужо тыдзень, як Ніна трызніць нейкім Цімафеем Баршчэўскім. Яна выпадкова пазнаёмілася з ім на адным вечары ў чыгуначным клубе. Праўда, хлопец адразу ж, відаць, забыўся пра гэтае знаёмства, бо, паводле Нініных слоў, назаўтра нават не прывітаўся з ёю, калі яны сустрэліся на вуліцы. Ну, а яна... яна проста месца сабе не знаходзіць.
— Шкада...— яшчэ раз паўтарыла Ніна, але асаблівага жалю ў яе словах Вера не адчула. Наадварот, Ніна як быццам была нават рада, што заўтра будзе ў тэатры без Веры.
«І што там за такі Цімафей Баршчэўскі? — падумала Вера.— Хто ён? Хоць бы глянуць на яго...»
Нечакана Вера ўспомніла чыгуначніка, што загаварыў сёння з ёю на вуліцы. «Дзівак нейкі»,— усміхнулася яна. І аднак жа думаць пра яго ёй чамусьці было прыемна. Было ў ім нешта такое прывабнае, шчырае. «Відаць, гэта добры чалавек»,— падумала Вера, і ёй раптам зрабілася шкада, што яна не пазнаёмілася з ім бліжэй. «Як гэта крыўдна — прамільгнуў і няма, і можа ўжо больш ніколі не сустрэну яго...»
Вера заснула толькі на досвітку. Сон яе быў трывожны, неспакойны.
Раніцай яны з Нінай развіталіся.
— Калі не замерзнеш у гэтых сваіх Ільдзінках... ці як іх... Снежках — пішы! — правёўшы Веру на станцыю, паспрабавала пажартаваць Ніна. Але жарт не выйшаў, і Ніна, злёгку дакрануўшыся сваёй шчакой да Верынай, паспешліва пайшла дамоў.
Пасажырскія паязды сапраўды не спыняліся ў Снежках, і Веры прыйшлося ехаць на таварным.
Раніца была хмарная. Шэрае неба нізка вісела над зямлёй. Збіралася на дождж.
На адкрытай тормазнай пляцоўцы вялікага, цяжка нагружанага вагона ехаць было далёка не прыемна. Ад пранізлівага ветру стылі не толькі рукі і ногі, але, здавалася, і сама кроў у целе. Седзячы на чамаданчыку, Вера круцілася і так і гэтак, спрабавала закрыць твар далонямі рук, але нічога не памагала.
Поезд быў зборны, ішоў ён марудна, на кожнай станцыі і нават на кожным раз’ездзе прастойваў па гадзіне, а то і больш. Чыгуначнікі адчаплялі ад яго вагоны з так званым мясцовым грузам, прычаплялі парожнія,— усё гэта займала шмат часу.
На прыпынках Вера саскоквала з вагона, хуценька тупала па шпалах уздоўж састава спачатку ў адзін бок, потым у другі. Сагрэўшыся такім чынам, зноў лезла на сваю пляцоўку, баючыся адстаць ад поезда.
На станцыі Сенніца міма зборнага, як віхор, прамчаўся доўгі таварны эшалон. Вера ўздрыгнула. Незнарок глянуўшы на паравоз, яна ўбачыла, што машыністам на ім быў той самы чыгуначнік, з якім яна ўчора размаўляла ў Мінску. Вера пачырванела. Ёй здалося, што і машыніст пазнаў яе, бо ён ўсміхнуўся і нават нешта сказаў. Але яго слоў, вядома, чуваць не было, іх заглушыў грукат поезда.
Міма пранесліся апошнія вагоны. Удалечыні паступова заміраў гул колаў. Тады пачуўся далёкі працяглы гудок. Ён прагучаў і таксама замёр. Вера ведала, што, пакідаючы станцыю, машыніст, паводле правіл, павінен даць гудок. Але ёй хацелася думаць, што ён прывітаў гудком яе, Веру...
Неба праяснілася, вакол пасвятлела; хоць зборны цягнуўся і марудна, ён усё ж здолеў уцячы ад дажджу. Хмары асталіся недзе далёка ззаду.
Праехаўшы з дзесятак кіламетраў, поезд зноў пачаў прыцішаць ход.
— Ды гэта ж Снежкі! — усклікнула Вера, угледзеўшы шыльду, што вісела на невялічкім, жоўтага колеру будынку, які стаяў воддаль ад пуцей. Метраў з паўсотні ад яго знаходзіўся яшчэ адзін даўгаваты будынак, а больш... а больш вакол нічога і не было.
— Вось вы якія, мае Снежачкі...— прашаптала дзяўчына.
Распагодзілася. Заходзіла сонца. Павяваў над полем лёгкі ветрык. Дзесьці недалёка чуваць быў шум аўтамашыны, мусіць, грузавой, але яе самой не было відаць — да раз’езда сцяной падступала высокае густое жыта...
Поезд ужо даўно пайшоў, а Вера ўсё яшчэ стаяла пад адхонам і задуменна пазірала вакол. Стаяла, аж пакуль не заўважыла, што з акна аднаго будынка за ёю сочаць вочы нейкага хлапчука. Вера схамянулася і пайшла да службовага памяшкання.
Начальніка раз’езда яна знайшла ў дзяжурцы. Гэта быў невысокі таўставаты чалавек з гладка паголенай галавой, але з густымі чорнымі вусамі па шырокім твары. На выгляд яму было за пяцьдзесят.
— Вельмі прыемна,— сказаў ён, зазірнуўшы ў яе дакумент.— Таварыш Зубок? Вера Кандратаўна? А мяне завуць Дзянісам Фёдаравічам. Прозвішча маю самае звычайнае: Іваноў. Вельмі, вельмі прыемна!
Апошнія словы ён прамовіў так, што Веры было незразумела, што ж яму прыемна — ці тое, што яна прыехала, ці што ён мае такое самае звычайнае прозвішча.
Відаць, Іваноў і не дачытаў да канца паперкі.
— Гэта добра,— сказаў ён, складваючы яе.— Пажывем, папрацуем. Свежы струмень, як гэта кажуць, нам патрэбен, вельмі патрэбен. Прызнацца вам, дык я не вялікі знаўца ў тэхніцы. Практык я. А вы ж вучыліся. То, можа, і паможаце мне. Задумаў я, між іншым, адну справу. Наконт паскарэння руху паяздоў на ўчастку.
Вочы ў Іванова заблішчалі. Ён выняў з шуфляды стала сшытак, разгарнуў яго.
— Б’юся вось, б’юся. Зрабіў сякія-такія разлікі. Але, як кажуць, вучэнне — святло, а невучэнне — цемра... Выбачайце, што вы скончылі?
Дзяніс Фёдаравіч зноў зазірнуў у Верыну паперку. Нечакана ён спахмурнеў, на пераноссе ляглі дзве глыбокія зморшчыны.
— Дык вы не назусім? Часова?
— Але... Потым вам прышлюць...
— Яно вядома...— ужо зусім другім голасам сказаў Іваноў і загарнуў свой сшытак. Ён доўга моўчкі шукаў нечага ў шуфлядах стала.
Маўчала і Вера. У яе было такое адчуванне, быццам яна нечым моцна пакрыўдзіла гэтага крыху смешнага, але такога сімпатычнага і, відаць, добрага чалавека. Яна збянтэжана адвяла свой позірк ад Іванова, утаропілася ў акно. Пад самым акном раслі нейкія прыгожыя чырвоныя кветкі. Вера не ведала, як гэтыя кветкі завуцца, але яны ёй вельмі спадабаліся. Ад іх у пакой ішоў прыемны густы водар.
Не ўзнімаў вачэй на Веру і Дзяніс Фёдаравіч. Так і не знайшоўшы, чаго шукаў, ён нездаволена сказаў:
— Ключы ад вашага пакоя, ліха на іх, некуды зніклі. Але гэта нічога, пойдзем, ён не замкнуты. Хавацца тут у нас няма ад каго. Пойдзем. Ложак там ёсць, стол, крэсла. Коўдру і падушку дасць мая жонка, Тацяна Паўлаўна. Яна ў нас накшталт каменданта.
Па дарозе да дома, дзе жылі работнікі раз’езда, Іваноў і Вера не прамовілі ні слова. Пачуццё нездаволенасці сабою ўсё больш і больш расло ў душы Веры.
Прызначаны для яе пакой быў невялічкі, але ўтульны. Адно акно выходзіла на пуці, з другога адкрываўся прыгожы краявід: жытняе поле, паўз якое бегла кудысьці вузенькая сцежка, далей — малады бярозавы лясок, улева ад якога сінеў на гарызонце сасновы бор.
— Я зараз жонку прышлю. Уладжвайцеся.
Дзяніс Фёдаравіч пайшоў, а неўзабаве з’явілася Тацяна Паўлаўна. Энергічная, рухавая жанчына, яна выглядала яшчэ зусім не старой. «Відаць, прыгожая была ў маладосці»,— падумала Вера.
— Дзень добры! — скорагаворкай прамовіла яна і пачала засцілаць ложак.— Вы з Мінска?.. Скончылі там курсы?.. А цяпер да нас?..
Вера не ўпраўлялася адказваць на адно пытанне, як Тацяна Паўлаўна задавала ўжо новае. Яе цікавіла ўсё: і колькі дзяўчыне год, і дзе яна нарадзілася, і ці замужам, і які крэпдэшын болей любіць: гладкі ці квяцісты?
— А прывакзальную плошчу ў Мінску ўжо забудавалі? — сыпала яна пытанні.— Кажуць, начальніка службы руху скора здымуць — гэта праўда? А ў цырку вы былі? Не?..
Убачыўшы кагосьці ў акне, яна гукнула:
— Пятро! Што ж не ідзеш знаёміцца?
І дадала, звяртаючыся да Веры:
— Гэта наш стрэлачнік. Пятро Гулецкі. Не чулі?
Пятро на выгляд быў зусім малады хлапец. Ён відавочна саромеўся Веры. Прыйшоў ён не з пустымі рукамі — прынёс нейкую невялічкую скрыначку.
— Вось... можна будзе слухаць,— ставячы скрынку на тумбачку каля ложка, нясмела прамовіў Пятро.— Прыёмнік. І навушнікі да яго.
— Сам змайстраваў! — з гордасцю сказала Тацяна Паўлаўна.— Ён тут усім нам парабіў прыёмнікі. Такі аматар!
Потым, калі Пятро пайшоў, Тацяна Паўлаўна горача сказала:
— Далёка пойдзе! Разумны — проста жах! Дзесяцігодку скончыў, ва універсітэце завочна вучыцца. Далёка пойдзе!
І такая ўпэўненасць была ў яе словах, што не паверыць ёй было проста немагчыма.
— За вячэрай я пазнаёмлю вас з нашым бібліятэкарам Сямёнам Лірай. Чуеце?.. Сямён Ліра... Гэта не сапраўднае яго прозвішча, гэта ён так прыдумаў. О, галава! Гэты яшчэ далей пойдзе! — І ціха, нібы паведамляючы надзвычайны сакрэт, Тацяна Паўлаўна дадала: — Вершы піша. О, што гэта за вершы, дзіцятка ты маё! І наплачашся, і нарагочашся слухаючы. Талент!
Тацяна Паўлаўна нечым няўлоўным напомніла Веры яе маці, добрую старую маці... Яна жыве ў Оршы, жыве адна, бо дзеці даўно павырасталі і раз’ехаліся па свеце...
Вера яшчэ раз агледзела пакой. «Вунь там, каля сцяны, якраз стаў бы яшчэ адзін ложак, для маці»,— мільганула думка...
— А мы тут з Дзянісам Фёдаравічам трыццаць пяць гадкоў працуем ужо,— гаварыла далей Тацяна Паўлаўна.— Як ажаніліся, дык адразу і прыехалі сюды... Ну, уладжвайцеся, адпачывайце. Вячэраць я вас паклічу. А заўтра ў кіно пойдзем. Кажуць «Тараса Шаўчэнку» будуць паказваць.
— Куды ў кіно?
— Вагон-клуб прыедзе. Ён да пас кожны тыдзень наведваецца.
У гэты час у пакой, смешпа ступаючы нагамі, на якіх былі вялікія жаночыя чаравікі, увайшла дзяўчынка гадоў чатырох. Яна была пухленькая, кругленькая, з расчырванелымі шчочкамі, апранутая ў кароценькую ружовую сукеначку. Па баках яе галавы тарчалі дзве невялікія косачкі з сінімі шаўковымі стужкамі.
— Бабуля! — радасна выгукнула дзяўчынка.— Ты сказала, што табе чаравікі ціснуць. А мне яны ані сколечкі не ціснуць. Паглядзі!
Тацяна Паўлаўна з замілаваннем пляснула ў далоні.
— А ўнучачка ж ты мая! А сонейка ты маё!
Яна падхапіла дзяўчынку на рукі, паднесла яе да Веры.
— А да нас цётачка прыехала. Харошая-харошая цётачка! Ну, пазнаёмся. Скажы, як цябе завуць.
Дзяўчынка скоса агледзела Веру, потым смела працягнула руку і выразна сказала:
— Натачка.
...Надышла ноч — цёплая, зорная. Вецер супакоіўся, на дварэ стала ціха-ціха. Паветра было насычана нейкімі дзіўнымі незнаёмымі для Веры пахамі. Седзячы каля расчыненага акна, Вера зусім і забылася на тое, што ўжо вельмі позна і даўно час класціся спаць. Перад ёю быў зусім новы свет, і сэрца прагна цягнулася пазнаць яго.
У цішыні дзесьці далёка-далёка пачуўся працяглы паравозны гудок. Вера пазнала, што гэта ідзе пасажырскі поезд. Праз некаторы час чуцён стаў глухі, невыразны гул. Паступова ён мацнеў, пашыраўся...
Поезд набліжаўся да раз’езда.
Вера ўзлезла на падаконнік, азірнулася вакол. «Дзяўчо ты неразумнае!» — успомніла яна раптам Нініны словы. Ціхенька засмяяўшыся, Вера саскочыла з падаконніка ў мяккую росную траву і пабегла да пуцей.
Дзяжурыў у гэтую ноч Павел Вяхотка, сярэдніх год чалавек, бацька чатырох дачок. Вяхотка выйшаў з дзяжуркі сустракаць поезд.
— Не спіцца,— спытаў ён у Веры.
— Не спіцца.
— Ну, ну...— няпэўна сказаў Вяхотка.
Гул поезда ўсё мацнеў. Налева ўдалечыні раптам паказаўся прамень святла. Ён хутка набліжаўся. Вось ён слізгануў па Веры, па Вяхотку. Перад вачыма з грукатам прамчаўся паравоз, а за ім, пабліскваючы асветленымі вокнамі, рупліва прастукалі вагоны. Вера міжвольна адхінулася, але тут жа злосна папракнула сама сябе:
«Дзяўчо!»
Поезд быў ужо далёка. Мільгацеў, аддаляючыся, чырвоны агеньчык хваставога вагона. Вось і ён знік. Некаторы яшчэ час чуўся далёкі гул, але і ён нарэшце сціх.
— Боязна? — з усмешкай у голасе спытаў Вяхотка.
— Трошачкі,— прызналася Вера.
— Гэта нічога. Жыць можна...— І Вяхотка дабрадушна засмяяўся.
Ён пайшоў у дзяжурку, а Вера, астаўшыся адна, нерухома стаяла і глядзела ў той бок, дзе знік чырвоны агеньчык пасажырскага поезда.
Дзіўная рэч: ёй не было сумна тут, на гэтым далёкім паўстанку. Вера села на рэйку, успомніла школу, сяброў. Успомніла чамусьці аднакласніка Ваську Бохана, самага непаседлівага ў 19-й школе хлапчука, гарэзу і свавольніка. І ёй раптам самой захацелася зрабіць што-небудзь незвычайнае, ну, хоць бы пакласці ў рот два пальцы і засвістаць... Але яна ў час адумалася.
Ісці Веры нікуды не хацелася, і яна так і сядзела на рэйцы.
«Сёння я ўсё роўна не засну»,— падумала яна.
А да раніцы было ўжо недалёка. Святлела неба, гаснулі зоркі. Праляцеў па-над пуцямі ветрык-свавольнік і, не знайшоўшы, чым забавіцца тут, шугануў на поле, у збажыну. Жыта калыхнулася, зашумела, нібыта ўзрадавалася магчымасці сагнаць з сябе дрымоту.
Веры хацелася заспяваць. Голас у яе быў не вельмі моцны, але чысты і свежы. Песня, спачатку ціхая, неўзабаве гучна зазвінела ў гулкай перадранішняй цішыні...
— Цудоўненька! — раптам прагучаў за спіной у Веры ўсхваляваны голас.— Цудоўненька, каб я жыў!
Вера здрыганулася, азірнулася. Ззаду стаяў Вяхотка. Ён схапіў яе за руку, моцна паціснуў.
— Такая знаходка! — узрушана гаварыў Вяхотка.— Проста з неба звалілася.
Не адпускаючы Веры, Вяхотка за руку павёў яе ў дзяжурку. Там ён пасадзіў яе ў крэсла і, прыпяваючы «трум-бум-бум, трум-бум-бум», пачаў спрытна пстрыкаць пальцамі ў паветры. Потым ён падышоў да сцяны, зняў з цвіка скрыпку. Не паспела Вера здзівіцца, чаму ў дзяжурцы знаходзіцца такая пабочная рэч, як Вяхотка, увесь асветлены нейкім унутраным святлом, крануў ужо струну смычком, падкруціў калок і папрасіў:
— А што, калі мы разам нешта выканаем? Вы будзеце спяваць, а я — акампаніраваць... А? Напрыклад, «Тонкую рабіну»?..
— .Навошта ж такое сумнае? — Вера падумала хвілінку і, злёгку трасянуўшы кучаравымі валасамі, пачала:
Легко на сердце от песни веселой...
Вяхотка адразу падхапіў мелодыю. Адбіваючы нагою такт, ён спрытна вадзіў смычком па струнах.
— Не, гэта ж проста цудоўненька! — узрадавана гаварыў Вяхотка.— Нам якраз не хапала сапрана.
— Каму гэта «нам»?
— Нашаму хору.
— Хору? — перапытала Вера.— Які ж у вас тут хор, калі на раз’ездзе ўсяго толькі сем дарослых.
— А ў нас тут калгас недалёчка. «Чырвоная зорка» завецца. Клуб там у іх — замілаванне! Там і драмгурток ёсць, і струнны аркестр, і духавы. А галоўнае — хор. Першакласны! На ўсю вобласць, далібог, не перабольшваю! Паслязаўтра самі пераканаецеся, спеўка ў нас там будзе.
Заглядаючы ў вочы Веры, Вяхотка з нейкай асаблівай даверлівасцю паведаміў:
— У мяне, ведаеце, ёсць мара. Хачу паставіць оперу. «Наталку-Палтаўку». А што? — сам сабе задаў ён пытанне, і сам жа адказаў: — Паставім!
Зазваніў тэлефон.
— Вось толькі вас і не хапала, Наталка! — Твар Вяхоткаў расплыўся ва ўсмешцы. Ён узяў трубку.— Дыспетчар? Слухаю... Добра, будзем сустракаць.
Ён, відаць, і не заўважыў, што гаварыў з дыспетчарам ад імя дваіх.
— Цяжкавагавы ідзе ў Мінск,— паведаміў Вяхотка Веры.— Цімафей Баршчэўскі вядзе яго. Ведаеце такога машыніста?
— Цімафей?.. Баршчэўскі?.. Недзе чула...
Вера задумалася. Сапраўды, дзе яна чула гэтае імя і прозвішча?.. Здаецца, зусім нядаўна нехта ўспамінаў пра яго. Але хто? Дзе?..
«Ніна!» — раптам успомніла яна.
Запавольваючы ход, да раз’езда набліжаўся доўгі эшалон. На дварэ ўжо святлела.
— Першакласны машыніст! — выходзячы з дзяжуркі, гаварыў Вяхотка.— Ініцыятар вадзіць цяжкавагавыя паязды, майстар высокіх прабегаў лакаматыва, і ўсё такое іншае.
— Гэта вы пра Баршчэўскага?
— Ну, але, пра яго. Малады, а такі...— Вяхотка на момант змоўк, падшукваючы слова.— Такі хвацкі!
Поезд з грукатам набліжаўся. Вера зацікаўлена, не адрываючыся, глядзела на акно паравоза...
«Цімафей Баршчэўскі?! Ды гэта ж ён, яе незнаёмы чыгуначнік!..»
Ад нечаканасці Вера ўздрыгнула. На нейкі міг погляды іх стрэліся, і Вера адчула, як немаведама чаму ў яе часта-часта застукала сэрца.
Цімафей Баршчэўскі вяртаўся з рэйса назад у Мінск. У Снежках поезду па графіку быў назначаны невялікі прыпынак. Трэба было пачысціць топку, агледзець машыну. Спыніўшы поезд, Баршчэўскі паспешна кінуў памочніку і качагару:
— Вы тут займіцеся... А я хуценька...
І ледзь не бягом рушыў да Веры.
Дзяўчына стаяла на вузенькім драўляным перончыку адна: Вяхотка пайшоў у дзяжурку дакладваць дыспетчару, што прыбыў поезд.
Яшчэ на хаду Цімафей гукнуў:
— Вы тут?.. Якім чынам?..
Вера збянтэжана маўчала, шчокі дзяўчыны пачырванелі.
— Выбачайце...— сумеўся Цімафей.— Вы мяне, можа, і не помніце.
— Помню,— ціха сказала Вера і дадала: — Я тут працаваць буду. Доўга-доўга!
— Разумею. Пазаўчора вы гэтаму і радаваліся?
Вера прамаўчала.
— А ў мяне тады таксама была радасць. Мяне прызначылі на пасажырскі паравоз. Заўтра ён выходзіць з рамонту, буду прымаць.
— А-а-а... — працягнула Вера.— На пасажырскі!..
Цімафею трэба было вяртацца на паравоз, але ён чамусьці марудзіў.
— Слухайце,— раптам сказаў ён.— Тут у вас, у Снежках, так хораша... Калі вы дазволіце, я ў нядзелю прыеду сюды адпачываць. На цэлы дзень!
— На чым? — засмяялася Вера.— Пасажырскія паязды тут не спыняюцца.
— На «Масквічы». Дарма, ці што, купляў я яго?
Да іх ішоў Вяхотка. Відаць, ужо набліжаўся час адыходу поезда.
— Можна? — зазіраючы ў Верыны вочы, запытаў Цімафей.
— Прыязджайце... Ды не стойце, бяжыце хутчэй на паравоз! А то вы нам графік парушыце!..— хутка прамовіла Вера.
Яна сама здзівілася, як цвёрда і ўпэўнена вымавіла гэтае слова «нам». Веры было так прыемна, як ніколі раней. Нейкая своеасаблівая, незнаёмая ёй дагэтуль усхваляванасць апанавала ўсю яе істоту.
Павольна адыходзіў ад Снежкаў поезд. Узляцеў, залунаў над прасторамі ягоны голас — моцны, зазыўны.
— Ча-кай-це-е-е!..— спяваў, здавалася, паравозны гудок.
1953