Хвалюецца і бунтуе Тайм-сквер,
Маладая Амерыка падлічвае свой запал.
Выступае — «я з вамі» — нават сэр,
Што яшчэ ўчора супроць выступаў.
Даўно прыдумаў мудрэц англасакс:
«Не стрымаць хвалі — вядзі яе сам».
І бярэ мільянер, нібы жончын пасаг,
Кліч маладосці: «Жыві, В’етнам!»
Заўтра, як спыніцца шквалісты ўдар,
Ён і не ўспомніць, што зараз крычаў.
Толькі пажар, крывавы пажар,
Зноў запалае ў ліхвярскіх вачах!..
Стаю, анямелы ад гэткай маны.
У сэрцы — грымотны ад гневу акорд.
І раптам —
Прынесла на плошчу званы
Камуністычная «Дэйлі уорлд».
— Чытайце! Чытайце! — гукае юнак.—
Вось як фашысты палілі людзей!..
Мы не хочам так! Мы не хочам так!
Нідзе фашызму дарогі, нідзе!
Даволі забойстваў! Мы хочам любіць!
Прэч ад планеты, смяротная стынь!
І я аж залею: з газеты глядзіць
Вачмі папялішчаў наша Хатынь.
Газета — адозваю ў сотнях рук,
Пытаюць позіркі: што за званы?
А званы Хатыні ад імя нашых мук
Звоняць, ваююць супроць вайны.
Як быццам бы попел вёсак усіх
І сэрцы ахвяр, што ў тых вёсках жылі,
Крычаць у Нью-Йорку: — Шануйце жывых!
Помніце, помніце
аб скатаванай зямлі!
Я не ведаю, колькіх абудзілі яны,
Колькі ў Амерыцы ачнулася душ.
Але я бачыў, як Хатыні званы
Білі, вярэдзілі сполахі дум.
Званы білі, я плакаў душой,
Згадаўшы плешчаніцкія лясы.
А звон неспакою ішоў і ішоў.
І вёў за сабою ўсе галасы.
І моладзь запела змагання гімн,
І мільянер замахаў рукою: ноў, ноў!
Бо за попел Хатыні і за пакуты Сангмі
Даўно ён працэнты забраў, даўно.
Ды плошча бурліла,—
як адна сям’я,
Выводзіла моладзь пад вецер чаўны.
І верыў я, і верыў я,
Што яе паядналі Хатыні званы.
Няхай, можа, я памыляўся ў той міг,
Ды яны тут былі, ды яны тут плылі —
Званы трывогі
з бароў векавых,
Што бачылі боль беларускай зямлі.
Кастрычнік 1969,
Нью-Йорк