— Гэй, жонка, смаж яешню
ды хутчэй нясі на стол! —
Крычаў аднойчы
прайдзісвет адзін — асёл.—
Ды не мыляйся,
не пастаў, глядзі, аўса,
Бо ў госці я чакаю
аж заморскага ліса!..
А ты ж, вядома, знаеш,
ад каго залежаць нашы лёсы,—
Не самахоць сабе калісьці
мы яго абралі ў босы...
Вось госць прыбыў,
пачаставаўся чынна,
Пабыў там-сям,
агледзеў двор гасцінны,
Наставіўшы трубою
хвост лісіны,
Парады даў, як загадаў:
— Вось так і так рабіць павінны!..—
Ды і адбыў
у свой абшар айчынны...
Здавалася б, усё — зэр гут...
Ды вось пачуў асёл,
Што, хоць лісу яны
і шыкавалі, аж пацелі, стол,
Хаця і поўзалі прад ім лісліва
пры спатканні-развітанні,
А ліс забыў адразу
пра ўсе тыя абяцанні,
Што ім даваў
за чаркай, за абедам...
І нават,
завітаўшы да іх блізкага суседа,
Не мог успомніць,
як завуць асла з асліцай,—
То зваў шакаламі,
то бугаём з цяліцай
І бэсціў, колькі мог,—
не пасаромеўся нізвання! —
За дрэннае нібыта
віншаванне-частаванне...
— Ах ты ж пыхлівы балабон,
заморскі хлус,
Ты між гнусоў —
найгоршы самы гнус!..
Ты любіш не сяброў адданых,
а падліз,
Пёс ты смярдзючы, а не ліс!..—
Крычаў асёл,
хоць сам падліза быў і блюдаліз...
Хоць сам быў прайдзісвет,
хоць разумеў, вядома,
Што на ліса заморскага налётваць
небяспечна нават дома,
Але стрымаць сябе не мог,—
у зяпе аж замлела,
Аж чэрава ад злосці засмылела,
А ён крычаў, пугаючы ваколле,
І капытамі біў у плот —
ажно трашчала колле...
Вось так закончыўся
заморскага ліса ваяж —
Развеяўся хлуслівых слоў міраж,
І ад любошчаў між хітругамі
застаўся след адзіны —
Як рэзанага —
несутрымны крык асліны.
А што далей?..
Далей — пабачым... Што ў хлуслівым,
у глумлівым будзе стане,—
У хеўры гэтай вераломнай,—
хто* яшчэ хітрэйшым стане,
Хто* пыху, жорсткасць і злабу
прымножыць,
Хто* слабшага
ў кішэнь сабе паложыць,
Хто* ў некага — уладу вырве з рук,
А мо, дасць бог,
ім будзе ўсім — каюк,—
Мо ўсіх іх — назаўжды! —
драпежнікаў адпетых
Змяце гнеў праведны і велічны
з планеты,
І ў свеце ўсюды запануюць —
дружба, згода,
Святло, сумленне, праўда і свабода!..
1984