Не завіце маю рэспубліку
Краінай цёмных лясоў!
Паглядзіце —
Над ёю свецяцца
Агні завадскіх карпусоў.
Не завіце маю рэспубліку
Краінай ціхіх далін!
Паслухайце —
Як грымяць над ёй
Галасы магутных турбін.
Не завіце маю рэспубліку
Краінай багнаў-аблог!
У садах яна
Разліваецца,
У жытах яна
Калыхаецца,
Разбягаецца
Ў стрэлах дарог.
У паглядзе краіны сённяшнім
Мінулай тугі не шукай.
Цудоўнаю кнігай сонечнай
Яна прад вачмі — чытай.
Святлом яе твар азораны,
Авеяны цеплынёй.
Але якую гісторыю
Прайсці давялося ёй!
*
Ты ведаеш, як над лучынаю
Вочы сляпіць, скажы?
Ты ведаеш, як з мякіны
Есці сухія каржы?
Ты ведаеш, што такое
З торбай ісці па вясне
І сэрца сваё маладое
Сушыць у няволі?
— Не!
Не, дружа, не ведаем гнуцца мы
Пад горам у цяжкі час! —
Кастрычніцкая рэвалюцыя
На свет нарадзіла нас.
Ленін вялікі і партыя
Нас у змаганні вялі.
І з імі мы, сэрцамі ўпартыя,
Змянілі воблік зямлі.
Цвітуць нам Крамлёўскімі зорамі
Будучыні маякі.
Так, дружа, не ўведалі гора мы,
Але яго помняць бацькі.
Ім помняцца турмы праклятыя
І царскія кайданы,
Нагайкі, над краем узнятыя,
Якімі іх секлі паны.
І даўнасць згадаць толькі варта ім —
Як сціснуцца кулакі,
І нат успамін аб манархіі
Гатовы ўзняць на штыкі.
*
І вось чаму так, як, можа быць,
Яшчэ не любіў ніхто,
Іх мужнасцю заварожаныя,
Мы любім сваіх братоў.
Мы любім народ, што ўласнаю
Рукой сарваў ланцугі
З пакутных усіх
і ў яснае
Жыццё без слёз і тугі
Дарогу праклаў, каб крочылі
Мы ў камунізма зару.
І ты ўпершыню свае вочы
Адкрыла на свет, Беларусь.
Вялі цябе роднаю шыраю
Сцежкі усе на ўсход.
Гукаў цябе з любасцю шчыраю
На подзвіг рускі народ.
*
Шчаслівая праца вялікая,
Дзяржаўныя трыццаць гадоў.
Я ў песню сёння паклікаю
Сям’ю сваіх гарадоў.
Вось ён устае пад Гомелем,
Фабрык магутны строй.
Прасторы гудуць іх гоманам
І ранняй і позняй парой.
Я пакажу вам прасторныя
Цэхі, дзе плавіцца сталь.
Народзіцца тут ля горнаў
Для новай машыны дэталь.
Я вам пакажу, як дбала
Робім мы чыстае шкло,
Каб сонца Радзімы ў ім ззяла
І ў хаты нясло святло.
А Віцебск з яго маторамі —
Хіба не чароўны ён,
Калі ляціць аж пад зоры
Пнеўматыкі важкі звон?!
Ён цяжка вайною зранены,
Але ўжо хутка ізноў
Яшчэ харашэй устане ён
Сярод сяброў-гарадоў.
Як колісь, з цэхаў адноўленых
Плывуць Магілёва шаўкі.
І Гродня выйшла з будоўлямі
На бераг Нёмна-ракі.
А вось мы ля новых паселішчаў.
Чыя тут краса, чыя?
Гэта у новай велічы
Ўзыходзіць сталіца мая.
Вось месца, дзе гліну мясілі мы,
Каб першы будынак устаў,
А сёння аўтамабілямі
Нас новы завод прывітаў.
Вось тут пілавіннем веялі
Нядаўна яшчэ вятры,
А сёння відаць на канвееры
Першыя трактары.
Сняжынкі над стрэхамі кружацца;
Ім не знайсці ўжо руін.
Мінск! Горад славы і мужнасці,
Ты лепшы рэспублікі сын!
А зараз пад Брэст, як надоечы,
На нівы кінем пагляд.
Я вам пакажу не тоячы,
Які ў нас расце вінаград.
Калгаснае, нашае, роднае
Я вам пакажу зярно —
Шчаслівы здабытак народны.
Глядзіце — якое яно.
Такое зярно каб вырасціць,
Убачыць трэба ўдалі
Жыцця
зіхатлівыя вырысы
І будучыню зямлі.
І мы гэта бачым, багатыя
І марай і явай,— вер.
Народ, што быў простым аратым,
Цяпер — аграном, інжынер.
*
Не завіце маю рэспубліку
Краінай цёмных лясоў!
Паглядзіце —
Над ёю свецяцца
Агні завадскіх карпусоў.
Не завіце маю рэспубліку
Краінай ціхіх далін!
Дзень і ноч
Не сціхаюць, грымяць над ёй
Галасы магутных турбін.
Не завіце маю рэспубліку
Краінай багнаў-аблог!
У садах яна
Разліваецца,
У жытах яна
Калыхаецца,
Разбягаецца ў стрэлах дарог.
*
І за гэта жыццё чароўнае,
За работ непачаты край,
За крыніцу натхнення поўную
Любім мы цябе,
родны край.
Любім мы цябе ў дні хвалявання,
У гарачыя дні вясной,
Калі пахнуць на рыштаваннях,
На будоўлях бёрны смалой.
Калі чуцен —
аж сэрца расчуліцца —
Шум работ з чатырох старон,
Калі мінскія плошчы і вуліцы
Адзяваюцца у бетон,
А пад Слуцкам усцяж сады цвітуць,
А ў палях гудуць трактары,
Параходы шыбуюць па Прыпяці,
Каласяцца жыты ў Мазыры.
Любім мы цябе ў дні клапатлівыя
Прадасенняй яснай парой,
Калі клічуць у поле нівы
Урадзіўшаю збажыной,
Калі ўдаль, грукочучы ў дыме,
Па абшарах скрозь, нацянькі,
Несучы табе скарбы Радзімы
І твае ёй,— бягуць цягнікі.
Любім мы цябе ў хвілі вячэрнія,
Пасля шуму працоўнага дня,
Калі ты расцвітаеш над скверамі
І садамі ў яркіх агнях.
Любім мы цябе, край, апоўначы,
Калі чутна, як крочаць здаля
Да шляхоў тваіх, сілы поўныя,
Гукі гімна ад сцен Крамля.
Любім мы цябе ў пору світання,
Калі мы, твае дзеці,— народ,
Сустрач сонцу глядзім з хваляваннем,
З ласкай шчырай глядзім на ўсход.
Там Масква,
там вялікая, родная,
Дарагая, брацкая Русь.
З імі будзеш ты шчаснай,
свабодная
Дачка СССР, Беларусь!
1948