Яшчэ не абуджваліся гараджане,
Светлай ускраіны грамадзяне,
Дзе мы, змарыўшыся, заначавалі,
Дзе свежым півам нас частавалі,
І мякка слалі, і цёпла ўкрылі,
І блаславілі чэшкі старыя.
Я прахапіўся на самым золку,
Мусіць, пастух падзьмуў у свісцёлку:
Быў галасок асаблівы нейкі,
Нібыта ў скрыпкі ці то ў жалейкі.
Ляпіўся лес, узбягаў на горы,
Кашлаты хмель завіваў пячоры,
І ззялі травы красы такое,
Што не адважышся стаць нагою.
А гук не гаснуў, працяжны, тонкі,
Які я ведаў яшчэ дзіцёнкам:
На лугавіне ў рамонках белых
Каса спявала, каса звінела!
І хоць няўмела махаў падлетак,
І быў асаджан лучок не гэтак,
А пад мянташкай трымцела джала:
Каса звінела, каса спявала!
Здавён вядзецца такая любасць
Да вострых кос і да спрытных склюдаў.
Як толькі бралі іх нашы продкі,
Адразу трэсла двары дрыготка:
Куды апусцяць? На луг скарбовы
Ці зложаць княжацкія галовы?
На працу ганьбы няма ў народзе,
Аднак мінаеш, калі скародзяць,
А толькі згледзіш — хто-небудзь косіць,
І рукі самі касу папросяць.
Касьба!
Ці ёсць весялей работа:
Адбіць касу, намятаншыць, потым
Прайсці пракос і назад вярнуцца,
Напіцца квасу і размахнуцца!
Каб стаць сапраўдашнымі касцамі,
Здавала моладзь спярша экзамен:
У хлопца ззаду дзядзька заўзяты
Касіў, пакрыкваў: «Падрэжу пяты!»
Папаганяўшы гэтак паўднёўку,
Капшук развязваў і па-сяброўску
Даваў тытуню:
— Закуры, хлапчына,
Бо не юнак ты, а ўжо мужчына.—
Тады казалі дзяды старыя:
— Касіць мажэ ён, прымайце ў прымы.—
І я, абвеяны цёплым промнем,
Свае маладосці навуку ўспомніў.
Ну, што ж! Паглядзім, чаго мы варты.
Абы лязо датрымала гарту,
Абы не хруснула коссе ў далоні,
Абы хапіла травы на ўлонні!
Я ўзяў касу і сумеўся раптам:
Касіў то дома, ці тут патраплю?
Але ўзышоўшы, на постаць стаўшы,
Касіў за жывых і касіў за паўшых,
Касіў, як на Случчыне ў нас касілі
Груды мурожныя ў спелай сіле.
І след выціскаецца на пакошы,
І дзень грыміць у блакітнай раскошы!
Калі злажыў я паўсенажаці,
Прынеслі квасу чэшскія маці
І слова даўняе паўтарылі:
— Касіць умееш, застанься ў прымы!
— Дзякуй за ласку вам, за гасціны —
Сягоння косіць мая краіна!
9—10.VIІ.1958