epub
 
падключыць
слоўнікі

Раіса Баравікова

Васьмірадкоўі апошніх пацалункаў

* * *

 

Нават таленту не збярог,

а ўсё выхваляўся нечым...

Як след развітацца не змог,

бы знік у Сярэднявеччы.

 

Спакой старажытных цаглін.

Лісце ля іх, што піястры,

і ён там малюе махрыстыя астры,

што быць мне букетам калісьці маглі.

 

 

* * *

 

Калісьці мучыўся, сачыў...

У чаратах трымцела лодка.

Сінелі доўга касачы

дымкамі мая на ўзбалотках.

 

Хваліўся лепшаю з удач,

а дараваць драбніц не ўмееш,

дык для чаго тады касач

пяшчотна ўдалечы сінее?

 

 

* * *

 

Не быў ты ва Фларэнцыі няблізкай,

не вандраваў па тым шыкоўным месцы,

чаго ж мяне раўняеш з адаліскай

на старажытнай фларэнтыйскай фрэсцы.

 

Стагоддзі тояць розныя абліччы,

па іх блукаюць жабракі і франты,

і ты ўва мне не бачыш Беатрычэ

толькі таму, што сам, на жаль, не Дантэ.

 

 

* * *

 

Падобна, за акном падрос вішняк

ад тостаў за Еўропу і за Азію,

мы п'ём віно, здаецца нам - мальвазію,

і хочацца мне танчыць кракавяк.

 

Касцёл Мар'яцкі неба адамкне,

на ўзвышшы Вавель высветліцца ў бліках.

Бывай! - не ты, а «Яма Міхаліка»,

ідзі на ўсход і знойдзеш там мяне.

 

 

* * *

 

Жалейка, скрыпка і бубнач,

ад гукаў млосных звяла астра.

У каляндарыку пазнач:

дзень пасля Спаса. Старэ Място.

 

Яшчэ нічога не шкада

і нас не помніць брук памыты,

а ты руку сваю падаў,

бы разам век увесь пражыты.

 

 

* * *

 

Цябе шукаць між сытых скнар,

што ў пустазеллі клумбу цыній.

Адзін махляр, другі ліхвяр,

а трэці проста злосны цынік.

 

Пастаў іх у адзіны рад

і незайздросны ўбачыш шэраг,

які мундзір, такі й парад -

бязглузды, ваяўнічы, шэры!

 

 

* * *

 

О, як жа мы ўмелі пры добрай нагодзе

(бы кадр рамантычны ў любоўным кіно)

на ноч пераблытваць часы і стагоддзі,

у дзверы - няможна, ішоў праз акно...

 

І стрэлкі гадзіны лічылі няўзнак,

і дэтэктыў недачытаны падаў,

і муж за сцяною думаў - скразняк! -

хвілінны парыў лістапада.

 

 

* * *

 

Вы так спакусна падміргнулі,

што досыць - аніякіх спраў!

Гуллівы месяц свае гулі

ў аблоках лёгкіх распачаў.

 

Ужо займаецца дзянніца.

У крэсле змяты сарафан.

І як жа мне салодка сніцца

галавакружны ваш падман.

 

 

* * *

 

Руку падасць абы-абы...

Я ж адзначаю падсвядома:

яму так хочацца пабыць,

на мове свецкай, сябрам дома.

 

Няцяжка зразумець яго -

нядаўняга ўлюбёнца Ліры,

што не ўсвядоміць аднаго:

мяняюцца не людзі, а куміры.

 

 

* * *

 

У дымцы ранняга змяркання

збягае сцежка крута ўніз...

Ты ўзвёў спатканні да кахання,

а гэта проста мой капрыз.

 

З крыштальным туфлікам не ходзяць,

дзе заглынула ўсё дрыгва,

дзе замест мроіва - куродым,

гадзючнік з жабчыным «ква-ква».

 

 

* * *

 

Каб не ўкруціцца ў нейкі зман,

і ад сурокаў, і ад звягаў

далёкіх інкаў талісман

купіла для сябе ў Чыкага.

 

Цвіце ў ярах трава-дурман,

світанне ўспуджваюць вароны.

Самотна як! І талісман

той ад нічога не бароніць.

 

 

* * *

 

Калішні танец падэграс.

Мы для яго як манекены.

Не тое ўбранне, не той час,

і, зразумела, нашы сцены.

 

На падаконніку - альяс.

Ёсць у пакоі нехта лішні.

Гучаў так доўга падэграс,

што й ты міжволі стаў... калішнім!

 

 

* * *

 

Так радасна, лёгка ніколі

не падала грыўка на лоб,

мы нейкія дзіўныя ролі

ігралі паўлета ўзахлёб.

 

З наіўнасці ўскружанай нашай

смяяліся ўночы гудкі.

Расстаўлены крэслы... І шашаль...

І бляклай афішкі шматкі.

 

 

* * *

 

Пад адхонам фіялкі цвілі

і глыбелі стрыжыныя норы,

мы не згледзелі нават, калі

на цягнік пераскочылі скоры.

 

І знікалі за ўзмахам рукі

тыя лёгкасць і пал дыхання,

пакідаючы нам радкі

аповесцямі пра каханне.

 

 

* * *

 

Тут водар укропнай грады

і шпак малады на штыхеце,

і флёксы цвітуць, як тады,

а след твой згубіўся ў тым леце...

 

Не помню ні слоў, ні сказаў

з той - на ўсю ноч - сустрэчы,

але больш аніводнага разу

не клялася я ў нечым вечным.

 

 

* * *

 

Гэты пакойчык анёл нам распіша

фарбамі нейкага яснага дня...

Ты чуеш, якая нябесная ціша,

якая, нязнаная людству, плыве цішыня.

 

І мы забываем пра тлум і знямогу

ў палоне дасюль невядомага нам пачуцця,

нібы дзесь высока расказваем Богу

урыўкі з яшчэ недапісанай кнігі Быцця.

 

 

* * *

 

Не крычы, не буркай, ты не леў,

рукі пакладу табе на плечы,

будзе заўтра справа наша блеф,

а цяпер, як кажуць, шчэ не вечар.

 

З маладосцю ўжо не сваякі,

толькі водсвет ловіш мой дзявочы,

ды шукае на падушцы ўночы

мой румянец жар тваёй шчакі.

 

 

* * *

 

Не ведаю, чый ты каханак,

і чуць не хачу пра гэта,

бо ўжо здагадаўся ранак,

што я цябе выкрала з лета.

 

Вось толькі ты сам чамусьці

ніяк здагадацца не хочаш,

чаму перасмяглі вусны

і шчасліва смяюцца вочы.

 

 

* * *

 

Жаданае хуценька ляжа ў рэестры,

дзе хлеб і да хлеба і мноства выгод,

вясёлыя песні, і тосты, і фэсты

закручаны у нейкі дурны карагод.

 

Над вуллямі пчолы заўзята раяцца.

Расквечана поле, бо лета якраз.

І гэткія ж сны маляўнічыя сняцца,

а лепшыя кветкі цвітуць не для нас.

 

 

* * *

 

Важкіх апраўдванняў рой,

званкі тэлефонныя ўпотай...

Я ўсё разумею, толькі не строй

хоць зараз з сябе ідыёта.

 

Пчолы гудуць кішма,

радыя летняму раю...

Я і сама не тваё імя

ў снах сваіх паўтараю.

 

 

* * *

 

У жмінды не возьмеш і змылка,

а ў шчодрага - дзіркі ва ўсім.

Пагодзімся, выйшла памылка,

у часе не нашым стаім.

Ды кліча нас вулкі развілка

у вечнае лета без зім...

 

І помняцца мне тыя пахкія флёксы

на вуліцы Фоксаль, на вуліцы Фоксаль.

 

 

* * *

 

Пяшчоты не шкадуеш на падпітку.

Язмін цвіце. Дурман і слоў, і паху.

І яр п'янкі, казыча былка лытку.

Якое свята нам наладзіў Бахус!

 

А раніцай бы вывеў нас з турмы.

Затушаваў паўсюль вясёлы колер.

Нібы яму вядома ўжо, што мы

сюды не завітаем больш ніколі.

 

 

* * *

 

Наўкол даволі пекнаты,

патроху сцішваю жаданні.

Трапечуць свечкі ўсе ў чаканні,

і вось нарэшце радасць - ты!

 

А воск сцякае на абрус,

і пацяжэлі раптам плечы.

Мне даспадобы, што ты хлус:

Так... Лазня... У калядны вечар.

 

 

* * *

 

Не ведаю я, кім ты спапялёны,

якая крыўда выпекла да дна.

Жанчыны бы нямірныя плямёны,

калі між іх не знойдзена адна.

 

І я таксама, ведаю, не тая,

што зможа свет перавярнуць наноў,

ды не было ў мяне такога мая...

Даруй. Пакуль. Вяртаюся дамоў.

 

 

* * *

 

Аздобваем натхнёна сцены,

страсаючы гадоў дурман.

О, мы героі дзіўнай сцэны,

ўся дэкарацыя - падман.

 

Але яе не разбураю,

бо толькі дробязь розніць нас:

я ўсё трагедыю іграю,

а ты - забаўны нейкі фарс.

 

 

* * *

 

З травы падміргваюць анюткі,

штось блытана даводзіш мне.

Ах, Божа мой, лісток танюткі,

бы шлеечка ад камбінэ.

 

Так, засяроджвацца не варта,

ці ж мала для размовы тэм,

а шлеечка-лісток упарта

заве ў анюткавы эдэм.

 

 

* * *

 

На выхадзе пагаварылі крышку...

Прыбраны стол. Адбалявалі. Годзе.

Стаяць, бы й не краналі іх, кілішкі,

на шчасце не разбіўся з іх ніводзін.

 

Хітрынкамі згасае свята ў зрэнках,

паціху саступае месца жалю,

але як ззяе ўся мая сукенка,

ёй дастаткова, што была на балю.

 

 

* * *

 

Зноў апынуліся на скразняку.

Пахне лускою і глеем.

Як трапятліва цалуе руку,

быццам у вусны не ўмее.

 

Чымсьці нагадвае мосцік стары

падлогу ў зацемненай келлі,

і халадок тут, бы ў манастыры,

а шчокі чамусь заірдзелі.

 

 

* * *

 

Усё за нас: двары, кусты

і нават шэпт цікаўны нечы...

Цяпер я ведаю, што ты

ў мінулым многае адпрэчыў.

 

А доказ: позіркі твае

у бок эстраднае Венеры,

што так разгублена ў фае

цярэбіць беленькі каўнерык.

 

 

* * *

 

...І гэта глупства. Што далей?

За шыбкаю ліхтар замерзлы.

Ты расціраеш свой алей,

іграе ў тонкіх пальцах пэндзлік.

 

Я не прыеду больш сюды.

Хай набірае сэнс свой драма

пад назвай дзіўнай: «Тры гады

і ноч яшчэ адна ў Адама».

 

 

* * *

 

А-у... А-у!.. Палац гатычны.

Лёг зайчык сонечны да ног.

Агеньчык бліснуў эратычны

у вашым позірку, дальбог!

 

Скідае пёрка голуб нам.

Любуемся разьбой калоны.

Вы штось гаворыце, а там...

бы пазяхаюць купідоны.

 

 

* * *

 

Яшчэ адной зіме канец.

Шукаюць вераб'і праталін.

Куды ж вы дзеліся, ілжэц,

нібы ў авацыях расталі.

 

Працёрты плюш стары да дзір.

Партэр здаля глядзіцца пляцам.

Я бараніла ваш мундзір,

а вы схацелі быць паяцам.

 

 

* * *

 

Ну вось і скончана яна -

вясёлых клічнікаў паэма.

Любоўнай паузы - сцяна.

Ліхтар бы зорка Віфлеема.

 

«Не спакушай мяне, не зводзь...» -

гучыць, гучыць твой голас родны.

Чаму ж? Так вырашыў Гасподзь,

а шлях у Бога ўсякі годны.

 

 

* * *

 

Я іх не ведаю, дальбог,

саперніц... Абмінула гэта.

Пылок унепрыкметку лёг,

а я любуюся паркетам.

 

Прасую, строю да Каляд

сурвэтак лёгенькіх бярэма.

Так звыкла ўсё, толькі пагляд

цяжкі, бы ў старшае з гарэма.

 

 

* * *

 

Два гады не было лістоў

ад яго, ані чуткі, ні следу,

а пасля адазваўся ізноў:

«Сустракай. На тым тыдні прыеду».

 

Уяўляла, увойдзе з дарогі

ён з бярэмам бэзавых гронак,

а на ім быў гарнітур строгі

і на пальцы блішчэў заручальны пярсцёнак.

 

 

* * *

 

Не тыя сцены, не тыя шпалеры...

Душою і сэрцам даўно ўжо азяб.

Жывеш, бы прыкуты да лёгкай галеры, -

не вораг, не сябар, а так сабе... раб.

 

Ды я з наравістасцю ўпартай дзікункі,

што дзесьці на скалах далёкіх пяе,

сню доўга штоночы твае пацалункі,

і ў гэтым прызнацца мне слоў не стае.

 

 

* * *

 

Піць каву. Варажыць на гушчы.

Стракатых згадваць матылёў,

што і дасюль дзесь у Шлях-Пушчы

ўсё ловяць рэха нашых слоў.

 

І не здаралася нічога.

Мы нават не былі на «ты».

Быў лес густы. Была дарога.

І на руцэ тваёй матыль.

 

 

* * *

 

Жадання тайнага здабытак

зялёны плюшч, класічны Грыг...

І разам з тым сядзім, нібыта

ў непажаданы нейкі міг.

 

І гук да гуку - не суладна,

між гэтых сцен няўтульна Вам.

Я разумею ўсё дакладна:

«Шэршэ ля фам, шэршэ ля фам».

 

 

* * *

 

Пакуль... Пакуль... Шампанскае ў кілішку.

За нас яго ніхто ўжо не дап'е.

Яшчэ гартаю прыпамінаў кніжку

і ў нейкі момант загарну яе.

 

Цяпер ужо і гэта мне пад сілу.

Любоўны міф - прынада для дваіх,

а тое ўсё, што ў сэрцы я насіла,

перачытаю ў позірках тваіх.

 

 

* * *

 

Быццам лета на ложак прысела -

і спякота, і водар, і млосць.

Я ніколі дагэтуль не ўмела

з дзён мінулых вяртаць маладосць.

 

Пераблытаны словы і рэчы,

і трапечуць пялёсткі прасцін,

бы абсыпала рукі і плечы

гранне промняў з-за лёгкіх гардзін.

 

 

* * *

 

Не лічым тыдняў. Нервы рвем.

Я ўся - калючая шыпшына.

А потым... Момант - ты... Машына...

І дзесьці ўжо за Чэрвенем.

 

І я яшчэ ў такой красе!

З зімы лячу ў адным напрамку,

дзе ты мне першую фіялку,

жывую, з лесу прынясеш.

 

 

* * *

 

Хто і як і прад кім награшыў,

не развяжа ніякае веча.

Засынаеш - так многа душы,

а прачнешся і ўздрыгнеш - пустэча!

 

І пранізвае дом - пустата.

Штосьці злое абкручвае гадам.

За акенцамі - стынь і слата,

і за спінаю - звялая радасць...

 


1980-2010?

Тэкст падаецца паводле выдання: невядомае