Міхась ішоў і абураўся: з галавы не выходзіў некалі чуты анекдот пра грузіна, які пахаваў сваю жонку і плакаў па ёй, паклаўшы галаву на рукі. Пры гэтым ён, як пацеры, скрозь слёзы паўтараў: «Адын... адын... Зусім адын застаўся...» І з кожным разам слова «адын» мяняла свой настрой, паступова пераходзячы ад жалобнага адцення да вясёлага. Нарэшце слова «адын» напоўнілася захапленнем, і грузін кінуўся ў танец, радасна ўсклікаючы: «Адын! Адын! Зусім адын застаўся!»
Міхась абураўся і ўнутрана пратэставаў таму, што анекдот усплыў у памяці зусім не да месца і часу, пасля сустрэчы з Сымонам Кароткім. Міхасёва жонка заўсёды ставіла яму ў прыклад Сымона: «Калі ні сустрэнемся, Сымон жонку то пад руку вядзе далікатна, то рыдыкюль яе нясе, то ў вочы ёй зазірае, а ты?..»
І вось сёння Сымон стаяў ля пад’езда свайго дома нейкі разгублены, згорблены, нібы нечым нябачным прыціснуты да зямлі. Стаяў з патухлымі вачыма, як апошні бяздомнік, якога нідзе ніхто не чакае.
— Што з табой, Сымон? — пасля прывітання спытаўся Міхась.— Што здарылася?
— Адзін... Адзін застаўся,— бліснуў мокрымі вачыма Сымон.— Зусім адзін я застаўся... Жонку пахаваў...
Паспачуваўшы ды павойкаўшы, Міхась падаўся далей па сваіх справах, злуючыся на анекдот, які назойліва круціўся ў галаве.
— У чалавека гора, а мне дурное прыпомнілася,— дакараў сябе ён.
Час ляціць хутка, і праз нейкія тры-чатыры месяцы Міхась зноў сустрэў на тым самым месцы, ля свайго пад’езда, Кароткага. Быў цёплы летні вечар, на лаўках сядзелі старыя жанчыны, абмяркоўваючы «сусветныя праблемы», з адчыненых вокнаў вылятала музыка, выглядалі і перакідваліся жартамі маладыя кабеты і крыху падпітыя мужчыны — жыццё працягвалася.
Сымон Кароткі, нягледзячы на даволі сталы ўзрост, пругка, як конь-стаеннік, перабіраў на месцы нагамі і молада пабліскваў вачыма. Гэта быў чалавек, здольны ў любы момант кінуцца на ўсе бакі жыцця, упэўнены, што ўсюды яго чакаюць, што ўсюды знойдзе ўцеху.
Міхась не верыў сваім вачам.
— Як маешся, Сымон? — на ўсякі выпадак стрымана і асцярожна спытаўся ён.
— А-а, Міхась! Маюся — не спатыкаюся! — весела перабіраў нагамі Сымон, «страляючы» пры гэтым поглядам на ўсе бакі.— Адзін! Адзін я — сам сабе гаспадзін! А ты як думаў? Жыву!
Пайшоў Міхась далей, больш засмучаны, чым пасля папярэдняй сустрэчы. Тады Сымон быў зразумелы і натуральны, сёння — незнаёмы і незразумелы.
«Што робіць час! — думаў збянтэжаны Міхась.— Залечвае, здавалася б, незалечаныя раны душы, студзіць палкія сэрцы, зацярушвае новымі надзеямі памяць, сцірае ўшчэнт гарачыя абяцанні і клятвы... Але ці час вінаваты ў чалавечай нясталасці і душэўнай хісткасці? Людзі знайшлі заслону, за якую хаваюцца ад уласных слабасцяў і недахопаў, людзі з веку ў век вінавацяць невінаватага — час... Вось і Сымон пражыў з жонкай не адзін дзесятак гадоў і цяпер, праз даволі кароткі тэрмін, пэўна, усё, што было дагэтуль, запхнуў за заслону часу, як непатрэбны хлам...»
Трэцяя сустрэча з Сымонам адбылася неўзабаве пасля другой і аказалася зноў жа нечакана-дзіўнай.
Кароткі стаяў ля пад’езда свайго дома на тым самым месцы і выглядаў знямоглым, састарэлым і разгубленым. Ён кінуўся да Міхася, схапіўся за рукаво пінжака і жаласліва зазірнуў у вочы:
— Адзін... Адзін застаўся... Зусім адзін...
— Я ведаю, у цябе памерла жонка,— прамармытаў Міхась.— Трымайся, мацуйся, такое хутка не праходзіць...
— Ды не! — запаліўся Сымон, якому, відаць, трэба было аблегчыць душу.— Яно-то так, памерла, але... але тут іншая гісторыя. Выслухаеш? Га?
— Чаму ж не? Паслухаю,— далікатна згадзіўся Міхась.
— Памятаеш нашу апошнюю сустрэчу? — запытаўся Сымон і сам адказаў: — Канешне ж памятаеш!
— Гэта, пэўна, тады, як ты выбрыкваў на месцы нагамі і бліскаў вачыма на ўсе бакі? — удакладніў Міхась.
— Каб яны мне павылазілі! — горача абурыўся Сымон.— Такога набліскалі, што сёння свету белага не бачу. Я ж — старая падла, калі не сказаць горш, я ж апошні...
— Навошта ж так пра сябе? — зноў падалікатнічаў Міхась.
— Навошта? 60 гадоў мужчыну — гэта што, жарт? Лічы, што адна нага ўжо там,— і Сымон паказаў пальцам у зямлю,— і другая саслізгвае туды... Дык вось, слухай далей, падкацілася да мяне адна маладуха-смяюха, пусціла мне ў вочы любоўнага туману, развесіў я вушы да зямлі і папаўся на яе кручок. Ажаніўся з ёй!
— Цудоўна! — усклікнуў Міхась.— Віншую!
— Якое цудоўна? З чым? — замахаў рукамі Сымон.— Ёй, як аказалася, была патрэбна мая двухпакаёўка, а не я. Прыпісала да нас сваю звяглівую маці — цяпер маю цешчу, грызуць мяне, не перастаючы, з двух бакоў. Выжываюць мяне, а дакладней, зжываюць са свету.
— Дык які ж ты «адзін застаўся»? Ты ж цяпер не адзін! — разважае Міхась.— Вас цяпер трое.
— Каб жа трое! — удакладняе Сымон.— Ад іх дзвюх я неяк яшчэ адмахваўся. Нядаўна ў яе, маёй — цьфу — жонкі, родны брат аб’явіўся. Кажа, адседзеў сваё ў турме і прыкаціў да сваёй маці, маёй цешчы. Вось колькі ўжо нас! Баюся, што заўтра яшчэ хтосьці аб’явіцца. Яны вунь у кватэры пануюць, ля тэлевізара ды ля стала, а я, як бяздомны сабака, пад вокнамі стаю, баюся ісці дамоў, бо той, яе брат, цяпер мой швагра, ножыкам мне пагражаў. Вось так, людзей поўная кватэра, а я, як бачыш, адзін застаўся... Зусім адзін...
Міхась развёў рукамі:
— За каханне трэба плаціць... Тут, братка Сымон, вінаваціць няма каго... акрамя сябе самога. Бывай! Спадзяюся, што наступная наша сустрэча будзе больш прыемнай.
І Міхась накіраваўся дамоў. Зноў у памяці ўсплыў той анекдот «з барадой», які болей не выклікаў ніякіх эмоцый — ні смеху, ні ўнутранага пратэсту.