Тварыце, людзі,
На зямлі дабро!
>М. Пазнякоў
Шмат бурлівых вякоў
На Зямлі існуе чалавецтва
Ў промнях шчырых памкненняў,
У цемры каварнай маны.
Зло й дабро — спадарожнікі,
Антаганісты,
Суседства.
Даўгавечнасць — яны...
Не, хутчэй — няўміручасць яны.
Чалавецтва — дабро!
Чалавецтва, яно ж — небяспека,
Хоць і геніяў шмат,
Ды не менш і вар’ятаў дало.
Можа, Бог памыліўся,
Дарэмна стварыў чалавека,
І пусціў на Зямлю
Назаўжды
Найвялікшае зло?
Немагчыма, на жаль,
Зло ад чорных намераў адвадзіць —
І ў сучаснасць дапяў
Генны вірус сівой даўніны:
Зло — адною рукой
І прылашчыць дабро, і пагладзіць.
А другою — знянацку,
Бязлітасна — нож да спіны.
Мы звяр’я і стыхіі,
Мы хваробаў баяцца амаль перасталі,
Нават час, што жыццё скарачае,
Спакойна ўспрымаем яго,
Бо праблема праблемаў
Пакладзена часам на шалі —
Наша зло і дабро,
Процілегласці дзве —
Хто каго?
Зло тады, калі гора — не гора,
Бо гора — чужое.
Зло тады, калі боль не баліць,
Бо боль той чужы.
Зло — мая хата з краю,
Ці, каб Ноеў каўчэг ратаваў толькі Ноя,
Зло — ад сэрцаў астылых жывых,
Ад бяздушша душы.
Дык няўжо зло ды зло —
І бясконца вяровачцы віцца?
І адкуль столькі жорсткасці,
Столькі крывавых падзей?
Колькі ж зла на Зямлі —
Чалавек чалавека баіцца!
І няўтульна бывае яму
Сярод гэткіх, як сам ён, людзей.
Тут ні Бог вінаваты,
Ні нават дасужы нячысцік
Ў тым, што разам з жыццём
На Зямлі зарадзілася й зло.
Семя першае зла
Хтосьці кінуў у глебу калісьці —
У душу чалавецтва,
І яго не адрынула глеба,
Яго прарасло.
Хтосьці ўбачыў тады
Зла маленькі, ледзь бачны зародак:
— Гэта ж кропелька зла! Усяго!
А дабра акіян — цэлы свет! —
Як жа ты памыляўся,
Далёкі даверлівы продак!
Колькі вырасла зла з кроплі той,
Колькі бед!
Дзень і ноч барацьба...
Дзе падтрымку знайсці?
Дзе падмогу?
І праменіць свяло
У душы — то цямней, то святлей.
Як жа цяжка ў сабе
Над сабой атрымаць перамогу!
Ну, а як чалавецтву?
Яму шматмільённа цяжэй.
Калі ёсць недзе цар,
Будуць там і ліслівыя слугі.
А над тлустым карытам,
Там мухі заўсёды гулі.
Не дай, Бог, каб дабро
Завітала да зла на паслугі —
Меней стане дабра,
Павялічыцца зло на зямлі.
Дэмакратыя — зло ці дабро?
Ці яна — як люстэрка крывое?
Дэмакратыя — ўсё-ткі дабро...
А адкуль той скрываўлены след?
Колькі ў свеце дзяцей
Тых, што знішчыла «дэмакратычная зброя?»
Колькі мірных ахвяраў
Ад «дэмакратычных» ракет?
Шмат іх, сейбітаў зла,
Хоць маленькага зла,
Хоць аднойчы.
Але ж сейбітаў больш у дабра
І ў мінулым, і ў нашыя дні.
Зло й дабро — грудзі ў грудзі,
Зло й дабро, з веку ў век —
Вочы — ў вочы.
Ды, на шчасце, жыццё —
На далонях дабра, дабрыі.
Шлях адолее свой
Той, хто выбраў жаданую мэту,
Хто праз цяжкасці лёсу
Імкнуўся ўвесь час да яе.
Зло не ў сілах спыніць
Рух наперад свядомага свету,
Ды адна лыжка дзёгцю,
Яна — ў бочцы мёд падпсуе.
Нашы ўсе намаганні,
Нашы мары наперад імкнуцца.
Сумны ж летапіс нашых памылак
Застыў на магільных крыжах.
Безліч зла ў мінулым,
Дзе мужнасці ўзяць — аглянуцца?
Але ў будучыню зазірнуць —
Большы жах!