Я — з запытам да Бога:
— Што творыш зпадцішка?
Больш дужы есь слабога,
Багаты — бедняка.
Знямоглы — без надзеі,
Сумленным — голь і жуць.
Затое прахіндзеі
І стрыжаных стрыгуць.
Я Бога — хваць за грудзі:
— Няўжо не чуеш плач?
Ці ж твае дзеці, людзі,
Ўсе роўныя?
Пабач!
Ты хто? Грахоў нашчадак?
Заеўся ў вышыні?
Хутчэй наводзь парадак
У кожным лёсе, дні.
Бог усміхнуўся сумна
І выдыхнуў з-за хмар:
— Калі такі разумны,
Вось німб табе.
Ўладар!
*
Я — Бог!
Вяршыцель лёсаў!
Знай, чалавечы род —
Ўладыка я нябёсаў,
Ўладыка сушы, вод.
Я — над усім сусветам,
Вы — пада мною ніц.
Я — ў свеце тым і гэтым,
З зародка да грабніц.
Стагоддзяў смерч вірлівы
Знявечыў лёсаў шмат.
Я ж — самы справядлівы,
Ўсё адкручу назад.
Здрапежаных — адноўлю,
Забітых — ажыўлю.
І зло абезгалоўлю
Й дабра новабудоўлю
Прываблю на зямлю.
*
— З чаго ж пачаць?
Пытанне...
Я разважаю ўслых.—
Найперш пачну вяртанне
Забітых да жывых.
Я раптам нос павесіў —
Што за праява?
Што?!
Тут аднаго ўваскрэсіў,
А там забілі сто.
Са мной мой жах застылы —
Адкуль такое зло?
Там — сто падняў з магілы,
Тут — безліч палягло.
Я бедных у багатых
Ператварыў за раз.
Ў палацах, а не ў хатах
Жывуць яны ўвесь час.
Шыкоўнае адзенне,
Напоі і яда.
Але сыйшло сумленне
Як праз пясок вада.
На іх ад трубаў медных
Зажэрнасці пячаць.
Як самі колісь, бедных,
Ўзлюбілі прыгнятаць.
Шчаслівых наствараў я —
Мо час пакут міне?
Але і тут бясслаўе
Падсцерагло мяне.
І тут — адны напасці,
І тут — няўдаўся цуд.
Для многіх грошы — шчасце,
Нажыва, гулі, блуд.
Я — хуценька да Бога.
— Вось німб святы. Вазьмі!
Бо не стварыў нічога
Я добрага з людзьмі.
Я нават ім надзею
Не падарыў — хоць плач.
Чаму?
Не разумею.
О Божа! Растлумач.
Адказ быў невясёлы:
— Ёсць Д’ябал, сын начы,
Ён палкі ткне у колы,
Ён шкодзіць, хоць крычы.
Як сонечнай вясною,
На небе хмара й гром,
Так Д’ябал — паміж мною,
Між мною і дабром.
*
Я разважаў, пры гэтым:
— Ёсць і над Богам моц...
Дык вось чаму над светам
Спрадвек — то дзень, то ноч.
Я святасць рву з карэннем,
І зноў імкнуся ў бой.
Да Д’ябла я з прашэннем:
— Дазволь пабыць табой!
Я нечакана, здуру
Аддаў яму душу.
— Што ж, лезь у маю скуру! —
Мне Д’ябл сказаў.— Прашу!
З усіх характарыстык
Я выбраць гэту змог.
І я цяпер — нячысцік,
Цяпер я — анты Бог.
*
Вунь, чалавек сумленны
Сабраўся штось купляць.
А я шапнуў імгненна:
— Нашто купляць?
Украдзь!
Ёсць іншая нажыва,—
Шапчу, каб мог ён чуць,
— Ты на судзе ілжыва
За грошы сведкам будзь...
Юнак з сваёй дзяўчынай
Вянок кахання ўе.
Яму я: — будзь мужчынам,
Не баўся, згвалць яе.
І крадуць,
Гвалцяць,
«Сведчаць»,
І твараць жах і жуць,
Бо Д’яблы ў душы шэпчаць
І ў колы палкі ткнуць.
Мы хрысцімся, як грымне
Над кожным з нас бяда.
Да Д’ябла я:
— Вярні мне
Душу маю, брыда!
Ў адказ пачуў я рогат
І здзекі — у адказ:
— Табе такая тога
З рагамі — самы раз.
Як кажуць, супраць лома
Нішто не возьме верх?..
Лёг Д’ябал нерухома —
Я на душу свядома
Прыняў і гэты грэх.
*
І зноў я перад Богам
У выглядзе сваім.
Я — грэшнік, я — нябога,
Вяду размову з ім.
— Ў чым ісціна? — пытаю,
Хоць холад па спіне,
— З якога яна краю?
Ці ёсць яна?
Ці не?
Я, Ойца наш, пра тое —
Штó ёсць — дабро і зло?
Я сеяў штось святое,
Ды мала што ўзышло.
Я Д’ябла укакошыў,
Каб зніклі жуць і голь,
Як зло, знішчаў я грошы,
Я нішчыў алкаголь.
Я рос, змагаўся, кленчыў,
Рабіў усё, што мог,
А зла ў жыцці не зменшыў
Й дабру не дапамог.
Жыву дарэмна, можа?
Штó ўсім з жыцця майго?
Ты растлумач мне, Божа,
Мы, людзі, для чаго?
*
Хто жыць не хоча — гіне,—
Адчуў я слоў цяпло.—
У кожным з вас, мой сыне,
Дабро — заўжды святое,
Зло — цемрыць на вяку.
Перамагае тое,
Хто з вас на іх баку.
Каб з лёсаў золак шэры
Задумак злосных збег,
Дапамагае вера —
Святога абярэг.
Зграшыў, мой сын, пакайся!
Ты чуў, што кажа люд:
— На бога спадзявайся,
Ды сам не лезь у бруд.