Калісьці прывозілі з Мінску дзіцяткам
То стос абаранкаў, то булкі-стрынаткі.
Дамоў без гасцінцаў не ехаў ніводны,
Зусім не таму, што быў хтосьці галодны:
Гасцінец — увага, праява пашаны,
Гасцінец дарослым і дзецям жаданы.
Таму, калі дзед апынуўся ў сталіцы,
Дзе ў крамах ад рознага пухнуць паліцы,
Дзядок разгубіўся, прысеўшы на клунак.
— Які ж мне для бабкі купіць падарунак?
Прыдбаць абаранку? Дык зубы ж згубіла!
А можа, ўзяць штроксы? Няхай іх магіла!
Заморскім штанам да кальсонаў далёка,
Іх годнасць уся — што рубцамі да вока.
А можа, вунь тампіксы нейкія раяць?
А з чым жа ядуць іх? А як ужываюць?..
Хадзіў дзед, туляўся ад крамы да крамы,
Гасцінец шукаў найпатрэбнейшы самы.
І чуе раптоўна з суседняга «шопа»:
— Заходзьце! Амерыка тут і Еўропа!
Хутчэй паспрабуйце прысмакі замежжа!
Сапраўдныя фірмы! Сапраўдная ежа!
Дзядок схамянуўся, аж хруснулі косці:
— Куплю для старой еўрапейскае штосьці!
Дачушка, скажы, што на ўвазе ты мела?
Чаго б мне купіць, што старая не ела?
Бо нас ужо верне ад бульбы і сала.
За што ўжо жыццё гэтак нас пакарала? —
Дзяўчынка ў адказ усміхнулася міла
І дзіўнае нешта з прылаўка схапіла.
Як мячык паўкруглы і рудавалосы.
— Вось, дзед, што ядуць ва ўсім свеце — какосы!
— Какосы? Такога не чуў я. Цікава!
Вось гэта дык дзіва — заморская страва!
— А там усярэдзіне,— дзеўка ўхваляе,—
Пабоўтаце, вось: малако ў ім «гуляе»!
Дастала да сэрца дзявочае слова,
Успомніў стары, што зарвала карова.
І ён, пасля шчырых і цёплых падзякаў,
Да жонкі вярнуўся з заморскім прысмакам.
З парога гукнуў: — Сустракай, гаспадыня!
Зірні, што купіў я, падзяка дзяўчыне!
Зацірку вары — з малаком я прыехаў!
І як мы жылі без заморскіх арэхаў?!
Вазьмі, паспрабуй каля вуха патрэсці.—
Старая патрэсла...
— А як яго есці?
— Як есці? Як людзі ядуць усе — ротам!
Ты, жонка, ў мяне, на здзіўленне — бот ботам!
Глядзі! — і дзядок угрызнуў адным зубам.—
Ого!.. Гэты чорт параўнаецца з дубам!
Нічога! Няхай яго нож казытае!
Націснуў на нож ён — і... Матка святая!
Аж хруснуў той нож, дзед абломкі адкінуў...
Ускочыла баба: — Бадай ты з ім згінуў!
Якая была ў гэтай скуле патрэба?
Дурны ты, стары, нібы сала без хлеба!
Купіў нейкі камень руды, валасаты...
Нясі яго хутка з вачэй маіх, з хаты!
— Замоўкні, старая! Не будзь гэткай шэрай!
Я зараз гасцінец прылашчу сякерай.
Ты толькі трымай, каб убок не крутнуўся...
І трэсь абухом! Ды, відаць, прамахнуўся,
Бо баба падскочыла ледзь не да столі,
Крычыць, нібы ў рану насыпалі солі:
— Ой, палец мой бедны! Ой, лёс мой гаротны!
Во дурань стары! Во гніляк ты балотны! —
Дзядок разгубіўся, адкінуў сякеру.
— І што я купіў за такую халеру?
Няхай яны гарам гараць, тыя «шопы»!
Жылі ж без Амерыкі мы, без Еўропы.
Цяпер праз замежжа я гора гарую:
Купіў вось... і ледзь не скалечыў старую.
Ды лепей галодны хадзіць буду, босы,
Чым есці такое стварэнне — какосы!..
Дзед бабу абняў: — Кінь скуголіць, старая!
Ад збітага пальца ніхто не ўмірае.
Звары ты мне бульбы, падсмаж ты мне сала,
Бо гэта і смачна, і вельмі трывала...