Сумна тут у мурах да адчаю,
Здэцца, просіцца сэрца ў палі,
Дзе вясна залатымі ключамі
Адмыкае таемнасць зямлі.
Эх, вясна!.. Жартаўлівая казка...
Што папішаш?! Вядома, вясна...
Нават камень,
Засыпаны камень,
Зварухнуцца прымусіць яна.
Дайце рады!..
На гэтай кватэры
Кот-мурлыка ў зямлю паглядаў,
А сягоння такім кавалерам
Выглядае,
Ну проста бяда!..
Свецкім тонам гарэзлівым дамам
Спазаранку спявае амаль:
«Ваши лапки пахнут ладаном,
А в ресницах спит печаль».
Сумна тут у мурах да адчаю,
Здэцца, сэрца - не сэрца, а лёд.
Колькі тут сінявымі начамі
Напаткаеш шчаслівых істот...
Я адзін...
Мо за гэтым і горна,
Але што?! Хіба свет у акне?!
Не журыся, таварыш Кляшторны,
Не рыдай аб далёкай вясне.
Не рыдай!..
Там пад месяцам недзе,
Дзе склікаецца тайна начэй,
У гаі беларускую лэдзі
Аклікае паэт-салавей.
І яна - векавая бяроза -
Лепш умее каханне дарыць...
Ты прыпомні юнацкія крозы,
Ты прыпомні далёкія дні.
Помніш тую?!
Калісьці, калісьці
(Мабыць, горна аб тым памінаць)
Вы ля гэтай бярозы кляліся, -
Абяцаліся вечна кахаць.
А пасля?!
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Вы пайшлі... Разышліся... Чужыя...
Ты рыдаў,
Безнадзейна рыдаў...
Дзеўку сваталі людзі чужыя,
Сівы конь на канюшні іржаў.
Галасілі вятры да адчаю,
Сумавала асенняя даль...
Дарагую з другім заручалі, -
Ты радзіму сваю пакідаў.
Без радзімы,
Пад небам чужацкім,
За гадамі ляцелі гады,
І гарэзлівасць гордай казачкай
Уступала шляхі маладым.
Шмат нязвыклага блудзіць па свету,
Шмат з'яўляецца новых імён...
Ты прыехаў на вёску паэтам,
Апрануўшы другі палітон.
І сябе не пазнаў і здзівіўся:
Кожны жук ад цябе уцякаў,
Кожны шпак з перапуду маліўся,
Кожны певень з пуці саступаў,
Не смяяліся дальнія мілі,
Не схіляла вярба галавы...
Прывіталася мілая з мілым
Афіцыйна, далёка, на «вы»...
А калісьці яна шкадавала...
Безнадзейна рыдала без слоў...
Праклінала,
Сябе праклінала,
І жыццё, і няўдалых сватоў.
Муж - гультай,
І на ніве, і ў клеці
Пустата... недарод... неўмалот...
«З-пад чужое рэдакцыі дзеці»
У яе прыбывалі штогод.
Што за проза?!
І слёзна, і горна...
І міжвольна заплакаць гатоў...
Але што?!
Не журыся, Кляшторны,
На закаце юнацкіх гадоў.
І цябе шмат разоў разлюбілі...
Перамераны дальнія мілі,
І не трэба ні марыць, ні сніць.
Недзе там векавая бяроза
Лепш умее каханне дарыць...
Ты прыпомні жыццёвую прозу,
Ты прыпомні далёкія дні...
Ля кастра сінявога світання,
У малінава-дымнай цішы,
Яна скажа адвечную тайну,
Зразумелую толькі душы.
Колісь прадзед яшчэ за прыгонам
Тут слязамі яе паліваў...
На плакучых галінах з праклёнам
Ён бярозавы гальштук прыдбаў.
А пад вечар і слёзна і горна...
Ад вяльможнага пана загад:
«Ўсю сям'ю катаваць без разбору,
На падмогу паклікаць салдат».
Астрыгалі з бярозы убранне,
Без віны катавалі дзяцей...
Нават месяц хаваўся ў тумане,
Назіраючы скаргі людзей...
Дні ішлі...
На бярозе галіны
Адрасталі і зноўку раслі...
Ад бацькоў пераходзіла к сыну
Векавечная крыўда зямлі.
І нібы неразгаданы клічнік
Над каронай павіс уначы...
Падышоў неўзабаве Кастрычнік,
Загулялі на полі мячы.
За адвечную крыўду і слёзы
Меч паднялі і бацька, і сын...
Ты з сябрамі ля гэтай бярозы
Партызанскі трымаў карабін.
І цяпер векавая красуня
Так жа ветла шуміць і шуміць...
Навакол маладое красуе,
Ў Беларусі адменныя дні...
Час ідзе, і нярэдка, нярэдка
Саступаем з дарогі другім...
Раскажы, векавечная сведка,
І пра наша жыццё маладым.
[1927]