Правярала маці сшытак у Іры і заўважыла памылку. Замест слова «заяц» Іра напісала «зац».
— Я невінавата,— сказала Іра.— У буквары няма гэтай літары.
Зірнула маці ў буквар, бачыць — і праўда, дачушка невінавата. Там, дзе павінна стаяць літара «я»,— дзірка, нібы гэтую літару певень выдзеўб.
Назаўтра маці зноў праверыла сшытак у Іры і ўбачыла, што яна прапусціла не літару, а цэлае слова.
— Я невінавата,— сказала Іра.— У буквары няма гэтага слова.
Зірнула маці ў буквар, бачыць — сапраўды дачушка невінавата. Там, дзе павінна стаяць слова, нічога няма, нібы гэтае слова і не было надрукавана.
Узялася маці правяраць сшытак у Іры на трэці дзень і здзівілася: дачушка нічога не перапісала.
— Я невінавата,— сказала Іра.— У буквары няма апавядання, якое настаўніца загадала нам перапісаць.
Зірнула маці ў буквар, бачыць — праўда, дачушка невінавата. Няма старонкі, на якой надрукавана тое апавяданне. Мабыць, з кнігай кот Пушок забаўляўся і выдраў.
— Які нядобры буквар,— сказала маці.— Штодня ашуквае нас.
Назаўтра праверыла маці сшытак у Іры, аж бачыць — яна зноў нічога не перапісала.
— А сёння хто вінаваты? — спытала маці.
— Я невінавата,— сказала Іра.— Буквара не знайшла. Шукала, шукала... І дзе б ён мог згубіцца, сама не ведаю!..
— Не бядуй,— сказала маці.— Я куплю табе новы буквар.
Назаўтра прыйшла маці з работы і заспяшалася праверыць, як дачушка падрыхтавала ўрокі па новым буквары.
Бачыць — ні сшыткаў, ні буквара.
— Я невінавата,— надзьмулася Іра.— Партфель знік. Шукала, шукала, так і не знайшла.
— Што ж,— паківала галавой маці,— прыйдзецца нам заўтра ісці разам у школу, шукаць вінаватага.
Уздыхнула Іра і кажа:
— Я сама пашукаю. Можа, калі я на санках коўзалася, Тузік партфель да сябе ў будку зацягнуў.
— І буквар знойдзеш? — спытала маці.
— І буквар пашукаю,— сказала Іра.— Можа, калі я з лялькамі гуляла, яго кот Пушок пад канапу закінуў.
— І старонку з буквара знойдзеш?
— І старонку з буквара знайду,— сказала Іра.— Можа, калі Пушок спаў, мышы яе пад шафу завалаклі.
— А згубленыя слова і літару знойдзеш? — усміхнулася маці.
— Не,— уздыхнула Іра.— Іх мая гумка з’ела.
1966