Пасля полудня тата прылёг пад кустом бэзу. І я з ім.
— Глянь,— паказаў тата,— якое кола над намі. Гэта пастка павука-крыжавіка.
Ну і вялізнае кола з павуціння! Сапраўдная пастка! Вісіць між дрэў... А вы ведаеце, чаму павука крыжавіком завуць? Не? У яго на спіне крыж. Белы. А сам павук тоўсты. Толькі яго не відаць. Ён у сухі ліст схаваўся. У трубачку. Каб нікога не пужаць. Сам за павуцінку трымаецца адной нагой. Пільнуе, калі павуцінка задрыжыць. Гэта ў яго сігнал такі. Задрыжыць павуцінка — значыць, хтосьці папаўся. Верабей? Ды вы што?! Хіба ён утрымаецца! Павуцінка зусім тоненькая. Нашы павукі толькі мух ловяць. Гэта ў гарачых краінах ёсць такія павукі, што нават сонных птушачак хапаюць.
Ну дык вось... Лётала па садзе страказа. Лётала, лётала. За мушкамі ганялася. Яна мушкамі жывіцца. Камарыкамі рознымі. Захапілася паляваннем, а павуціння і не ўбачыла. Кінулася ў наш бок, а крыльцы да павуціны і прыліплі.
І так разгубілася страказа, што зусім прыціхла. А потым як затрапеча крыльцамі. Гэта яна вырвацца хацела, каб адразу і паляцець.
Тут да страказы павук выкаціўся. Тоўсты-тоўсты. Пуза круглае, вялізнае. А на спіне крыж. Крыжавік, значыцца. Бачыць павук, што не муха папалася. Спужаўся ды як дасць лататы. Назад у сваё сховішча. Толькі яго і бачылі. Збаяўся, каб самога не з’елі.
А тут з кустоў кот выскачыў. Вялізны, вачышчы зялёныя. Гэта ён пачуў, як страказа крыльцамі трапеча. Як кінецца да страказы, каб схапіць. Раз падскочыў, другі, трэці. І не дастаў... Нават павуціння не зачапіў.
Сеў кот на заднія лапы. Падняў пярэднія ўгору. Глядзіць на страказу, а сам: «Мяў, мяў». Жаласна так, быццам плача.
Страказа крыху адпачыла ды так ірванулася, што ад павуціння толькі лахманы павіслі. А сама ўзнялася ўгору і паляцела.
Мы з татам нават у ладкі запляскалі. Ад радасці. Кот — шусь у кусты! З перапуду. Мы так смяяліся! Да слёз.
Во якая страказа! Герой, дый годзе!
1963