Поўны сьпіс выданьняў (Выпраўлены і правераны) (с)"Часасловец"
- ПАВОДЛЕ ЛУКІ СЬВ. ЭВАНГЕЛЬЛЕ. – Лодзь: Компас, 1926. – 86 с.1
- ПАВОДЛЕ МАЦЬВЕЯ СЬВ. ЭВАНГЕЛЬЛЕ. – Лодзь: Компас, 1927. – 80 с.
- ПАВОДЛЕ ІОАНА СЬВ. ЭВАНГЕЛЬЛЕ. – Лодзь: Компас, б.д. [1927(?)] – 62 с.
- ПАВОДЛЕ МАРКА СЬВ. ЭВАНГЕЛЬЛЕ. – Лодзь: Компас, 1928. – 51 с.
- Паводле Марка Сьв. Эвангельле. – б.м. [Лодзь: Компас], б.д. [1929-1930]. – 31 с.2
- НОВЫ ЗАПАВЕТ Госпада нашага Ісуса Хрыста. ПСАЛЬМЫ. – Гельсінкфорс: Брытанскае і Замежнае Біблейскае Таварыства. 1931. – 353 с. + 93 с.3
- НОВЫ ЗАПАВЕТ Госпада нашага Ісуса Хрыста. ПСАЛЬМЫ. – Лёндан: Брытанскае і Замежнае Біблейскае Таварыства, 1948. – 353 + 93 с.4
- НОВЫ ЗАПАВЕТ і ПСАЛЬМЫ – Таронта, Канада: Глабальнае місіянэрскае радыёслужэньне, 1985. – 353 + 93 с.
- НОВЫ ЗАПАВЕТ і ПСАЛЬМЫ. – [Без пазнакі месца выдання]: Біблейскія грамадства, 1991. – 353 + 93 с.
1 Паводле Г.Пікарды і ягоных крыніцаў - менавіта гэтае выданьне было першым. Дакладныя дадзеныя знойдзены ў каталогу Нью-Йоркскай публічнай бібліятэкі. Падарунак Вітаўта і Зоры Кіпель.
2 Указаньне на задняй вокладцы: Гэльсынкі. Паводле Г.Пікарды - друк заставаўся ў выд. "Компас", Лодзь. Пачынаючы з гэтага выданьня ужываецца новы шрыфт.
3 Наклад, паводле Г. Пікарды - 25.000 асобнікаў.
4 усе 4 выданьні адбыліся без зьменаў (акрамя зьменаў стылю тытульнай старонкі у 3-4 выданьнях, выгляду вокладкі і дадзеных пра друк).
Сьпіс выданьняў (шырокараспаўсюджаны і недакладны): публікацыя ў Архэ
Дадатковая інфармацыя пра пераклад і перакладчыкаў:
- Алена Глагоўская - «...Хоць бы і памёр, жыць будзе» Пра Лукаша Дзекуць-Малея (1888-1955)
- Гай Пікарда - Нябеснае полымя: Досьлед пачаткаў беларускага перакладу Новага Запавету і Псальмаў (1931)
- Ян Пятроўскі Антон Луцкевіч - арыстакрат беларускае думкі
- Ігар Бараноўскі - Лукаш Дзекуць-Малей - кароткая біяграфія са збору паштовак - "Берасцейцы - дзеячы БНР"(сайт "Берасьцейская вясна")
- Біяграфія Антона Луцкевіча (Вікіпедыя)
Тэкст падаецца паводле выданьня "Новы Запавет і Псальмы, 1931"
Пераклад: 1925-1931
1 Кніга радаво́ду Ісуса Хрыста, cына Давідавага, сына Аўраа́мавага.
2 Аўраам спарадзіў Ісаака; Ісаак спарадзіў Якава; Якаў спарадзіў Юду і братоў яго;
3 Юда спарадзіў Фарэса і Зару ад Фамары; Фарэс спарадзіў Эсрома; Эсром спарадзіў Арама;
4 Арам спарадзіў Амінадава; Амінадаў спарадзіў Наасона; Наасон спарадзіў Салмона;
5 Салмон спарадзіў Ваоза ад Рахавы; Ваоз спарадзіў Авіда ад Руфі;
6 Авід спарадзіў Ясе́я; Ясе́й спарадзіў Давіда цара; Давід цар спарадзіў Салямона ад Ур’явай;
7 Салямон спарадзіў Раваама; Раваам спарадзіў Авію; Авія спарадзіў Асу;
8 Аса спарадзіў Ясафата; Ясафат спарадзіў Ярама; Ярам спарадзіў Озію;
9 Озія спарадзіў Яфама; Яфам спарадзіў Ахаза; Ахаз спарадзіў Язэкію;
10 Язэкія спарадзіў Манасію; Манасія спарадзіў Амона; Амон спарадзіў Іосію;
11 Іосія спарадзіў Якіма; Якім спарадзіў Яхоньню ды братоў яго, перад перасяле́ньнем у Вавілон.
12 Пасьля-ж перасяле́ньня ў Вавілон Яхоньня спарадзіў Саляфііла; Саляфііл спарадзіў Зарававэ́ля;
13 Зарававэ́ль спарадзіў Авіуда; Авіуд спарадзіў Эліакіма; Эліакім спарадзіў Азора;
14 Азор спарадзіў Садока; Садок спарадзіў Ахіма; Ахім спарадзіў Эліуда;
15 Эліуд спарадзіў Элеазара; Элеазар спарадзіў Матфана; Матфан спарадзіў Якава;
16 Якаў спарадзіў Язэпа, мужа Марыі, ад каторай нарадзіўся Ісус, называны Хрыстос.
17 Гэтак усіх радоў ад Аўраама да Давіда чатырнаццаць радоў; і ад Давіда да перасяле́ньня ў Вавілон чатырнаццаць радоў; і ад перасяле́ньня ў Вавілон да Хрыста чатырнаццаць радоў.
18 Ражство Ісуса Хрыста было вось як: па заручынах маткі Яго Марыі з Язэпам, ране́й іхняга вясе́льля, выявілася, што яна цяжарная ад Духа Сьвятога.
19 Язэп жа, муж яе́, будучы праведным і ня хочучы агаласіць яе́, хаце́ў тайком адпусьціць яе́.
20 Але, калі ён падумаў гэтае, вось Ангел Гасподні зьявіўся яму ўва сьне́ і сказаў: Язэп, сын Давідаў! Ня бойся прыняць Марыю, жонку тваю, бо зарадзіўшаеся ў ёй ёсьць ад Духа Сьвятога;
21 вось жа народзіць Сына, і дасі Яму імя Ісус, бо Ён спасе́ людзе́й Сваіх ад грахоў іх.
22 А ўсё гэтае зда́рылася, каб збылося сказанае Госпадам праз прарока, які кажа:
23 вось Дзяўчына пры́йме ў нутро і народзіць Сына; і дадуць Яму імя Эмануіл, гэта значыць: з намі Бог (Ісая 7, 1).
24 Устаўшы зо́-сну, Язэп зрабіў, як загадаў яму Ангел Гасподні, і прыняў жонку сваю,
25 і ня ве́даў яе́, ажно нарадзіла Сына свайго першароднага, і ён даў Яму імя: Ісус.
1 Калі-ж Ісус нарадзіўся ў Віфляе́ме Юдэйскім у дні цара Ірада, прыйшлі ў Ерузалім ма́гі з усходу і кажуць:
2 Дзе́ народжаны Цар Юдэйскі? бо мы бачылі зорку Яго на ўсходзе і прыйшлі пакланіцца Яму.
3 Пачуўшы гэтае, Ірад цар занепакоіўся і ўве́сь Ерузалім з ім.
4 I, сабраўшы ўсіх архірэяў і кніжнікаў народных, пытаўся у іх: дзе́ нале́жа нарадзіцца Хрысту?
5 Яны-ж сказалі яму: у Віфляе́ме Юдэйскім, бо гэтак напісана праз прарока:
6 I ты, Віфляе́м, зямля́ Юдзіна, нічым ня ме́ншы за ва́яводзтвы Юдавы, бо з цябе́ выйдзе Правады́р, Каторы ўпасе́ народ Мой Ізраільскі (Міх. 5, 2).
7 Тады Ірад, тайком прыклікаўшы ма́гаў, вы́ведаў ад іх час зьяўле́ньня зоркі.
8 I, паслаўшы іх у Віфляе́м, сказаў: пайдзе́це, добра разьве́дайце пра Дзіцятка і, калі знойдзеце, паведаміце мяне́, каб і мне́ пайсьці пакланіцца Яму.
9 Яны, выслухаўшы цара́, пайшлі. I вось зорка, якую бачылі яны на ўсходзе, ішла перад імі, пакуль нарэшце прыйшоўшы не супынілася над ме́сцам, дзе́ было Дзіця.
10 Угле́дзіўшы-ж зорку, яны ўзрадаваліся вялікаю ра́дасьцяй.
11 І, увайшоўшы ў дом, убачылі Дзіцятка з Марыяй, маткаю Яго, і ўпаўшы пакланіліся Яму; і, адчыніўшы скарбы сваі, прынясьлі Яму падарункі: золата, ладан і сьмірну.
12 I, ме́ўшы ў сьне́ нака́з ад Бога не варочацца да Ірада, іншым шляхам адыйшлі ў старану сваю.
13 Калі-ж яны адыйшлі, вось, Ангел Гасподні зьяўляецце ў сьне́ Язэпу і кажа: устань, вазьмі Дзіця і матку Яго і бяжы ў Эгіпет і будзь там, дакуль не скажу табе́; бо Ірад хоча шукаць Дзіцятка, каб загубіць Яго.
14 Ён устаў уначы́, узяў Дзіцятка й матку Яго і пайшоў у Эгіпет.
15 I там быў да сьме́рці Ірада, каб збылося сказанае Госпадам праз прарока, які кажа: з Эгіпту паклікаў Я сына Майго (Осія 11, 1).
16 Тады Ірад, угле́дзіўшы, што ма́гі з яго пасьмяяліся, ве́льмі разгне́ваўся і паслаў выбіць усіх дзяце́й у Віфляе́ме і ўсіх ваколіцах яго, ад двох гадоў і малодшых, водле часу, які вы́ведаў ад ма́гаў.
17 Тады збылося сказанае праз прарока Ерамію, каторы кажа:
18 Голас у Раме чутны, плач і рыданьне і лямант вялікі; Рахіль плача па дзе́цях сваіх і ня хоча ўце́шыцца, бо іх няма (Ерам. 31, 15).
19 Па сьме́рці-ж Ірада, вось Ангел Гасподні ў сьне́ зьяўляецца Язэпу ў Эгіпце
20 і кажа: устань, вазьмі Дзіцятка і матку Яго і йдзі ў зямлю Ізраіляву, бо памёрлі шукаўшыя душы Дзіцяці.
21 Ён устаў, узяў Дзіцятка і матку Яго і прыйшоў у зямлю Ізраіляву.
22 А пачуўшы, што ў Юдэі пануе Архелай заме́ст Ірада, бацькі свайго, пабаяўся туды йсьці; але, папярэджаны ад Бога ў сьне́, пайшоў у ме́жы Галіле́йскія.
23 I, прыйшоўшы, асе́ў у ме́сьце, званым Назарэт, каб споўнілася сказанае праз прарокаў, што Ён Назарэем назаве́цца. (Суд. 13, 5 )
1 У тыя дні прыходзіць Іоан Хрысьціцель, навучаючы ў пустыні Юдэйскай
2 і кажучы: пакайцеея, бо наблізілася царства нябе́снае.
3 Бо ён той, пра якога сказаў прарок Ісая: голас гука́ючага ў пустыні: гатуйце дарогу Госпаду, про́стымі рабе́це сьце́жкі Яму (Ісая 40, 3).
4 Сам жа Іоан ме́ў адзе́ньне з вярблю́давага валосься і скураны́ пояс на паясьніцы сваёй, а ядою яго была шаранча́ і дзікі мёд.
5 Тады Ерузалім ды ўся Юдэя і ўсе́ ваколіцы Іорданскія выходзілі да яго
6 і хрысьціліся ў яго ў Іордане, спавядаючыся з грахоў сваіх.
7 Убачыўшы-ж многа фарысэяў і садуке́яў, якія ішлі да яго хрысьціцца, сказаў ім: плод яхіднавы! Хто навучыў вас уцякаць ад будучага гне́ву?
8 Учыніце-ж плады, дастойныя пакаяньня,
9 і ня думайце гаварыць у думках сваіх: бацька ў нас Аўраам; бо кажу вам, што Бог можа з каме́ньняў гэтых падняць дзяце́й Аўрааму.
10 Ужо й сяке́ра ля караня́ дзярэў ляжыць: кожнае дрэва, якое не дае́ плоду, ссякаюць і кідаюць у агонь.
11 Я хрышчу вас у вадзе́ ў пакаяньне, але той, што йдзе́ за мною, дужэйшы за мяне́, я ня варт нясьці вобуй Яго. Ён будзе хрысьціць вас у Духу Сьвятым і ў вагні.
12 Лапа́та Яго ў руцэ Яго, і Ён ачысьціць гумно сваё і зьбярэ пшаніцу сваю ў сьвіран, а салому спаліць агнём неўгасаючым.
13 Тады прыходзіць Ісус з Галіле́і на Іордан да Іоана хрысьціцца ў яго.
14 Іоан жа ўстрымліваў Яго, кажучы: мне́ трэба хрысьціцца ў Цябе́, а Ты прыходзіш да мяне́.
15 Але Ісус сказаў яму ў адказ: пакінь цяпе́р; бо гэтак нам нале́жыць выпаўніць усякую праўду. Тады Іоан дапускае Яго.
16 I, ахрысьціўшыся, Ісус зараз жа выйшаў з вады, і вось расчыніліся Яму нябёсы, і ўгле́дзіў Іоан Духа Божага, Каторы зыходзіў, як галу́б, і спускаўся на Яго.
17 I вось голас з не́ба гаворачы: Гэты ёсьць Сын Мой улюблены, якому спагадаю.
1 Тады Ісус заве́дзены быў Духам у пустыню дзеля спакусы ад нячыстага.
2 I, прапасьціўшы сорак дзён ды сорак ночаў, нарэшце захаце́ў е́сьці.
3 I прыступіўся да Яго спаку́сьнік і сказаў: калі Ты Сын Божы, скажы, каб каме́ньні гэтыя зрабіліся хле́бамі.
4 Ён жа адказаў яму: напісана: ня хле́бам адным жыць будзе чалаве́к, але ўсякім словам, выходзячым з вуснаў Божых (Другазак. 8, 3).
5 Потым бярэ Яго д’ябал у сьвятое ме́ста і стаўляе на крыле́ храму
6 ды кажа Яму: калі Ты Сын Божы, кінься ўніз, бо напісана: Ангелам Сваім накажа пра Цябе́, і на руках панясуць Цябе́, каб не спаткнуўся аб ка́мень нагою Твае́ю (Пс. 90, 11—12).
7 Ісус сказаў яму: ізноў жа напісана: не спакушай Госпада Бога твайго (Другазак. 6, 16).
8 Ізноў бярэ Яго нячысты на ве́льмі высокую гару і паказвае Яму ўсе́ царствы сьве́ту і сла́ву іх.
9 I кажа Яму: усё гэтае дам Табе́, калі ўпаўшы паклонішся мне́.
10 Тады Ісус кажа яму: адыйдзі ад Мяне, шата́н; бо напісана: Госпаду Богу твайму кланяйся і Яму аднаму служы (Другазак. 6, 13).
11 Тады пакідае Яго д’ябал; і вось Ангелы прыступіліся і служылі Яму.
12 Дачуўшыся-ж, што Іоан у вязьніцы, Ісус адыйшоў у Галіле́ю.
13 I, пакінуўшы Назарэт, прыйшоў і асе́ў у Капэрнауме прыморскім, у ме́стах Завулонавых і Нэфалімавых,
14 каб збылося сказанае праз прарока Ісаю, які кажа:
15 зямля Завулонава і зямля Нэфалімава, на дарозе прыморскай за Іорданам, Галіле́я паганская,
16 народ, се́дзячы ў це́мры, угле́дзіў сьвятло вялікае, і тым, што сядзе́лі ў краіне й це́ню сьме́рці, зазьзяла сьвятло. (Ісая 9, 1—2)
17 З таго часу Ісус пачаў абвяшчаць і казаць: пакайцеся, бо наблізілася царства нябе́снае.
18 Прахо́дзячы-ж недалёка мора Галіле́йскага, Ён убачыў двух братоў, Сымона, называнага Пятром, і Андрэя, брата яго, закідаючых се́ткі ў мора, бо яны былі рыбаловы,
19 і кажа ім: ідзе́це за Мною, і Я зраблю вас лаўца́мі чалаве́каў.
20 I яны зараз жа, пакінуўшы се́ці, пайшлі за Ім.
21 Ідучы стуль дале́й, убачыў Ён другіх двух братоў, Якава Завядзе́явага і Яна, брата яго, у чаўне́ з Завядзе́ем, бацькам іх, пра́ўлючых се́ці свае́, і паклікаў іх.
22 I яны зараз жа, пакінуўшы човен і бацьку свайго, пайшлі за Ім.
23 I хадзіў Ісус па ўсёй Галіле́і, навучаючы ў школах іх і абвяшчаючы Эвангельле царства ды ле́чучы ўсякую хворасьць і ўсякую не́мач у людзе́й.
24 I прайшлі аб Ім чуткі па ўсёй Сырыі, і прыводзілі да Яго ўсіх нядужых, з рознымі хворасьцямі й прыпадкамі, і апанаваных нячыстым, і люнатыкаў, і спараліжаваных, і Ён іх аздараўляў.
25 I йшло за Ім множства народу з Галіле́і і Дзесяцігра́дзьдзя і Ерузаліму і Юдэі і з таго боку Іордану.
1 Убачыўшы грамады народу, Ён узышоў на гару́, і, калі се́ў, прыступілі да Яго вучні Яго.
2 I Ён, расчыніўшы вусны Свае́, навучаў іх кажучы:
3 Шчасьлівыя ўбогія духам, бо іх ёсьць Царства Нябе́снае.
4 Шчасьлівыя пла́чучыя, бо яны ўце́шацца.
5 Шчасьлівыя ціхія, бо яны ўнасьле́дуюць зямлю.
6 Шчасьлівыя галодныя і пра́гнучыя праўды, бо яны насы́цяцца.
7 Шчасьлівыя міласьцівыя, бо яны будуць памілаваны.
8 Шчасьлівыя чыстыя сэрцам, бо яны Бога ўбачаць.
9 Шчасьлівыя міратворцы, бо яны сынамі Божымі будуць названы.
10 Шчасьлівыя, каго гоняць за праўду, бо іх ёсьць Царства Нябе́снае.
11 Шчасьлівыя вы, калі будуць зьдзе́кавацца над вамі і перасьле́даваць вас і ўсяляк несправядліва абгава́рываць вас за Мяне́.
12 Радуйцеся і це́шцеся, бо вялікая нагаро́да вашая на не́бе; так гналі і прарокаў, якія былі ране́й за вас.
13 Вы соль зямлі; калі-ж соль згубіць сілу, то чым зробіш яе́ сало́наю? Яна ўжо ні на во́шта не надае́цца, хіба́ толькі вы́кінуць яе́ вон на патапта́ньне людзям.
14 Вы сьвятло́ сьве́ту. Ня можа ме́ста схавацца, стоячы на ве́рсе гары.
15 I, засьвяціўшы сьве́чку, не стаўляюць яе́ пад судзінай, але на ліхтары́, і сьве́ціць усім, хто ёсьць у доме.
16 Гэтак няхай сьвятло вашае сьве́ціць перад людзьмі, каб яны ба́чылі вашыя добрыя дзе́яньні і уславілі Айца́ вашага, што ў нябёсах.
17 Ня думайце, што Я прыйшоў парушыць закон ці прарокаў; не парушыць прыйшоў Я, але выпаўніць.
18 Бо запраўды́ кажу вам: пакуль не праміне́ не́ба й зямля, ніводная йота ці рыса не праміне́ з закону, пакуль ня вы́паўніцца ўсё.
19 Вось жа, хто парушыць адну з гэтых найме́ншых за́паведзяў і навучыць таго людзе́й, той найме́ншым названы будзе ў Царстве Нябе́сным; а хто выпаўніць і навучыць, той вялікім названы будзе ў Царстве Нябе́сным.
20 Бо кажу вам, калі сьвятасьць ваша не перавысіць сьвятасьці кніжнікаў і фарысэяў, то вы ня ўвойдзеце ў Царства Нябе́снае.
21 Вы чулі, што ска́зана старадаўным: не забівай; хто-ж заб’е́, падлягае суду (Выхад. 20, 13).
22 А Я кажу вам, што ўсякі, хто гне́ваецца на брата свайго дарэмна, падлягае суду; а хто скажа брату свайму: рака́, падлягае сынэдрыону, а хто скажа шалёны, падлягае гее́ньне агняво́й.
23 I калі ты прынясе́ш ахвяру тваю на ахвярнік і там прыпомніш, што брат твой ма́е штось проці цябе́,
24 пакінь там ахвяру перад ахвярнікам і пайдзі пе́рш пагадзіся з братам тваім, а тады ўжо прыйдзі і прынясі ахвяру тваю.
25 Гадзі́ся з супраці́ўнікам тваім хутчэй, пакуль ты яшчэ ў дарозе з ім, каб супраціўнік не аддаў цябе́ судзьдзі, а судзьдзя не аддаў бы цябе́ слузе́, і ня ўкінулі-б цябе́ ў цямніцу.
26 Запраўды́ кажу табе́: ты ня выйдзеш адтуль, пакуль не аддасі апошняга кадранта.
27 Вы чулі, што сказана старадаўным: ня блудзі (Выхад 20, 14).
28 А Я кажу вам, што ўсякі, хто глядзіць на жанчыну з блу́днымі ду́мкамі, ужо блудзіць з ёю ў сэрцы сваім.
29 Калі-ж правае вока тваё спакушае цябе́, вырві яго і кінь ад сябе́, бо ляпе́й табе́, каб загінуў адзін чле́н це́ла твайго, чымся ўсё це́ла тваё будзе ўкі́нена ў гее́нну.
30 I калі правая рука твая спакушае цябе́, адсякі́ яе́ і кінь ад сябе́, бо ляпе́й табе́, каб загінуў адзін з чле́наў тваіх, чымся ўсё це́ла тваё будзе ўкінена ў гее́нну.
31 Сказана таксама, што, калі хто разлуча́ецца з жонкаю сваёю, няхай дасьць ёй разво́д (Другазак. 24, 1).
32 А Я кажу вам: хто разлучаецца з жонкаю сваёю апрача віны блуду, той робіць яе́ распусьніцаю.
33 Яшчэ чулі вы, што сказана старадаўным: не ламай прысягі, але спаўняй перад Богам прысягі твае́ (Левіт. 19, 12 Другазак. 23, 21).
34 А Я кажу вам: не прысягай саўсім: ні не́бам, бо яно пасад Божы;
35 ні зямлёю, бо яна падножжа ног Яго, ні Ерузалімам, бо ён ме́ста вялікага Цара́;
36 ні галавою сваеёй не прысягай, бо ня можаш ніводнага воласа зрабіць бе́лым ці чорным.
37 Але няхай будзе слова вашае: але́, але́; не́, не́; а што больш таго, тое ад злога.
38 Вы чулі, што сказана: вока за вока і зуб за зуб (Выхад 21, 24).
39 А Я кажу вам: не праціўцеся злому, але, хто ўдэрыць цябе́ ў правую шчаку́, павярні да яго і другую,
40 і хто захоча судзіцца з табою і ўзяць у цябе́ сарочку, аддай яму й во́пратку;
41 і хто прымусіць цябе́ ісьці з ім мілю, ідзі з ім дзьве́.
42 Про́сячаму ў цябе́ дай і ня ўхіляйся ад таго, хто хоча ў цябе́ пазычыць.
43 Вы чулі, што сказана: любі блізкага твайго і ненавідзь ворага твайго. (Левіт. 19, 17—18 )
44 А Я кажу вам: любе́це ворагаў вашых, сла́ўце праклінаючых вас, рабе́це дабро ненавідзячым вас і мале́цеся за крыўдзячых вас і перасьле́дуючых вас,
45 каб сталіся сынамі Айца вашага, што ў нябёсах, бо Ён зага́двае сонцу свайму ўсхадзіць над добрымі і благімі і пасылае дождж на справядлівых і несправядлівых.
46 Бо, калі вы будзеце любіць лю́бячых вас, якая вам нагарода? Ці-ж ня тое самае робяць і мытнікі?
47 I калі вы віта́еце толькі братоў вашых, што асаблівае робіце? Ці-ж ня гэтак робяць і пагане?
48 Будзьце-ж беззага́ннымі, як беззаганны Аце́ц ваш, што ў нябёсах.
1 Глядзе́це, не давайце міласьціны вашае перад людзьмі з тым, каб яны бачылі вас, бо тады ня будзе вам нагароды ад Айца вашага, што ў Нябёсах.
2 Дык вось, калі дае́ш міласьціну, ня трубі перад сабою, як робяць крывадушнікі ў школах і на вуліцах, каб выхвалялі іх людзі. Запраўды кажу вам: яны ўжо дастаюць нагароду.
3 У цябе́-ж, калі ты до́рыш, няхай ле́вая рука твая ня ве́дае, што робіць правая,
4 каб міласьціна твая была ўто́ена, і Аце́ц твой, які бачыць уто́енае, нагародзіць цябе́ яўна.
5 I калі молішся, ня будзь, як крывадушнікі, якія любяць у школах і на вуглах вуліцаў прыстоіваць молячыся, каб паказацца перад людзьмі. Запраўды́ кажу вам, што яны ўжо дастаюць нагароду сваю.
6 Ты-ж, калі молішся, увайдзі ў камору тваю і, зачыніўшыся, памаліся Айцу Твайму, які Сам ута́йне, і Аце́ц твой, ві́дзячы ўто́енае, нагародзіць цябе яўна.
7 А молячыся не гавары лішняга, як пагане, бо яны думаюць, што ў многасло́ўі сваім будуць пачуты.
8 Ня будзьце падобны да іх, бо ве́дае Аце́ц ваш, у чым вы ма́еце патрэбу, ране́й, чым папросіце ў Яго.
9 Маліцеся-ж вось гэтак: Ойча наш, каторы ёсьць у нябёсах! няхай сьвяціцца імя Тваё;
10 Няхай прыйдзе Царства Тваё; няхай будзе воля Твая, як у не́бе, так і на зямлі.
11 Хле́б на́ш штодзе́нны дай нам сягоньня.
12 I даруй нам даўгі нашыя, як і мы даро́вуем даўжніко́м нашым;
13 і ня ўводзь нас у спакушэньне, але захавай нас ад злога. Бо Тваё ёсьць Царства і сіла і слава наве́кі. Амін.
14 Бо, калі вы даро́вуеце людзям правіннасьці іх, то і вам даруе Аце́ц ваш, што ў нябёсах;
15 а калі ня будзеце дароўваць людзям правіннасьцяў іх, то і Аце́ц ваш не даруе вам вашых правіннасьцяў.
16 Гэтак сама, калі посьціце, ня будзьце панурымі, быццам крывадушнікі; бо яны зьмяняюць сваё аблічча, каб паказацца перад людзьмі, што посьцяць. Запраўды́ кажу вам, што яны ўжо атрымо́ўваюць нагароду сваю.
17 А ты, калі посьціш, пама́ж галаву тваю і ўмый аблічча тваё,
18 каб не перад людзьмі каза́цца посьцячым, але перад Айцом тваім, што ўто́ены, і Аце́ц твой, ба́чучы ўтоенае, нагародзіць цябе́ яўна.
19 Ня зьбірайце сабе́ скарбаў на зямлі, дзе́ моль і іржа нішчыць, і дзе́ зладзе́і падка́пываюцца і крадуць;
20 але зьбірайце сабе́ скарбы на не́бе, дзе́ ні моль, ні іржа ня нішчыць, і дзе́ зладзе́і не падкапываюцца і не крадуць.
21 Бо дзе́ скарб ваш, там будзе й сэрца вашае.
22 Сьве́тачам це́ла ёсьць вока. Вось жа, калі вока тваё будзе яснае, то ўсё це́ла тваё будзе прасьве́тленае.
23 Калі-ж вока тваё будзе нягоднае, то ўсё це́ла тваё будзе ў це́мры. I вось, калі сьвятло́, што ў табе́, ёсьць це́мра, дык якая-ж це́мра сама́?
24 Ніхто ня можа служыць двом паном; бо ці пе́ршага будзе ненавідзець, а другога любіць, ці пе́ршаму пачне спрыяць, а аб другога нядба́ць. Ня можаце служыць Богу і маммоне.
25 Вось чаму й кажу вам: ня турбуйцеся дзеля душы вашае, што́ вам е́сьці і што́ піць, ні дзеля це́ла вашага, у вошта адзе́цца. Ці-ж душа ня больш за е́жу, і це́ла за адзе́жу?
26 Паглядзе́це на птушак нябе́сных, што ня се́юць, ня жнуць і ня зьбіраюць да сьвірнаў, і Аце́ц ваш Нябе́сны корміць іх; хіба́-ж вы ня ле́пшыя за іх?
27 Дый хто з вас сваёй турботай можа дадаць сабе́ росту хоць на адзін локаць?
28 I аб адзе́ньне чаго турбуецеся? Паглядзе́це на палявыя ліле́і, як яны растуць: не працуюць, не прадуць;
29 а Я кажу вам, што й Салямон у-ва ўсёй сла́ве сваёй не адзяваўся так, як кожная з іх.
30 Калі-ж траву палявую, якая сягоньня ёсьць, а заўтра будзе ўкінена ў печ, Бог гэтак адзявае, дык ці не бале́й таго вас, малаве́рныя?
31 Дык вось, ня турбуйцеся й не кажэце: што́ нам е́сьць? ці: што́ піць? ці: ў вошта адзе́цца?
32 Бо ўсяго гэтага шукаюць пагане, дый Аце́ц ваш нябесны ве́дае, што ўсё гэтае вам патрэбна.
33 Шукайце-ж пе́рш царства Божага і праўды Яго, а тое ўсё прыложыцца вам.
34 Дык ня турбуйцеся аб заўтрашні дзе́нь, бо заўтрашні дзе́нь сам будзе турбавацца аб сваё. Годзе для кожнага дня свайго ліха.
1 Ня судзіце, каб ня былі асу́джаны.
2 Бо якім судом су́дзіце, такім будзеце су́джаны; і якою ме́ркаю ме́раеце, гэткаю і вам адме́раюць.
3 I што ты глядзіш на сучок у воку брата твайго, а пале́на ў сваім воку не адчува́еш?
4 Ці як скажаш брату свайму: дай, я выму сучок з вока твайго, а вось у тваім воку пале́на?
5 Крывадушнік! Дастань пе́рш пале́на з вока твайго і тады ўгле́дзіш, як дастаць сучок з вока брата твайго.
6 Не давайце сьвятога сабакам і ня кідайце пэрлаў сваіх перад сьвіньнямі, каб не патапталі іх нагамі сваімі і, адвярнуўшыся, не разарвалі вас.
7 Прасе́це, і будзе вам да́дзена; шукайце і знойдзеце; сту́кайцеся, і адчыняць вам.
8 Бо кожны, хто просіць, дастае́, і хто шукае, знаходзіць, і хто сту́каенца, таму адчыняць.
9 Ці ёсьць між вамі чалаве́к, у якога сын калі папросіць хле́ба, ён даў бы яму ка́мень?
10 I калі папросіць рыбы, даў бы яму зьмяю?
11 Дык, калі вы, будучы благімі, уме́еце даваць добрае дзе́цям вашым, тым бале́й Аце́ц ваш, што ў Нябёсах, дасьць добрае просячым у Яго.
12 Вось жа ўсё, што хочаце, каб вам рабілі людзі, дык тое рабе́це і вы ім; бо гэта закон і прарокі.
13 Уваходзьце праз це́сныя вароты, бо шырокі вароты і вольны той шлях, што вядуць да загубы, і шмат хто йдзе́ імі;
14 бо це́сны вароты і вузкі той шлях, што вядуць у жыцьцё, і ве́льмі мала хто знаходзіць іх.
15 Сьцеражэцеся ілжывых прарокаў, якія прыходзяць да вас у аве́чай скуры, а ў сярэдзіне яны ваўкі драпе́жныя.
16 Па пладох іх пазна́еце іх. Ці зьбіраюць з цярноўніка вінаград, або з асоту фігі?.
17 Гэтак усякае добрае дрэва дае́ і плады добрыя, а благое дрэва дае́ і плады благія.
18 Ня можа дрэва добрае даваць благіх пладоў, ні благое дрэва даваць добрых пладоў.
19 Усякае дрэва, што не дае́ць добрага пло́ду, ссякаюць і кідаюць у агонь.
20 Дык па пладох іх пазна́еце іх.
21 Ня ўсякі, хто кажа Мне: Госпадзе! Госпадзе!, увойдзе ў царства Нябе́снае, а той, хто выпаўняе волю Айца Майго, што ў Нябёсах.
22 Многія скажуць Мне́ ў той дзе́нь: Госпадзе, Госпадзе! Ці не Тваім іме́ньнем мы праро́чылі? і ці не Тваім іме́ньнем выганялі дэманаў і ці не Тваім іме́ньнем многія цуды чынілі?
23 I тады скажу ім: Я ніколі ня ве́даў вас; адыйдзе́цеся ад Мяне́, вы, што чыніце беззаконьне.
24 Вось жа кожнага, хто слу́хае словы Мае́ гэтыя і выпаўняе іх, прыраўную да чалаве́ка мудрага, які пабудаваў дом свой на ка́мені.
25 I пайшоў дождж, і разьліліся рэкі, і падулі вятры і паімчаліся на дом той; і ён ня ўпаў, бо быў пастаўлены на ка́мені.
26 А ўсякі, хто слухае словы Мае́ і не выпаўняе іх, падобны да чалаве́ка неразумнага, які пабудаваў дом свой на пяску.
27 I пайшоў дождж, і разьліліся рэкі, і падулі вятры і наляглі на дом той, і ён заваліўся, і была вялікая руіна яго.
28 I, калі Ісус скончыў гэтыя словы, народ дзівіўся з Яго вучэньня,
29 бо Ён вучыў, як той, хто мае́ ўладу, ды ня так, як кніжнікі й фарысэі.
1 Калі-ж Ён зыйшоў з гары, за Ім пайшло вялікае множства народу.
2 I вось, падыйшоў пракажоны і, кла́няючыся Яму, сказаў: Госпадзе! калі хочаш, можаш мяне́ ачысьціць.
3 I, працягну́ўшы руку, Ісус дакрану́ўся да яго і сказаў: хачу, будзь чысты.
4 I ён ураз жа ачысьціўся ад праказы. I кажа яму Ісус: глядзі, нікому не кажы, але пайдзі пакажыся сьвяшчэніку і прынясі дар, які павяле́у́ Майсе́й дзеля сьве́дчаньня ім.
5 Калі-ж увайшоў Ісус у Капэрнаум, падыйшоў да Яго з просьбаю сотнік, кажучы:
6 Госпадзе! хлопец мой ляжыць дома спараліжава́ны і страшэнна мучыцца.
7 Ісус кажа яму: Я прыйду і вылячу яго.
8 Сотнік жа ў адказ сказаў: Госпадзе! Я ня варт, каб ты ўвайшоў да мяне́ пад страху́, але скажы адно толькі слова, і паздараве́е хлопец мой.
9 Бо і сам я паднявольны чалаве́к, дый маю пад сабою жаўне́раў, і кажу аднаму: пайдзі, і ідзе́; і другому: прыйдзі, і прыходзіць; і рабу майму: зрабі тое, і зробіць.
10 Пачуўшы гэтае, Ісус зьдзівіўся і сказаў тым, што йшлі за Ім: запраўды́ кажу вам: і ў Ізраілю Я не знайшоў гэткае ве́ры.
11 Кажу-ж вам, што многія прыйдуць з усхо́ду і за́хаду і засядуць за стол з Аўраамам і Ісаакам і Якавам у Царстве Нябе́сным;
12 а сыны царства будуць укінены ў це́мру вонкавую; там будзе плач і скрыгот зубоў.
13 I сказаў Ісус сотніку: ідзі, і, як ты паве́рыў, няхай так табе́ будзе. I паздараве́ў хлопец яго ў тую-ж гадзіну.
14 I, прыйшоўшы ў дом Пётры, Ісус угле́дзіў це́шчу яго ляжучы ў гара́чцы.
15 I дакрану́ўся да рукі яе́, і гара́чка пакінула яе́, і яна ўстала і служыла ім.
16 Калі-ж надыйшоў ве́чар, да Яго прывялі шмат людзе́й, апанаваных злым духам, і Ён выгнаў духаў сло́вам і вярнуў усім хворым здароўе,
17 каб збыло́ся сказанае праз прарока Ісаю, які кажа: Ён узяў на Сябе́ нашыя нядужасьці і вылячыў хваробы нашыя (Іеая 53, 4).
18 Убачыўшы-ж наво́кал сябе́ множства народу, Ісус вяле́ў вучням Сваім адплыць на той бок.
19 Тады адзін кніжнік, падыйшоўшы, сказаў Яму: Вучыцель, я пайду за Табою, куды-б Ты ні пайшоў.
20 I кажа яму Ісус: лісы маюць но́ры і птушкі нябе́сныя гнёзды, а Сын Чалаве́чы ня мае дзе́ скланіць галаву́.
21 Другі-ж спасярод вучняў сказаў Яму: Госпадзе! дазволь мне́ пайсьці і пахаваць бацьку майго.
22 Ісус жа сказаў яму: ідзі за Мною і пакінь мёртвым хаваць сваіх нябожчыкаў.
23 I, калі ўвайшоў Ён у чо́вен, за Ім пайшлі вучні Яго.
24 I вось, узьняло́ся вялікае ўзрушэньне на моры, ажно хвалі пачалі заліваць човен, а Ён спаў.
25 Тады, прыступіўшыся да Яго, разбудзілі Яго вучні Яго і сказалі: Госпадзе! ратуй нас: гінем!
26 I кажа ім: чаго вы баіцёся, малаве́ры? Потым, устаўшы, загада́ў вятро́м і мо́ру, і зрабілася вялікая ціша.
27 А людзі дзівіліся й гаварылі: хто гэта, што й вятры і мо́ра слу́хаюцца Яго?
28 I, калі Ён прыбыў на той бе́раг у зямлю Гергісінскую, насустрэчу Яму выйшлі з магілы двое апанаваных чарто́м, страшэнна злыя, так што ніхто не адважа́ўся праходзіць тэй дарогай.
29 I вось яны закрычэлі, кажучы: што нам і Табе́, Ісусе, Сыну Божы? Ці прыйшоў Ты сюды перад часам мучыць нас?
30 Непадалёк жа ад іх пасьвіўся вялікі гурт сьвіне́й.
31 I дэманы прасілі Яго, кажучы: калі нас выганяеш, то пашлі нас у гурт сьвіне́й.
32 I Ён сказаў ім: ідзіце. I тыя, выйшаўшы, увайшлі ў гурт сьвінячы. I вось уве́сь гурт сьвіне́й кінуўся з кручы ў мора і па́гіб у вадзе́.
33 Пастухі-ж уцяклі і, прыйшоўшы ў ме́ста, расказалі аб усім і аб тых, што ў іх сядзе́ў нячысты.
34 I вось, усё ме́ста выйшла насустрэчу Ісусу і, убачыўшы Яго, прасілі, каб адыйшоў ад ме́жаў іх.
1 I, увайшоўшы ў човен, Ён перанлыў назад і прыйшоў у сваё ме́ста.
2 I вось, прыне́сьлі да Яго спараліжава́нага, ляжучы на пасьце́лі. I, ба́чучы ве́ру іх, Ісус сказаў спараліжава́наму: мацуйся, дзіця! адпускаюцца табе́ грахі тваі.
3 Ды вось некаторыя з кніжнікаў сказалі самы ў сабе́: Ён блюзьніць.
4 Ісус жа, бачучы думкі іх, сказаў: на што благое ў сэрцах вашых?
5 Бо што лягчэй сказаць: адпускаюцца табе́ грахі, ці сказаць: устань ды хадзі?
6 Але, каб вы ве́далі, што Сын Чалаве́чы ма́е ўладу на зямлі адпускаць грахі (кажа тады спараліжава́наму), устань, вазьмі пасьце́ль тваю і йдзі ў дом твой.
7 I, устаўшы, узяў пасьце́ль сваю ды пайшоў у дом свой.
8 Народ жа, бачыўшы гэтае, дзівіўся і славіў Бога, даўшага такую ўладу людзям.
9 I, праходзячы адтуль, Ісус убачыў чалаве́ка, се́дзячы ля мытніцы, званага Мацьве́ем, і кажа яму: ідзі сьле́дам за Мною. I, устаўшы, ён пайшоў за Ім.
10 I ста́лася, як Ісус сядзе́ў за сталом у доме, дык вось многа мытнікаў і грэшнікаў прыйшлі і пасе́лі за стол з Ім і вучнямі Яго.
11 I, убачыўшы тое, фарысэі сказалі вучням Яго: чаму Вучыцель ваш е́сьць і п’е́ць з мытнікамі і грэшнікамі?
12 Ісус жа, начуўшы гэтае, сказаў Ім: не́ здаровым патрэбен ле́кар, а хворым.
13 Пайдзе́це, наўчыцеся, што значыць: міласьці хачу, а ня жэртвы, бо Я прыйшоў не́ справядлівых, але грэшнікаў клікаць да пакаяньня (Осія 6, 6).
14 Тады прыходзяць да Яго вучні Іоанавы і кажуць: чаму мы і фарысэі посьцім шмат, а Тваі вучні ня посьцяць?
15 I сказаў ім Ісус: ці-ж могуць сумаваць сыны вясе́льнага дому, пакуль з імі жаніх? Але настануць дні, калі забяруць ад іх жаніха, і тады будуць пасьціць.
16 I ніхто старое вопраткі ня ла́піць новаю ла́ткаю, бо новапрышытае аддзярэцца, і дзіра будзе яшчэ большая.
17 I ня ўліваюць віна маладога ў старыя мяхі́, бо разрываюцца мяхі́, і віно выцякае, і мяхі́ гінуць; але віно маладое ўліваюць у новыя мяхі́, і захоўваецца тое і другое.
18 Калі Ён гутарыў з імі гэтак, падыйшоў да Яго не́йкі начальнік і, пакланіўшыся Яму, кажа: дачка́ мая толькі што сканала, але прыйдзі, узлажы на яе́ руку Тваю, і яна ажыве́.
19 I, устаўшы, пайшоў за ім Ісус і вучні Яго.
20 I вось, жанчына, якая дванаццаць гадоў хварэла на крываце́чу, падыйшла ззаду і дакрану́лася да краю вопраткі Яго,
21 бо яна думала сабе́: як толькі дакрану́ся да вопраткі Яго, паздараве́ю.
22 Ісус жа, аглянуўшыся і ўгле́дзіўшы яе́, кажа: мацуйся, дачка! ве́ра твая выратавала цябе́. I жанчына гэная з тае́ пары паздараве́ла.
23 I тады прыйшоў Ісус у дом начальніка і, угле́дзіўшы жале́йнікаў і ўзварушаных людзе́й,
24 сказаў ім: разыдзе́цеся; бо ня ўме́рла дзяўча́тка, але сьпіць. I сьмяяліся з Яго.
25 Калі-ж людзе́й вывелі, Ён, увайшоўшы, узяў яе́ за руку, і дзяўча́тка ўстала.
26 I разыйшла́ся чутка аб тым на ўсёй гэнай зямлі.
27 Калі Ісус ішоў адтуль, за Ім пайшлі два сьляпыя і клікалі Яго, кажучы: памілуй нас, Ісус, Сын Давідаў.
28 Калі-ж Ён прыйшоў у дом, сьляпыя прыступіліся да Яго. I кажа ім Ісус: ці ве́рыце вы, што Я магу гэтае зрао́іць? Яны адказваюць: але́, Госпадзе!
29 Тады Ён дакрануўся да вачэй іх і сказаў: няхай паводле ве́ры вашае ста́нецца вам.
30 I расчыніліся вочы іх. I Ісус пагразіў ім: глядзіце, каб ніхто ня ве́даў.
31 А яны, выйшаўшы, абвясьцілі аб Ім па ўсёй гэнай зямлі.
32 Калі-ж тыя выходзілі, то прывялі да Яго чалаве́ка нямо́га, апанава́нага нячыстым.
33 І, калі дэман быў вы́гнаны, нямы загаварыў, і народ дзівіўся, кажучы: ніколі не здаралася гэткае ў Ізраілю.
34 А фарысэі гаварылі: імем кня́зя дэманаў выганяе Ён злых духаў.
35 I хадзіў Ісус па ўсіх ме́стах і вёсках, навучаючы па школах і абвяшчаючы Эвангельле Царства і зьнімаючы ўсякую хворасьць і ўсякую не́мач у людзе́й.
36 Гле́дзячы на грамады народу, Ён пашкадаваў іх, што былі змогшыся і расьцярушаныя, быццам аве́чкі без пастуха.
37 Тады кажа вучням Сваім: жніво́ багатае, ды работнікаў мала.
38 Дык прасе́це Гаспадара жніва, каб выслаў работнікаў на жніво́ сваё.
1 I, паклікаўшы дванаццаць вучняў Сваіх, Ён даў ім уладу над нячыстымі ду́хамі, каб выганяць іх і лячыць усякую хворасьць і ўсякую не́мач.
2 А дванаццацёх апосталаў іме́ньні вось якія: пе́ршы Сымон, называны Пятро́м, і Андрэй, брат яго, Якаў Завядзе́яў і Іоан, брат яго,
3 Філіп і Баўтраме́й, Хама́ і Мацьве́й мытнік, Якаў Алфе́яў і Ляўве́й, празваны Фадзе́ем,
4 Сымон Кананіт і Юда Іскарыёт, які і здрадзіў Яго.
5 Гэтых дванаццацёх паслаў Ісус і нака́зваў ім, гаворачы: на шлях пага́наў ня ўзыходзьце і ў ме́ста Самарыйскае не ўваходзьце;
6 але ідзе́це найбале́й да загінуўшых аве́ц дому Ізраілявага.
7 А хо́дзячы абвяшчайце, кажучы, што наблізілася Царства Нябе́снае.
8 Хворых аздараўляйце, пракажоных ачышчайце, памёршых уваскрашайце, злых духоў выганяйце. Дарма́ дасталі, дарма́ давайце.
9 Не бярэце з сабою ні золата, ні серабра, ні ме́дзі ў поясы сваі,
10 ні торбы на дарогу, ні дзьвёх адзе́жын, ні абутку, ні кія. Бо работнік варт стравы сваёй.
11 У якое-б ме́ста ці сяло ні прыйшлі вы, даве́давайцеся, хто ў ім дастойны, і там аставайцеся, пакуль ня выйдзеце.
12 А, уваходзячы ў дом, вітайце яго, кажучы: мір дому гэтаму.
13 I, калі дом будзе дастойны, мір ваш зыйдзе на яго; а калі ня будзе дастойны, то мір ваш да вас ве́рнецца.
14 А калі хто ня пры́йме вас і ня будзе слухаць слоў вашых, то, выходзячы з дому ці з ме́ста таго, атрасе́це пыл з ног вашых.
15 Запраўды́ кажу вам: ле́пш будзе зямлі Садомскай і Гаморскай у дзе́нь суда́, чымся ме́сту таму.
16 Вось Я пасылаю вас, як аве́ц сярод ваўкоў; дык будзьце мудрыя, як зьме́і, і простыя, як галубы.
17 Сьцеражэцеся людзе́й: бо яны будуць аддаваць вас у суд і ў школах сваіх будуць біць вас.
18 I павядуць вас да валадароў і царо́ў за Мяне́, дзеля сьве́дчаньня перад імі й паганамі.
19 Калі-ж будуць выдаваць вас, ня дбайце аб тое, як і што вам гаварыць, бо вам у той час будзе да́дзена, што сказаць.
20 Бо ня вы будзеце гаварыць, але Дух Айца вашага будзе гаварыць у вас.
21 Выдаваціме брат брата і бацька сына на сьме́рць; і паўстануць дзе́ці на бацькоў і пазабіваюць іх;
22 і будуць вас ненавідзець за імя Маё, але, хто вы́цярпіць да канца́, спасён будзе.
23 Калі-ж будуць выганяць вас з аднаго ме́ста, уцякайце ў другое, бо запраўды́ кажу вам: не а́бойдзеце йшчэ ме́стаў Ізраілявых, як прыйдзе Сын Чалаве́чы.
24 Вучань ня вышэй за вучыцеля свайго, і слуга ня вышэй за гаспадара свайго.
25 Годзе для вучня, каб ён быў, як вучыцель яго, і для слугі, каб ён быў, як гаспадар яго. Калі гаспадара дому назвалі вэльзэвулам, тым бале́й хатніх ягоных.
26 Дык ня бойцеся-ж іх: бо няма нічога ўкрытага, каб ня вы́явілася, ні патайно́га, што ня сталася-б вядомым.
27 Што кажу вам у цемнаце́, гаварэце пры сьвятле́; і што наву́ха чуеце, абвяшчайце са стрэхаў.
28 I ня бойцеся тых, што забіваюць це́ла, а душы ня могуць забіць; а бойцеся больш таго, хто можа і душу, і це́ла загубіць у гее́ньне.
29 Ці ж ня два вераб’і прадаюцца за ассары? I ніводзін з іх не ўпадзе́ на зямлю бяз волі Айца вашага.
30 У вас жа і валасы на галаве́ палічаны.
31 Ня бойцеся-ж: вы ле́пшыя за многіх вераб’ёў.
32 Вось жа ўсякага, хто Мяне́ прызнава́ціме перад людзьмі, таго й Я прызна́ю перад Айцом Маім, што ў нябёсах.
33 А хто адрачэцца ад Мяне́ перад людзьмі, ад таго й Я адракуся перад Айцом Маім, што ў нябёсах.
34 Ня думайце, што Я прыйшоў прыне́сьці мір на зямлю; ня мір прыйшоў Я прыне́сьці, але ме́ч.
35 Бо Я прыйшоў разлучыць чалаве́ка з бацькам яго і дачку з маткаю яе́ і няве́стку з сьвякроўю яе́.
36 I во́рагі чалаве́ку хатнія яго.
37 Хто любіць бацьку ці матку бале́й за Мяне́, ня варт Мяне́; і хто любіць сына ці дачку бале́й за Мяне́, ня варт Мяне́.
38 I хто не бярэ крыжа свайго і ня йдзе́ за Мною, той ня варт Мяне́.
39 Хто зьберажэ душу сваю, загубіць яе́; а хто загубіць душу сваю дзеля Мяне́, зьберажэ яе́.
40 Хто прыймае вас, прыймае Мяне́, а хто прыймае Мяне́, прыймае Паслаўшага Мяне́.
41 Хто прыймае прарока ў імя прарока, дастае́ нагароду прарока; і хто прыймае справядлівага ў імя справядлівага, дастае́ нагароду справядлівага.
42 I хто напоіць аднаго з малых гэтых толькі чарай сьцюдзёнай вады ў імя вучня, запраўды́ кажу вам, ня страціць нагароды свае́.
1 I сталася: як скончыў Ісус навучаць дванаццацёх вучняў Сваіх, пайшоў адтуль вучыць і абвяшчаць у ме́стах іх.
2 Іоан жа, пачуўшы ў вязьніцы аб дзе́яньнях Хрыстовых, паслаў двух вучняў сваіх
3 сказаць Яму: ці Ты Той, што павінен прыйсьці, ці чакаць нам другога?
4 I сказаў ім Ісус у адказ: пайдзе́це, абвясьціце Іоану, што́ чуеце і бачыце.
5 Сьляпыя відзяць, кульгавыя ходзяць, пракажоныя ачышчаюцца і глухія чуюць, памёршыя ўваскрасаюць і ўбогія абвяшчаюць Эвангельле.
6 I шчасьлівы, хто не спакусіцца праз мяне́.
7 Калі-ж тыя пайшлі, Ісус пачаў гаварыць народу пра Іоана: чаго глядзе́ць хадзілі вы ў пустыню? ці трысьціну, што ад ве́тру хістаецца?
8 Што-ж убачыць хадзілі вы? можа чалаве́ка, адзе́тага ў мяккія адзе́жы? Вось тыя, што адзяюцца ў мяккія адзе́жы, знаходяцца ў царскіх харо́мах.
9 Што-ж убачыць хадзілі вы? прарока? Запраўды́ кажу вам: і больш за прарока.
10 Бо ён той, пра якога́ напісана: вось Я пасылаю Ангела Майго перад абліччам Тваім, які прыгатуе шлях Твой перад Табою (Малах. 3, 1).
11 Запраўды́ кажу вам: з роджаных жанчынамі не паўставаў вялікшы за Іоана Хрысьціцеля; але найме́ншы ў царстве нябе́сным вялікшы за яго.
12 Ад дзён Іоана Хрысьціцеля дагэтуль царства нябе́снае сілаю дасягаецца, і гвалтаўнікі́ захопліваюць яго.
13 Бо ўсе́ прарокі й закон прарочылі да Іоана.
14 I, калі хочаце прыняць, ён ёсьць Ільля, якому нале́жыць прыйсьці.
15 Хто ма́е вушы чуць, няхай чуе.
16 Але каму ўпадо́блю род гэты? Ён падобен да хлапчаня́таў, што сядзяць на рынку і, зварачаючыся да сваіх сяброў,
17 кажуць: мы йгралі вам на жале́йцы, і вы не скакалі; мы галасілі, і вы ня плакалі.
18 Бо прыйшоў Іоан, які ня е́сьць, ня п’е́; і кажуць: у ім злы дух.
19 Прыйшоў Сын Чалаве́чы, які е́сьць і п’е́; і кажуць: вось чалаве́к, які любіць е́сьць і піць віно, сябра мытнікаў і грэшнікаў. I апраўдана мудрасьць дзяцьмі яе́.
20 Тады пачаў Ён дакара́ць ме́сты, у якіх найбале́й вы́явілася моц Яго, за тое, што яны не пака́яліся.
21 Го́ра табе́, Харазін! го́ра табе́, Віфсаіда! Бо калі-б у Тыры й Сыдоне вы́явілася моц, што вы́яўлена ў вас, то даўно б яны ў валасяніцы і ў по́пелі пака́яліся.
22 Але кажу вам: Тыру й Сыдону лягчэй будзе ў дзе́нь судны, чымся вам.
23 I ты, Капэрнаум, што ажно да не́ба ўзьнёсся, ажно да пе́кла ўпадзе́ш, бо, калі-б у Садоме вы́явілася моц, вы́яўленая ў табе́, то ён ператрываў бы па сёньняшні дзе́нь.
24 Дык жа кажу вам, што зямлі Садомскай лягчэй будзе ў дзе́нь судны, чымся табе́.
25 I, адказываючы, у той час Ісус сказаў: сла́ўлю Цябе́, Аце́ц, Госпад не́ба й зямлі, што ты ўтаіў гэтае ад мудрых і разумных і выявіў тое дзе́цям
26 Так, Аце́ц, бо гэткая была Твая добрая воля.
27 Усё Мне́ перада́на Айцом Маім, і ніхто ня знае Сына апрача Айца; і Айца ня знае ніхто апрача Сына і каму Сын хоча адкрыць.
28 Прыйдзе́це да Мяне́ ўсе́ працуючыя і абцяжоныя, і Я супакою вас.
29 Вазьме́це ярмо Маё на сябе́ і наўчыцеся ад Мяне́: бо Я ціхі і лагоднага сэрца, і знойдзеце супакой душам вашым.
30 Бо ярмо Мае́ любае і цяжар Мой лёгкі.
1 У той час праходзіў Ісус у суботу засе́янымі палямі; вучні Яго пачулі голад ды пачалі зрываць калосьсе і е́сьці.
2 Фарысэі-ж, угле́дзіўшы гэтае, сказалі Яму: вось вучні Тваі робяць, чаго ня гожа рабіць у суботу.
3 Ён жа сказаў ім: ці-ж вы ня чыталі, што зрабіў Давід, калі захаце́ў е́сьці сам і быўшыя з ім?
4 Як ён увайшоў у дом Божы і е́ў хлябы́ ахвярныя, якіх не нале́жала е́сьці ні яму, ні быўшым з ім, а толькі адным сьвяшчэнікам?
5 Яшчэ ці-ж ня чыталі вы ў законе, што ў суботы сьвяшчэнікі ў царкве́ парушаюць суботу, аднак бязьвінныя?
6 Кажу-ж вам, што тут ёсьць вялікшы за царкву.
7 Калі-б вы разуме́лі, што значыць: міласьці хачу, а ня жэртвы, то не асудзілі-б бязьвінных (Осія 6, 6).
8 Бо Сын Чалаве́чы ёсьць гаспадар і суботы.
9 I, адыйшоўшы адтуль, увайшоў Ён у школу іх.
10 I вось там быў чалаве́к сухарукі. I спыталіся у Ісуса, каб абвінаваціць Яго: ці гожа аздараўляць у суботу?
11 Ён жа сказаў ім: хто з вас, маючы адну аўцу, калі яна ў суботу ўпадзе́ ў яму, ня возьме яе́ і ня выцягне?
12 На колькі-ж ле́пшы чалаве́к за аўцу? Значыць, можна ў суботу рабіць дабро.
13 Тады кажа гэнаму чалаве́ку: выцягні руку тваю! I той выцягнуў: і ста́лася яна здаровая, як другая.
14 Фарысэі-ж, вы́йшаўшы, змаўляліся проці Яго, як бы загубіць Яго. Але Ісус, ве́даючы, пайшоў адтуль.
15 I пайшло́ сьле́дам за Ім множства народу, і Ён аздараўляў іх усіх.
16 I забараніў ім выяўляць Яго,
17 каб збыло́ся сказанае праз прарока Ісаю, які кажа:
18 Вось юнак Мой, Якога Я выбраў, Улю́блены Мой, Якому спагадае душа Мая. Узлажу Дух Мой на Яго, і абве́сьціць народам суд.
19 Ня будзе свары́цца, ані загало́сіць, і ніхто не пачуе на вуліцах голасу Яго.
20 Трысьціны надло́манай не перало́міць і лёну тле́ючага не зага́сіць, пакуль ня дасьць суду перамогі.
21 I ў імя Яго будуць спадзявацца народы (Ісая 42, 1-4).
22 Тады прывялі да Яго апанаванага злым духам сьляпога й нямога, і аздаравіў яго, так што сьляпы й нямы стаў гаварыць і бачыць.
23 I дзівіўся ўве́сь народ і гаварыў: ці ня гэта сын Давідаў?
24 Фарысэі-ж, пачуўшы гэтае, сказалі: Ён выганяе злых духаў ня йначай, як сілаю Вэльзэвула, князя злых духаў.
25 Але Ісус, ве́даючы думкі іх, сказаў ім: усякае царства, разьдзяліўшыся само ў сабе́, апусьце́е; і ўсякае ме́ста, ці дом, разьдзяліўшыся сам у сабе́, ня ўстоіць.
26 I калі злы дух злога духа выганяе, то ён разьдзяліўся сам у сабе́: як можа ўстайць царства яго?
27 I, калі Я сілаю Вэльзэвула выганяю нячыстых духаў, то чые́ю сілаю сыны вашыя выганяюць? Вось чаму яны будуць вам судзьдзямі.
28 А калі Я Духам Божым выганяю нячыстых, то, значыцца, прыйшло да вас царства Божае.
29 Або як можа хто ўвайсьці ў дом асілка і абрабаваць рэчы яго, калі ране́й ня зьвяжа асілка і тады абрабуе дом яго.
30 Хто не са Мною, той проці Мяне́; і хто ня зьбірае са Мною, той марна траціць.
31 Дзеля гэтага кажу вам: усякі грэх і ганьбава́ньне дару́юцца чалаве́кам, а ганьбава́ньне Духа не даруецца чалаве́кам.
32 Калі хто скажа слова на Сына Чалаве́чага, дару́ецца яму; калі-ж хто скажа на Духа Сьвятога, не дару́ецца яму ні ў гэтым ве́ку, ні ў будучым.
33 Або прызна́йце дрэва добрым і плод яго добрым, або прызна́йце дрэва благім і плод яго благім, бо дрэва пазнае́цца паводле плоду.
34 Родзе га́давы! як вы можаце гаварыць добрае, калі вы благія? бо ад паўнаты сэрца гавораць вусны.
35 Добры чалаве́к з добрага скарбу сэрца выносіць добрае, а благі чалаве́к з благога скарбу выносіць благое.
36 Кажу-ж вам, што за ўсякае пустое слова, якое скажуць людзі, дадуць яны адказ у дзе́нь суду́.
37 Бо паводле слоў сваіх будзеш апра́ўданы і наводле слоў сваіх будзеш засу́джаны.
38 Тады некато́рыя з кніжнікаў і фарысэяў сказалі: Вучыцель! хаце́лася-б нам ад Цябе́ знак бачыць.
39 Ён жа сказаў ім у адказ: род лукавы й чужало́жны шукае знако́ў, і знакі́ ня будуць да́дзены яму, апрача знаку Іоны прарока.
40 Бо, як Іона быў у чэраве кіта тры дні і тры ночы, так і Сын Чалаве́чы будзе ў сэрцы зямлі тры дні і тры ночы.
41 Мужы Ніневійскія ўстануць на суд з родам гэтым і засудзяць яго, бо яны пака́яліся ад навукі Іоны; і вось тут больш, чым Іона.
42 Царыца паўднёвая паўстане на суд з родам гэтым і засудзіць яго, бо яна прыходзіла з краю зямлі паслухаць мудрасьці Салямо́навай; і вось тут больш, чым Салямон.
43 Калі нячысты дух выйдзе з чалаве́ка, то блука́ецца на бязво́дзьдзі, шука́ючы супако́ю, і не знаходзіць.
44 Тады кажа: вярнуся ў дом мой, адкуль я выйшаў. I, прыйшоўшы, знаходзіць яго незаня́тым, вымеценым і прыбра́ным.
45 Тады йдзе́ й бярэ з сабою се́м другіх духаў, горшых за яго, і, увайшоўшы, жывуць там; і для чалаве́ка таго апошняе бывае горш пе́ршага. Так будзе і з гэтым родам благім.
46 Калі-ж Ён яшчэ гаварыў да народу, вось маці Яго і браты Яго стаялі вонках, хо́чучы гаварыць з Ім.
47 I не́хта сказаў Яму: вось маці Твая і браты Тваі стаяць вонках, хо́чучы гаварыць з Табою.
48 Ён жа сказаў у адказ гаварыўшаму: хто маці Мая? хто браты Маі?
49 I, паказаўшы рукою Сваею на ву́чняў Сваіх, сказаў: вось маці Мая і браты Мае́;
50 бо хто будзе выпаўняць волю Айца́ Майго, што ў нябёсах, той Мне́ брат і сястра і маці.
1 У той жа дзе́нь, выйшаўшы з дому, Ісус се́ў ля мора.
2 I зыйшлося да Яго множства народу, так што Ён увайшоў у човен і се́ў, а ўве́сь народ стаяў на бе́разе.
3 I гаварыў ім многа прыпо́весьцямі, кажучы: вось выйшаў се́йбіт се́яць.
4 I, калі ён се́яў, іншае ўпала пры дарозе; і наляце́лі птушкі і паклявалі гэнае.
5 Іншае ўпала на ме́сца камяністае, дзе́ ня шмат было зямлі; і зараз узыйшло, бо зямля была ня глыбока.
6 Калі-ж узыйшло сонца, павя́ла і, ня ме́ўшы караня, засохла.
7 Іншае ўпала ў цярніну, і вырасла цярніна і заглушыла гэнае.
8 Іншае ўпала на добрую зямлю і дало плод: адно ў сто разоў, а другое ў шэсьцьдзесят, іншае-ж у трыццаць.
9 Хто мае вушы, каб чуць, няхай чуе!
10 I, прыступіўшыся, вучні сказалі Яму: дзеля чаго гаворыш ім прыпо́весьцямі?
11 Ён сказаў ім у адказ: дзеля таго, што вам да́дзена ве́даць тайны царства Нябе́снага, а ім ня да́дзена.
12 Бо, хто ма́е, таму да́дзена будзе і пабо́льшае, а хто ня ма́е, у таго ады́мецца й тое, што ма́е.
13 Дзеля таго гавару ім прыповесьцямі, што яны гле́дзячы ня бачаць і слухаючы ня чуюць і не разуме́юць.
14 I збываецца над імі прароцтва Ісаі, якое кажа: слыхам слу́хаць будзеце і не зразуме́еце, і вачыма глядзе́ць будзеце і ня ўгле́дзіце.
15 Бо агрубе́ла сэрца людзёў гэтых, і вушамі з нату́гаю чуюць і вочы свае́ заплюшчылі, каб ня ўгле́дзіць вачыма й не пачуць вушыма і не зразуме́ць сэрцам, ды каб не навярнуліся, каб Я аздаравіў іх. (Ісая 6, 9—10)
16 Вашыя-ж шчасьлівыя вочы, што бачаць, і вушы вашыя, што чуюць.
17 Бо запраўды́ кажу вам, што многія прарокі і пра́веднікі хаце́лі бачыць, што́ вы бачыце, і ня бачылі, і чуць, што́ вы чуеце, і ня чулі.
18 Вы-ж вы́слухайце значэньне прыповесьці пра се́йбіта.
19 Да ўсякага, хто слу́хае слова аб царстве і не разуме́е, прыходзіць благі́ і крадзе́ пасе́янае ў сэрцы яго; вось каго азначае насе́янае пры дарозе.
20 А пасе́янае на камяністых мясцо́х азначае таго, хто чуе слова і зараз жа з ра́дасьцяй прыймае яго;
21 але ня ма́е ў сабе́ караня і няста́лы: калі надыходзіць бяда ці перасьле́даваньне слова, зараз адступа́ецца.
22 А пасе́янае ў цярніне азначае таго, хто чуе слова, але кло́паты ве́ку гэтага і пава́бнасьць багацьця заглушаюць слова, і стае́цца яно бясплодным.
23 Пасе́янае-ж на до́брай зямлі азначае таго, хто чуе слова і разуме́е: гэткі дасьць плод, — і адзін дае́ сто, іншы шэсьцьдзесят, а іншы трыццаць.
24 Другую прыпо́весьць даў Ён ім, кажучы: царства Нябе́снае падобнае да чалаве́ка, што пасе́яў добрае се́мя на полі сваім.
25 Калі-ж людзі спалі, прыйшоў во́раг яго і пасе́яў між пшаніцаю ку́калю і пайшоў.
26 Калі-ж збажына́ ўзыйшла́ і дала плод, тады паказаўся ку́каль.
27 Прыйшоўшы-ж слугі гаспадара дому сказалі яму: пане, хіба благое насе́ньне се́яў ты на полі тваім? скуль у ім ку́каль?
28 Ён жа сказаў ім: вораг зрабіў гэтае. А слугі сказалі яму: хочаш, мы пойдзем вы́палаць яго?
29 Але ён сказаў: не́; каб, выбіраючы ку́каль, вы не павырывалі разам і пшаніцы.
30 Пакіньце расьці разам тое і другое да жніва́; і ў час жніва́ я скажу жанцам: зьбярэце пе́рш ку́каль і зьвяжэце яго ў пучкі, каб спаліць; а пшаніцу зьбярэце ў гумно маё.
31 Другую прыпо́весьць даў Ён ім, кажучы: Царства Нябе́снае падобна да зярняці гарчычнага́, якое чалаве́к узяў і пасе́яў на полі сваім.
32 Яно ме́ншае за ўсякае се́мя, але, калі вырасьце, бывае больш за ўсе́ расьліны і становіцца дрэвам, так што прылятаюць птушкі нябе́сныя і хаваюцца ў ве́цьці яго.
33 Іншую прыповесьць сказаў Ён ім: Царства Нябе́снае падобна да рашчы́ны, якую жанчына ўзяўшы палажыла ў тры ме́ры мукі, дакуль ня скісла ўсё.
34 Усё гэтае Ісус гаварыў народу прыповесьцямі і бяз прыпо́весьці не гаварыў ім,
35 каб збылося сказанае праз прарока, каторы кажа: адчыню́ ў прыповесьцях вусны Мае́; выкажу ўтоенае ад стварэньня сьве́ту. (Псал. 77, 2)
36 Тады Ісус, адпусьціўшы народ, увайшоў у дом. I прыступіліся да Яго вучні Яго і сказалі: растлумач нам прыповесьць аб ку́калі на полі.
37 Ён жа сказаў ім у адказ: се́йбіт до́брага насе́ньня ёсьць Сын Чалаве́чы.
38 Поле ёсьць сьве́т, добрае насе́ньне — гэта сыны царства, а ку́каль — сыны́ благога;
39 во́раг, што пасе́яў іх, ёсьць злы дух; жніво́ ёсьць сканчэньне сьве́ту, а жанцы — Ангелы.
40 Вось жа, як зьбіраюць ку́каль, агнём паляць; так будзе пры сканчэньні сьве́ту гэтага.
41 Пашле́ Сын Чалаве́чы Ангелаў сваіх, і зьбяруць з царства яго ўсё, што спакуша́е, і ўсіх, хто робіць беззаконьне.
42 I ўкінуць іх у пе́ч вагністую: там будзе плач і скрыгата́ньне зубоў.
43 Тады пра́веднікі зазьяюць, як сонца, у царстве Айца іх. Хто ма́е вушы чуць, няхай чуе.
44 Яшчэ падобна царства Нябе́снае да ска́рбу, схава́нага ў полі, які знайшо́ўшы чалаве́к прытаі́ў і ў радасьці ад гэтага йдзе́ і прадае́ ўсё, што мае, і купляе гэнае поле.
45 Яшчэ падобна царства Нябе́снае да купца, які шукае добрых пэрлаў
46 і, знайшоўшы адну дарагую пэрлу, пайшоў і прадаў усё, што ме́ў, і купіў яе́.
47 Яшчэ падобна царства Нябе́снае да не́ваду, закі́ненага ў мора, што набірае ўсякага роду ры́бы;
48 калі ён напоўніўся, яго вы́цягнулі на бе́раг і, се́ўшы, добрае сабралі ў судзіны, а благое выкінулі вон.
49 Так будзе пры сканчэньпі сьве́ту: зы́йдуць Ангелы і вы́дзеляць благіх спасярод пра́ведных
50 і ўкінуць іх у пе́ч вагністую; там будзе плач і скрыгата́ньне зубоў.
51 I спытаўся ў іх Ісус: ці зразуме́лі вы ўсё гэтае? Яны кажуць: так, Госпадзе!
52 Ён жа сказаў ім: вось чаму ўсякі кніжнік, наву́чаны аб царстве Нябе́сным, падобны да гаспадара, што выносіць з скарбніцы сваёй новае і старое.
53 I ста́лася, калі скончыў Ісус прыпо́весьці гэтыя, пайшоў адтуль
54 і, прыйшоўшы на ба́цькаўшчыну сваю, вучыў іх у школе іх, так што яны дзівіліся і гаварылі: скуль у Яго гэткая мудрасьць і моц?
55 Ці ня це́сьляў Ён сын? Ці не Ягоная маці заве́цца Марыя і браты Ягоныя Якаў і Іосій і Сымон і Юда?
56 I сёстры Ягоныя ці-ж ня ўсе́ між намі? Скуль жа ў Яго ўсё гэтае?
57 I спакуша́ліся дзеля Яго. Ісус жа сказаў ім: ня бывае прарока без пашаны, хіба толькі на ба́цькаўшчыне яго і ў доме ягоным.
58 I ня ўчыніў там многіх цудаў дзеля няве́рыя іх.
1 У той час Ірад тэтрарх пачуў чуткі пра Ісуса
2 і сказаў слугам сваім: гэта Іоан Хрысьціцель; ён уваскрос з мёртвых, і дзеля гэтага цуды дзе́юцца праз яго.
3 Бо Ірад, захапіўшы Іоана, зьвязаў яго і пасадзіў у вязьніцу за Ірадзіяду, жонку Філіпа, брата свайго.
4 Бо Іоан казаў яму: ня гожа табе́ ме́ць яе́.
5 I хаце́ў забіць яго, але баяўся народу: бо яго ме́лі за прарока.
6 У дзе́нь жа нарадзін Ірада дачка́ Ірадзіяды скакала пасярод іх і дагадзіла Іраду.
7 Дзеля гэтага ён пакляўся ёй даць, чаго-б ні папрасіла.
8 Яна-ж, падвучаная маткай сваёй, сказала: дай мне́ тут на тале́рцы галаву Іоана Хрысьціцеля.
9 I засумаваў цар, але з увагі на прысягу і на супачыва́ўшых побач з ім сказа́ў даць.
10 I паслаў адсячы́ галаву Іоану ў вязьніцы.
11 І прыне́сьлі галаву яго на тале́рцы і далі дзяўчыне, а яна зане́сла матцы сваёй.
12 Вучні-ж яго, прыйшоўшы, узялі це́ла яго й пахавалі яго; і пайшлі паведамі́ць Ісуса.
13 I, пачуўшы, Ісус паплыў стуль на чаўне́ ў пустыннае ме́сца адзін; і народ, пачуўшы тое, пайшоў за Ім з ме́стаў пехато́ю.
14 I, выйшаўшы, Ісус угле́дзіў множства людзе́й і пашкадава́ў іх і аздаравіў няду́жых.
15 Калі-ж настаў ве́чар, прыступіліся да Яго вучні Ягоныя і сказалі: пустыня тутака, дый час ужо позны; пусьці народ, каб яны пайшлі ў сёлы і купілі сабе́ е́жы.
16 Але Ісус сказаў ім: ня трэба ім ісьці: вы дайце ім е́сьці.
17 Яны-ж кажуць Яму: у нас тут толькі пяць хлябоў і дзьве́ рыбы.
18 Ён сказаў: прынясе́це іх Мне́ сюды.
19 I сказаў народу супачы́ць на траве́ і, узяўшы пяць, хлябоў і дзьве́ рыбы, глянуў на не́ба, пабагаславіў і, паламаўшы, даў хле́б вучням, а вучні народу.
20 I е́лі ўсе́ і насыціліся; і назьбіралі аста́ткаў дванаццаць карабо́ў поўных.
21 А е́ўшых было каля пяці тысячаў душ, апрача жанчы́н і дзяце́й.
22 I тады-ж загадаў Ісус вучням Сваім увайсьці ў човен і плы́сьці пе́рш за Яго на другі бок, пакуль Ён адпу́сьціць народ.
23 I, адпусьціўшы народ, Ён узыйшоў на гару́ памаліцца насамо́це; і ўве́чары астаўся там Адзін.
24 А човен ужо быў пасярэдзіне мора, і яго кідалі хвалі, бо ве́цер быў праціўны.
25 У чацьвёртую-ж старо́жу ночы пайшоў да іх Ісус, ідучы па моры.
26 I вучні, угле́дзіўшы Яго, ідучы па моры, спалохаліся і гаварылі: гэта здань. I ад страху закрычэлі.
27 Але Ісус ураз загаварыў з імі і сказаў: бадры́цеся; гэта Я; ня бойцеся.
28 Пётр сказаў Яму ў адказ: Госпадзе! Калі гэта Ты, скажы мне́ йсьці да Цябе́ па вадзе́.
29 Ён жа сказаў: ідзі. I, выйшаўшы з чаўна, Пётр пайшоў па вадзе́, каб падыйсьці да Ісуса.
30 Але, ба́чачы моцны ве́цер, спужаўся і, пачаўшы тану́ць, закрычэў: Госпадзе, спасі мяне́!
31 Ісус ураз жа працягнуў руку, падтрымаў яго і кажа яму: малаве́рны! Чаму ты сумляваўся?
32 I, калі ўвайшлі яны ў човен, ве́цер заціх.
33 А быўшыя ў чаўне́ падыйшлі, пакланіліся Яму і сказалі: запраўды́, Ты Сын Божы!
34 I, пераплыўшы, прыйшлі ў зямлю Генісарэцкую.
35 I людзі тамтэйшыя, пазнаўшы Яго, паслалі ў-ва ўсю ваколіцу тую і прыне́сьлі да Яго ўсіх хворых.
36 I прасілі Яго, каб толькі дакрану́цца да краю вопраткі Яго; і, като́рыя дакрану́ліся, паздараве́лі.
1 Тады прыходзяць да Ісуса Ерузалімскія кніжнікі й фарысэі ды кажуць:
2 Чаму вучні Тваі ня пілнуюцца перака́занага ад старэйшых? Бо ня ўмываюць рук сваіх, калі ядуць хле́б.
3 Ён жа сказаў ім у адказ: чаму і вы ня пілну́ецеся прыказаньня Божага дзеля пераказу вашага?
4 Бо Бог загадаў: шануй бацьку твайго і матку; і — хто зьняважа́е бацьку ці матку, няхай сьме́рцяй памрэ (Вых. 20, 12; 21, 16).
5 А вы кажаце: калі хто скажа бацьку або матцы: дар, які-б ні быў ад мяне́, будзе табе́ ў карысьць,
6 той можа й не шанаваць бацьку або матку сваю. I адкінулі вы прыказаньне Божае дзеля перака́зу вашага.
7 Крываду́шныя! Добра прарочыў аб вас Ісая, кажучы:
8 Людзі гэныя блізкія да Мяне́ вуснамі сваімі і шануюць Мяне́ языком; сэрца-ж іх далёка ад Мяне́.
9 Але дарэмна пакланя́юцца Мне́, навучаючы навук і за́паведзяў чалаве́чых (Ісая 29, 13).
10 I, прыклі́каўшы народ, сказаў ім: слухайце і разуме́йце:
11 Ня тое, што ўваходзіць у вусны, апага́нівае чалаве́ка; але тое, што выходзіць із вуснаў, тое апага́нівае чалаве́ка.
12 Тады вучні Яго, прыступіўшыся, сказалі Яму: ці ве́даеш, што фарысэі, пачуўшы слова гэтае, згоршыліся?
13 Ён жа сказаў у адказ: усякая расьліна, якую насадзіў не Аце́ц Мой Нябе́сны, будзе выкаранена.
14 Пакіньце іх; яны сьляпы́я правадыры сьляпы́х; а калі сьляпы́ вядзе́ сьляпо́га, то абодва ўваляцца ў яму.
15 Пётр жа, адказваючы, сказаў Яму: растлумач нам прыповесьць гэту.
16 Ісус сказаў: няўжо-ж і вы яшчэ не разуме́еце?
17 Ці-ж яшчэ не разуме́еце, што ўсё, уваходзячы ў вусны, праходзіць у жывот і выкідаецца вон?
18 А выхо́дзячае з вуснаў — з сэрца выходзіць; гэта апага́нівае чалаве́ка:
19 бо з сэрца выходзяць благія думкі, забойствы, чужаложства, блуд, кра́жы, фальшы́вае сьве́дчаньне, ганьбава́ньне:
20 гэта апага́нівае чалаве́ка. А е́сьці непамытымі рукамі — гэта не апага́нівае чалаве́ка.
21 I, вы́йшаўшы адтуль, Ісус пайшоў у зе́млі Тырскія і Сыдонскія.
22 I вось жанчына хананэйская, выйшаўшы з тых ваколіц, крычэла Яму, кажучы: зьмілуйся нада мною, Госпадзе, сын Давідаў! дачку́ маю цяжка мучыць нячысты!
23 Але Ён не адка́заваў ёй ні слова. I вучні Яго, прыступіўшыся, прасілі Яго: адпусьці яе́, бо яна крычыць за намі.
24 Ён жа сказаў у адказ: Я пасланы толькі да гінучых аве́ц дому Ізраілявага.
25 А яна, прыйшоўшы, кланялася Яму і гаварыла: Госпадзе! памажы мне́.
26 Ён жа сказаў у адказ: ня добра ўзяць хле́б ад дзяце́й і кінуць сабакам.
27 Яна сказала: так, Госпадзе! Але й сабакі ядуць крошкі, якія па́даюць з стала́ гаспадароў іх.
28 Тады Ісус сказаў ёй у адказ: о, жанчына! вялікая ве́ра твая; няхай ста́нецца табе́, як жадаеш. I паздараве́ла дачка́ яе́ ў тую гадзіну.
29 Перайшоўшы адтуль, прыйшоў Ісус да мора Галіле́йскага і, узыйшоўшы на гару, се́ў там.
30 I прыступілася да Яго множства народу, ма́ючы з сабою кульгавых, сьляпы́х, нямы́х, кале́к і многа іншых, і пакідалі іх да ног Ісусавых; і Ён аздараўляў іх.
31 Дык народ дзіваваўся, бачучы нямы́х гаворачы, кале́кіх здаровымі, кульгавых хо́дзячы і сьляпы́х ві́дзячы, і славіў Бога Ізраілявага.
32 Ісус жа, прыклікаўшы вучняў сваіх, сказаў ім: шкада́ Мне́ людзе́й, што ўжо тры дні знаходзяцца пры Мне́, і не́чага ім е́сьці; адпусьціць жа іх ня е́ўшымі не хачу, каб не аслабе́лі ў дарозе.
33 I кажуць Яму вучні Яго: скуль нам у пустыні ўзяць гэтулькі хле́ба, каб накарміць такую грамаду?
34 Кажа ім Ісус: колькі ў вас хлябоў? Яны-ж сказалі: се́м і крыху рыбак.
35 Тады сказаў народу супачыць на зямлі.
36 I, узяўшы се́м хлябоў і рыбы ды аддаўшы хвалу́, паламаў і даў вучням Сваім, а вучні народу.
37 I е́лі ўсе́ і нае́ліся; і набралі астаткаў се́м карабоў поўных.
38 А е́ўшых было чатыры тысячы душ, апрача жанчын і дзяце́й.
39 I, адпусьціўшы народ, і Ён увайшоў у човен і прыбыў у ме́жы Магдальскія.
1 I прыступіліся фарысэі і садуке́і і, спакушаючы Яго, прасілі паказаць ім знак з не́ба,
2 Ён жа сказаў ім у адказ: уве́чары вы ка́жаце: будзе пагода, бо не́ба чырвана.
3 А ўраньні: сяньня не́пагадзь, бо не́ба пахмурнае. Крывадушныя! аблічча не́ба распазнаць уме́еце, а знакоў часу ня мо́жаце?
4 Род нягодны й чужало́жны знако́ў шукае, і знакі ня будуць да́дзены яму, апрача знаку Іоны прарока. I, пакінуўшы іх, адыйшоў.
5 Перабраўшыся на той бок, вучні Яго забыліся ўзяць хле́ба.
6 Ісус сказаў ім: глядзе́це, сьцеражы́цеся кісьлі фарысэйскай і садуке́йскай.
7 Яны-ж разважалі ў сабе́ і гаварылі: бо хлябоў мы не ўзялі.
8 Ве́даючы-ж тое, Ісус сказаў ім: чаму разважаеце ў сабе́, малаве́рныя: бо хлябоў не ўзялі?
9 Ці яшчэ не разуме́еце і ня помніце аб пяцёх хлябох на пяць тысячаў душ? і колькі карабоў вы набралі?
10 Ані аб сямёх хлябох на чатыры тысячы, і колькі карабоў вы набралі?
11 Як не разуме́еце, што не́ аб хле́бе сказаў Я вам: сьцеражы́цеся кісьлі фарысэйскай і садуке́йскай?
12 Тады яны зразуме́лі, што Ён гаварыў ім сьцерагчы́ся ня кісьлі хле́бнае, але навукі фарысэйскае і судуке́йскае.
13 Прыйшоўшы-ж у зе́млі Кесарыі Філіпавай, Ісус пытаўся ў вучняў Сваіх: за каго людзі лічаць Мяне́, Сына Чалаве́чага?
14 Яны сказалі: адны за Іоана Хрысьціцеля, другія за Ільлю, а іншыя за Ерамію, ці за аднаго з прарокаў.
15 Ён кажа ім: а вы за каго Мяне́ ўважа́еце?
16 Сымон жа Пётр адказваючы сказаў: Ты Хрыстос, Сын Бога Жывога.
17 Тады Ісус сказаў яму ў адказ: шчасьлівы ты, Сымон, сын Іонін; бо ня це́ла і кроў адкрылі табе́ гэтае, але Аце́ц Мой, што ў Нябёсах.
18 I Я кажу табе́: ты — скала, і на гэтай скале́ Я збудую Царкву́ Маю́, і вароты пяке́льныя не перамогуць яе́.
19 I дам табе́ ключы Царства Нябе́снага; і што зьвя́жаш на зямлі, тое будзе зьвя́зана на не́бе; і што разьвя́жаш на зямлі, тое будзе разьвя́зана на не́бе.
20 Тады загадаў Ісус вучням Сваім, каб нікому не казалі, што Ён ёсьць Ісус Хрыстос.
21 З таго часу Ісус пачаў адкрываць вучням Сваім, што Ён мусіць ісьці ў Ерузалім і шмат перацярпе́ць ад старэйшын ды архірэяў і кніжнікаў, ды быць забітым і на трэці дзе́нь уваскрэснуць.
22 I, узяўшы Яго, Пётр пачаў кары́ць Яго: пашкадуй Сябе́, Госпадзе! Няхай ня ста́нецца гэтага з Табою!
23 Ён жа, зьвярнуўшыся, сказаў Пятру: адыйдзі ад Мяне́, шата́н! ты Мне́ спакуса; бо думаеш не аб тым, што Божае, але што чалаве́чае.
24 Тады Ісус сказаў вучням Сваім: калі хто хоча ісьці за Мною, адракіся ад сябе́ і вазьмі крыж свой і сьле́дуй за Мною.
25 Бо хто хоча душу сваю ўсьцерагчы, той згубіць яе́, а хто згубіць душу сваю дзеля Мяне́, той знойдзе яе́.
26 Якая-ж бо кары́сьць чалаве́ку, калі ён здабудзе ўве́сь сьве́т, а душы сваёй пашкодзіць? Дый які выкуп дасьць чалаве́к за душу сваю?
27 Бо прыйдзе Сын Чалаве́чы ў славе Айца Свайго з Ангеламі Сваімі; і тады аддасьць кожнаму водле дзе́яньняў яго.
28 Запраўды́ кажу вам: ёсьць некато́рыя з стаячых тут, якія не спазнаюць сьме́рці, пакуль ня ўбачаць Сына Чалаве́чага, як прыйдзе ў царстве Сваім.
1 А цераз шэсьць дзён бярэць Ісус Пятра, Якава і Іоана, брата яго, і вядзе́ іх на гару́ высокую адных.
2 I перамяніўся перад імі: і зазьяла аблічча Яго, як сонца, адзе́жа-ж Яго ста́лася бе́лая, як сьвятло́.
3 I вось зьявіліся ім Майсе́й і Ільля, размаўляючы з Ім.
4 I, азваўшыся, Пётр сказаў Ісусу: Госпадзе! добра нам тут быць; калі хочаш, зробім тут тры палаткі: Табе́ адну, і Майсе́ю адну, і адну Ільлі.
5 Калі-ж ён яшчэ гаварыў гэтае, сьве́тлая хмара ацяніла іх; і вось голас із хмары гаворачы: Гэты ёсьць Сын Мой Улю́блены, якому спагада́ю; Яго слу́хайце.
6 I, пачуўшы, вучні ўпалі на аблічча сваё і дужа перапужа́ліся.
7 Але Ісус, падыйшоўшы, дакрану́ўся да іх і сказаў: устаньце і ня бойцеся!
8 Падняўшы-ж вочы свае́, яны нікога ня ўгле́дзелі апрача аднаго Ісуса.
9 I, калі зыходзілі яны з гары, Ісус загада́ў ім, кажучы: нікому не кажы́це пра гэтае відзе́ньне, дакуль Сын Чалаве́чы не ўваскрэсьне з мёртвых.
10 I спыталіся ў Яго вучні Яго: як жа кніжнікі кажуць, што Ільля мусіць прыйсьці ране́й?
11 Ісус сказаў ім у адказ: Ільля прыйдзе ране́й і падгатуе ўсё.
12 Я-ж кажу вам, што Ільля ўжо прыйшоў, ды не пазналі яго, а ўчынілі проці яго, што хаце́лі; так і Сын Чалаве́чы паце́рпіць ад іх.
13 Тады вучні зразуме́лі, што Ён гаварыў ім пра Іоана Хрысьціцеля.
14 Калі-ж яны прыйшлі да народу, то падыйшоў да Яго чалаве́к і, сукланіўшы перад ім кале́ні,
15 сказаў: Госпадзе! зьлітуйся над сынам маім, які ў маладзік шале́е і цяжка му́чыцца; бо часта кі́даецца ў вагонь і часта ў ваду.
16 Я прыводзіў яго да вучняў Тваіх, і яны не маглі аздаравіць яго.
17 Ісус жа, адказваючы, сказаў: о род, няве́рны і распусны! дакуль буду з ва́мі? дакуль буду цярпе́ць вас? прывядзі́це яго да Мяне́ сюды.
18 I крыкнуў на яго Ісус; і шата́н выйшаў з яго; і юнак паздараве́ў у тую-ж гадзіну.
19 Тады вучні, прыступіўшыся да Ісуса насамо́це, сказалі: чаму мы не маглі выгнаць яго?
20 Ісус жа сказаў ім: праз няве́ру вашую: бо запраўды́ кажу вам: калі вы будзеце ме́ць ве́ру, як гарчы́чнае зе́рне, і скажаце гарэ гэтай: перайдзі адгэтуль туды, дык яна пяройдзе; і нішто ня будзе немагчыма для вас.
21 Гэты-ж род выганяецца толькі малітваю і постам.
22 У час быцьця іх у Галіле́і Ісус сказаў ім: Сын Чалаве́чы вы́даны будзе ў рукі чалаве́чыя;
23 і заб’юць Яго, і на трэці дзе́нь уваскрэсьне. I яны дужа засмуціліся.
24 Калі-ж прыйшлі яны ў Капэрнаум, то падыйшлі да Пятра зьбіральнікі даніны і сказалі: Ці ня дасьць скла́дчыны ваш Вучыцель?
25 Ён кажа: так. I, калі увайшоў у дом, то Ісус папярэдзіў яго, кажучы: як табе́ здае́цца, Сымон? цары зямныя з каго бяруць даніну́ ці падаткі? ці з сваіх сыноў, ці з чужых?
26 Пётр кажа Яму: з чужых. Ісус сказаў яму: значыць, сыны вольныя;
27 але, каб нам не спакусіць іх, пайдзі на мора, кінь вуду і пе́ршую рыбу, якая пападзе́цца, вазьмі; і, расчыніўшы рот, знойдзеш стацір; вазьмі яго і аддай ім за Мяне́ і за сябе́.
1 У той час вучні прыступіліся да Ісуса, кажучы: хто большы ў царстве нябе́сным?
2 Ісус, прыклікаўшы дзіця́тка, паставіў яго пасярод іх і сказаў:
3 Запраўды́ кажу вам: калі не наве́рнецеся і ня будзеце, як дзе́ці, ня ўвойдзеце ў Царства Нябе́снае.
4 Дык вось, хто ўма́ліцца, як гэтае дзіцятка, той і большы ў Царстве Нябе́сным.
5 I хто прыйме адно гэткае дзіцятка ў імя Маё, той Мяне́ прыймае.
6 А хто спакусіць аднаго з малых гэтых, ве́руючых у Мяне́, таму ле́пей было-б, калі-б паве́сілі Яму млы́навы ка́мень на шыю і ўтапілі яго ў глыбіні марской.
7 Го́ра сьве́ту ад спакусаў: бо спакусы мусяць прыйсьці; але го́ра таму чалаве́ку, праз якога спакуса прыходзіць.
8 Калі-ж рука́ твая ці нага́ твая спакушае цябе́, адсякі іх і кінь ад сябе́: ляпе́й табе́ ўвайсьці ў жыцьцё бяз рукі ці без нагі, чым з дзьве́ма рукамі і з дзьве́ма нагамі быць укі́неным у вагонь ве́чны.
9 I калі вока тваё спакушае цябе́, вырві яго і кінь ад сябе́: ляпе́й табе́ аднавокім увайсьці ў жыцьцё, чымся з дзьвема вачыма быць укі́неным у гее́нну вогненую.
10 Глядзіце, не пагарджайце ні адным з малы́х гэтых, бо кажу вам, што Ангелы іх на не́бе заўсёды бачаць аблічча Айца Майго нябе́снага.
11 Бо Сын Чалаве́чы прыйшоў спасаць загінуўшае.
12 Як вам здаецца? Калі-б у каго было сто аве́ц, і адна з іх заблудзілася, то ці не пакіне ён дзевяцьдзесят дзе́вяць у гара́х і ці ня пойдзе шукаць заблудзіўшуюся?
13 I, калі ста́нецца, што знойдзе яе́, то запраўды́ кажу вам: ён це́шыцца з яе́ бале́й, чымся з дзевяцьдзесяцёх дзевяцёх няблудзіўшых.
14 Гэтак няма́ волі Айца вашага Нябе́снага, каб загінуў адзін з малых гэтых.
15 Калі-ж саграшы́ць проці цябе́ брат твой, пайдзі й дакары́ яго між табою і ім адным; калі паслу́хаецца цябе́, то ты здабыў брата твайго.
16 Калі-ж не паслу́хаецца, вазьмі з сабою яшчэ аднаго ці двох, каб вуснамі двох ці трох сьве́дак змацава́лася ўсякае слова.
17 Калі-ж не паслу́хаецца, скажы царкве́, а калі і царквы́ не паслухаецца, то няхай будзе ён табе́, як паганін і мытнік.
18 Запраўды́ кажу вам: што вы зьвя́жаце на зямлі, тое будзе зьвя́зана на не́бе, і што разьвя́жаце на зямлі, тое будзе разьвя́зана на не́бе.
19 Запраўды́ таксама кажу вам, што, калі-б двое з вас на зямлі згодна аб кожную рэч прасілі, дык ста́нецца ім ад Айца Майго, што ў Нябёсах.
20 Бо, дзе́ двое ці трое зыйшліся ў імя Маё, там Я сярод іх.
21 Тады Пётр прыступіўся да Яго і сказаў: Госпадзе! колькі разоў дароўваць брату майму, калі ён саграшы́ць су́праць мяне́? Да сямёх разоў?
22 Ісус кажа яму: не кажу табе́: да сямёх, але да сямёх разоў па семдзесят.
23 Вось чаму Царства Нябе́снае падобна да цара́, які захаце́ў разрахава́цца з слу́гамі сваімі.
24 Калі пачаў ён рахавацца, прывялі да яго аднаго, што вінен быў яму дзе́сяць тысячаў тале́нтаў.
25 А як ня ме́ў чым заплаціць, то валадар яго загадаў прадаць яго, і жонку, і дзяце́й, і ўсё, што ён ме́ў, і заплаціць.
26 Тады слуга той паваліўся і малі́ў яго, кажучы: валадару! пацярпі мне́, і ўсё табе́ заплачу.
27 Валадар, зьлітаваўшыся над гэным слугою, пусьціў яго і дарава́ў яму доўг.
28 Слуга-ж гэны, вы́йшаўшы, знайшоў аднаго з сябро́ў сваіх, які вінен быў яму сто дынараў, і, схапіўшы яго, душыў, кажучы: аддай мне́, што вінен.
29 Тады ся́бра яго ўпаў да ног яго ды маліў яго, кажучы: пацярпі мне́, і ўсё вярну табе́.
30 Але той на захаце́ў, а пайшоў і пасадзіў яго ў вязьніцу, пакуль не аддасьць доўгу.
31 Сябры́ яго, ба́чачы ста́ўшаеся, ве́льмі засмуціліся і, прыйшоўшы, расказалі валадару́ свайму ўсё, што сталася.
32 Тады валада́р яго паклікаў яго ды кажа: нягодны нявольніку! Уве́сь твой доўг я дараваў табе́, калі ты папрасіў мяне́;
33 ці-ж не нале́жала й табе́ зьмілава́цца над ся́брам тваім, як і я зьмілава́ўся над табою?
34 I, разгне́ваўшыся, валадар ягоны аддасьць яго ка́там, пакуль ня ве́рне яму ўсяго доўгу.
35 Так і Аце́ц Мой Нябе́сны зробіць вам, калі кожны з вас ад сэрца свайго не даруе брату свайму праступкаў ягоных.
1 I, ста́лася, калі Ісус скончыў словы гэтыя, то выйшаў з Галіле́і і прыйшоў у ме́жы Юдэйскія на той бок Іордану.
2 За Ім пайшло множства людзёў; і Ён аздаравіў іх там.
3 I прыступіліся да Яго фарысэі і, спакушаючы Яго, казалі Яму: ці за ўсякую віну можна чалаве́ку развадзі́цца з жонкаю сваёю?
4 Ён сказаў ім у адказ: ці ня чыталі вы, што Той, Хто стварыў ад пачатку мужчыну й жанчыну, стварыў іх такімі? (Быт. 1, 27 )
5 I сказаў: дзеля гэтага пакі́нець чалаве́к бацьку й матку і прыста́не да жонкі сваёй; і будуць двое адным це́лам (Быт. 2, 24).
6 Дык яны ўжо ня двое, але адно це́ла. Вось жа, што Бог злучыў, таго чалаве́к няхай не разлучае.
7 Яны кажуць Яму: як жа Майсе́й казаў даваць разводны ліст і развадзіцца з ёю? (Другазак. 24, 1 і наст. ).
8 Ён кажа ім: Майсе́й дзеля жорсткасьці сэрца вашага дазволіў вам развадзіцца з жонкамі вашымі, а спачатку ня было гэтак.
9 Але Я кажу вам: хто разьвядзе́цца з жонкаю не́ за блудлівасьць і ажэніцца з другою, той блудзіць; і хто ажэніцца з разьве́дзенаю, блудзіць.
10 Кажуць Яму вучні Яго: калі гэткі абавязак чалаве́ка да жонкі, то ле́пей не жаніцца.
11 Ён жа сказаў ім: ня ўсе́ разуме́юць словы гэтыя, але каму дадзена.
12 Бо ёсьць скапцы́, што з матчынага жывата́ гэткімі нарадзіліся; і ёсьць скапцы́, што вы́пакладаны людзьмі; і ёсьць скапцы, якія зрабілі самы сябе́ скапца́мі дзеля царства нябе́снага. Хто можа паняць, няхай пайме́.
13 Тады прыве́дзены былі да Яго дзе́ці, каб Ён узлажыў на іх рукі й памаліўся; вучні-ж забаранялі ім.
14 Але Ісус сказаў: пусьціце дзяце́й і не перашкаджа́йце ім прыходзіць да Мяне́; бо гэткіх ёсьць Царства Нябе́снае.
15 I, узлажыўшы на іх рукі, пайшоў стуль.
16 I вось не́хта, падыйшоўшы, сказаў Яму: Настаўнік добры! што зрабіць мне́ добрага, каб ме́ць жыцьцё ве́чнае?
17 Ён жа сказаў яму: чаму ты называеш Мяне́ добрым? Ніхто ня добры, апрача аднаго толькі Бога. Калі-ж хочаш увайсьці ў жыцьцё, выпаўняй прыказаньні.
18 Кажа яму: якія? Ісус жа сказаў: не забіва́й; ня блудзі́; не крадзі́; ня сьве́дчы ілжыва;
19 шануй бацьку і матку; і: любі бліжняга твайго, як самога сябе́. (Вых. 20, 13—16, 12 Лев. 19, 18 Другазак. 5, 17—20, 16 )
20 Юнак кажа Яму: усё гэтае захаваў я ад юнацтва майго; чаго яшчэ мне́ нестае́?
21 Ісус сказаў яму: калі хочаш быць беззаганным, пайдзі, прадай ма́емасьць тваю і раздай бе́дным; і будзеш ме́ць скарб на не́бе; і прыходзь ды йдзі за Мною.
22 Пачуўшы слова гэтае, юнак адыйшоўся з сумам, бо ў яго было вялікае багацьце.
23 Ісус жа сказаў вучням Сваім: запраўды́ кажу вам, што трудна багатаму ўвайсьці ў Царства Нябе́снае.
24 I яшчэ кажу вам: лягчэй вярблюду прайсьці скрозь іголчына вуха, чымся багатаму ўвайсьці ў царства Божае.
25 Пачуўшы гэтае, вучні Яго дужа дзіваваліся і сказалі: дык хто-ж можа спасьціся?
26 А Ісус, глянуўшы, сказаў ім: у людзе́й гэтае немагчыма, у Бога-ж усё магчыма.
27 Тады Пётр, адказваючы, сказаў Яму: вось, мы пакінулі ўсё і пайшлі за Табою; што-ж будзе нам?
28 Ісус жа сказаў ім: Запраўды́ кажу вам, што ў новым жыцьці вы, пасьле́даваўшыя за Мною, калі Сын Чалаве́чы сядзе на пасадзе славы Свае́, ся́дзеце такжа на дванаццацёх паса́дах судзіць дванаццаць ро́даў Ізраілявых.
29 I кожын, хто пакінуў дом, ці братоў, ці сёстраў, ці бацьку, ці матку, ці жонку, ці дзяце́й, ці зе́млі дзеля іме́ньня Майго, атрымае ў сто разоў больш і ўнасьле́дуе жыцьцё ве́чнае.
30 Многія-ж пе́ршыя будуць апошнімі, і апошнія пе́ршымі.
1 Бо Царства Нябе́снае падобна да чалаве́ка — гаспадара дому, які выйшаў вельмі рана наняць работнікаў у вінаграднік свой.
2 I, умовіўшыся з работнікамі па дынару за дзе́нь, паслаў іх у вінаграднік свой.
3 Выйшаўшы-ж каля трэцяе гадзіны, ён угле́дзіў другіх, сто́ячы на рынку бяз дзе́ла.
4 I сказаў ім: ідзіце і вы ў вінаграднік мой і, што будзе нале́жацца, дам вам. Яны пайшлі.
5 Зноў выйшаўшы каля шостае і дзевятае гадзіны, зрабіў тое-ж.
6 Нарэшце, выйшаўшы каля адзінаццатае гадзіны, ён знайшоў другіх, сто́ячы без работы, і кажа ім: чаму вы стаіцё тут цэлы дзе́нь бяз дзе́ла?
7 Яны кажуць яму: ніхто нас не наняў. Ён кажа ім: ідзіце й вы ў вінаграднік мой і, што будзе нале́жацца, дастанеце.
8 Калі-ж надыйшоў ве́чар, кажа гаспадар вінаградніку эканому свайму: пакліч работнікаў і аддай ім плату, пачаўшы з апошніх да пе́ршых.
9 I тыя, што прыйшлі каля адзінаццатае гадзіны, дасталі па дынару.
10 Прыйшоўшыя-ж пе́ршымі, думалі, што яны дастануць больш, але й яны дасталі па дынару.
11 I, узяўшы, пачалі наракаць на гаспадара дому і казалі:
12 Гэтыя апошнія рабілі адну гадзіну, і ты зраўняў іх з намі, перанёсшымі цяжар дня і сьпе́ку.
13 Ён жа ў адказ сказаў аднаму з іх: ся́бра! я ня крыўджу цябе́; ці-ж не за дынар ты ўмовіўся са мною?
14 Вазьмі сваё і пайдзі; я-ж хачу даць гэтаму апошняму тое-ж, што і табе́.
15 Ці-ж я ня во́лен у сваім рабіць, што хачу? Ці вока тваё злоснае, што я добры?
16 Гэтак будуць апошнія пе́ршымі, і пе́ршыя апошнімі; бо многа заклі́каных, але мала выбраных.
17 I, уваходзячы ў Ерузалім, Ісус дарогаю адклікаў дванаццаць вучняў асобна і сказаў ім:
18 Вось мы ўваходзім у Ерузалім, і Сын Чалаве́чы вы́даны будзе архірэям і кніжнікам, і засудзяць Яго на сьме́рць;
19 і выдадуць Яго паганам на зьдзе́к і біцьцё і ўкрыжава́ньне; і на трэці дзе́нь уваскрэсьне.
20 Тады прыступілася да Яго маці сыноў Завядзе́явых з сынамі сваімі, кланяючыся і не́чага просячы ў Яго.
21 Ён жа сказаў ёй: чаго ты хочаш? Яна кажа Яму: скажы, каб гэтыя два сыны маі се́лі ў Цябе́ адзін з правага боку, а другі з ле́вага ў царстве Тваім.
22 Ісус сказаў у адказ: ня ве́даеце, чаго просіце. Ці можаце піць ча́ру, якую Я буду піць, ці хрысьціцца хрышчэньнем, якім Я хрышчуся? Яны кажуць Яму: можам.
23 I кажа ім: ча́ру Маю будзеце піць і хрышчэньнем, якім Я хрышчуся, будзеце хрысьціцца, але се́сьці ў Мяне́ з правага боку і з ле́вага не магу даць вам, але каму прыгатава́на Айцом Маім.
24 Пачуўшы гэтае, дзе́сяць вучняў абурыліся на двох братоў,
25 Ісус жа, паклікаўшы іх, сказаў: вы ве́даеце, што князі народаў валадаюць імі і вяльможы пануюць над імі;
26 але між вамі няхай ня будзе гэтак; а хто хоча між вамі быць большым, няхай будзе вам слугою;
27 і хто хоча між вамі быць пе́ршым, няхай будзе вам слугою,
28 бо Сын Чалаве́чы не́ дзе́ля таго прыйшоў, каб Яму́ служылі, але каб паслужыць і аддаць душу Сваю дзе́ля вы́купу многіх.
29 I, калі выходзілі яны з Ерыхону, за Ім сьле́дам ішло множства народу.
30 I вось, два сьляпы́я, сядзе́ўшыя ля дарогі, пачуўшы, што Ісус ідзе́ міма, пачалі крычэ́ць: зьмілуйся над намі, Госпадзе, сыне Давідаў!
31 Народ жа крычэў на іх, каб маўчалі; але яны яшчэ мацне́й сталі крычэ́ць: зьмілуйся над намі, Госпадзе, сыне Давідаў!
32 Ісус, супыніўшыся, прыклікаў іх і сказаў: чаго вы хочаце ад Мяне́?
33 Яны кажуць Яму: Госпадзе! каб адчыніліся вочы нашыя.
34 Ісус жа, зьлітаваўшыся, дакрануўся да вачэй іх; і ўраз-жа́ сталі бачыць вочы іх, і яны пайшлі за Ім.
1 І, калі падыходзілі да Ерузаліму і прыйшлі да Віффагіі ля гары Аліўнай, тады Ісус паслаў двох вучняў, сказаўшы ім:
2 ідзе́це ў сяло, якое проста перад вамі, і зараз жа знойдзеце асьліцу прывязаную і асьлятка з ёю; адвязаўшы, прывядзе́це да Мяне́.
3 I калі-б хто сказаў вам не́шта, адказвайце, што яны патрэбны Госпаду: і зараз пашле́ іх.
4 I ўсё гэтае ста́лася, каб збылося ска́занае праз прарока, які кажа:
5 Скажэ́це дачцэ Сыонавай: вось Цар твой ідзе́ да цябе́ ціхі, се́дзячы на асьліцы і асьляці, сыне пад’ярэмнай (Ісая 62, 11 Захар. 9, 9).
6 Вучні пайшлі і зрабілі так, як загадаў ім Ісус.
7 Прывялі асьліцу і асьлятка і ўзлажылі на іх адзе́жы свае́, і Ён се́ў паве́рх іх.
8 Множства-ж народу пасьцілалі свае́ адзе́жыны на дарозе, а другія рэзалі галіны з дрэваў і пасьцілалі на дарозе.
9 А народ напе́радзе і за Ім ідучы клікаў: осанна сыну Даві́даваму! Багасла́ўлен ідучы ў імя Гасподняе! Осанна ў вышніх!
10 I, калі ўвайшоў Ён у Ерузалім, усё ме́ста прыйшло ў рух ды гаварыла: хто гэта?
11 Народужа гаварыў: гэта Ісус, прарок з Назарэту Галіле́йскага.
12 I ўвайшоў Ісус у сьвятыню Божую, і выгнаў усіх прадаючых і купляючых у сьвятыні, і абярнуў сталы мяняльнікаў і ўслоны прадаўцо́ў галубо́ў.
13 I казаў ім: напісана: дом Мой домам малітвы назьве́цца, а вы зрабілі яго прытонам для разбойнікаў (Ісая 56, 7 Ерам. 7, 11).
14 I падыйшлі да Яго ў сьвятыні сьляпы́я й кульгавыя, і Ён аздаравіў іх.
15 Архірэі-ж і кніжнікі, ба́чачы цу́ды, якія Ён учыніў, і дзяце́й, клікаючых у сьвятыні і гаворачых: Осанна сыну Давідаваму! — абурыліся
16 і сказалі Яму: ці чуеш, што яны кажуць? Ісус жа кажа ім: Так! ці-ж вы ніколі ня чыталі: з вуснаў дзе́так і сасункоў Ты ўчыніў хвалу́? (Псал. 8, 3 )
17 I, пакінуўшы іх, выйшаў з ме́ста да Віфаніі і праве́ў там ноч.
18 А нараніцы, варо́чаючыся да ме́ста, захаце́ў е́сьці.
19 I, угле́дзіўшы пры дарозе смакоўніцу, падыйшоў да яе́ і, нічога не знайшоўшы на ёй, апрача аднаго лісьця, кажа да яе́: няхай жа ня будзе на табе́ ўпе́рад плоду даве́ку. I смакоўніца ўраз жа засохла.
20 Угле́дзіўшы гэтае, вучні дзіваваліся і гаварылі: як гэта той-жа час засохла смакоўніца?
21 Ісус жа, адказваючы, сказаў ім: Запраўды́ кажу вам: калі-б вы ме́лі ве́ру і не сумляваліся, ня толькі зробіце тое, што з смакоўніцаю, але калі і гарэ гэтай ска́жаце: узьніміся і кінься ў мора, — ста́нецца.
22 I ўсё, чаго будзеце прасіць у малітве з ве́раю, дастанеце.
23 I, калі прыйшоў Ён у сьвятыню і навучаў, прыступіліся да Яго архірэі і старэйшыя з народу і сказалі: якою ўладаю Ты гэтае чыніш? I хто Табе́ даў гэткую ўладу?
24 Ісус сказаў ім у адказ: спытаюся і Я ў вас адно: калі аб гэтым ска́жаце Мне́, то й Я вам скажу, якою ўладаю гэнае чыню.
25 Хрышчэньне Іоанавае скуль было? з не́ба, ці ад людзёў? Яны-ж разважалі між сабою: калі скажам: з не́ба, то Ён скажа нам: чаму-ж вы не паве́рылі яму?
26 А калі сказаць: ад людзёў, — баімося народу; бо ўсе́ лічаць Іоана за прарока.
27 I, адказваючы, сказалі Ісусу: ня ве́даем. I Ён сказаў ім: і Я вам не скажу, якою ўладаю гэтае ро́блю.
28 А як вам здае́цца? У аднаго чалаве́ка былі два сыны; і ён, падыйшоўшы да пе́ршага, сказаў: сын, пайдзі сяньня рабіць у вінаградніку маім.
29 Але той сказаў у адказ: не хачу́; а пасьля, пака́яўшыся, пайшоў.
30 I, падыйшоўшы да другога, ён сказаў тое-ж. Гэты сказаў у адказ: іду, гаспадар; —і не пайшоў.
31 Каторы з двох вы́паўніў волю айца? Кажуць Яму: пе́ршы. Ісус кажа ім: запраўды́ кажу вам, што мытнікі і блудніцы ідуць у царства Божае напе́радзе вас.
32 Бо прыйшоў да вас Іоан шляхам праўды; і вы не паве́рылі ям, у, а мытнікі і блудніцы паве́рылі яму; вы-ж, і бачыўшы гэтае, не пака́яліся пасьля, каб паве́рыць яму.
33 Вы́слухайце другую прыновесьць: быў не́йкі гаспадар дому, каторы насадзіў вінаграднік, агарадзіў яго агарожаю, выкапаў у ім сажалку, пабудаваў ве́жу і, аддаўшы яго вінаградарам, адыйшоў.
34 Калі-ж наблізіўся час пладоў, ён паслаў сваіх слуг да вінаградараў — узяць свае́ плады.
35 Вінаградары, схапіўшы слуг яго, аднаго зьбілі, другога, забілі, а іншага пабілі каме́ньмі.
36 Зноў паслаў ён другіх слуг, больш чым ране́й; і з імі зрабілі таксама.
37 Уканцы паслаў ён да іх свайго сына, кажучы: пасаромяцца сына майго.
38 Але вінаградары, угле́дзіўшы сына, сказалі адзін аднаму: гэта наступнік; пойдзем, заб’е́м яго і заўладаем спадчынаю ягонай.
39 I, схапіўшы яго, вы́велі вон з вінаградніку і забілі.
40 Калі-ж пры́йдзе гаспадар вінаградніку, што зробіць ён з гэтымі вінаградарамі?
41 Кажуць Яму: злыдняў гэтых аддасьць ліхой сьме́рці, а вінаграднік дасьць другім вінаградарам, каторыя будуць аддаваць яму плады ў свой час.
42 Ісус кажа ім: няўжо-ж вы ніколі ня чыталі ў Пісаньні: камень, які адкінулі будаўнічыя, той самы стаўся галавою вугла; гэта сталася ад Госпада, і ў вачох нашых дзіва (Псал. 117, 22—23).
43 Дзеля гэтага кажу вам, што ады́мецца ў вас Царства Божае і дадзена будзе народу, які творыць плады яго.
44 I той, хто ўпадзе́ на гэты ка́мень, разаб’е́цца; а на каго ён упадзе́, таго разда́віць.
45 I, пачуўшы прыповесьці Яго, архірэі і фарысэі зразуме́лі, што гаворыць аб іх.
46 I стараліся спайма́ць Яго; але ўбаяліся народу, бо Яго лічылі за прарока.
1 Ісус, адказваючы дале́й, казаў прыповесьцямі:
2 Царства Нябе́снае падобна да чалаве́ка цара́, каторы справіў вясе́льле для сына свайго.
3 I паслаў слуг сваіх клікаць запрошаных на вясе́льле; і не хаце́лі прыйсьці.
4 Зноў паслаў другіх слуг, сказаўшы: скажэце запрошаным: вось я прыгатаваў абе́д мой, валы́ мае́ і, што ўкормлена, зарэзаны, ды ўсё гатова; прыходзьце на вясе́льле.
5 Але яны, не зважаючы на тое, пайшлі — хто на поле сваё, а хто да свайго гандлю.
6 Другія-ж, схапіўшы слуг яго, назьдзе́каваліся і забілі іх.
7 Пачуўшы аб гэтым, цар узлаваўся і паслаў войскі свае́ вынішчыць забойцаў гэных і спаліць ме́ста іхняе.
8 Тады кажа ён слугам сваім: вясе́льле гатова; але закліканыя ня былі дастойны.
9 Дык пайдзе́це на росстані і ўсіх, каго сустрэнеце, клічце на вясе́льле.
10 I слугі тыя, выйшаўшы на дарогі, сабралі ўсіх, каго толькі знайшлі: і благіх, і добрых; і на вясе́льлі было поўна гасьце́й.
11 Цар, увайшоўшы паглядзе́ць банкетуючых, убачыў там чалаве́ка, адзе́тага не ў вясе́льную вопратку,
12 і кажа яму: дружа, як ты ўвайшоў сюды не ў вясе́льнай вопратцы? Той жа маўчаў.
13 Тады сказаў цар слугам: зьвяжэце яму рукі й ногі, вазьме́це яго і ўкіньце ў це́мру вонкавую; там будзе плач і скрыгот зубоў,
14 Бо многа запрошаных, але мала выбраных.
15 Тады фарысэі пайшлі і радзіліся, як бы ўлавіць Яго на словах.
16 I пасылаюць да Яго вучняў сваіх з ірадзіянамі, кажучы: Вучыцель! мы ве́даем, што Ты справядлівы і аб шляху Божым справядліва навучаеш, дый ня дбаеш ні аб кога, бо не глядзіш ні на якое аблічча.
17 Дык скажы-ж нам: як Табе́ здае́цца? Ці гожа даваць падатак цару, ці не́?
18 Але Ісус, бачучы злосную хітрасьць іх, сказаў: што спакушаеце Мяне́, крывадушныя?
19 Пакажэце Мне́ манэту, якою плоціцца падатак. Яны прыне́сьлі Яму дынар.
20 I кажа ім: чыё гэта выабражэньне і надпіс?
21 Кажуць Яму: ца́равы. Тады кажа ім: дык аддайце ца́рава цару́, а Божае Богу.
22 Пачуўшы гэта, яны зьдзівіліся і, пакінуўшы Яго, пайшлі.
23 У той дзе́нь прыступіліся да Яго саддуке́і, каторыя кажуць, што няма ўваскрасе́ньня, і спыталіся ў Яго:
24 Вучыцель! Майсе́й сказаў: калі хто памрэ, ня маючы дзяце́й, то брат яго няхай возьме за сябе́ жонку яго і адновіць насе́ньне брату свайму (Другазак. 25, 5).
25 Было вось у нас се́м братоў; пе́ршы, ажаніўшыся, памёр і, ня маючы дзяце́й, пакінуў жонку сваю брату свайму.
26 Таксама і другі, і трэці, аж да сёмага.
27 Пасьля-ж усіх памёрла і жонка.
28 Дык у час уваскрасе́ньня каму з сяме́х будзе яна жонкаю? Бо ўсе́ ме́лі яе́.
29 Ісус сказаў ім у адказ: памылйецеся, ня ве́даючы Пісаньня, ні сілы Божае.
30 Бо пры ўваскрасе́ньні ані жэняцца, ані йдуць замуж, але прабываюць як ангелы Божыя на не́бе.
31 А аб ускрасе́ньні паме́ршых ці ня чыталі вы сказанага вам Богам, які гавора:
32 Я Бог Аўраама, і Бог Ізаака, і Бог Якава! Бог ня ёсьць Бог памёршых, але жывых (Вых. 3, 6).
33 I, чуючы, народ дзівіўся з навукі Яго.
34 А фарысэі, пачуўшы, што Ён прымусіў саддуке́яў змоўкнуць, сабраліся разам.
35 I адзін з іх, законьнік, спакушаючы Яго, спытаўся, кажучы:
36 Вучыцель! якое найбо́льшае прыказа́ньне ў законе?
37 Ісус сказаў яму: палюбі Госпада Бога твайго ўсім сэрцам тваім, і ўсе́ю душою тваёю, і ўсім разуме́ньнем тваім. (Другазак. 6, 5 )
38 Гэта ёсьць пе́ршае і найбольшае прыказаньне.
39 Другое-ж — падобнае яму: палюбі бліжняга твайго, як самога сябе́. (Лев. 19, 18 )
40 На гэтых двох прыказаньнях грунту́ецца ўве́сь закон і прарокі.
41 Калі-ж сабраліся фарысэі, Ісус спытаўся ў іх:
42 Што вы думаеце пра Хрыста? Чый Ён сын? Кажуць Яму: Давідаў.
43 Кажа ім: як жа Давід у духу заве́ Яго Госпадам, калі кажа:
44 Сказаў Госпад Госпаду майму: сядзі праваруч Мяне́, дакуль пакладу ворагаў Тваіх да падножжа ног Тваіх. (Псал. 109, 1).
45 Дык калі Давід заве́ Яго Госпадам, як жа Ён сын ягоны?
46 I ніхто ня мог адказаць Яму ні слова; і з таго дня ніхто ўжо не адважа́ўся задаваць Яму пытаньні.
1 Тады Ісус прамовіў да народу і вучняў Сваіх
2 і сказаў: на Майсе́явым пасадзе пасе́лі кніжнікі і фарысэі.
3 Дык усё, чаго скажуць вам дзяржа́цца, дзяржы́цеся й рабе́це, але не рабе́це паводле ўчынкаў іх, бо яны гавораць і ня робяць.
4 Бо вяжуць ёрмы цяжкія і непасільныя і ўскладаюць на пле́чы людзям; а самы ня хочуць і пальцам крануць іх.
5 Усе́-ж учынкі свае́ яны робяць дзеля таго, каб бачылі іх людзі; пашыраюць філяктэрыі свае́ і павяліча́юць по́лы вопраткі свае́й,
6 ды любяць пе́ршыя ме́сцы на банке́тах і пе́ршыя лавы ў сынагогах,
7 і вітаньні на рынку, і каб людзі называлі іх: вучыцель, вучыцель!
8 А вы не называйцеся вучыцеля́мі: бо адзін у вас Вучыцель — Хрыстос; усе́-ж вы браты.
9 I айцо́м сабе́ не называйце нікога на зямлі, бо адзін у вас Аце́ц, Каторы на нябёсах.
10 I не называйцеся настаўнікамі; бо адзін у вас Настаўнік — Хрыстос.
11 Большы з вас няхай будзе вам за слугу.
12 Бо хто ўзвышае сябе́, той пані́жаны будзе, а хто паніжа́е сябе́, той будзе ўзвы́шаны.
13 Го́ра вам, кніжнікі й фарысэі-крывадушнікі, што зачыняеце Царства Нябе́снае перад людзьмі; бо самы не ўваходзіце і тых, што хочуць увайсьці, не дапускаеце.
14 Го́ра вам, кніжнікі й фарысэі-крывадушнікі, што зьядаеце дамы́ ўдоў і няшчыра доўга моліцеся; за гэта дастанеце цяжэйшы прысуд.
15 Го́ра вам, кніжнікі й фарысэі-крывадушнікі, што абходзіце мора й сушу, каб навярнуць хоць аднаго; і, калі гэта здарыцца, робіце яго сынам гее́нны, удвая горшым за вас.
16 Го́ра вам, правадыры́ сьляпыя, якія ка́жаце: калі хто прысягае царквою, гэта нічога, а калі хто прысягае золатам царквы, дык вінаваты.
17 Неразумныя і сьляпыя! што бале́й? Золата, ці царква, асьвячаючая золата?
18 I калі хто прысягне́ жэ́ртвенікам, гэта нічога, а калі хто прысягне́ жэртваю, што на ім, то вінаваты.
19 Неразумныя і сьляпыя! што бале́й? Жэ́ртва, ці жэртвенік, што асьвячае жэ́ртву?
20 Дык той, хто прысягае жэртвенікам, прысягае і ім, і ўсім, што на ім.
21 I хто прысягае царквою, прысягае ёю і жыву́чымі у ёй.
22 I хто прысягае не́бам, прысягае паса́дам Божым і Се́дзячым на ім.
23 Го́ра вам, кніжнікі й фарысэі-крывадушнікі, што даецё дзесяціну з мяты, ані́жу і кміну, ды пакінулі найважне́йшае ў законе: суд і міласьць і ве́ру; гэтае трэба было рабіць, дый гэнага не пакідаць.
24 Правадыры сьляпыя, што камара́ адцэджваеце, а вярблюда глытаеце!
25 Го́ра вам, кніжнікі й фарысэі-крывадушнікі, што ачышчаеце чару і місу зьве́рху, а ўсярэдзіне поўны драпе́жнасьці і няпраўды.
26 Фарысэй сьляпы! ачысьці пе́рш сярэдзіну чары і місы, каб чы́стыя былі і зьве́рху.
27 Го́ра вам, кніжнікі й фарысэі-крывадушнікі, што робіцеся падобнымі да памаляваных тру́наў, якія звонку здаюцца харошымі, а ўсярэдзіне поўны касьце́й трупаў і рознае не́чысьці.
28 Гэтак і вы звонку здаецёся людзям сьвятымі, а ўсярэдзше поўны крывадушнасьці і беззаконьня.
29 Го́ра вам, кніжнікі й фарысэі-крывадушнікі, што будуеце магілы прарокам і прыхарошываеце памятнікі сьвятым,
30 і ка́жаце: калі-б мы былі ў дні айцоў нашых, то ня былі-б супольнікамі іх у крыві прарокаў.
31 Гэткім чынам вы самыя проці сябе́ сьве́дчыце, што вы сыны тых, якія забівалі прарокаў.
32 Дапаўняйце-ж ме́ру айцоў вашых.
33 Зьме́і, плод яхі́дніны! як уні́кнеце вы асуджэньня ў гее́нну?
34 Вось, дзеля гэтага Я пасылаю да вас прарокаў і людзе́й мудрых і кніжнікаў; і вы іншых заб’ецё і раскрыжу́еце, а іншых будзеце біць у школах вашых і гнаць з ме́ста да ме́ста.
35 Няхай жа падзе́ на вас уся кроў сьвятая, пралі́тая на зямлі, ад крыві Авеля сьвятога да крыві Захара, сына Варахіі́навага, каторага вы забілі між царквою і жэртвенікам.
36 Запраўды́ кажу вам, што ўсё гэтае прыйдзе на род гэты.
37 Ерузалім, Ерузалім, забойца прарокаў, каме́ньмі пабіва́ючы пасла́ных да цябе́! Колькі разоў хаце́ў Я сабраць дзяце́й тваіх, як птушка зьбірае птушанят сваіх пад кры́льлі, і вы не захаце́лі.
38 Вось жа астаецца вам дом ваш пусты.
39 Бо кажу вам: ня будзеце бачыць Мяне́ ад сяньня, дакуль ня ска́жаце: багасла́ўлены, хто йдзе́ ў імя Госпада.
1 I, выйшаўшы, Ісус ішоў ад сьвятыні; і прыступіліся вучні Яго, манючы́ся паказаць Яму будынкі сьвятыні.
2 Ісус жа сказаў ім: ці бачыце ўсё гэтае? Запраўды́ кажу вам: не астане́цца тут ка́меня на ка́мені: усё будзе зьні́шчана.
3 Калі-ж сядзе́ў Ён на гарэ Аліўнай, прыступіліся да Яго вучні насамо́це і спыталіся: скажы нам, калі гэтае ста́нецца, і які знак Твайго прыходу і сканчэньня сьве́ту?
4 Ісус сказаў ім у адказ: сьцеражэ́цеся, каб хто не падману́ў вас,
5 бо многія прыйдуць пад імем Маім і будуць гаварыць: я Хрыстос, — і шмат каго падману́ць.
6 Таксама пачуеце пра войны і вае́нныя чуткі. Глядзе́це, ня трывожцеся: бо ўсё гэта мусіць стацца; але гэта яшчэ не кане́ц.
7 Бо паўста́не народ на народ і царства на царства; і будуць галады́, мо́ры і зямлітрасе́ньні па мясцох.
8 Усё-ж гэнае — пачатак го́ра.
9 Тады будуць выдаваць вас на мукі й забіваць вас; і зьненавідзяць вас усе́ народы за імя Маё.
10 I тады спаку́сяцца многія; і адзін аднаго будуць выдаваць і ненавідзець адзін аднаго.
11 І многія фальшывыя прарокі паўстануць і многіх падмануць.
12 I ад памнажэньня грэху шмат у каго асьцюдзяне́е любоў.
13 Хто-ж вы́трывае да канца, спасе́цца.
14 I абвяшчаць будуць Эвангельле царства па ўсім сьве́це дзеля сьвядоцтва ўсім народам; і тады прыйдзе канец.
15 Дык вось, калі ўбачыце агіду спусташэньня, аб якой сказаў прарок Даніла, што паўстане на сьвятым ме́сцы, (чытаючы няхай разуме́е):
16 тады, хто ў Юдэі, няхай бягуць у го́ры;
17 і хто на страсе́, той няхай ня зыходзіць узяць што-небудзь з дому свайго.
18 I хто ў полі, той няхай не варо́чаецца назад узяць вопратку сваю.
19 Го́ра-ж цяжа́рным і кормячым грудзьмі ў тыя дні.
20 Мале́цеся-ж, каб ня прышлося ўцякаць вам зімою, ці ў суботу.
21 Бо тады будзе вялікая туга́, якой ня было ад пачатку сьве́ту аж дагэтуль і ня будзе.
22 I калі-б не скараці́ліся тыя дні, то не спаслося-б ніводнае це́ла: але дзеля выбраных скароцяцца тыя дні.
23 Тады, калі хто скажа вам: вось тут Хрыстос, ці там, — ня ве́рце.
24 Бо паўстануць фальшывыя Хрысты і фальшывыя прарокі і дадуць вялікія знаме́ньні і цуды, каб падману́ць, калі магчы́ма, і выбраных.
25 Вось Я напе́рад сказаў вам.
26 Дык, калі скажуць вам: вось Ён у пустыні, — ня выходзьце; вось Ён у пакоях, — ня ве́рце.
27 Бо, як бліскавіца выходзіць з усходу і відаць да за́хаду, так будзе прыход Сына Чалаве́чага.
28 Бо абы дзе́ быў труп, тамака зьбяруцца і арлы.
29 I ўраз-жа пасьля тугі́ дзён гэных сонца зьме́ркне, і ме́сяц ня дасьць сьвятла свайго, і зоры спадуць з не́ба, і сілы нябе́сныя ўзварухнуцца.
30 Тады зьявіцца знак Сына Чалаве́чага на не́бе, і тады заплачуць усе́ пляме́ньні зямныя і ўгле́дзяць Сына Чалаве́чага ідучы на воблаках нябе́сных з сілаю і сла́ваю вялікаю.
31 I пашле́ Ангелаў сваіх з гучным голасам трубным, і зьбяруць выбраных Яго ад чатырох вятроў, ад краю нябе́с да краю іх.
32 Ад смакоўніцы вазьме́це прыклад: калі галіны яе́ робяцца ўжо мяккімі і пускаюць лісьцё, дык ве́даеце, што блізка ле́та.
33 Гэтак і вы, калі ўбачыце ўсё гэтае, дык ве́дайце, што блізка пры дзьвярох.
34 Запраўды́ кажу вам: не праміне́ род гэты, як усё гэтае ста́нецца.
35 Не́ба й зямля праміну́ць; але словы Мае́ не праміну́ць.
36 Аб дні-ж тым і гадзіне ніхто ня ве́дае, навет і ангелы нябе́сныя, а толькі Аце́ц Мой адзін.
37 Але, як было ў дні Ноя, так будзе і ў прыход Сына Чалаве́чага.
38 Бо, як у дні перад патопам е́лі, пілі, жаніліся й ішлі замуж, да таго дня, як увайшоў Ной у карабе́ль,
39 і ня думалі, пакуль ня прыйшоў патоп і ня зьнішчыў усіх: так будзе і ў прыход Сына Чалаве́чага.
40 Тады будуць у полі двое: адзін бярэцца, а другі пакідаецца.
41 Дзьве́ ме́лючыя ў жорнах: адна бярэцца, а другая пакідаецца.
42 Дык ня сьпіце, бо ня ве́даеце, у якую гадзіну Госпад ваш прыйдзе.
43 Вам жа тое вядома, што, калі-б ве́даў гаспадар дому, у якую ва́рту прыйдзе злодзей, дык ня спаўбы і ня даў-бы падкапа́цца пад дом свой.
44 Дзеля гэтага і вы будзьце гатовы; бо Сын Чалаве́чы прыйдзе ў гадзіну, у якую ня думаеце.
45 Хто-ж ве́рны й разумны раб, што яго гаспадар паставіў над слу́гамі сваімі, каб даваць ім у пару́ е́сьці?
46 Шчасьлівы той слуга́, якога гаспадар ягоны, прыйшоўшы, знойдзе, што робіць гэтак.
47 Запраўды́ кажу вам, што над ўсе́ю мае́масьцяй сваёй паставіць его.
48 Калі-ж гэны благі слуга́ скажа ў сэрцы сваім: ня хутка прыйдзе гаспадар мой,
49 і пачне́ біць сяброў сваіх ды е́сьці й ціць з п’яніцамі, —
50 то прыйдзе гаспадар слугі́ таго ў дзе́нь, у які ён не чакае, і ў гадзіну, у якую ня думае,
51 і адлучыць яго і пакладзе́ яму адну долю з крывадушнікамі; там будзе плач і скрыго́т зубоў.
1 Тады падобна будзе царства нябе́снае да дзесяце́х дзяўчат, якія, узяўшы сьве́тачы, выйшлі насустрэчу жаніху.
2 З іх пяць было разумных і пяць неразумных.
3 Неразумныя, узяўшы сьве́тачы сваі, не ўзялі з сабою але́ю.
4 Мудрыя-ж разам з сьве́тачамі сваімі ўзялі але́й у судзіны свае́.
5 А як жаніх замару́дзіў, то задрамалі ўсе́ і паснулі.
6 Але ў паўночы ўзьняўся крык: вось жаніх ідзе́, выхо́дзьце насустрэчу яму!
7 Тады ўсталі ўсе́ дзяўчаты гэныя і паправілі сьве́тачы сваі.
8 Неразумныя-ж сказалі мудрым: дайце нам вашага але́ю, бо сьве́тачы нашы гаснуць.
9 А разумныя адказалі, кажучы: каб ня зда́рылася недахвату і ў нас і ў вас, пайдзе́це ле́пш да прадаўцоў і купе́це сабе́.
10 Калі-ж пайшлі яны купляць, прыйшоў жаніх, і гатовыя ўвайшлі з ім на вясе́льле, і дзьве́ры зачыніліся.
11 Пасьля прыходзіць і рэшта дзяўчат ды кажуць: Госпа́дзе! Госпадзе! адчыні нам!
12 Ён-жа сказаў ім у адказ: Запраўды кажу вам: ня знаю вас.
13 Дык ня сьпіце, бо ня ве́даеце ні дня, ні гадзіны, у якую прыйдзе Сын Чалаве́чы.
14 Бо, як чалаве́к, выяжджа́ючы, паклікаў слуг сваіх і здаў ім маемасьць сваю.
15 І аднаму даў пяць таля́нтаў, другому два, іншаму адзін — кожнаму паводле яго сілы.
16 Той, што дастаў пяць таля́нтаў, пайшоў, пусьціў іх у дзе́ла і прыдбаў другіх пяць талянтаў.
17 Так сама і той, што дастаў два таля́нты, прыдбаў другія два.
18 А той, што дастаў адзін таля́нт, пайшоў і закапаў яго ў зямлю, і схаваў серабро гаспадара свайго.
19 Цераз доўгі час прыходзіць гаспадар слуг гэных і трэбуе ў іх справаздачы.
20 I, падыйшоўшы, той, што быў дастаў пяць таля́нтаў, прынёс другія пяць таля́нтаў і кажа: гаспадар! пяць таля́нтаў ты даў мне́; вось другія пяць таля́нтаў я прыдба́ў на іх.
21 Гаспадар яго сказаў яму: добра, добры і ве́рны слуга́! у малым ты быў ве́рны, над многім цябе́ пастаўлю; увайдзі ў радасьць гаспадара твайго.
22 Падыйшоў таксама і той, што дастаў два таля́нты, і сказаў: гаспадар, два таля́нты ты мне́ даў, вось другія два таля́нты я прыдба́ў на іх.
23 Гаспадар яго сказаў яму: добра, добры і ве́рны слуга! У малым ты быў ве́рны: над многім цябе́ пастаўлю; увайдзі ў радасьць гаспадара твайго.
24 Падыйшоў і той, што дастаў адзін таля́нт, і сказаў: гаспадар, я ве́даў цябе́, што ты чалаве́к жорсткі: жне́ш, дзе́ ня се́яў, і зьбіраеш, дзе́ не рассыпаў;
25 дык, убаяўшыся, пайшоў і схаваў талйнт твой у зямлю: вось табе́ тваё.
26 Гаспадар-жа яго сказаў яму ў адказ: благі́ і ляны́ слуга́! Ты ве́даў, што я жну, дзе́ ня се́яў, і зьбіраю, дзе́ не рассыпаў.
27 Дзеля гэтага нале́жала табе́ аддаць серабро маё таргуючым; і я, прыйшоўшы, дастаў бы сваё з прыбыткам.
28 Дык вазьме́це ў яго таля́нт і дайце маючаму дзе́сяць таля́нтаў.
29 Бо ўсякаму ма́ючаму будзе дадзена і прыўмножыцца, а ў няма́ючага і тое, што ма́е, ўзята будзе.
30 А нягоднага слугу́ кіньце ў це́мру вонкавую; там будзе плач і скрыгот зубоў.
31 Калі-ж прыйдзе Сын Чалаве́чы ў славе сваёй, і ўсе́ сьвятыя Ангелы з Ім, тады сядзе на паса́дзе славы сваёй.
32 I зьбяруцца перад ім усе́ народы; і аддзе́ліць адных ад другіх, як пастух аддзяляе аве́ц ад казлоў;
33 і паставіць аве́ц па правай руцэ, а казлоў па ле́вай.
34 Тады скажа Цар тым, што напра́ва ад Яго: прыйдзе́це, багасла́ўленыя Айца́ Майго, насьле́дуйце царства, прыгатаванае вам ад стварэньня сьве́ту.
35 Бо Я хаце́ў е́сьці, і вы накармілі Мяне́; пра́гнуў, і вы напаілі Мяне́; быў у дарозе, і вы прынялі Мяне́.
36 Быў нагі́, і вы адзе́лі Мяне́; быў хворы, і вы адве́далі Мяне́; быў у вязьніцы, і вы прыйшлі да Мяне́.
37 Тады праведнікі скажуць Яму ў адказ: Госпадзе! калі мы бачылі Цябе́ галодным і накармілі? ці пра́гнучым і напаілі?
38 Калі мы бачылі Цябе́ ў дарозе і прынялі? Ці нагі́м і адзе́лі?
39 Калі мы бачылі Цябе́ хворым, ці ў вязьніцы, і прыйшлі да Цябе́?
40 I Цар скажа ім у адказ: запраўды́ кажу вам: тое, што вы зрабілі аднаму з гэных ме́ншых братоў Маіх, вы зрабілі Мне́.
41 Тады скажа і тым, што нале́ва: ідзе́це ад Мяне́, праклятыя, у вагонь ве́чны, прыгатава́ны чарту́ і ангелам ягоным.
42 Бо Я хацеў е́сьці, і вы не далі Мне́; пра́гнуў, і вы не напаілі Мяне́;
43 быў у дарозе, і ня прынялі Мяне́; быў нагі́, і не адзе́лі Мяне́; быў хворы і ў вязьніцы, і не даве́даліся Мяне́.
44 Тады і яны скажуць Яму ў адказ: Госпадзе! калі мы бачылі Цябе́ галодным, ці пра́гнучым, ці ў дарозе, ці нагі́м, ці хворым, ці ў вязьніцы і не паслужылі Табе́?
45 Тады скажа ім у адказ: запраўды́ кажу вам: як вы не зрабілі гэтага аднаму з гэтых ме́ншых, то не зрабілі Мне́.
46 I пойдуць гэтыя на му́ку ве́чную, а праведнікі ў жыцьцё ве́чнае.
1 I сталася, калі Ісус скончыў усе́ гэтыя словы, то сказаў да вучняў Сваіх:
2 вы ве́даеце, што праз два дні будзе Пасха, і Сын Чалаве́чы вы́даны будзе на раскрыжава́ньне.
3 Тады сабраліся архірэі і кніжнікі і старшыя з народу на падворак архірэя іме́ньнем Кайяфа.
4 I ўмовіліся схапіць Ісуса хітрасьцяй і забіць.
5 Але казалі: толькі ня ў сьвята, каб не ўзьнялося абурэньне ў народзе.
6 Калі-ж Ісус быў у Віфаніі, у доме Сымона пракажонага,
7 прыступілася да Яго жанчына з аляба́страваю судзінаю з але́ем мнагацэнным і паліла Яму на галаву, як ляжаў.
8 Углде́зіўшы гэтае, вучні Яго гне́валіся, кажучы: на што гэткае марнава́ньне?
9 Бо можна было-б прадаць гэты але́й за добрую цану і даць убогім.
10 Але Ісус, ве́даючы гэтае, сказаў ім: на што́ робіце прыкрасьць жанчы́не? яна добры ўчынак учыніла для Мяне́.
11 Бо ўбогіх заўсёды ма́еце з сабою, а Мяне́ незаўсёды ма́еце.
12 Паліўшы але́ем гэным це́ла Маё, яна ўчыніла на пахаваньне Маё.
13 Запраўды́ кажу вам: дзе́ будзе абвяшчацца Эвангельле гэтае па ўсім сьве́це, сказана будзе і аб тым, што́ яна зрабіла, на ўспамін аб ёй.
14 Тады адзін з дванаццацёх, называны Юда Іскарыёт, пайшоўшы да архірэяў,
15 сказаў: што́ хочаце даць мне́, і я вам вы́дам Яго? Яны вы́значылі ему трыццаць срыбнякоў.
16 I з таго часу ён шукаў наго́ды, каб выдаць Яго.
17 У пе́ршы-ж дзе́нь праснакоў прыйшлі вучні Ісуса і сказалі Яму: дзе́ хочаш прыгатаваць Табе́ е́сьці пасху?
18 Ён жа сказаў: пайдзе́це ў ме́ста да такога-і-такога і скажэце яму: Вучыцель кажа: час Мой блізкі; у цябе́ зро́блю пасху з вучнямі Маімі.
19 Вучні зрабілі, як загадаў ім Ісус; і прыгатавалі пасху.
20 Калі-ж настаў ве́чар, Ён узьлёг з дванаццацьма вучнямі.
21 I, калі яны е́лі, сказаў: запраўды́ кажу вам, што адзін з вас вы́дасьць Мяне́.
22 I, крэпка засумаваўшы, пачалі гаварыць Яму кожны з іх: ці ня я, Госпадзе?
23 Ён жа сказаў у адказ: той, хто памачыў са Мною руку ў місе, гэты вы́дасьць Мяне́.
24 Бо Сын Чалаве́чы прыходзе, як напісана аб Ім: але го́ра таму чалаве́ку, праз якога Сын Чалаве́чы прадае́цца; ляпе́й было-б гэтаму чалаве́ку не радзіцца.
25 Пры гэтым і Юда, што прада́ў Яго, сказаў: ці ня, я Равві? Ісус кажа яму: ты сказаў.
26 I, калі яны е́лі, Ісус, узяўшы хле́б і пабагаславіўшы, паламаў і даваў вучням ды сказаў: прыме́це, е́шце; гэта ёсьць це́ла Маё.
27 I, узяўшы ча́ру і аддаўшы хвалу́, падаў ім і сказаў: піце з яе́ ўсе́;
28 бо гэта ёсьць кроў Мая новага запаве́ту, якая ліе́цца за многіх дзеля дараваньня грахоў.
29 Кажу-ж вам, што адгэтуль ня буду піць ад пло́ду гэтага вінаграднага да таго дня, калі буду піць з вамі новае віно ў царстве АйцаМайго.
30 I, запяяўшы, пайшлі на гару Аліўную.
31 Тады кажа ім Ісус: усе́ вы спаку́сіцеся дзеля Мяне́ ў гэту ноч, бо напісана: паражу́ пастуха́, і расьсе́юцца аве́чкі стада (Захар. 13, 7).
32 Па ўваскрасе́ньні-ж Маім спаткаю вас у Галіле́і.
33 А Пётр сказаў Яму ў адказ: калі і ўсе́ спаку́сяцца дзеля Цябе́, я ніколі не паддамся спаку́се.
34 Ісус сказаў яму: запраўды́ кажу табе́, што ў гэту ноч, пе́рш, чымся прапяе́ пе́вень, тройчы адрачэшся ад Мяне́.
35 Кажа Яму Пётр: хаця-б прышлося мне́ і паме́рці з Табою, не адраку́ся ад Цябе́. Падобнае гаварылі і ўсе́ вучні.
36 Тады йдзе з імі Ісус на ме́сца, званае Гефсіманія, і кажа вучням: пасядзе́це тут, пакуль Я пайду памалюся там.
37 I, узяўшы з Сабою Пятра і абодвух сыноў Завядзе́явых, зачаў тужы́ць і сумаваць.
38 Тады кажа ім Ісус: тужыць душа Мая аж да сьме́рці: пабудзьце тут і ня сьпіце са Мною.
39 I, адыйшоўшыся трохі, упаў на аблічча Сваё, маліўся і гаварыў: Аце́ц Мой! Калі магчыма, няхай абміне́ Мяне́ ча́ра гэтая; аднак, не́ як Я хачу, але як Ты.
40 I прыходзіць да вучняў і знаходзіць іх у сьне́, дый кажа Пятру: гэтак не маглі вы і аднае́ гадзіны ня спаць са Мною?
41 Ня сьпіце і маліцеся, каб ня ўпасьці ў спаку́су. Дух бадзёры, це́ла-ж нядужае.
42 I зноў, адыйшоўшыся другі раз, маліўся, кажучы: Аце́ц Мой! калі ня можа ча́ра гэтая абмінуць Мяне́, каб Мне́ ня піць яе́, няхай ста́нецца воля Твая!
43 I, прыйшоўшы, знаходзіць іх ізноў у сьне́; бо ў іх вочы абцяжэлі.
44 I, пакінуўшы іх, адыйшоўся ізноў і маліўся трэці раз, мовіўшы тое-ж слова.
45 Тады прыходзіць да вучняў Сваіх і кажа ім: вы ўсё яшчэ сьпіцё і спачываеце; вось настаў час, і Сын Чалаве́чы выдае́цца ў рукі грэшнікаў.
46 Устаньце, пойдзем: вось прыходзе той, што прадае́ Мяне́.
47 I, калі яшчэ гаварыў Ён, вось прыйшоў Юда, адзін з дванаццацёх, і з ім множства народу з мяча́мі ды кала́мі, ад архірэяў і старшых народных.
48 Прадаючы-ж Яго, даў ім знак, сказаўшы: каго я пацалую, той і ёсьць; бярэ́це Яго.
49 I ўраз, падыйшоўшы да Ісуса, сказаў: радуйся, Равві! і пацалаваў Яго.
50 А Ісус сказаў яму: дру́жа, чаго ты прыйшоў? Тады падыйшлі і ўзлажылі рукі на Ісуса і ўзялі Яго.
51 I вось, адзін з быўшых з Ісусам, выцягнуўшы руку, дастаў ме́ч свой і, ударыўшы слугу архірэявага, адсе́к яму вуха.
52 Тады кажа яму Ісус: вярні ме́ч твой на яго ме́сца; бо ўсе́, узяўшыя ме́ч, ад мяча загінуць.
53 Ці думаеш, што Я не магу цяпе́р упрасіць Айца Майго, і Ён ня дасьць Мне́ бале́й дванаццацёх легіонаў Ангелаў?
54 Ды як жа збудзецца напі́санае, што гэта мусіць стацца?
55 У той час сказаў Ісус народу: быццам на́ разбойніка выйшлі вы з мяча́мі ды кала́мі браць Мяне́; кожны дзе́нь сядзе́ў я з вамі, навучаючы ў сьвятыні, і вы ня бралі Мяне́.
56 Гэтае-ж усё сталася, каб збыліся пісаньні прарокаў. Тады ўсе́ вучні, пакінуўшы Яго, паўцякалі.
57 А ўзяўшыя Ісуса завялі Яго да Кайяфы, архірэя, куды сабраліся кніжнікі і старшыні.
58 Пётр жа сьле́даваў за Ім здалёк да падворка архірэйскага; і, увайшоўшы ў сярэдзіну, се́ў з слугамі, каб бачыць кане́ц.
59 Архірэі і старэйшыны ды ўве́сь сынэдрыон шукалі фальшывых сьвядоцтваў проці Ісуса, каб забіць Яго.
60 I не знайшлі; і, хаця многа фальшывых сьве́дкаў прыходзіла, не знайшлі. Уканцы прыйшлі два фальшывыя сьве́дкі
61 і сказалі: Ён казаў: магу зруйнаваць царкву Божую і ў тры дні збудаваць яе́.
62 I, устаўшы, архірэй сказаў Яму: Ты нічога не адка́зваеш? Што яны проці Цябе́ сьве́дчаць?
63 Ісус маўчаў. I архірэй сказаў Яму: заклінаю Цябе́ Богам жывым, скажы нам, ці Ты Хрыстос, Сын Божы?
64 Ісус кажа яму: ты сказаў; да таго кажу вам: адгэтуль убачыце Сына Чалаве́чага, се́дзячы з правага боку сілы і ідучы на воблаках нябе́сных.
65 Тады архірэй разьдзер адзе́жы свае́ і сказаў: Ён блюзьніць: на што нам яшчэ сьве́дкі? вось жа цяпе́р вы чулі хулу́ Яго.
66 Як вам здае́цца? Яны-ж сказалі ў адказ: варт сьме́рці.
67 Тады плява́лі Яму ў аблічча і ту́залі Яго; другія-ж білі Яго па шчо́ках
68 ды казалі: адгадай, Хрыстос, хто ўда́рыў Цябе́?
69 А Пётр сядзе́ў вонках на падворку, і падыйшла да яго служка ды сказала: і ты быў з Ісусам Галіле́янінам.
70 Але ён адрокся перад усімі, сказаўшы: ня ве́даю, што ты гаворыш.
71 Калі-ж ён выходзіў за вароты, уба́чыла яго другая, ды кажа быўшым там: гэты быў з Ісусам Назарэем.
72 I ён ізноў адрокся, прысягаючыся, што ня ве́дае чалаве́ка гэтага.
73 Крыху паждаўшы падыйшлі туды стаяўшыя там і сказалі Пятру: запраўды, ты з іх, бо і гутарка твая выдае́ цябе́.
74 Тады ён зачаў клясьціся і бажы́цца, што ня ве́дае гэтага чалаве́ка. I ўраз-жа запяяў пе́вень.
75 I прыпомніў Пётр ска́занае яму Ісусам, як гаварыў: пе́рш, чымся пе́вень прапяе́, тройчы адрачэшся ад Мяне́. I, выйшаўшы вонкі, плакаў горка.
1 Калі-ж настала ра́ніца, ўсе́ архірэі і старшыні народу ме́лі нараду аб Ісусе, каб Яго забіць.
2 I, зьвязаўшы Яго, завялі́ і выдалі Яго Понтыю Пілату, начальніку.
3 Тады Юда, які прадаў Яго, угле́дзіўшы, што Ён засу́джаны, пака́яўшыся, зьвярнуў трыццаць срыбнякоў архірэям і старшы́ням,
4 ка́жучы: саграшы́ў я, прада́ўшы кроў нявінную. Яны-ж сказалі яму: што нам да гэтага? глядзі сам.
5 I, кінуўшы срыбнякі ў царкве́, ён выйшаў і пайшоў паве́сіўся.
6 А архірэі, узяўшы срыбнякі, сказалі: не́льга класьці іх у скарбонку, бо гэта цана́ крыві́.
7 Зрабіўшы-ж нараду, купілі за іх зямлю ганчара́, каб харані́ць чужы́нцаў.
8 Вось чаму і заве́цца зямля тая зямлёю крыві да та́го дня.
9 Тады збылося ска́занае праз прарока Ерамію, які кажа: і ўзялі трыццаць срыбнякоў цану Ацэненага, што ацанілі́ сыны́ Ізраіля,
10 і далі іх за зямлю ганчара́, як сказаў мне́ Го́спад.
11 Ісус-жа стануў перад начальнікам; і спытаўся ў Яго начальнік: Ты Цар Юдэйскі? Ісус сказаў яму: ты ка́жаш.
12 I, калі абвінава́чавалі Яго архірэі і старшыні, Ён нічога не адка́зваў.
13 Тады кажа Яму Пілат: ня чуеш, колькі сьве́дчаць проці Цябе́?
14 I не адказваў яму ні на адно слова, так што начальнік дужа дзівіўся.
15 На сьвята-ж начальнік ме́ў звычай звальняць народу аднаго вязьня, якога жада́лі.
16 Быў тады ў іх вядомы вастрожнік, іме́ньнем Вара́вва.
17 І вось, калі яны зыйшліся, сказаў ім Пілат: каго хо́чаце, каб я вам звольніў: Варавву, ці Ісуса, называ́нага Хрыстом?
18 Бо ве́даў, што прадалі Яго праз завісьць.
19 Калі-ж ён засяда́ў у судзе́, жонка паслала яму сказаць: не рабі нічога Пра́ведніку таму, бо я сягоньня ў-ва сьне́ многа цярпе́ла дзеля Яго.
20 Але архірэі і старшьші падбілі народ, каб прасілі Варавву, а Ісуса загубілі.
21 Тады начальнік спытаўся ў іх: каго з двох хо́чаце, каб я вам зво́льніў? Яны сказалі: Варавву.
22 Пілат кажа ім: што-ж я зро́блю з Ісусам, называ́ным Хрысто́м? Кажуць яму ўсе́: няхай будзе расьпя́ты!
23 Начальнік сказаў: шго-ж благо́е зрабіў Ён? Але яны яшчэ мацне́й крыча́лі: няхай будзе расьпя́ты!
24 Пілат, бачучы, што нішто не памагае, а ўзбурэньне павялі́чваецца, узяў вады і ўмыў рукі перад народам і сказаў: невінаваты я ў крыві Пра́ведніка гэтага; вы глядзіце.
25 I, адказваючы, уве́сь народ сказаў: кроў Яго на нас і на дзе́цях нашых!
26 Тады звольніў ім Варавву, а Ісуса, зьбіўшы, вы́даў на раскрыжава́ньне.
27 Тады жаўне́ры начальніка, узяўшы Ісуса да прэторыі, сабралі на Яго цэлую роту.
28 I, разьдзе́ўшы Яго, апрану́лі Яму чырвоны плашч;
29 і, сплёўшы вянок з цярніны, узьдзе́лі Яму на галаву́ і далі Яму ў правую руку трысьціну; і, стано́вячыся перад Ім на кале́ні, насьмяха́ліся з Яго, кажучы: радуйся, Цар Юдэйскі!
30 I плява́лі на Яго і, узяўшы трысьціну, білі Яго па галаве́.
31 I, калі насьмяяліся з Яго, зьнялі́ з Яго чырвоны плашч, і адзе́лі Яго ў адзе́жы Ягоныя, і павялі Яго на раскрыжава́ньне.
32 Выхо́дзячы яны сустрэлі аднаго Кіранэйца, па іме́ньню Сымона; гэтага прыму́сілі нясьці́ крыж Яго.
33 I, прыйшоўшы на ме́сца, называ́нае Галгофа, што значыць: ме́сца чэ́рапу,
34 далі́ Яму піць воцат, зьмяшаны з жоўцяй; і, пакаштава́ўшы, не хаце́ў піць.
35 Расьпяўшы-ж Яго на крыжу, дзялілі адзе́жы Яго, кіда́ючы жэрабе; каб збылося сказанае праз прарока: падзялі́лі адзе́жы мае́ і на вопратку маю кінулі жэрабе.
36 І, пасе́ўшы, пілнавалі Яго там.
37 I зрабілі над галавою Яго надпіс аб віне́ Яго: гэты ёсьць Ісус, Цар Юдэйскі.
38 Тады раскрыжава́ны былі з Ім два разбойнікі: адзін справа, а другі зьле́ва.
39 Прахо́дзіўшыя-ж міма зьняважа́лі Яго, ківаючы галава́мі
40 і ка́жучы: Ты, што́ руйнуеш цэрквы і ў тры дні адбудо́ўваеш! спасі́ Сябе́ Самога! Калі Ты Сын Божы, зыйдзі з крыжа!
41 Падобне-ж і архірэі з кніжнікамі і старшынамі, насьмяха́ючыся, казалі:
42 другіх спаса́ў, а Сябе́ Самога ня можа спасьці́! Калі Ён Цар Ізраіля, няхай цяпе́р зыйде з крыжа, і мы паве́рым Яму.
43 Спадзява́ўся на Бога, няхай-жа цяпе́р вы́бавіць Яго, калі хоча Яго. Бо-ж Ён казаў: Я Сын Божы.
44 Таксама і разбойнікі, раскрыжава́ныя разам з Ім, зьняважа́лі Яго.
45 Ад шо́стае-ж гадзі́ны це́мра ста́лася па ўсе́й зямлі да гадзіны дзявятае.
46 А каля дзявятай гадзі́ны загаласі́ў Ісуе моцным голасам: Элі! Элі! лама сабахтані? г. ё.: Божа Мой! Божа Мой! навошта Мяне́ пакінуў?
47 Некаторыя з тых, што там стаялі, чу́ючы гэтае, казалі: Ён кліча Ільлю.
48 I ўраз пабе́г адзін з іх, і, узяўшы гу́бку ды памачыўшы ў во́цат і насадзі́ўшы на трысьці́ну, даў Яму піць.
49 А другія казалі: чакай; паглядзім, ці прыйдзе Ільля спаса́ць Яго.
50 Ісус жа, зноў загаласі́ўшы моцным голасам, аддаў душу.
51 I вось, заслона ў царкве́ разьдзе́рлася надво́е ад ве́рху да нізу; і зямля затрасла́ся; і ска́лы патрэскаліся.
52 I магілы расчыніліся; і многа це́лаў памёршых сьвятых папаўстава́ла.
53 I, вы́йшаўшы з магіл, па ўваскрасе́ньні Яго ўвайшлі́ ў сьвятое ме́ста і паказаліся многім.
54 Сотнік-жа і тыя, што з ім вартавалі Ісуса, бачучы трасе́ньне зямлі і ўсё, што ста́лася, спало́халіся крэпка і казалі: запраўды́, Ён быў Сын Божы.
55 Было тамака, угляда́ючыся здалёк, многа жанчы́н, якія йшлі за Ісусам з Галіле́і і служылі Яму.
56 Між імі былі Марыя Магдаліна і Марыя, маці Якава і Іосіі, і маці сыноў Завядзе́явых.
57 Калі-ж настаў ве́чар, прыйшоў багаты чалаве́к з Арыматэі, іме́ньнем Язэп, каторы таксама быў ву́чнем Ісуса.
58 Ён, прыйшоўшы да Пілата, прасіў це́ла Ісу́савага. Тады Пілат загада́ў аддаць це́ла.
59 I, узяўшы це́ла, Язэп абкруціў Яго чыстым палатно́м;
60 і палажыў Яго ў сваёй новай магіле, якую вы́сек ён у скале́; і, прываліўшы вялікі ка́мень да дзьве́раў магілы, пайшоў стуль.
61 Былі-ж там Марыя Магдаліна і другая Марыя, каторыя сядзе́лі насу́праць магілы.
62 На другі дзе́нь, што йдзе за пятніцаю, сабраліся архірэі і фарысэі да Пілата
63 і гаварылі: Па́не! мы прыпомнілі, што ашуканец той, як быў яшчэ жывы, сказаў: цераз тры дні ўваскрэсну.
64 Дык прыкажы вартава́ць магілу да трэцяга дня, каб вучні Яго, прыйшоўшы ўначы, ня ўкралі Яго і не сказалі народу: уваскро́с з мёртвых. I будзе апошняе ашука́нства горш пе́ршага.
65 Пілат сказаў ім: вось вам старожа; ідзе́це, вартуйце, як ве́даеце.
66 Яны пайшлі і паставілі ля магілы варту і прылажы́лі да ка́меня пяча́ць.
1 Калі прыйшла субота, у час сьвітаньня пе́ршага дня тыдня, прыйшла Марыя Магдаліна і другая Марыя паглядзе́ць магілу.
2 I вось ста́лася вялікае трасе́ньне зямлі́; бо Ангел Гасподні, зыйшоўшы з неба, прыступіўшы, адваліў ка́мень ад дзьве́раў магілы і сядзе́ў на ім.
3 Вы́гляд яго быў, як бліскаві́ца, і во́пратка яго бе́лая, як сьне́г.
4 I ад страху прад ім задрыжэлі вартаўнікі і зрабіліся як няжывыя.
5 Ангел-жа, адка́зваючы жанчынам, сказаў: ня бойцеся; бо ве́даю, што вы шука́еце Ісуса расьпя́тага.
6 Яго няма́ тут: Ён уваскро́с, як і сказаў. Хадзе́це, паглядзе́це ме́сца, дзе́ ляжаў Госпад,
7 і пайдзе́це хутчэй, скажэце вучням Ягоным, што Ён ускро́с з мёртвых і вось апярэдзіць вас у Галіле́і; там Яго ўба́чыце. Вось я сказаў вам.
8 I, вы́йшаўшы бо́рзда з магілы, яны з страхам і ра́дасьцяй вялікай пабе́глі апавясьціць вучняў Яго.
9 Калі-ж яны ішлі апавясьціць вучняў Яго, дык вось Ісус спаткаў іх і сказаў: радуйцеся! I яны, прыступіўшыся, абнялі ногі Яго і пакланіліся Яму.
10 Тады кажа ім Ісус: ня бойцеся; ідзіце, апавясьціце братоў Маіх, каб ішлі ў Галіле́ю; і там яны ўбачаць Мяне́.
11 Калі-ж яны ішлі, то некато́рыя з вартаўніко́ў, пайшоўшы ў ме́ста, абвясьцілі архірэям усё, што ста́лася.
12 I тыя, сабраўшыся з старшынямі і зрабіўшы нара́ду, далі даволі грошай жаўне́рам
13 і сказалі: скажэце, што вучні Яго, прыйшоўшы ўначы, укралі Яго, калі мы спалі.
14 І, калі чутка аб гэтым дойдзе да Начальніка, мы перакана́ем яго і вас учынім бясьне́чнымі.
15 Яны, узяўшы грошы, зрабілі, як іх навучы́лі; і разышлося слова гэтае між Юдэямі да сёньняшняга дня.
16 А адзінаццаць ву́чняў пайшлі ў Галіле́ю на гару́, куды сказаў ім Ісус.
17 I, уба́чыўшы Яго, пакланіліся Яму; іншыя-ж сумлява́ліся.
18 I, падыйшоўшы, Ісус прамовіў да іх: да́дзена Мне́ ўсякая ўлада на не́бе і на зямлі.
19 Дык ідзе́це, навучайце ўсе́ народы, хры́сьцячы іх у імя Айца, і Сына, і Сьвятога Духа,
20 навучаючы іх выпаўняць усё, што Я сказаў вам; і вось Я з вамі ў-ва ўсе́ дні да сканчэньня ве́ку. Амін.
1 Пачатак Эва́нгельля Ісуса Хрыста, Сына Божага.
2 Як напі́сана ў прарокаў: вось я пасылаю Ангела Майго перад абліччам Тваім, які пракладзе́ дарогу Тваю перад Табою (Малах. 3, 1).
3 Голас гука́ючага ў пустыні: гатуйце дарогу Госпаду, простымі рабе́це сьце́жкі Яго (Ісая 40, 3).
4 Зьявіўся Іоан, хры́сьцячы ў пустыні і абвяшчаючы накутнае хрышчэньне дзеля адпушчэньня грахоў.
5 і́ выходзілі да Яго ўся старана Юдэйская і Ерузалімцы, і хрысьціліся ад Яго ў рацэ Іордане, спавяда́ючыся з грахоў сваіх.
6 I быў Іоан адзе́ты ў вярблюдавы волас і ў скураны пояс на наясьніцы сваёй, і е́ў саранчу ды дзікі мёд.
7 I прапаве́дываў ка́жучы: ідзе́ за мною Дужэйшы за мяне́, у Якога я ня варт, нахіліўшыся, разьвязаць раме́нь абуцьця Яго.
8 Я хрысьціў вас вадою, а Ён будзе хрысьціць вас Духам Сьвятым.
9 I сталася ў тыя дні, прыйшоў і́сус з Назарэту Галіле́йскаго і хрысьціўся ад Іоана ў Іордане.
10 I, як выходзіў із вады, тут жа ўгле́дзіў Іоан расчыня́ючыся не́ба й Духа, як галуба́, зыхо́дзячы на Яго.
11 I голас быў з не́ба: Ты Сын Мой улюблены, Якому спагадаю.
12 I зараз Дух павёў Яго ў пустыню.
13 I быў Ён там у пустыні сорак дзён спакуша́ны ад шатана, і быў з зьвярамі, і Ангелы служылі Яму.
14 Пасьля-ж таго, як Іоап быў вы́даны, прыйшоў Ісус у Галіле́ю, прапаве́дуючы Эвангельле царства Божага .
15 і кажучы, што споўніўся час і наблі́зілася царства Божае: пакайцеся і ве́рце ў Эвангельле.
16 Праходзячы-ж ля мора Галіле́йскага, угле́дзіў Сымона і Андрэя, брата ягонага, як закідалі се́ці ў мора, бо яны былі рыбаловы.
17 I сказаў ім Ісус: ідзе́це за Мною, і Я зроблю вас лаўца́мі людзе́й.
18 I яны той жа час пакінулі свае́ се́ці і пайшлі за Ісусам.
19 I, адыйшоўшы адтуль недалёка, Ён угле́дзіў Якава Завядзе́явага і Яна, брата ягонага, таксама ў чаўне́, пра́вючы се́ці.
20 I тут жа клікнуў іх. I яны, пакінуўшы бацьку свайго Завядзе́я ў чаўне́ з работнікамі, пайшлі за Ім.
21 I прыходзяць у Капэрнаум, і, неадклада́ючы, у суботу ўвайшоў Ён у школу і навучаў.
22 I дзівіліся з Яго навукі, бо, навучаючы іх, быў як той, хто ма́е ўладу, а не́ як кніжнікі.
23 I быў у школе іхняй чалаве́к, якім заўладаў дух нячысты, і закрычэў:
24 Пакінь! што Табе́ да нас, Ісус Назарэйскі? Ты прыйшоў згубіць нас! Ве́даю цябе́, хто ты, Сьвяты Божы!
25 Але Ісус пагразіў яму, кажучы: маўчы і выйдзі з яго.
26 Тады нячысты дух, устросшы яго і загаласіўшы моцным голасам, выйшаў з яго.
27 I ўсе́ спужаліся і пыталіся адзін у аднаго: што́ гэта? што́ гэта за новая навука, што сваёй уладай і ду́хам нячыстым зага́двае, і яны слу́хаюцца Яго?
28 I хутка разыйшлася аб Ім чутка па ўсіх ваколіцах Галіле́і.
29 Выйшаўшы ўраз жа із школы, прыйшлі ў дом Сымона і Андрэя, з Якавам і Іоанам.
30 Це́шча-ж Сымонавая ляжала ў гарачцы; і зараз кажуць Яму аб ёй.
31 Падыйшоўшы, Ён падняў яе́, узяўшы за руку, і гарачка пакінула яе́, і яна пачала служыць ім.
32 Калі-ж настаў ве́чар, як зайшло сонца, прыносілі да Яго ўсіх нядужых і апанаваных злым духам.
33 I ўсё ме́ста сабралося перад дзьвярыма.
34 I Ён аздаравіў многіх, цярпе́ўшых ад розных хворасьцяў, і выгнаў духаў; і не пазваляў злым духам гаварыць, што яны пазналі Яго.
35 А нара́ніцы, устаўшы дужа рана, выйшаў і пайшоў у пустыннае ме́сца і там маліўся.
36 Сымон і быўшыя з імі пайшлі за Ім;
37 і, знайшоўшы Яго, кажуць Яму: ўсе́ шукаюць Цябе́.
38 Ён кажа ім: пойдзем у бліжэйшыя сёлы і ме́сты, каб Мне́ й там навучаць, бо-ж Я дзеля таго прыйшоў.
39 I Ён навучаў у школах іхніх скрозь па ўсёй Галіле́і і выганяў злых духаў.
40 Прыходзіць да Яго пракажо́ны, мо́лючы Яго і па́даючы перад Ім на кале́ні, дый кажа Яму: калі хочаш, можаш мяне́ ачысьціць.
41 Ісус жа, зьлітаваўшыся над ім, працягнуў руку, даткнуўся да яго і сказаў яму: хачу, будзь чысты!
42 I, як толькі Ён сказаў гэта, прака́за тут жа зыйшла з яго, і ён ачысьціўся.
43 І, грозна глянуўшы на яго, зараз жа адаслаў яго
44 і сказаў яму: глядзі, нікому нічога не кажы, але пайдзі пакажыся сьвяшчэньніку і ахвяруй за ачышчэньне тваё, што загадаў Майсе́й, дзеля сьве́дчаньня ім.
45 А ён, выйшаўшы, пачаў многа гаварыць і шырыць кругом ве́стку, дзеля чаго Ісус ня мог ужо ўвайсьці адкрыта ў ме́ста, але быў вонках, у мясцо́х пустынных. I прыходзілі да Яго зусюль.
1 Праз колькі дзён ізноў прыйшоў Ён у Капэрнаум, і разыйшлося, што Ён у доме.
2 Зараз сабралося гэтулькі народу, што ўжо і ля дзьве́раў ня было ме́сца; і Ён гаварыў ім слова.
3 І прыйшлі да Яго з спараліжава́ным, якога не́сьлі чацьвёра;
4 і, ня маючы магчымасьці прыйсьці да Яго цераз народ, раскрылі страху́ дому, дзе́ Ён быў, і, зро́біўшы дзіру, спусьцілі ,пасьце́ль, на якой ляжаў спараліжава́ны.
5 Ісус, ба́чучы ве́ру іх, кажа паралітыку: дзіця, даруюцца табе́ грахі́ тваі.
6 Тут жа сядзе́лі некаторыя з кніжнікаў і разважалі ў сэрцах сваіх:
7 што гэта Ён гэтак блюзьніць? Хто можа дараваць грахі, апрача аднаго Бога?
8 Ісус, ураз жа даве́даўшыся духам Сваім, што яны гэтак думаюць сабе́, сказаў Ім: на што гэтак думаеце ў сэрцах вашых?
9 Што лягчэй? ці сказаць паралітыку: даруюцца табе́ грахі́? ці сказаць: устань, вазьмі ложак свой і хадзі?
10 Але, каб вы ве́далі, што Сын Чалаве́чы ма́е ўладу на зямлі дараваць грахі, — кажа паралітыку:
11 Табе́ кажу: уста́нь, вазьмі ложак твой ды йдзі ў дом твой.
12 Той ураз жа ўстаў і, узяўшы ложак, выйшаў перад усімі, так што ўсе́ дзівіліся і славілі Бога, кажучы: ніколі нічога такога мы ня бачылі.
13 I выйшаў Ісус ізноў да мора; і ўве́сь народ пайшоў да Яго, і Ён навучаў іх.
14 Праходзячы, угле́дзіў Ён Ле́вія Алфе́явага, сядзючы́ на мы́тніцы, і кажа яму: ідзі за Мною. I той, устаўшы, пайшоў за Ім.
15 I ста́лася, калі Ісус сядзе́ў за сталом у доме ягоным, пасяда́лі з Ім і вучнямі Яго шмат мы́тнікаў ды грэшнікаў, бо было іх многа, і яны йшлі за Ім.
16 Кніжнікі й фарысэі, угле́дзіўшы, што Ён е́сьць з мытнікамі ды грэшнікамі, кажуць вучням Яго: як гэта Ёне́сьцьі е́сьць з мытнікамі ды грэшнікамі?
17 Пачуўшы гэтае, Ісус кажа ім: не́ здаро́вым трэба ле́кара, але хворым. Я прыйшоў клікаць не́ сьвятых, але грэшнікаў да пакуты.
18 А вучні Іоанавы і фарысэйскія пасьцілі, і прыходзяць да Яго ды кажуць: чаму вучні Іоанавы ды фарысэйскія посьцяць, а Тваі вучні ня посьцяць?
19 I сказаў ім Ісус: ці могуць пасьці́ць сыны вясе́льля, калі з імі жаніх? Пакуль маюць сярод сябе́ жаніха́, ня могуць пасьці́ць.
20 Але пры́йдуць дні, калі во́зьмуць ад іх жаніха́, і тады будуць пасьці́ць у тыя дні.
21 I ніхто не прышывае ла́пінкі з новай тканіны да старое адзе́жыны, бо новая ла́пінка адарве́цца ад старо́га, і дзіра́ будзе яшчэ бо́льшая.
22 I ніхто не налівае новага віна ў стары́я мяхі́, бо новае віно прарве́ мяхі́, і віно вы́цяча, ды мяхі́ прападуць; але віно новае трэба ўліваць у новыя мяхі́.
23 I давяло́ся перахо́дзіць Яму ў суботу це́раз засе́вы; і пачалі вучні Ягоныя дарогаю рваць кало́сьсе.
24 Фарысэі сказалі Яму: глядзі, чаму яны робяць у суботу тое, чаго ня сьле́д рабіць?
25 Ён сказаў ім: няўжо-ж вы ніколі ня чыталі, што зрабіў Давід, калі ме́ў патрэбу й галада́ў сам ды быўшыя з ім?
26 Як увайшоў ён у дом Божы за архірэя Авіафа́ра ды е́ў хлябы́ ахвя́рныя, якіх ня можна было е́сьці нікому, апрача сьвяшчэньнікаў, і даў і тым, што былі з ім.
27 I сказаў ім: субота для чалаве́ка, але не́ чалаве́к для суботы;
28 вось чаму Сын Чалаве́чы ёсьць гаспадар і над суботай.
1 I прыйшоў ізноў у школу; і быў та́м чалаве́к, які ме́ў сухую руку.
2 I сачылі за Ім, ці не аздаровіць яго ў суботу, каб абвінаваціць Яго.
3 I ка́жа да сухарукага чалаве́ка: стань пасярэдзіне.
4 I кажа да іх: Ці нале́жыць рабі́ць у суботу добрае, ці рабіць благое?Жыцьцё ратава́ць, ці загубіць? Яны маўчалі.
5 I, глянуўшы на іх з гне́вам, ту́жачы аб жо́рсткасьці сэрцаў іхніх, кажа таму чалаве́ку: працягні́ руку тваю. Ён працягнуў, і зрабі́лася рука ягоная здаровая, як і другая.
6 Фарысэі, выйшаўшы, зараз жа склікалі з Ірадзіянамі раду аб Ім, каб загубіць Яго.
7 Але Ісус з вучнямі Сваімі адыйшоўся да мора, і за Ім пайшло множства народу з Галіле́і, Юдэі,
8 Ерузаліму, Ідумэі і з-за Іордану; дый з ваколіц Тыру й Сідону вялікай грамадой, пачуўшы, што Ён рабіў, ішлі да Яго.
9 I сказаў ву́чням Сваім, каб для Яго быў прыгатава́ны чо́вен, з увагі на мно́жства народу, каб ня ці́снуліся да Яго.
10 Бо многіх Ён аздараві́ў, дык хворыя ці́снуліся да Яго, каб дакрану́цца да Яго.
11 I ду́хі нячысты́я, ба́чучы Яго, па́далі перад Ім ды крычэлі, кажучы: Ты Сын Божы!
12 Але Ён крэпка пагразіў ім, каб не выяўлялі Яго.
13 I ўзыходзе на гару́ і кліча да Сябе́, каго Сам хаце́ў; і прыйшлі да Яго.
14 I выбраў з іх дванаццаце́х, каб з Ім былі, і каб пасылаць іх прапаве́дываць,
15 ды каб ме́лі ўладу аздараўля́ць ад хво́расьцяў і выганяць дэманаў;
16 і даў Сымону імя Пётр;
17 і Якава Завядзе́явага і Іоана брата Якава, ім даў іме́ньні Боанэрге́с, што значыць — сыны громавы,
18 і Андрэя, і Піліпа, і Баўтраме́я, і Мацьве́я, і Хаму́, і Якава Алфе́явага, і Фадзе́я, і Сымона Ка́наніта,
19 ды Юду Іскарыёта, які й прадаў Яго.
20 I прыходзяць у дом: і ізноў зыхо́дзіцца народ, тяк што ім немагчыма было і хле́ба пае́сьці.
21 I, дачуўшыся, родныя Яго пайшлі ўзяць Яго, бо апавяда́лі, быццам Ён ня пры розуме.
22 А кніжнікі, што прыйшлі з Ерузаліму, і́сі́варылі, што Ён ма́е ў Сабе́ вэльзэву́ла ды што выганяе дэманаў імем іхняга князя.
23 I, клікнуўшы іх, гаварыў ім прыпо́весьцямі: як можа шатан шатана выганяць?
24 Калі царства разьдзе́ліцца само ў сабе́, ня можа ўстая́ць царства тое;
25 і калі дом разьдзе́ліцца сам у сабе́, ня можа ўстая́ць дом той;
26 і калі шатан падняўся на самога сябе́ ды разьдзяліўся, ня можа ўстая́ць, але кане́ц яму.
27 Ніхто, увайшоўшы ў дом дужо́га, ня можа абрабаваць дабра́ ягонага, пакуль ня зьвяжа дужо́га, і тады абрабуе дом ягоны.
28 Запраўды́ кажу вам: будуць дарава́ны сыно́м чалаве́чым усе́ грахі́ і хулы́, якімі-б яны ні хулі́лі;
29 але хто будзе хулі́ць Духа Сьвятога, таму ня будзе дарава́на ніколі, але падляга́е ве́чнаму асуджэньню.
30 Бо казалі: у Ім нячысты дух.
31 I прыйшлі браты і маці Яго і, сто́ячы во́нках, паслалі да Яго клікаць Яго.
32 I сядзе́ў каля Яго народ. I сказалі Яму: вось маці твая і браты тваі на падво́рку пытаюць Цябе́.
33 I сказаў ім, мовячы: хто маці Мая́ ці браты Мае́?
34 I, глянуўшы наўкола на сядзе́ўшых ля Яго, кажа: вось маці Мая́ і браты Мае́;
35 бо хто выпаўня́цімець волю Божую, той Мне́ і брат, і сястра, і маці.
1 I ізноў пачаў навучаць над морам; і сабралося да Яго такое множства народу, што Ён увайшоў у човен і сядзе́ў у моры, а ўве́сь народ быў на зямлі ля мора.
2 I навучаў іх шмат прыпо́весьцямі, і ў навуцы сваёй гаварыў ім:
3 Слухайце: вось вы́йшаў се́йбіт се́яць.
4 I сталася, як се́яў, што іншае ўпала пры дарозе, і наляце́лі птушкі нябе́сныя ды падзёўбалі тое;
5 іншае ўпала на каме́нны грунт, дзе́ мала было зямлі, і хутка ўзыйшло, бо зямля была няглыбокая;
6 калі-ж узыйшло сонца, завя́ла ды, ня ма́ючы караня, засохла.
7 Іншае ўпала між шыпшыньнікам, і шыпшыньнік вы́рас і заглушы́ў яго, і яно не дало плёну;
8 іншае ўпала на добрую зямлю і дало плён, што ўзыйшоў і вырас, і ўрадзіла іншае трыццаць, іншае шэсьцьдзесят, іншае сто.
9 I сказаў ім: хто ма́е вушы чуць, няхай чуе.
10 Калі-ж Ён быў Сам, акружаўшыя Яго разам з дванаццацьма спыталіся ў Яго аб прыпо́весьці.
11 I сказаў ім: вам да́дзена ве́даць тайны царства Божага, а тым вонках усё стае́цца ў прыповесьцях,
12 каб, гле́дзячы вачы́ма, глядзе́лі й ня бачылі; слу́хаючы, чулі й не разуме́лі; каб не навярнуліся, ды каб ня былі дарава́ны ім грахі іхнія.
13 I кажа ім: не разуме́еце гэтае прыпо́весьці? Як жа вам зразуме́ць усе́ прыпо́весьці?
14 Се́йбіт слова се́е.
15 Вось жа тыя, што ля дарогі, дзе́ се́ецца слова, як толькі пачуюць яго, дык ураз жа шатан й вырывае слова, пасе́янае ў сэрцах іх.
16 Таксама й тыя, што пасе́яны на камяні́стым ме́сцы, якія, ле́дзь пачуюць слова, зараз з ра́дасьцю прыймаюць яго,
17 ды ня маюць у сабе́ караня́, дык дачэсныя: як толькі прыйдзе у́ціск ці перасьле́даваньне за слова, зараз спакуша́юцца.
18 I тыя, што ў шыпшыньніку пасе́яны, гэта тыя, што чуюць слова,
19 але ў якіх турботы гэтага ве́ку, прына́да багацьця ды іншыя пажаданьні, увахо́дзячы ў іх, глу́шаць слова, і яно стае́цца бясплодным.
20 I што пасе́яна на добрай зямлі, гэта тыя, якія слу́хаюць слова і прыймаюць яго і даюць пле́н: адзін у трыццаць, другі ў шэсьцьдзесят, іншы ў сто разоў.
21 I сказаў Ім: ці на тое прыносіцца сьвятло́, каб паставіць яго пад пасу́дзіну ці пад ложак, а не на тое, каб паставіць яго на сьве́тачу?
22 Бо няма нічога тайнага, каб не зрабілася яўным: бо ня сталася дзеля ўкрываньня, а каб вы́явілася.
23 Калі хто ма́е вушы чуць, няхай чуе.
24 I сказаў ім: заўважа́йце, што чуеце: якою ме́раю ме́раеце, гэткаю й вам адме́рана будзе і дададзена будзе вам, што слухаеце.
25 Бо хто ма́е, таму будзе да́дзена, а хто ня ма́е, у таго адымецца й тое, што ма́е.
26 I сказаў: гэтак ёсьць царства Божае, як калі чалаве́к кі́дае зе́рне ў зямлю,
27 і сьпіць, і ўстае́ ўначы і ўдзе́нь, і насе́ньне ўзыходзіць і расьце́, што ён ня ве́дае;
28 бо зямля сама́ сабою родзіць сьпярша рунь, пасьля колас, пасьля зе́рне ў коласе.
29 Калі-ж дасьпява́е плён, ураз жа шле́ць се́рп, бо надыйшло жніво́.
30 I сказаў: да чаго падобна царства Божае? Ці якою прыпо́весьцю выкажам яго?
31 Яно як зе́рне гарчычнае, якое, калі се́ецца ў зямлю, дык ёсьць ме́ншае за ўсе́ зярнаты на зямлі,
32 а калі пасе́яна, узыходзіць і робіцца бльшым за ўсе́ расьлі́ны і пускае такія вялікія галіны, што пад це́нем яго могуць хава́цца пта́хі нябе́сныя.
33 I многімі гэткімі прыпо́весьцямі казаў ім слова, колькі яны маглі слухаць;
34 бяз прыпо́весьці-ж не́ гавары́ў нічога, а вучням насамо́це тлумачыў усё.
35 Уве́чары таго-ж дня сказаў ім: пераплыве́м на той бок.
36 I яны, адправіўшы народ, узялі́ Яго з сабою, як быў у чаўне́, бо з Ім былі і другія чаўны́.
37 I ўзьнялася вялікая бу́ра; хва́лі білі ў чо́вен так крэпка, што ўжо пачаў напаўняцца вадою.
38 А Ён спаў на карме́ на падушцы. Яго будзяць ды кажуць да Яго: Вучыцель! Няўжо-ж Цябе́ ня ру́піць, што мы гінем?
39 I, падыймаючыся, забараніў ве́тру і кажа да мора: змоўкні, пакінь! I ве́цер заціх, і настала вялікая ціша.
40 I кажа ім: чаму вы гэткія палахлі́выя? як гэта ў вас няма́ ве́ры?
41 І спалохаліся вялікім страхам ды гаварылі між сабою: Хто гэта, што й ве́цер і мора слу́хаюцца загаду Яго?
1 I прыйшлі на той бок мора, у старану Гадарэнскую.
2 I, калі выйшаў Ён з чаўна́, зараз жа пераняў Яго чалаве́к з магільніку, апанава́ны нячыстым.
3 Ён ме́ў жыльлё ў магілах; і ніхто ня мог яго зьвязаць навет ланцугамі,
4 бо многа разоў скоўвалі яго путамі ды ланцугамі, але ён разрываў ланцугі і разьбіваў путы, і ніхто ня ме́ў сілы супакоіць яго;
5 заўсе́ды ўначы і ўдзе́нь ён быў у го́рах ды ў магілах, крычучы́ і б’ючы сябе́ каме́ньмі.
6 Угле́дзіўшы-ж Ісуса здалёку, прыбе́г ды пакланіўся Яму
7 і, закрычэўшы моцным голасам, сказаў: што Табе́ да мяне́, Ісус, Сын Бога Усявышняга? Заклінаю Цябе́ Богам, ня муч мяне́!
8 (Бо Ісус казаў яму: выйдзі, дух нячысты, з гэтага чалаве́ка).
9 I спытаўся ў яго: як імя тваё? I ён сказаў у адказ: легіён імя маё, бо нас многа.
10 I дужа прасіў Яго, каб не высылаў іх вон з стараны тае́.
11 Пасьвіўся-ж там ля гары вялікі гурт сьвіне́й.
12 I прасілі Яго ўсе́ дэманы: пашлі нас у сьвіне́й, каб нам увайсьці ў іх.
13 Ісус ураз жа дазволіў ім. I нячыстыя духі, выйшаўшы, увайшлі ў сьвіне́й, і кі́нулася ста́да з кру́чы ў мора; было-ж каля дзьвёх тысячаў; і патанулі ў моры.
14 А тыя, што па́сьвілі сьвіне́й, пабе́глі ды абвясьцілі ў ме́сьце і па ве́сках. I жы́хары выйшлі паглядзе́ць, што́ ста́лася.
15 Прыходзяць да Ісуса ды бачаць, што апанаваны дэманамі, у якім быў іх легіён, сядзіць, адзе́ты, пры здаровым розуме; дык спало́халіся.
16 I бачыўшыя расказалі ім, як ста́лася з апанава́ным дэманамі, ды аб сьвіньнях.
17 I пачалі прасіць Яго адыйсьці ад ме́жау іхніх.
18 I, калі Ён увайшоў у чо́вен, дык той, што быў апанаваны дэманамі, папрасіўся быць з Ім.
19 Але Ісус не дазволіў яму і кажа да яго: ідзі дамоў да сваіх ды раскажы ім, што зрабіў табе́ Госпад і як зьлітаваўся над табою.
20 I пайшоў ды пачаў апавяда́ць у Дзесяціградзьдзі, што зрабіў з ім Ісус. I ўсе́ дзівіліся.
21 Калі Ісус ізноў перабраўся ў чаўне́ на другі бе́раг, сабралося да Яго множства народу. I быў Ён ля мора.
22 I вось прыходзіць адзін із школьных старшын, на імя Яір, і, угле́дзіўшы Яго, па́дае да ног Ягоных
23 і ве́льмі просіць Яго, ка́жучы: дачка́ мая ўмірае: прыйдзі, палажы на яе́ рукі, каб яна паздараве́ла і жыла.
24 I пайшоў з ім. I за Ім ішло шмат народу і ціснулі Яго.
25 I не́йкая жанчына, якая цярпе́ла ад крываце́чы дванаццаць гадоў
26 ды шмат выцярпела ад многіх дахтароў і патраціла на іх усё, ня маючы ніякае палёгкі, ды йшчэ больш хворая,
27 пачуўшы пра Ісуса, падыйшла ззаду між народам і дакрану́лася да во́праткі Яго́нае,
28 бо казала: калі хоць да вопраткі Яго дакрану́ся, паздараве́ю.
29 І зараз задзяржалася ў яе́ крываце́ча, і пачула́ яна ў це́ле сваім, што паздараве́ла ад хворасьці.
30 У той жа час Ісус, пачу́ўшы Сам у Сабе́, што выйшла з Яго сіла, зьвярнуўся да народу і сказаў: хто дакрану́ўся да Мае́ адзе́жы?
31 Вучні сказалі Яму: Ты бачыш, што народ тоўпіцца ля Цябе́, і пытаешся: хто дакрану́ўся да Мяне́?
32 Але Ён аглянуўся наўкола, каб бачыць тую, што зрабіла гэта.
33 Жанчына-ж, спало́хаўшыся і дрыжучы́, бо ве́дала, што з ёю сталася, падыйшла, упала перад Ім і сказала Яму ўсю праўду.
34 Ён жа сказаў ёй: дачка́! ве́ра твая збавіла цябе́. Ідзі ў супакоі і будзь здарова ад хворасьці твае́.
35 Ён яшчэ гаварыў, калі прыходзяць ад школьнага старшыні ды кажуць: дачка́ твая памёрла; на што яшчэ турбу́еш вучыцеля?
36 Але Ісус, ураз пачуўшы гаво́раныя сло́вы, кажа да старшыні школы: ня бойся, толькі ве́р!
37 I не дазволіў нікому йсьці за Сабою, апрача́ Пятра́, Якава і Іоана, брата Якавага.
38 Прыходзіць у дом старшыні школы і бачыць трывогу, плач ды ля́мант вялікі.
39 I, увайшо́ўшы, кажа ім: чаго трыво́жыцеся ды пла́чаце? Дзяўча́на ня ўме́рла, але сьпіць.
40 I сьмяяліся з Яго. Але Ён, вы́слаўшы ўсіх, бярэ з Сабою бацькоў дзяўчыны і быўшых з Ім ды ўваходзіць туды, дзе́ ляжала дзяўчына.
41 I, узяўшы дзяўчыну за руку, кажа да яе́: Таліта, кумі! што значыць: дзяўчына, табе́ кажу, уста́нь!
42 I ўраз жа ўстала дзяўчына і пачала хадзіць; а было ёй дванаццаць гадоў. I здуме́ліся ад дзіва вялікага.
43 I Ён цьвёрда прыказаў ім, каб ніхто аб гэтым ня ве́даў; і сказаў даць ёй е́сьці.
1 I выйшаў адтуль і прыйшоў у сваю ба́цькаўшчыну; і за Ім ішлі вучні Ягоныя.
2 I, калі настала субота, пачаў вучыць у школе; і многія, чуючы, з задзіўле́ньнем гаварылі: адкуль у Яго гэтае? I што за мудрасьць да́дзена Яму, што і гэткія цуды чы́няцца рукамі Яго?
3 Ці-ж гэта ня це́сьля, сын Марыі, брат Якава, Есіі, Юды і Сымона? Ці-ж гэта ня сёстры Ягоныя, што пасярод нас? і́ сумляваліся ў Ім.
4 Ісус жа сказаў ім: ня бывае прарок без паша́ны, хіба толькі ў сваёй ба́цькаўшчыне і ў родных і ў доме сваім.
5 I ня мог там учыніць ніякага цуду, толькі некаторых хворых, ускла́ўшы рукі на іх, аздараві́ў.
6 I дзівіўся з недаве́рства іх. I хадзіў па вакалі́чных се́лах, навуча́ючы.
7 І паклікаў тых дванаццацёх і пачаў іх слаць па двое і даў ім уладу над нячыстымі ду́хамі.
8 I сказаў ім нічога ня браць у дарогу, апрача аднаго кія: ні торбы, ні хле́ба, ні ме́дзі ў поясе,
9 адно абувацца ў пасталы́ і не апранацца ў дзьве́ вопраткі.
10 I сказаўім: калі дзе́ ўвойдзеце ў дом, астава́йцеся ў ім, дакуль ня вы́йдзеце стуль;
11 і калі хто ня пры́ме вас і ня будзе слухаць вас, выходзячы адтуль, абтрасе́це пыл з ног вашых на сьвядоцтва ім. Запраўды́ кажу вам: лягчэй будзе Садому й Гаморы ў дзе́нь суда́, чымся ме́сту гэнаму.
12 I, пайшоўшы, прапаве́дывалі, каб ка́яліся;
13 і выганялі многа дэманаў і многіх хворых ма́залі аліваю і лячылі.
14 I дачуўся цар Ірад (бо імя Ягонае сталася ве́дама) і сказаў: гэта Іоан Хрысьціцель уваскрос, і дзеля гэтага цуды праз Яго дзе́юцца.
15 Другія гаварылі: гэта Ільля; а іншыя казалі: гэта прарок, ці адзін із прарокаў.
16 Ірад жа, пачуўшы, сказаў: гэта Іоан, якому я сьцяў галаву; ён паўстаў із мёртвых.
17 Бо гэты Ірад, паслаўшы, схапіў быў Іоана і зьвязаў Яго ў вязьніцы за Ірадзіяду, жану́ брата свайго Піліпа, што ўзяў яе́ за жонку.
18 Бо Іоан сказаў Іраду: ня гожа табе́ ме́ць жонку брата твайго.
19 Ірадзіяда, злуючы́ на яго, жадала забіць яго, ды не магла,
20 бо Ірад баяўся Іоана, ве́даючы яго, як чалаве́ка справядлівага ды сьвятога, і сьцярог яго; дый шмат рабіў, слу́хаючыся яго, і слухаў яго з ахвотай.
21 I, як нада́рыўся дзе́нь, калі Ірад, з прычыны сваіх урадзін, справіў банке́т сваім вяльможам, ваяводам ды іншым людзям Галіле́і,
22 дык дачка́ Ірадзіяды ўвайшла і танцавала й дагадзіла Іраду і банкетава́ўшым з ім. I сказаў цар дзяўчыне: прасі ў мяне́, чаго хочаш, і дам табе́,
23 I прысягнуў ёй: чаго па просіш у мяне́, дам табе́, хоць бы палову царства майго.
24 Яна выйшла і спыталася ў маткі сваёй: чаго прасіць? Тая адказала: галаву Іоана Хрысьціцеля.
25 I ўраз жа, вярнуўшыся борзда да цара́, папрасіла, ка́жучы: хачу, каб ты даў мне́ цяпе́р жа на місе галаву Іоана Хрысьціцеля.
26 Цар, хоць і зажуры́ўшыся, але дзеля прысягі і тых, што банкетава́лі з ім, не схаце́ў ёй адмовіць.
27 I цар, ураз жа паслаўшы ка́та, загада́ў прыне́сьці галаву ягоную.
28 Той, пайшоўшы, сьцяў яго ў вязьніцы і прынёс галаву ягоную на місе і аддаў яе́ дзяўчыне, а дзяўчына аддала яе́ матцы сваёй.
29 I, дачуўшыся, вучні яго прыйшлі і ўзялі це́ла ягонае ды палажылі яго ў магілу.
30 I сабраліся апосталы да Ісуса і расказалі Яму ўсё, і што зрабілі і чаго навучалі.
31 I сказаў ім: пайдзе́це адны ў пустыннае ме́сца ды крыху супачы́ньце. Бо так многа было, што прыхо́дзілі й адыхо́дзілі, дый е́сьці ім было не́калі.
32 I паплылі ў пустыннае ме́сца ў чаўне́ адны.
33 Народ угле́дзіў іх е́дучы, і многія пазналі; і бе́глі туды пе́ша з усіх ме́стаў і апярэдзілі іх дый зыйшліся да Яго.
34 Ісус, вы́йшаўшы, угле́дзіў множства народу ды пашкадава́ў іх, бо яны былі, як аве́чкі бяз па́стыра; і пачаў навучаць іх многа.
35 I, як прайшло шмат часу, вучні Яго прыйшлі да Яго ды кажуць: ме́сца тут пустыннае, а час ужо позны.
36 Пусьці іх, каб, пайшоўшы ў вакалі́чныя вёскі й сёлы, купілі сабе́ хле́ба, бо ня маюць чаго е́сьці.
37 Ён жа адказваючы сказаў ім: вы дайце ім е́сьці. I сказалі Яму: хіба нам пайсьці купіць хле́ба дынараў на дзьвесьце й даць ім е́сьці?
38 Але Ён спытаўся ў іх: колькі ў вас хлябоў? Пайдзе́це й паглядзе́це. Яны, даве́даўшыся, сказалі: пяць хлябоў і дзьве́ рыбы.
39 Тады загадаў ім рассадзіць усіх гурткамі на зялёнай траве́.
40 I пасе́лі радамі па сто ды па пяцьдзесят.
41 I, узяўшы пяць хлябоў і дзьве́ рыбы, паўзіраўшыся на не́ба, багаславі́ў і палама́ў хлябы́ і даў вучням Сваім, каб яны раздалі ім; і дзьве́ рыбы падзяліў усім.
42 I е́лі ўсе́ і нае́ліся.
43 I набралі кускоў хле́ба дванаццаць поўных карабо́ў і аста́ткаў ад рыбы.
44 А было е́ўшых хле́б каля пяцёх тысячаў людзе́й.
45 I зараз прымусіў вучняў сваіх увайсьці ў чо́вен ды плыці напе́рад на той бе́раг да Віфсаіды, пакуль Ён распусьціць народ.
46 I, распусыдіўшы іх, найшоў на гару памаліцца.
47 I, як настаў ве́чар, чо́вен быў пасярэдзіне мора, а Ён адзін на зямлі.
48 I ўбачыў, як ім цяжка плыці, бо ве́цер быў супраціўны; дык каля чацьве́ртай старожы ўначы йдзе́ да іх, ступа́ючы па моры; і хаце́ў абмінуць іх.
49 Яны-ж, угле́дзіўшы Яго ідучы́ па моры, падумалі, што гэта здань, ды загаласілі.
50 Бо ўсе́ бачылі Яго і спалохаліся. Дык ураз жа прамовіў да іх і сказаў ім: схамяне́цеся: гэта Я, ня бойцеся!
51 I ўвайшоў да іх у човен; і ве́цер заціх. I яны цераз ме́ру здуме́ліся ў сабе́ і дзівава́ліся.
52 Бо яны не зразуме́лі аб хлябох: бо сэрца іх было скамяне́ўшы.
53 I, пераплыўшы, прыйшлі ў зямлю Генісарэцкую і прысталі да бе́рагу.
54 I, як яны выйшлі з чаўна́, за́раз пазнаўшыя Яго
55 абе́глі ўсю тую вако́ліцу, і пачалі на ложках прынасіць нядужых туды, дзе́, як чулі, быў Ён.
56 I, куды Ён ні прыходзіў у сёлы, у ме́сты і ў вёскі, клалі хворых на плошчах і прасілі Яго, каб ім хоць да краю адзе́жы Яго дакрану́цца. I тыя, што дакрана́ліся да Яго, спасьліся.
1 I сабраліся да Яго фарысэі й некаторыя з кніжнікаў, што прыйшлі з Ерузаліму;
2 і, убачыўшы некаторых з вучняў Яго, як е́лі хле́б нячыстымі (гэта значыць няўмытымі) рукамі, кары́лі іх.
3 Бо фарысэі і ўсе́ Юдэі, трыма́ючыся нака́заў старшых, не ядуць не памыўшы чыста рук;
4 і з торгу, пакуль не памыюцца, не ядуць. Ёсьць і многае іншае, чаго яны, пераняўшы, трымаюцца: мыцьце ча́раў, кубкаў, ме́днага судзьдзя ды ўслонаў.
5 Пасьля пытаюцца ў Яго фарысэі ды кніжнікі: чаму вучні Тваі ня жывуць згодна з наказамі старшых, але нямытымі рукамі ядуць хле́б?
6 Ён жа, адка́зваючы, сказаў ім: добра прарочыў аб вас, крывадушных, Ісая, калі пісаў: людзі гэтыя паважаюць Мяне́ ву́снамі, а сэрца іх далёка ад Мяне́.
7 Але дарма́ пакланяюцца Мне́, навучаючы навук і за́паведзяў чалаве́чых (Ісая 29, 13).
8 Бо вы, пакідаючы прыказаньне Божае, трымаецеся наказу чалаве́чага, мыцьця ча́раў і кубкаў, ды робіце шмат іншага, падобнага да гэтага.
9 I сказаў ім: ці добра, што вы адкідаеце прыказаньне Божае абы спаўняць ваш наказ?
10 Бо Майсе́й сказаў: паважай айца́ твайго і матку тааю: і хто зьневажа́е айца ці матку, няхай сьме́рцяй памрэ (Выхад. 20, 12; 21, 16).
11 А вы кажаце: хто скажа айцу ці матцы: Корван, (гэта ёсьць — Дар), чым бы ад мяне́ карыстаўся,
12 таму дапуска́еце ўжо нічога больш не рабіць для айца́ свайго ці для маткі свае́,
13 адкідаючы слова Божае нака́зам вашым, які вы пастанавілі; ды робіце шмат падобнага да гэтага.
14 I, паклікаўшы ўве́сь народ, кажа да іх: слухайце Мяне́ ўсе́ ды разуме́йце.
15 Няма нічога, што, увахо́дзячы ў чалаве́ка звонку, магло бы зрабіць яго нячыстым; але тое, што выходзіць ад яго, — гэта тое, што робіць нячыстым чалаве́ка;
16 калі хто ма́е вушы чуць, няхай чуе.
17 I калі Ён увайшоў у дом ад народу, вучні Ягоныя спыталіся ў Яго аб прыпо́весьці.
18 I сказаў ім: няўжо́-ж і вы гэткія няця́мкія? Няўжо-ж не разуме́еце, што нішто, увахо́дзячы ў чалаве́ка звонку, ня можа яго зрабіць нячыстым,
19 бо ня ў сэрца ягонае ўваходзіць, але ў жывот, і выходзіць вон, ачышчаючы ўсякую е́жу.
20 Дый сказаў: тое, што выходзе ад чалаве́ка, тое робіць яго нячыстым.
21 Бо з нутра́, з сэрца чалаве́чага выходзяць благія думкі, распуста, блуд, душагубства,
22 крадзе́жы, прагаві́тасьць, злосьць, здра́да, бязглуздасьць, ліхое вока, хула́, па́ха, дурнота.
23 Усё тое благое з нутра́ выходзіць і робіць нячыстым чалаве́ка.
24 I, устаўшы, пайшоў адтуль на ўзьме́жкі Тырскія й Сідонскія; і, увайшоўшы ў дом, не хаце́ў, каб хто даве́даўся; ды ўтаіцца ня здо́леў,
25 бо жанчына, дачка́ якое ме́ла ў сабе́ нячыстага духа, пачуўшы аб Ім, прыйшоўшы ўпала да ног Ягоных;
26 а жанчына тая была пага́нка, родам Сірафінікіянка; і прасіла ў Яго, каб вы́гнаў нячыстага духа з дачкі́ яе́.
27 Але Ісус сказаў ёй: дай пе́рш насы́ціцца дзе́цям, бо ня гожа ўзяць хле́б у дзяце́й і кінуць сабакам.
28 Яна ж адказала Яму і сказала: так, Госпадзе; але й сабакі пад сталом ядуць крошкі ад дзяце́й.
29 I сказаў ёй дзеля гэтага слова: ідзі! злы дух выйшаў з дачкі́ твае́.
30 I, прыйшоўшы ў свой дом, яна знайшла, што злы дух вы́йшаў, і дачка́ ляжыць на ложку.
31 I, ізноў вы́йшаўшы з зяме́ль Тырскіх і Сідонскіх, пайшоў да мора Галіле́йскага, пасярод Дзесяцігра́дзьдзя.
32 I прывялі да Яго глуханямо́га ды прасілі Яго ўзлажыць на яго руку.
33 I, узяўшы яго ад народу, паклаў пальцы Свае́ ў вушы яму і, плюнуўшы, дакрану́ўся да языка яго́нага;
34 і, глянуўшы ў не́ба, уздыхнуў і сказаў яму: Эффафа! што знача: расчыніся!
35 I ўраз жа расчыніліся вушы ягоныя і разьвязаліся путы языка ягонага, і пачаў добра гаварыць.
36 I загадаў ім не казаць нікому. Але колькі ні забараняў ім, яны яшчэ шырэй апавядалі.
37 I тым бале́й дзівіліся ды гаварылі: ўсё добра зрабіў: робіць і глухія каб чулі, і нямыя каб гаварылі.
1 У тыя дні, як сабралося дужа многа народу і ня ме́лі што е́сьці, Ісус, клі́кнуўшы ву́чняў Сваіх, кажа ім:
2 Шкада́ Мне́ народу, што ўжо тры дні са Мною і ня ма́е што́ е́сьці.
3 I, калі пушчу іх дамоў ня е́ўшы, аслабе́юць у дарозе, бо некаторыя з іх прыйшлі здалёку.
4 I вучні Ягоныя адказалі Яму: скуль мог бы хто тут у пустыні накарміць іх хле́бам?
5 I спытаўся ў іх: колькі ў вас хлябоў? Яны сказалі: се́м.
6 І сказаў народу се́сьці на зямлю; і, узяўшы се́м хлябоў ды падзя́каваўшы, паламаў і даў вучням Сваім, каб раздалі; і яны раздалі народу.
7 I ме́лі яны не́калькі рыбак; і, пабагаславіўшы, сказаў раздаць і тыя.
8 I е́лі і насыціліся і набралі астаўшыхся кускоў се́м карабоў.
9 Еўшых жа было каля чатырох тысячаў. I распусьціў іх.
10 I, ураз увайшоўшы ў човен з вучнямі Сваімі, прыйшоў у ме́жы Далмануфскія.
11 І вы́йшлі фарысэі ды пачалі з Ім спрачацца, дамагаючыся ад Яго знако́ў з не́ба, спакуша́ючы Яго.
12 I Ён, уздыхнуўшы ў душы Сваёй, сказаў: на што род гэты дамагаецца знако́ў? Запраўды́ кажу́ вам, ня будзе да́дзены знак роду гэтаму.
13 I, пакінуўшы іх, ізноў увайшоў у човен і паплыў на той бок.
14 I забыліся ўзяць хле́ба, і ня ме́лі з сабою ў чаўне́ хле́ба, апрача аднаго бо́хана.
15 Ён загадаў ім: глядзіце, сьцеражы́цеся кісьлі фарысэйскай і кісьлі Ірадавай.
16 I разважалі між сабою, кажучы: гэта што хле́ба ня маем.
17 I, ве́даючы, Ісус кажа да іх: ці-ж яшчэ ня ця́міце й не разуме́еце? Ці йшчэ скамяне́ўшы ма́еце сэрца вашае?
18 Маючы вочы, ня бачыце? Маючы вушы, ня чуеце? дый не памятаеце?
19 Калі Я пяць хлябо́ў паламаў на пяць тысячаў, колькі поўных карабоў кускоў назьбіралі вы? Кажуць Яму: дванаццаць.
20 А калі се́м для чатырох тысячаў, колькі карабоў назьбіралі вы астаўшыхся кускоў? Сказалі: се́м.
21 I сказаў ім: як жа не разуме́еце?
22 I прыходзе да Віфсаіды; і прыводзяць да Яго сьляпога ды просяць, каб дакрану́цца да яго.
23 I, узяўшы сьляпога за руку, вы́веў яго за сяло і, плюнуўшы яму на вочы, паклаў на яго рукі ды спытаўся, ці што бачыць?
24 I той, зірнуўшы, адказаў: бачу людзе́й, што як дрэвы ходзяць.
25 Потым ізноў палажыў рукі на вочы яму ды зрабіў, каб бачыў. I паздараве́ў ды стаў бачыць усё ясна.
26 I паслаў яго дамоў, сказаўшы: не захо́дзь у сяло́ і не кажы нікому ў сяле́.
27 I пайшоў Ісус з вучнямі Сваімі ў сёлы Кеса́рыі Піліпавай. I дарогаю Ён пытаўся ў вучняў Сваіх, кажучы: за каго лічаць Мяне́ людзі?
28 Яны адказалі: за Іоана Хрысьціцеля; другія-ж за Ільлю, а іншыя — за аднаго з прарокаў.
29 Ён жа кажа ім: а вы за каго лічыце Мяне́? I Пётр адказаў Яму, кажучы: Ты Хрыстос.
30 I загадаў ім, каб нікому не гаварылі аб Ім.
31 I пачаў навучаць іх, што трэба, каб Сын Чалаве́чы многа вы́цярпеў, каб адцура́ліся ад яго старшы́ны і архірэі і кніжнікі, ды каб быў забіты і цераз тры дні ўваскро́с.
32 I гаварыў аб гэтым адкрыта. I Пётр, адклікаўшы Яго, пачаў кары́ць Яго.
33 А Ён, агляну́ўшыся й ба́чучы вучняў Сваіх, забараніў Пятру, сказаўшы: адыдзі ад Мяне́, шатан, бо думаеш не аб Божым, але аб чалаве́чым.
34 I, паклікаўшы народ з вучнямі Сваімі, сказаў ім: хто хочя ісьці за Мною, адракі́ся ад самога сябе́ і вазьмі́ крыж свой ды йдзі сьле́дам за Мною;
35 бо хто хоча душу сваю спасьці́, загу́біць яе́; але хто загу́біць душу сваю за Мяне́ і Эва́нгельле, той спасе́ яе́.
36 Бо што́ за карысьць чалаве́ку, калі-б здабыў уве́сь сьве́т, а душы сваёй шкоду ўчыніў бы?
37 Або што́ дасьць чалаве́к за душу сваю?
38 Бо хто пасаро́міцца Мяне́ і Маіх слоў перед родам гэтым блудным ды грэшным, дык і Сын Чалаве́чы пасаро́міцца яго, як прыйдзе ў славе Айца Свайго з а́нгеламі сьвятымі.
1 I сказаў ім: запраўды́ кажу вам: ёсьць некаторыя сярод тых, што тут стаяць, якія ня і́муць сьме́рці, пакуль ня ўгле́дзяць царства Божага, прыйшоўшага ў сіле.
2 I цераз шэсьць дзён бярэць Ісус Пятра, Якава і Іоана і вядзе́ на гару высокую асобна іх адных, і перамяніўся перад імі.
3 I адзе́ньне Яго зрабі́лася бліскучым ды такім бе́лым, як сьне́г, ды як бялільшчык на зямлі ня можа вы́бяліць.
4 I зьявіўся ім Ільля з Майсе́ем ды вялі гутарку з Ісусам.
5 I на гэта Пётр сказаў Ісусу: Равві! добра нам тут быць; дык зробім тры палаткі: Табе́ адну, Майсе́ю адну і Ільлі адну.
6 Бо ня ве́даў, што сказаць; бо яны перапало́халіся.
7 I паўстала хма́ра, закрыўшая іх, і з хма́ры вы́йшаў голас, які казаў: гэты ёсьць Сын Мой улю́блены, Яго слухайце.
8 I раптам, аглядзе́ўшыся наўкола, нікога больш ня ўбачылі, апрача аднаго Ісуса.
9 Калі-ж яны зыхо́дзілі з гары, загадаў ім нікому не казаць, што́ яны ба́чылі, дакуль Сын Чалаве́чы не ўваскрэсьне.
10 I захавалі гэтае слова, пытаючыся адзін у аднаго, што значыць: уваскрэснуць?
11 I спыталіся ў Яго, кажучы: кніжнікі гавораць, што пе́рш мусіць прыйсьці Ільля?
12 Ён жа адказаў ім: Ільля, прыйшоўшы пе́рш, наладзіць усе́, як і напісана пра Сына Чалаве́чага, каб шматперацярпе́ў і быў пані́жаны.
13 Але кажу́ вам, што і Ільля прыйшоў, і ўчынілі з ім, што хаце́лі, як напісана пра Яго.
14 I, прыйшоўшы да вучняў, угле́дзіў многа народу ля іх, ды кніжнікаў, спрачаючыся з Імі.
15 I, ураз угле́дзіўшы Яго, увесь народ здуме́ўся ды, прыбягаючы, вітаў Яго.
16 I спытаўся Ён у кніжнікаў: аб чым у вас спрэчка з імі?
17 I, адказваючы, адзін із народу сказаў: Вучыцелю! я прывёў да Цябе́ сына майго, які ма́е нямо́га духа:
18 дзе́ ні схопіць яго, кі́дае яго на зямлю, і ён пе́ніцца й скрыгі́ча зубамі сваімі ды пруцяне́е. I казаў я вучням Тваім, каб вы́гналі яго, і ня здо́лелі.
19 Ён жа, адка́зваючы, гавора: о, род няве́рны! Дакуль буду з вамі? Дакуль буду цярпе́ць вас? Прывядзе́це яго да Мяне́!
20 I прывялі яго да Ісуса. I, уба́чыўшы Яго, дух затрос ім, і ён упаў на зямлю ды валяўся, пуска́ючы пе́ну.
21 I спытаўся Ісус у бацькі ягонага: як даўно гэта зрабілася з ім? Той жа адказаў: з дзяцінства;
22 і шмат разоў дух кі́даў яго ў вагонь ды ў ваду, каб загубіць яго; але, калі што можаш, памажы́ нам, зьлітаваўшыся над намі.
23 Ісус сказаў яму: калі можаш ве́рыць, усё магчыма для ве́руючага.
24 I зараз, загаласіўшы, бацька хлопца сказаў праз сьлёзы: Госпадзе! памажы́ майму недаве́рству!
25 Ісус жа, бачучы, што зьбягаецца народ, пагразіў духу нячыстаму, кажучы яму: дух нямы і глухі́! Я прыка́зую табе́: выйдзі з яго ды больш не ўваходзь у яго!
26 I, загаласі́ўшы ды крэпка затро́сшы ім, выйшаў; і зрабіўся, як няжывы, так што многія гаварылі, што паме́р.
27 Але Ісус, узяўшы яго за руку, падняў яго, і е́н устаў.
28 І, як увайшоў у дом, вучні Ягоныя пыталі ся ў Яго насамо́це: чаму мы не маглі выгнаць яго?
29 I сказаў ім: гэты род ніяк ня можа выйсьці, адно толькі ад малітвы ды посту.
30 І, пайшоўшы стуль, праходзілі праз Галіле́ю, і Ён не хаце́ў, каб хто даве́даўся.
31 Бо навучаў Сваіх вучняў і гаварыў ім, што Сын Чалаве́чы вы́даны будзе ў рукі людзе́й, і забюць Яго, і забіты ўваскрэсьне на трэці дзе́нь.
32 Але яны не разуме́лі слоў, а спытацца ў Яго баяліся.
33 I прыйшоў у Капэрнаум; і, як быў у доме, спытаўся ў іх: аб чым дарогаю вы гутарылі між сабою?
34 Яны-ж маўчалі, бо дарогаю разважалі між сабою, хто большы.
35 I, се́ўшы, паклікаў дванаццацёх і сказаў ім: калі хто хоча пе́ршым быці, будзь з усіх апошнім і для ўсіх слугою.
36 I, узяўшы дзіця, паставіў яго сярод іх ды, абняўшы яго, сказаў ім:
37 Хто пры́йме адно з гэтых дзяце́й дзеля Мяне́, той прыйма́е Мяне́, а хто Мяне́ пры́йме, то не Мяне́ прыйма́е, але Паслаўшага Мяне́.
38 I адказаў Яму Іоан, мо́вячы: Настаўнік! мы бачылі чалаве́ка, які Тваім імем выганяе дэманаў, а ня йдзе́ць за намі; дык забаранілі яму, бо ня йдзе́ць за намі.
39 Ісус жа сказаў: не забараня́йце яму, бо няма такога, хто, учыніўшы цуд і́мем Маім, мог бы хутка зьнява́жыць Мяне́.
40 Бо хто ня проці вас, той за вас.
41 I хто напоіць вас каўшо́м вады дзеля Мяне́, затым, што вы Хрыстовыя, запраўды кажу вам: ня страціць нагаро́ды свае́.
42 I хто зьвядзе́ аднаго з малых гэтых, ве́ручых у Мяне́, таму ле́пей было-б, каб паве́сілі яму ка́мень ад жо́рнаў на шы́ю ды кінулі яго ў мора.
43 I калі зводзіць цябе́ рука твая, адсякі яе́: ле́пей табе́ кале́каму ўвайсьці ў жыцьцё, чымся з дзьвюма́ рукамі йсьці ў гее́нну, у вагонь неўгасаючы,
44 дзе́ чэрв іх ня ўмірае, і агонь не ўгасае.
45 I калі нага́ твая зводзіць цябе́, адсякі яе́; ле́пей табе́ ўвайсьці ў жыцьцё кульга́ючы, чымся з дзьвюма́ нагамі быць укі́неным у гее́нну, у вагонь неўгаса́ючы,
46 дзе́ чарвяк іх ня ўмірае, ды агонь не ўгасае.
47 I калі во́ка тваё зводзіць цябе́, вырві яго: ле́пей табе́ з адным вокам увайсьці ў царства Божае, чымся з дзьвюма́ вачы́ма быць укі́неным у гее́нну вагнявую,
48 дзе́ чарвяк іх ня ўмірае, ды агонь не ўгасае.
49 Бо кожны агнём асоліцца, а ўсякая ахвяра соляй асоліцца.
50 Соль добрая; але, калі соль зробіцца несало́най, чым яе́ паправіце? Ме́йце ў сабе́ соль і мір ме́йце між сабою.
1 I згэтуль, устаўшы, прыходзіць у ме́жы Юдэйскія за Іорданам. і зноў зьбіраецца да Яго народ, і па звычаю свайму Ён ізноў навучаў іх.
2 I, падыйшоўшы, фарысэі спыталіся, спакуша́ючы Яго: ці можна мужу кінуць жонку сваю?
3 Ён жа, адка́зваючы, сказаў ім: што запаве́даў вам Майсе́й?
4 Яны-ж сказалі: Майсе́й дазволіў пісаць разводны ліст і разлучацца.
5 I, адка́зваючы, Ісус сказаў: дзеля жо́рсткасьці сэрца вашага напісаў ён вам гэтую за́паведзь.
6 Бо на пачатку тварэньня Бог стварыў іх мужчынай і жанчынай (Быт. 1, 27).
7 Дзеля гэтага пакіне чалаве́к айца свайго ды матку
8 і прыго́рнецца да жонкі сваёй, і ў двох будуць адно це́ла (Быт. 2, 24), дык іх ужо ня двое, але адно це́ла.
9 Вось жа, што Бог злучыў, чалаве́к няхай не разлучае.
10 А дома вучні Яго ізноў спыталіся аб тым жа.
11 I сказаў ім: хто пакіне жонку сваю ды ажэніцца з другою, той блудзіць з ёю;
12 і калі жонка разлу́чыцца з мужам сваім ды вы́йдзе за другога, — блудзіць.
13 Прыносілі да Яго дзе́так, каб Ён дакрану́ўся да іх: вучні-ж ня пускалі тых, што прыносілі.
14 Убачыўшы-ж гэтае, Ісус загне́ваўся ды сказаў ім: дайце дзе́ткам ісьці да Мяне́ і не забараня́йце ім, бо гэткіх ёсьць царства Божае.
15 Запраўды́ кажу́ вам: хто ня пры́йме царства Божага, як дзіця, той ня ўвойдзе ў Яго.
16 I, абняўшы іх, усклаў на іх рукі і багаславіў іх.
17 I, калі выходзіў у дарогу, падбе́г не́хта, упаў перад Ім на кале́ні і спытаўся ў Яго: Настаўніку добры! што мне́ рабіць, каб унасьле́даваць жыцьцё ве́чнае?
18 Ісус жа сказаў яму: што заве́ш Мяне́ добрым? Ніхто ня добры, толькі адзін Бог.
19 Ве́даеш за́паведзі: ня блудзі́; не забіва́й: не крадзі́; ня сьве́дчы крыва; ня кры́ўдзь; паважа́й бацькоў тваіх. (Выхад 20, 12—17).
20 Той жа, адка́зваючы, сказаў Яму: Настаўнік, усяго гэтага пілнаваўся я змалку дзён сваіх.
21 Ісус жа, глянуўшы на яго, упадабаў яго і сказаў яму: аднаго табе́ не хапа́е: пайдзі, усё, што ма́еш, прада́й ды раздай убогім, і будзеш ме́ць скарб на не́бе; і прыходзь, ідзі за Мною. узяўшы крыж.
22 Той жа, зьбянтэжаны гэтым словам, адыйшоўся засмучо́ны, бо ме́ў вялікую мае́масьць.
23 I, паглядзе́ўшы наўкола, Ісус кажа вучням Сваім: як цяжка багатым увайсьці ў царства Божае.
24 Вучні здуме́ліся ад слоў Яго. Але Ісус ізноў сказаў ім у адказ: дзе́ці! як цяжка ўвайсьці ў царства Божае тым, хто ўскладае надзе́ю на багацьце.
25 Зручне́й вярблюду прайсьці праз го́лчынае ву́ха, чымся багатаму ўвайсьці ў царства Божае.
26 Яны-ж бале́й зьдзівіліся ды гаварылі між сабою: Хто-ж можа спасьціся?
27 Ісус, паўзіраўшыся на іх, кажа: у людзе́й гэта нёмагчыма, але ня ў Бога; бо ў Бога ўсё магчыма.
28 I пачаў Пётр гаварыць Яму: вось мы пакінулі ўсё і пайшлі за Табою.
29 Ісус жа, адка́зваючы, сказаў: запраўды́ кажу́ вам: няма́ нікога, хто пакінуў бы дом, ці братоў, ці сёстраў, ці бацькоў, ці дзяце́й, ці зе́млі дзеля Мяне́ і Эва́нгельля.
30 і не атрымаў бы цяпе́р, у гэты час, сярод перасьле́даваньня ў сто разоў бале́й дамоў, і братоў, і сёстраў, і бацькоў, і ма́так, і дзяце́й, і зе́мляў, а ў будучыне — жыцьця ве́чнага;
31 бо многія пе́ршыя будуць апошнімі, а апошнія пе́ршымі.
32 Калі яны былі ў дарозе, ідучы ў Ерузалім, Ісус ішоў напе́радзе іх, а яны жа́халіся і, ідучы за Ім, былі ў страху. I, узяўшы ізноў дванаццацёх, пачаў ім гаварыць аб тым, што з Ім ма́е стацца.
33 Вось, мы ўваходзім у Ерузалім, і Сын Чалаве́чы будзе выданы архірэям і кніжнікам, і засудзяць Яго на сьме́рць і выдадуць Яго паганам;
34 і назьдзе́куюцца над Ім, і будуць біць Яго і плява́ць на Яго, ды забюць Яго; і на трэці дзе́нь уваскрэсьне.
35 Тады падыйшлі́ да Яго Якаў і Іоан, сыны́ Завядзе́явы, ды сказалі: Вучыцель! мы хочам, каб Ты зрабіў нам, чаго папросім.
36 Ён жа сказаў ім: што хочаце, каб Я зрабіў вам?
37 Яны-ж сказалі Яму: дай нам се́сьці ля Цябе́, аднаму з правага боку, а другому з ле́вага, у славе Тваёй.
38 Але Ісус сказаў ім: ня ве́даеце, чаго просіце; ці-ж мо́жаце піць ча́ру, якую п’ю Я, і хрысьці́цца хрышчэньнем, якім Я хрышчу́ся?
39 Яны адказалі: можам. Ісус жа сказаў ім: ча́ру, якую пю Я, піць будзеце;
40 але се́сьці ў Мяне́ з правага боку і з ле́вага — ня Мне́ дава́ць, але каму прыгато́вана.
41 I, пачуўшы, дзе́сяць пачалі злава́ць на Якава і Іоана.
42 Ісус, прыклікаўшы іх, сказаў ім: ве́даеце, што тыя, што лічацца князямі народаў, пануюць над народамі; і вялікія валадаюць імі;
43 у вас жа хай будзе ня гэтак: але хто хоча стацца вялікшым між вамі, няхай будзе вам служкаю,
44 і хто хоча ста́цца пе́ршым між вамі, хай будзе слугою ўсіх.
45 Бо і Сын Чалаве́чы прыйшоў не́ каб Яму служылі, але каб паслужы́ць і аддаць душу Сваю на выкупле́ньне многіх.
46 I прыходзяць у Ерыхон. I, калі Ён выходзіў з Ерыхону з вучнямі Сваімі і множствам народу, сьляпы Варціме́й, сын Ціме́яў, сядзе́ў ля дарогі, жабру́ючы.
47 I, пачуўшы, што гэта Ісус Назарэй, ён пачаў крычэць і казаць: Ісу́се, сыне Давідаў! зьмілуйся нада мною!
48 I многія свары́ліся на яго, каб замоўк, але ён яшчэ больш стаў крычэць: Сын Давідаў! зьмілуйся нада мною!
49 I Ісус, затрымаўшыся, сказаў паклікаць яго. I клічуць сьляпога і кажуць яму: ня бойся, уставай, кліча цябе́.
50 Ён жа, скінуўшы з сябе́ вопратку, устаў і прыйшоў да Ісуса.
51 I, адка́зваючы яму, Ісус сказаў: што хочаш зрабіць табе́? Сьляпы́ сказаў Яму: Настаўнік, каб мне́ ізноў відзець.
52 Ісус жа сказаў яму: ідзі, ве́ра твая зба́віла цябе́. I ён за́раз пачаў відзець і пайшоў за Ісусам па дарозе.
1 I, калі падыйшлі да Ерузаліму, да Віфагіі і Віфані, да гары Аліўнай, Ісус пасылае двух вучняў Сваіх
2 і кажа ім: пайдзе́це ў сяло, што перад вамі; увахо́дзячы да яго, за́раз знойдзеце прывязанае асьля́тка, на якога ніхто з людзе́й не сяда́ў; адвязаўшы яго, прывядзе́це.
3 I калі хто скажа вам: што вы гэта робіце? адказвайце, што ён партэбны Госпаду: і за́раз пашле́ яго сюды.
4 Яны пайшлі і знайшлі асьля́тка, прывя́занае ля варот на вуліцы, і адвязалі яго.
5 I некаторыя, што тамака стаялі, гаварылі ім: што робіце? На што́ асьля́тка адвя́зваеце?
6 Яны адказалі ім, як загадаў Ісус; і тыя пусьцілі іх.
7 I прывялі асьля́тка да Ісуса і паклалі на яго свае́ вопраткі, і Ён се́ў на яго.
8 I многія пасьцілалі адзе́жу сваю на дарозе, а іншыя рэзалі ве́цьце з дрэваў і ўсьцілалі ім дарогу.
9 I тыя, што йшлі перад і за Ім, крычалі, мовячы: Осанна! Багасла́ўлены, што йдзе́ ў імя Госпада!
10 Багасла́ўлена царства айца нашага Давіда, якое йдзе́ ў імя Госпада! Осанна на вышыні́!
11 I ўвайшоў Ісус у Ерузалім і ў сьвятыню; і, аглядзе́ўшы ўсё, выйшаў у Віфанію з дванаццацьма, бо час ужо быў позны.
12 I наза́ўтрае, як выйшлі яны з Віфаніі, захаце́ў Ён е́сьці.
13 I, угле́дзіўшы здалёк смакоўніцу, пакры́тую лісьцём, пайшоў, ці ня знойдзе на ёй што-не́будзь; але, падыйшоўшы да яе́, нічога не знайшоў, апрача лісьця́, бо ня час быў на смоквы.
14 I, прамовіўшы, сказаў да яе́ Ісус: Няхай ніхто з цябе́ да ве́ку ня е́сьць плоду! I чулі гэтае вучні Ягоныя.
15 I прыйшлі ў Ерузалім. I Ісус, увайшоўшы ў царкву́, пачаў выганяць купляўшых і прадаваўшых у царкве́; і папераваро́чваў сталы́ мяня́льнікаў і ўсло́ны прадаўцоў галубоў;
16 і не дазволіў, каб хто праз царкву́ насіў хоць якое судзьдзё.
17 I навучаў, кажучы: ці-ж не напісана: дом Мой домам малітвы ўсімі народамі будзе назва́ны, а вы зрабілі яго прытонам разбойнікаў (Ісая 56, 7, Ерам. 7, 11).
18 I пачу́лі гэтае кніжнікі ды архірэі і шукалі, як загубіць Яго, бо бая́ліся Яго, што ўве́сь народ дзівіўся з навукі Ягонае.
19 І, як зрабілася позна, Ён выйшаў з ме́ста.
20 I раніцай, праходзячы міма, уба́чылі смакоўніцу, засохшы да караня́.
21 І, успо́мніўшы, Пётр кажа Яму: Равві! глядзі, смакоўніца, якую Ты пракля́ў, засохла.
22 I, адказваючы, Ісус кажа ім:
23 Ме́йце ве́ру Божую. Бо запраўды кажу́ вам: калі хто скажа гарэ гэтай: узьніміся і кінься ў мора, і ня будзе сумлявацца ў сэрцы сваім, але ве́ру ме́ць будзе, ста́нецца так, як гавора, — будзе яму, што-б ні сказаў.
24 Дзеля гэтага й кажу вам: усё, чаго-б вы ні прасілі ў малітве, ве́рце, што даста́неце і будзе вам.
25 I калі стаіцё на малітве, даруйце, калі што ма́еце на каго, каб і Аце́ц ваш, што ў нябёсах, дараваў вам грахі́ вашыя.
26 Калі-ж вы не даруеце, то і Аце́ц ваш, што ў нябёсах, не даруе вам грахо́ў вашых.
27 I прыходзяць ізноў у Ерузалім. I, калі Ён хадзіў у царкве́, падыйшлі да Яго архірэі і кніжнікі ды старшы́ны
28 і спыталіся ў Яго: якою ўлада́ю Ты гэтае робіш, і хто даў Табе́ ўладу рабіць гэтае?
29 Ісус жа адказаў ім, мовячы: спытаюся і Я ў вас адно слова: адкажэце Мне́, тады і Я скажу вам, якою ўладаю гэтае ро́блю.
30 Хрышчэньне Іоанава з не́ба было, ці ад людзе́й? Адказвайце Мне́.
31 Яны-ж разважалі між сабою: калі скажам: з не́ба, то Ён скажа: чаму-ж вы не паве́рылі яму?
32 А сказаць: ад людзе́й — баяліся народу, бо ўсе́ лічылі Іоана, што запраўды быў прарок.
33 I сказалі ў адказ Ісусу: ня ве́даем. Тады Ісус адказаў ім: і Я не скажу вам, якою ўладаю гэтае ро́блю.
1 I пачаў гаварыць да іх прыпо́весьцямі: чалаве́к насадзіў вінаграднік, абгарадзіў яго і вы́капаў сток, ды пабудаваў ве́жу і аддаў вінагра́дарам, ды пае́хаў.
2 I пасла́ў у свой час да вінагра́дараў слугу́ ўзяць пладоў з вінаградніку.
3 Яны-ж схапілі яго, зьбілі дый адаслалі ні з чым.
4 I ізноў паслаў да іх другога слугу́; і таму, кідаючы каме́ньні, разьбілі галаву і адаслалі, зьнява́жыўшы.
5 I ізноў новага паслаў; дый таго забілі, і шмат іншых, адных б’ючы, другіх забіваючы.
6 Маючы-ж яшчэ аднаго сына, лю́бага яму, паслаў і яго да іх накане́ц, кажучы: паўстыдаюцца сына майго.
7 Але гэныя вінаградары сказалі паміж сабою: гэта наступнік; давайце, заб’е́м яго, і спадчына будзе наша.
8 I, схапіўшы яго, забілі й выкінулі з вінагра́дніку.
9 Што-ж зробіць гаспадар вінаградніку? Пры́йдзе і заб’е́ць вінагра́дараў і аддасьць вінаграднік другім.
10 Няўжо-ж вы ня чыталі гэтага пісаньня: ка́мень, што адкінулі будаўнічыя, стаўся галавою кута́;
11 ад Госпада ста́лася гэтае і дзіўна ў нашых вачох? (Псал. 117, 22—23).
12 I маніліся схапіць Яго, ды баяліся народу; бо ве́далі, што гэтую прыпо́весьць сказаў да іх; і, пакінуўшы Яго, адыйшліся.
13 I пасылаюць да Яго некаторых з фарысэяў і ірадзіянаў, каб улавіць Яго на слове.
14 Тыя-ж, прыйшоўшы, кажуць Яму: Настаўніку! мы ве́даем, што ты справядлівы і не дагаджа́еш нікому: бо ня ўзіраешся на аблічча людзе́й, а папра́ўдзе шлях Божы пака́зуеш. Ці гожа даваць падатак ке́сару, ці не́? Даваць нам, ці не даваць?
15 Ён жа, ве́даючы крывадушнасьць іх, сказаў ім: што́ Мяне́ спакуша́еце? Прынясе́це Мне́ дына́р, каб Я пабачыў.
16 Яны прыне́сьлі. I кажа ім: Чые́ гэта аблічча і надпіс? Яны адказалі: ке́саравы.
17 I, адказваючы, Ісус сказаў ім: аддайце ке́сарава ке́сару, а Божае Богу. I дзіваваліся з Яго.
18 Потым прыйшлі да Яго садуке́і, якія кажуць, што няма ўваскрасе́ньня ўме́ршых, і пыталіся ў Яго, кажучы:
19 Вучыцель! Майсе́й напісаў нам: калі ў каго памрэ брат і пакіне жонку, а дзяце́й не пакіне, — каб брат яго ўзяў жонку ягоную і ўваскрасіў се́мя брату свайму. (Другазак. 25, 5)
20 Вось жа было се́м братоў: пе́ршы ўзяў жонку і, паміраючы, не пакінуў сяме́ньня.
21 I другі ўзяў яе́ і памёр, не пакінуўшы сяме́ньня; і трэці гэтак сама.
22 Бралі яе́ сямёра і не пакідалі сяме́ньня. Пасьля ўсіх паме́рла й жана́.
23 Дык у час уваскрасе́ньня, калі яны ўваскроснуць, якога з іх будзе яна жаною? Бо сямёра мелі яе́ за жану́.
24 Ісус жа, адказваючы, сказаў ім: ці не дзеля таго вы блудзіце, што ня ве́даеце пісаньняў, ні сілы Божай?
25 Бо, калі ўваскроснуць із мёртвых, тады ня будуць жаніцца, ні замуж выхадзі́ць, але будуць як а́нгелы, што ў нябёсах.
26 А аб умёршых, што яны ўваскро́снуць, ці-ж вы ня чыталі ў кнізе Майсе́я, як Бог ля купіны сказаў яму: Я Бог Аўраама, і Бог Ізаака, і Бог Якава. (Выхад 3, 6).
27 Ня ёсьць Бог умёршых, але Бог жывых. Дык вы крэпка мыляецеся.
28 I кніжнік адзін, падыйшоўшы і пачуўшы спрэчкі іх, бачучы, што добра ім адказаў, спытаўся ў Яго: якая пе́ршая з усіх за́паведзяў?
29 Ісус жа адказаў яму: пе́ршая з усіх за́паведзяў: Слухай, Ізраіль! Госпад Бог наш ёсьць Госпад адзіны;
30 і: любі Госпада Бога твайго ўсім сэрцам тваім, і ўсёю душою тваёю, і ўсім розумам тваім, і ўсёю моцаю тваёю, — вось пе́ршая за́паведзь (Другазак. 6, 4—5).
31 I другая падобная да яе́: любі бліжняга твайго, як самога сябе́. I няма́шака іншага вялікшага прыказа́ньня (Левіт 19, 18).
32 I сказаў яму кніжнік: добра, Вучыцель! Ты сказаў праўду, што адзін ёсьць Бог, і няма іншага апрача Яго;
33 і любі́ць Яго ўсім сэрцам, усім розумам і ўсёю душою і ўсёю сілаю і любі́ць бліжняга, як самога сябе́, больш за ўсе́ агнявыя жэртвы й ахвяры.
34 I Ісус, бачучы, што той разумна адказвае, сказаў яму: недалёка ты ад царства Божага. I ніхто ўжо ня сьме́ў задаваць Яму пытаньні.
35 I, азваўшыся, казаў Ісус, навучаючы ў царкве́: Як кажуць кніжнікі: што Хрыстос ёсьць сын Давідаў?
36 Бо сам Давід сказаў Духам Сьвятым: сказаў Госпад Госпаду майму: сядзі направа ад Мяне́, дакуль палажу ворагаў Тваіх за падножжа ног Тваіх. (Псал. 109, 1).
37 Гэтак, сам Давід называе Яго Госпадам; дык як жа Ён сын яго? I множства народу з ахвотаю слу́хала Яго.
38 I гаварыў ім у навуцы Сваёй: Сьцеражыцеся кніжнікаў, што любяць хадзіць у даўгі́х во́пратках, ды вітаньні на торжышчах,
39 і пе́ршыя лавы ў школах, і пе́ршыя ме́сцы на банке́тах;
40 тыя, што зьяда́юць хаты ўдоў і дзеля во́ка доўга моляцца, тыя дастануць цяжэйшую ка́ру.
41 I, се́ўшы ля скарбні́цы, глядзе́ў Ісус, як народ кі́дае медзякі́ ў скарбніцу. I многа заможных кідалі шмат.
42 I адна бе́дная ўдава, прыйшоўшы, кінула дзьве́ ле́пты або грош.
43 I, паклікаўшы вучняў сваіх, Ісус сказаў ім: запраўды кажу́ вам, што гэтая бе́дная ўдава палажыла больш за ўсіх, што клалі ў скарбніцу.
44 Бо ўсе́ клалі з лішкаў сваіх, а яна з недастатку свайго палажыла ўсё, што ме́ла, уве́сь пражы́так свой.
1 І, калі выходзіў Ён з царквы́, кажа Яму адзін із вучняў Ягоных: Вучыцель! паглядзі, якія каме́ньні і якія будынкі!
2 I, адказваючы, сказаў яму Ісус: бачыш гэтыя аграмадныя будыніны! Не астане́цца ка́мень на ка́мені, які-б ня збурылі.
3 I калі Ён сядзе́ў на гары́ Аліўнай насупраць царквы, пыталіся ў Яго насамо́це Пётр і Якаў і Іоан і Андрэй:
4 скажы нам, калі гэтае будзе, і які знак, калі ўсяму гэтаму ма́е быць кане́ц?
5 I ў адказ ім Ісус пачаў гаварыць: сьцеражыцеся, каб хто ня зьве́у вас,
6 бо шмат пры́йдзе пад Маім імем і будуць гаварыць, што гэта Я, і многіх зьвядуць.
7 Калі-ж пачуеце пра войны ды чуткі аб войнах, ня трывожцеся: гэта мусіць стацца; але гэта яшчэ не кане́ц.
8 Бо паўстане народ на народ і царства на царства, і будзе месцамі трасе́ньне зямлі, і будзе голад і безгалоўе. Гэта — пачатак злы́бедаў.
9 Сьцеражы́цеся-ж і вы самі: бо будуць вас аддаваць пад суд і біць вас у школах, і будзеце пастаўлены перад ваяводамі ды цара́мі за Мяне́, каб сьве́дчылі ім.
10 I пе́рш усім народам мусіць быць абве́шчана Эва́нгельле.
11 Калі-ж павядуць вас, каб выдаць, не клапо́цьцеся напе́рад, што́ вам гаварыць, і не абдумывайце, а што да́дзена вам будзе ў той час, тое й гавары́це, бо ня вы будзеце гаварыць, але Дух Сьвяты.
12 I выдасьць брат брата на сьме́рць, і бацька сына, і паўстануць дзе́ці на бацькоў сваіх і забіваць іх будуць.
13 I будуць ненавідзець вас усе́ за імя Маё, а хто выцярпіць да канца́, той спасе́цца.
14 Калі-ж угле́дзіце агіду спусташэньня, аб чым казаў Даніла прарок, паўстаўшуго, дзе́ ня сьле́д (хто чытае, разуме́й), тады, хто будзе ў Юдэі, хай бягуць на горы.
15 А хто на страсе́, хай ня зла́зе ў хату і ня йдзе́ браць што-не́будзь з дому свайго.
16 I хто ў полі, хай не варо́чаецца наза́д узяць адзе́жу сваю.
17 Гора-ж цяжа́рным і ко́рмячым у тыя дні!
18 Мале́цеся-ж, каб не давялося ўцякаць вам зімою.
19 Бо будзе ў тыя дні туга́, якое ня бывала ад пачатку стварэньня, што стварыў Бог, ажно дагэтуль, дый ня будзе.
20 I калі-б Госпад не скараці́ў дзён гэных, то не спаслося-б ніво́днае це́ла, але дзеля выбраных, якіх Ён выбраў, скараці́ў гэныя дні.
21 I калі хто вам тады скажа: вось тут Хрыстос, ці: вось там, — ня ве́рце.
22 Бо паўстануць лжэхрысты́ і лжэпраро́кі і дадуць знаме́ньні і цу́ды, каб зьвясьці, калі магчыма, і выбраных.
23 Вы-ж глядзіце: вось Я ўсё вам сказаў напе́рад.
24 Але ў тыя дні, пасьля тугі́ гэнае, сонца зьме́ркне, і ме́сяц ня дасьць сьвятла́ свайго.
25 I зоркі будуць па́даць з не́ба, і сілы, што на нябёсах, пару́ханы будуць.
26 I тады ўгле́дзяць Сына Чалаве́чага, ідучы́ на хмарах з сілаю вялікаю і славаю.
27 I пашле́ Ён тады Ангелаў Сваіх і зьбярэ выбраных Сваіх ад чатырох вятро́ў, ад краю зямлі да краю не́ба.
28 Ад смако́ўніцы вазьме́це прыклад: калі гальлё яе́ ўжо мякчэе і пускае лісьцё, то ве́дайце, што блізка ле́та.
29 Гэтак і вы: як угле́дзіце, што гэта збыва́ецца, ве́дайце, што блізка, ля дзьвярэй.
30 Запраўды кажу́ вам: ня счэзьне род гэты, як усё гэтае ста́нецца.
31 Не́ба й зямля пяро́йдзе, а словы Мае́ не пяро́йдуць.
32 А аб дні тым ніхто ня ве́дае: ні а́нгелы, што на не́бе, ні Сын, а толькі Аце́ц.
33 Глядзіце, ня сьпіце ды маліцеся, бо ня ве́даеце, калі прыдзе час.
34 Як чалаве́к, што, выяжджа́ючы, пакінуў дом свой, даў слугам сваім уладу і кожнаму сваю работу, ды загадаў вартаўніку ля варот ня спаць.
35 Дык ня сьпіце-ж вы, бо ня ве́даеце, калі прыйдзе гаспада́р дому: уве́чары, ці апо́ўначы, ці пры пе́ўнях, ці нара́ніцы;
36 каб, прыйшоўшы неўспадзе́ўкі, не знайшоў вас сплючы́.
37 А што вам кажу, кажу ўсім: ня сьпіце.
1 За два дні была Пасха і сьвята праснакоў; і шукалі архірэі і кнімшікі, як узяць Яго хітрасьцяй ды забіць.
2 Але казалі: толькі ня ў сьвята, каб ня было разрухі ў народзе.
3 І, як быў Ён у Віфаніі, у доме Сымона пракажо́нага, ды спачываў за сталом, — прыйшла жанчына з аляба́стравым збанко́м міра нардо́вага, чыстага й дарагога, ды, разьбіўшы судзіну, паліла Яму галаву.
4 I былі некаторыя, што гне́валіся ў сабе́ і гаварылі: на што гэты глум міра?
5 Бо-ж можна было-б прадаць яго больш, як за трыста дынараў, ды раздаць бе́дным. I наракалі на яе́.
6 Але Ісус сказаў: пакіньце яе́: на што́ ёй робіце пры́красьць? Яна добрае дзе́ла зрабіла для Мяне́.
7 Бо ўбогіх заўсе́ды ма́еце з сабою і можаце ім рабіць дабро, калі захо́чаце, а Мяне́ ма́еце не заўсёды.
8 Яна, што магла, зрабіла: наўпе́рад пама́зала це́ла Маё для пахава́ньня.
9 Запраўды́ кажу́ вам: дзе́ толькі будзе абве́шчана Эвангельле гэтае па ўсім сьве́це, дык і аб тым, што зрабіла яна, ска́зана будзе ў памяць аб ёй.
10 А Юда Іскарыёт, адзін з дванаццацёх, пайшоў да архірэяў, каб прада́ць Яго ім.
11 Яны-ж, пачуўшы, узрадаваліся і абяцалі даць яму грошы. I ён шукаў, як у адпаве́дную часі́ну прада́ць Яго.
12 I ў пе́ршы дзе́нь праснакоў, калі рэзалі ягнё на Пасху, кажуць Яму вучні Ягоныя: дзе́ хочаш, каб мы пайшлі прыгатавалі Табе́ е́сьці пасху?
13 I пасылае двух з вучняў Сваіх і кажа ім: Ідзе́це да ме́ста; і сустрэнецца вам чалаве́к, нясучы́ гляк з вадою; ідзе́це за ім.
14 I куды ён увойдзе, скажэце гаспадару́ тае́ хаты: Вучыцель пыта́ецца: дзе́ сьвятліца, у якой спажыва́ціму пасху з вучнямі Маімі?
15 I ён пакажа вам пакой вялікі, засланы, гатовы; там прыгатуйце нам.
16 I пайшлі вучні Ягоныя і прыйшлі да ме́ста і знайшлі, як сказаў ім; і прыгатавалі пасху.
17 I, калі настаў ве́чар, Ён прыходзіць з дванаццацьма.
18 I, як сядзе́лі яны за сталом ды е́лі, Ісус сказаў: запраўды́ кажу́ вам: адзін з вас, што е́сьць са Мною, прада́сьць Мяне́.
19 Яны-ж пачалі сумава́ць ды адзін праз аднаго казаці да Яго: ці ня я? I другі: ці ня я?
20 Ён жа, адка́зваючы, сказаў ім: адзін з дванаццацёх, што мача́е са Мною ў місе.
21 Бо Сын Чалаве́чы йдзе́, як напісана аб Ім; але го́ра таму чалаве́ку, праз якога прада́дзены будзе Сын Чалаве́чы. Ляпе́й было-б яму, калі-б чалаве́к гэны не радзіўся.
22 I, калі яны е́лі, ІСус, узяўшы хле́б, багаславіў яго ды, паламаўшы, даў ім і сказаў: вазьме́це, е́шце; гэта ёсьць це́ла Маё.
23 I, узяўшы ча́ру й аддаўшы хвалу, падаў ім: і пілі яе́ ўсе́.
24 I сказаў ім: гэта ёсьць кроў Мая новага запаве́ту, што за многіх праліваецца.
25 Запраўды́ кажу́ вам: ніколі ўжо ня буду піць ад пло́ду вінаграднага ажно до таго дня, калі піць буду новае віно ў царстве Божым.
26 I, запяяўшы, пайшлі на гару Аліўную.
27 I кажа ім Ісус: усе́ вы спаку́шаны будзеце ў гэту ноч за Мяне́; бо напісана: ўда́ру пастуха, і рассыплюцца аве́чкі (Захар. 13, 7).
28 Але, як уваскросну, апярэджу вас у Галіле́і.
29 Пётр жа сказаў Яму: хай усе́ спаку́сяцца, але ня я.
30 I кажа яму Ісус: запраўды́ кажу́ табе́, што ты сяньня, у гэтую самую ноч, пе́рш, чым пе́вень двойчы прапяе́, тры разы адрачэшся ад Мяне́.
31 Але той яшчэ больш казаў: хаця-б мне́ трэба было паме́рці разам з Табою, не адракуся ад Цябе́. Гэтак сама гаварылі і ўсе́.
32 I прыйшлі ў сяло, званае Гефсіманія, і сказаў вучням Сваім: пасядзе́це тут, пакуль памалюся.
33 I бярэ з сабою Пятра, Якава ды Іоана; і найшоў жах дый туга́ на. Яго.
34 I кажа ім: су́мная душа́ мая ажно да сьме́рці; пабудзьце гэтта і ня сьпіце.
35 I, адыйшоўшыся трохі, упаў на зямлю і маліўся, каб, калі магчыма, абмінула Яго гэтая гадзіна;
36 і гаварыў: Авва, Ойча! усё магчыма для Цябе́, пранясі́ ча́ру гэтую міма Мяне́; ды ня тое, чаго Я хачу, а чаго Ты.
37 I варо́чаецца і знаходзіць іх сплючы́, дый кажа Пятру: Сымоне! Ты сьпіш? Ня мог ты аднае́ гадзіны ня спаць?
38 Ня сьпіце й маліцеся, каб не папа́сьці ў пакусу:бо-ж дух крэпкі, а це́ла слабое.
39 I ізноў, адыйшоўшыся, маліўся, гаворачы тое-ж слова.
40 I, вярнуўшыся, знайшоў іх ізноў сплючы́; бо во́чы ў іх абцяжэлі, і ня ве́далі, што адказваць Яму.
41 I прыходзіць трэці раз і кажа ім: вы ўсё яшчэ сьпіцё і спачываеце? Годзе! Настаў час! Вось прадае́цца Сын Чалаве́чы ў рукі грэшнікаў.
42 Уставайце! Хадзе́м! Вось падыходзіць той, што прадае́ Мяне́.
43 I ўраз жа, як Ён яшчэ гаварыў, прыходзіць Юда, адзін з дванаццацёх, а з ім вялікая грамада з мяча́мі ды кала́мі ад архірэяў і кніжнікаў і старшых.
44 I той, што прадаваў Яго, даў ім знак, сказаўшы: каго я пацалую, Той і ёсьць; бярэце Яго й вядзе́це асьцярожна.
45 I, нрыйшоўшы, за́раз жа падыйшоў да Яго ды кажа: Равві! Равві! і пацалаваў Яго.
46 А яны ўзлажылі рукі свае́ на Яго і ўзялі Яго.
47 Адзін жа із стаяўшых ля Яго, выхапіўшы ме́ч, удэрыў слугу архірэявага ды адсе́к яму вуха.
48 I, азваўшыся, Ісус сказаў ім: быццам на разбойніка выйшлі вы з мяча́мі й кала́мі, каб схапіць Мяне́.
49 Што-дзе́нь быў Я з вамі ў царкве́, навуча́ючы, і вы ня бралі Мяне́; але няхай збудзецца, што напісана.
50 I ўсе́, пакінуўшы Яго, паўцякалі.
51 I пайшоў за Ім адзін дзяцюк, што быў накінуўшы на сябе́ лёгкую тканіну на голае це́ла; і жаўне́ры схапілі Яґо.
52 Але ён, пакінуўшы тканіну, голы ўцёк ад іх.
53 I прывялі Ісуса да архірэя; і сабраліся да яго ўсе́ архірэі і старшы́ны і кніжнікі.
54 Пётр жа здалёк ішоў за Ім ажно ў сярэдзіну на падворак архірэяў; і сядзе́ў з слугамі і грэўся ля вагня.
55 Архірэі-ж і ўве́сь сынэдрыон шукалі сьвядоцтва проці Ісуса, каб аддаць Яго на сьме́рць: і не знаходзілі.
56 Бо шмат хто сьве́дчыў ілжыва проці Яго, але нязгодныя былі між сабою сьвядоцтвы іхнія.
57 І некаторыя, падняўшыся, сьве́дчылі проці Яго ілжыва, кажучы:
58 Мы чулі, як Ён казаў: Я зруйную гэтую царкву́, збудаваную рукамі, і цераз тры дні збудую другую, нерукатворную.
59 Але і іхнія сьвядоцтвы ня зыходзіліся.
60 Тады ўстаў архірэіі́ пасярэдзіне ды спытаўся ў Ісуса: Нічога не адказваеш? Што́ яны проці Цябе́ сьве́дчаць?
61 Але Ён маўчаў і не адказваў нічога. Ізноў архірэй спытаўся ў Яго, кажучы Яму: Ці Ты Хрыстос, Сын Бога Багасла́ўленага?
62 Ісус адказаў: гэта Я; і вы ўбачыце Сына Чалаве́чага, сядзючы́ направа ад сілы й ідучы́ на хмарах нябе́сных.
63 Тады архірэй, разьдзёршы вопраткі свае́, сказаў: на што нам яшчэ сьве́дкі?
64 Вы чулі хулу́? Як вам здае́цца? Тыя-ж усе́ прысудзілі, што варт сьме́рці.
65 I пачалі іншыя плява́ць на Яго і, закрываючы Яму аблічча, біць Яго ды гаварыць Яму: прароч! I слугі білі Яго па шчо́ках.
66 I, калі Пётр быў на дварэ, унізе, прыйшла адна з дяўчатак архірэйскіх
67 і, убачыўшы Пятра, што ён грэецца, прыгле́дзіўшыся да яго, сказала: і ты быў з Ісусам Назаранінам.
68 Але ён адрокся, кажучы: ня ве́даю і не разуме́ю, што гаворыш. I выйшаў на пярэдні падворак; і прапяяў пе́вень.
69 Дзяўчынка-ж, ізноў убачыўшы яго, пачала казаць стаяўшым навакол: гэты із іх.
70 Ён жа ізноў адрокся. I, крыху счакаўшы, стаяўшыя наўкола ізноў пачалі гаварыць Пятру: праўда, што ты із іх: бо ты і галіле́янін, і гутарка твая падобная.
71 А ён пачаў клясьціся ды прысяга́цца: ня ве́даю чалаве́ка гэнага, аб якім гаворыце.
72 Тады другі раз прапяяў пе́вень. I прыпомніў Пётр слова, што сказаў яму Ісус: пе́рш, чым пе́вень двойчы прапяе́, тры разы адрачэшся ад Мяне́. I пачаў плакаць.
1 I ўраз нара́ніцы зрабіўшы нараду, архірэі з старшы́намі ды кніжнікамі і ўве́сь сынэдрыон, зьвязаўшы Ісуса, завялі ды аддалі Пілату.
2 I спытаўся ў Яго Пілат: Ты цар Юдэйскі? Ён жа адказаў яму: ты кажаш.
3 I многа ўзводзілі на Яго архірэі.
4 А Пілат ізноў спытаўся ў Яго: Ты нічога не адказваеш? Глядзі, колькі сьве́дчаць проці Цябе́.
5 Але Ісус і на гэта нічога не адказаў, ажно зьдзівіўся Пілат.
6 На ўсякае-ж сьвята звальняў ён ім аднаго із вязьняў, за якога прасілі.
7 Быў жа ў вязьніцы не́йкі Варавва з сваімі супольнікамі, якія ў часе бунту ўчынілі забойства.
8 I народ, падняўшы крык, пачаў прасіць Пілата, каб зрабіў ім, як заўсёды.
9 Пілат жа адказаў ім, кажучы: хочаце, звольню вам Цара Юдэйскага?
10 Бо ве́даў, што архірэі дзеля за́вісьці вы́далі Яго.
11 Але архірэі падбілі народ на тое, каб звольніў ім ле́пей Варавву.
12 I Пілат, азваўшыся ізноў, сказаў ім: Што-ж хочаце, каб я зрабіў з Тым, каго называеце Царом Юдэйскім?
13 Яны ж ізноў закрычэлі: распні Яго!
14 Пілат жа сказаў: што-ж благое ўчыніў Ён? Але яны яшчэ мацне́й крычалі: распні Яго!
15 Тады Пілат, хо́чучы дагадзіць народу, звольніў ім Варавву, а Ісуса аддаў, пасьля бічаваньня, расьпяць.
16 I жаўне́ры завялі Яго ў панадворак, што заве́цца Прэторыя, і склікалі ўсю роту.
17 I адзе́лі Яго ў пу́рпур і, сплёўшы з це́рняў вянок, узлажылі на Яго.
18 I пачалі вітаць Яго: Радуйся, Цар Юдэйскі!
19 I білі Яго па галаве́ трысьцінай, і плявалі на Яго, і, становячыся на кале́ні, пакланяліся Яму.
20 I, як насьмяяліся з Яго, зьнялі пу́рпур ды адзе́лі Яго ў уласную вопратку, і павялі Яго, каб расьпяць Яго.
21 I прымусілі не́йкага Сымона Кіранэйца, бацьку Аляксандра й Руфа, які йшоў з поля, каб нёс крыж Ягоны.
22 I прывялі Яго на Галгофу, ме́сца, якое называецца Ме́сца Чарапоў.
23 I давалі Яму піць віно з сьмірнаю, але Ён ня ўзяў.
24 I, расьпяўшы Яго, падзялілі вопратку Ягоную, кі́даючы жэрабе, каму што ўзяць.
25 Была трэцяя гадзіна, і расьпялі Яго на крыжу.
26 I быў надпіс віны Ягонае напісаны: Цар Юдэйскі.
27 I з Ім расьпялі двух разбойнікаў, аднаго з правага, а другога з ле́вага боку Яго.
28 I збылося пісаньне, што гаварыла: і да злачы́нцаў залі́чаны (Ісая 53, 12).
29 I праходзячыя міма зьневажалі Яго, ківаючы галавамі сваімі ды кажучы: о, Ты, што цэрквы руйнуеш і ў тры дні адбудоўваеш!
30 Спасі Сябе́ Самога і зыйдзі́ з крыжа!
31 Падобна-ж і архірэі, насьмяхаючыся, гаварылі з кніжнікамі адзін да аднаго: другіх спасаў, Сябе́-ж спасьці ня можа!
32 Хрыстос, Цар Ізраіляў, няхай зыйдзе цяпе́р з крыжа, каб мы бачылі ды паве́рылі! I расьпятыя разам з Ім зьневажалі Яго.
33 I а шостай гадзіне настала це́мра па ўсёй зямлі ажно да дзявятае гадзіны.
34 I а дзявятай гадзіне загаласіў Ісус моцным голасам: Элоі, Элоі! ламма сабахтані! што абазначае: Божа Мой, Божа Мой! на што Ты Мяне́ пакінуў?
35 I некаторыя із стаяўшых наўкола, пачуўшы, казалі: вось Ільлю кліча.
36 Адзін жа, пабе́гшы й набраўшы ў губку воцату ды насадзіўшы яе́ на трысьціну, паіў Яго, кажучы: чакайце! паглядзімо, ці прыйдзе Ільля зьняць Яго?
37 Ісус жа, загаласіўшы моцным голасам, скана́ў.
38 I заслона ў царкве́ разьдзе́рлася надвое ад ве́рху да нізу.
39 Сотнік жа, што стаяў насупраць Яго, угле́дзіўшы, што так загаласіўшы скана́ў, сказаў: запраўды́, чалаве́к гэты быў Сын Божы.
40 Былі тут і жанчыны, што глядзе́лі здалёк; між імі была і Марыя Магдаліна, і Марыя, маці Якава ме́ншага ды Есіі, і Салямэя,
41 якія і тады, як быў у Галіле́і, ішлі за Ім ды служылі Яму; і многа іншых, што прыйшлі з Ім у Ерузалім.
42 I, як ужо настаў вечар, (а была параске́ва, значыць перадсуботнік),
43 прыйшоў Язэп з Арыматэі, выдатны раднік, які й сам ждаў царства Божага, і сьме́ла ўвайшоў да Пілата і прасіў це́ла Ісусавага.
44 I Пілат зьдзівіўся, што Ён ужо памёр, і, клікнуўшы сотніка, спытаўся ў Яго, ці даўно памёр?
45 I, даве́даўшыся ад сотніка, аддаў це́ла Язэпу.
46 I, купіўшы сіндон ды зьняўшы Яго, абвіў сіндонам і палажыў Яго ў магілу, што была вы́сечана ў скале́, ды прываліў камень да дзьве́раў магілы.
47 А Марыя Магдаліна і Марыя Есіява глядзе́лі, дзе́ Яго палажылі.
1 I, калі прыйшла субота, Марыя Магдаліна і Марыя Якавава і Салямэя купілі пахні́длаў, каб пайсьці памазаць Яго.
2 I дужа рана, у пе́ршы дзе́нь тыдня, прыходзяць да магілы на ўсходзе сонца.
3 I гаварылі між сабою: хто адваліць нам камень ад дзьве́раў магілы?
4 I, глянуўшы, бачаць камень адва́лены, а быў ён надта вялікі.
5 I, увайшоўшы ў магілу, убачылі дзяцюка́, се́дзячы з правага боку й адзе́тага ў бе́лую шату. I спалохаліся.
6 Ён жа кажа ім: Не палохайцеся! Шукаеце Ісуса Назарэя, расыі́ятага на крыжу? Ён уваскрос; Яго няма тут. Вось ме́сца, дзе́ палажылі Яго.
7 Дык ідзе́це, скажэце вучням Ягоным і Пятру, што йдзе перад вамі ў Галіле́ю; там Яго паба́чыце, як сказаў вам.
8 I, выйшаўшы, пабе́глі ад магілы; і зьняла іх дрыготка, і нікому нічога не сказалі, бо баяліся.
9 Уваскро́сшы-ж ра́ніцаю ў пе́ршы дзе́нь тыдня, Ісус паказаўся сьпярша Марыі Магдаліне, з якое вы́гнаў се́м дэманаў.
10 Яна, пайшоўшы, абвясьціла тым, што былі з Ім, ды плакалі й галасілі.
11 I яны, пачуўшы, што Ён жыве́ й быў ба́чаны ёю, не паве́рылі.
12 Пасьля гэтага паказаўся ў іншым вы́глядзе двум із іх у дарозе, як ішлі ў вёску.
13 I тыя, вярнуўшыся, абвясьцілі ўсім іншым, але й ім не паве́рылі.
14 Урэшце паказаўся самым адзінаццацём, як спачывалі за сталом, і кары́ў іх за няве́ру й жорсткасьць сэрца, што не паве́рылі ба́чыўшым Яго ўваскро́сшага.
15 I сказаў ім: ідзе́це па ўсім сьве́це і абвяшчайце Эвангельле ўсякаму стварэньню.
16 Хто паве́рыць і ахрысьціцца, спасён будзе; хто-ж не паве́рыць, засу́джаны будзе.
17 А паве́рыўшым будуць гэткія знаме́ньні: і́мем Маім дэманаў выганя́цімуць, новымі мовамі гавары́ць будуць;
18 зьме́яў браць будуць, ды хоць бы штось сьмяро́тнае вы́пілі, не пашко́дзе ім; паложаць рукі на хворых, дык здаровымі будуць.
19 Госпад жа пасьля гутаркі з імі ўзьнёсся на не́ба і се́ў напра́ва ад Бога.
20 Яны-ж, вы́йшаўшы, прапаве́дывалі ўсюды з дапамогай Госпада, сцьвярджа́ўшага ўсьле́д слова іхняе знаме́ньнямі. Амін.
1 Як ужо многія браліся напісаць аповесьць аб зусім добра вядомых сярод вас здарэньнях,
2 як пераказалі нам тое быўшыя з са́мага пачатку вачавідцамі і слугамі Слова,
3 то прыйшло на думку і мне́, пільна разьве́даўшы аб усім ад пачатку, як сьле́д апісаць табе́, высокапаважаны Феафіле,
4 каб ты даве́даўся праўду аб тых словах, якіх цябе́ навучылі.
5 Быў у дні Ірада, цара Юдэйскага, сьвяшчэньнік з Авіявае чаргі, на імя Захарыя, і жонка яго з дачок Ааронавых; і было імя яе́ Альжбе́та.
6 Былі-ж яны абое праведныя перад Богам, паступаючы паводле прыказаньняў і законаў Госпада беззаганна.
7 I ня было ў іх дзіцяці, бо Альжбе́та была няплодная, і абое яны былі паджылыя ў гадох сваіх.
8 I ста́лася, калі ў парадку свае́ чаргі служыў ён перад Богам,
9 вы́пала яму паводле звычаю сьвяшчэньнікаў увайсьці ў царкву Гасподнюю кадзі́ць;
10 а ўся маса народу вонках малілася ў час каджэньня.
11 І зьявіўся яму Ангел Гасподні, стоячы справа ля кадзільнага ахвярніку.
12 I спалохаўся Захарыя, убачыўшы яго, і зьняў яго страх.
13 Ангел жа сказаў яму: ня бойся, Захарыя; бо вы́слухана малітва твая, і жонка твая Альжбе́та ўродзіць табе́ сына, і дасі яму імя — Іоан.
14 I будзе табе́ радасьць і ўце́ха, і многія ўзрадуюцца з нараджэньня яго.
15 Бо ён будзе вялікі перад Госпадам; і ня будзе піць віна і сікеру, і Духам Сьвятым напоўніцца яшчэ ў чэраве маткі свае́.
16 I многіх з сыноў Ізраілявых наве́рне да Госпада Бога іх.
17 I пройдзе перад Ім у духу і сіле Ільлі, каб вярнуць сэрцы бацькоў дзе́цям, і непаслухмя́ных да мудрасьці праведных, каб прыгатаваць Госпаду народ падгатоўлены.
18 I сказаў Захарыя Ангелу: Па чым пазна́ю я гэтае? То-ж я стары́, і жонка мая ў гадо́х пажылых.
19 I сказаў яму Ангел у адказ: я Гаўрыіл, што перад Богам стаю, і пасла́ны гаварыць з табою і абвясьціць табе́ гэтае.
20 І вось, будзеш ты маўчаць, і ня здолееш гаварыць да дня, калі гэтае станецца: за тое, што не паве́рыў словам маім, якія збудуцца ў свой час.
21 I ждаў народ Захарыю і дзівіўся, што ён марудзіць у царкве́.
22 Выйшаўшы-ж, ён ня мог гаварыць да іх: і пазналі, што бачыў зья́ву ў царкве́; і ён ківаў і астаўся не́мы.
23 I сталася, як скончыліся дні службы яго, вярнуўся ён у дом свой.
24 Пасьля гэтых дзён зачала Альжбе́та, жонка яго, і таілася пяць ме́сяцаў, ды гаварыла:
25 так учыніў мне́ Госпад у дні гэтыя, як глянуў на мяне́, каб зьняць з мяне́ ганьбу між людзьмі.
26 У шосты-ж ме́сяц пасланы быў Ангел Гаўрыіл ад Бога ў места Галіле́йскае, называнае Назарэт,
27 да дзе́вы, зару́чанай з мужам іме́ньнем Язэп, з дому Даві́давага; імя-ж дзе́вы — Марыя.
28 Ангел, увайшоўшы да яе́, сказаў: радуйся, дабрадатная! Госпад з табою; багасла́ўлена ты між жанок.
29 Яна-ж, убачыўшы яго, спалохалася ад слоў яго і разважала, што-б гэта было за прывітаньне такое?
30 I сказаў ёй Ангел: ня бойся, Марыя; бо ты знайшла ласку ў Бога.
31 I вось зачне́ш у чэраве і народзіш Сына і дасі Яму імя: Ісус.
32 Ён будзе вялікі і Сынам Найвышэйшага назаве́цца, і дасьць Яму Госпад Бог пасад Давіда, бацькі Яго,
33 і цары́ць будзе над домам Якава даве́ку, і царству Яго ня будзе канца.
34 Марыя-ж сказала Ангелу: як гэта будзе, калі я ня знаю мужа?
35 I ў адказ сказаў е́й: Дух Сьвяты найдзе́ на цябе́, і сіла Найвышэйшага ахіне́ цябе́: вось чаму й тое, што народзіцца сьвятое, Сынам Божым назаве́цца.
36 Вось і Альжбе́та, сваячка твая, і яна зачала сына ў ста́расьці сваёй, і гэта ўжо шосты ме́сяц у яе́, хоць і называнай няплоднай.
37 Бо-ж у Бога ніводнае слова ня будзе немагчымым.
38 І сказала Марыя: вось я — слуга Госпада; няхай ста́нецца мне́ па слову твайму. I адыйшоў ад яе́ Ангел.
39 Устаўшы-ж Марыя ў тыя дні борзда пайшла ў горную краіну, у ме́ста Юдзіна.
40 I ўвайшла ў дом Захарыі і прывітала Альжбе́ту.
41 I ста́лася, як Альжбе́та ўчула прывітаньне Марыі, узварухну́лася дзіцятка ў чэраве яе́, і Альжбе́та напоўнілася Духам Сьвятым.
42 I загаласіла моцным голасам і сказала: багасла́ўлена ты між жанок, і багасла́ўлены плод чэ́рава твайго.
43 I адкуль гэтае мне́, што прыйшла маці Госпада майго да мяне́?
44 Бо вось, як голас вітаньня твайго дайшоў да вушэй маіх, узварухнулася вясёла дзіцятка ў чэраве маім.
45 I шчасьлі́ва паве́рыўшая: бо збудзецца сказанае ёй ад Госпада.
46 I сказала Марыя: вяліча́е душа мая́ Госпада;
47 і ўзрадаваўся дух мой у Богу Спасіцелю маім,
48 што глянуў Ён на пакорнасьць рабы свае́, бо адгэтуль шчасьліваю называцімуць мяне́ ўсе́ роды,
49 бо вялікае ўчыніў мне́ Дужы́; і сьвятое імя Яго;
50 і міласьць Яго ў роды радоў для тых, што баяцца Яго.
51 Учыніў сілу рукой сваёй; рассе́яў гордых думкамі сэрца іх;
52 адабраў у моцных пасады, узьвялічыў пакорных,
53 галодных здаволіў дабром, а багатыроў адпусьціў ні з чым.
54 Прыняў Ізраіля, слугу свайго, успомніў міласьць,
55 як гаварыў да айцоў нашых, да Аўраама і насе́ньня яго даве́ку.
56 Прабыла-ж Марыя з ёю каля трох ме́сяцаў і вярнулася ў дом свой.
57 Альжбе́це-ж настаў час радзіць, і яна ўрадзіла сына.
58 I пачулі сусе́дзі ды сваякі яе́, што ўзьвялічыў Госпад міласьць сваю над ёю, і це́шыліся з ёю.
59 У восмы дзе́нь прыйшлі абрэзаць дзіцятка і хаце́лі назваць яго па іме́ньню бацькі яго Захарыям.
60 На гэтае маці яго сказала: не́, а назваць яго Іоанам.
61 I сказалі ёй: нікога няма ў родзе тваім, хто зваўся-б гэтым іме́ньнем.
62 I пыталіся на міга́х у бацькі, як бы ён хаце́ў назваць яго.
63 Ён зажадаў дошчачку і напісаў: Іоан імя яму. I ўсе́ дзівіліся.
64 I ў той жа час расчыніліся вусны яго і язык яго, і ён стаў гаварыць, багасла́ўлючы Бога.
65 I страх узьняўся сярод сусе́дзяў іх; і расказвалі пра ўсё гэтае па ўсёй нагорнай старане́ Юдэйскай.
66 I ўсе́ чуўшыя ўзялі гэтае да сэрца свайго і гаварылі: што-ж гэта будзе за дзіця? I рука Госпадава была з ім.
67 I Захарыя, бацька яго, напоўніўся Сьвятым Духам і прарочыў, кажучы:
68 Багасла́ўлены Госпад Бог Ізраіляў, што адве́даў народ свой і даў выбаўле́ньне яму;
69 і падняў рог спасе́ньня нашага ў доме Давіда, слугі Свайго,
70 (як апавясьці́ў вуснамі быўшых ад ве́ку сьвятых прарокаў Сваіх),
71 спасе́ нас ад ворагаў нашых і ад рукі ўсіх ненаві́дзячых нас;
72 і ўчыніць ла́ску бацьком нашым і спамяне́ сьвяты тастамант свой,
73 прысягу, што кляўся Аўрааму, бацьцы нашаму, даць нам,
74 не з баязьні, па выбаўле́ньні з рукі ворагаў нашых
75 служыць Яму ў сьвятасьці і праўдзе перад ім у-ва ўсе́ дні жыцьця нашага.
76 I ты, дзіцятка, назавешся прарокам Усявышняга, бо пройдзеш напе́рад прад абліччам Госпада — прыгатаваць шляхі Яму,
77 даць народу пазнаць спасе́ньне ў адпушчэньні грахоў яго,
78 па ўну́транаму міласэрдзю Бога нашага, якім адве́даў нас Усход з вышыні,
79 прасьвяціць тых, што ў це́мры і ў цяню́ сьмяротным, пакіраваць ногі нашыя, на дарогу міра.
80 Дзіця-ж узрастала і ўмацоўвалася духам, і было ў пустынях да дня зьяўле́ньня свайго Ізраілю.
1 І сталася ў тыя дні: выйшла ад ке́сара Аўгуста павяле́ньне зрабіць сьпіса́ньне па ўсёй зямлі.
2 Гэты сьпіс быў пе́ршы за гаспадараньня Кірынэя ў Сірыі.
3 I пайшлі ўсе́ запісвацца, кожны ў сваё ме́ста.
4 Пайшоў таксама і Язэп з Галіле́і, з ме́ста Назарэту, у Юдэю, у ме́ста Даві́давае, званае Віфлее́м, бо ён быў з дому і роду Давідавага,
5 запісацца з Марыяю, заручанай з Ім жонкай, што была цяжарная.
6 Калі-ж яны былі там, надыйшоў час радзіць ёй;
7 і ўрадзіла Сына Свайго Пе́ршага, і палажыла яго ў жолаб, бо ня было ім ме́сца ў зае́зьдзе.
8 У той старане́ былі на полі пастухі, што вартавалі ўначы ля статку свайго.
9 I вось зьявіўся ім Ангел Гасподні, і слава Госпадава асьвяціла іх; і ўбаяліся страхам вялікім.
10 I сказаў ім Ангел: ня бойцеся! бо вось я абвяшчаю вам вялікую радасьць, што будзе ўсім людзям:
11 бо цяпе́р нарадзіўся вам у ме́сьце Давідавым Спасіцель, Каторы ёсьць Хрыстос Госпад;
12 і вось вам знак: вы зно́йдзеце Дзіця ў пялёнках, ляжучы ў я́сьлях.
13 I неўспадзе́ўкі зьявілася з Ангелам вялікае войска нябе́снае, сла́вячы Бога і гаворачы:
14 Сла́ва на вы́шынах Богу і на зямлі мір сярод людзе́й добрае волі.
15 I сталася, як адыйшлі ад іх Ангелы на не́ба, пастухі сказалі адзін аднаму: пойдзем у Віфлее́м і паглядзім, што там зда́рылася, што абвясьціў нам Госпад.
16 І пасьпе́шна выйшлі і знайшлі Марыю і Язэпа, і Дзіцятка, ляжучы ў жолабе.
17 Угле́дзіўшы-ж, расказалі аб тым, што было абве́шчана ім пра Дзіцятка гэнае.
18 І ўсе́, чуўшы, дзівіліся з таго, што расказвалі ім пастухі.
19 А Марыя захавала ўсе́ словы гэтыя, складаючы ў сэрцы сваім.
20 I вярнуліся пастухі, сла́вячы й выхваля́ючы Бога за ўсё, што чулі й бачылі, як ім сказана было.
21 I як прайшло восем дзён, калі трэба было абрэзаць Дзіцятка, далі Яму імя Ісус, названае Ангелам да зача́цьця Яго ў чэ́раве.
22 А калі скончыліся дні ачышчэньня іх па закону Майсе́яваму, прыне́сьлі Яго ў Ерузалім, каб прадставіць перад Госпадам,
23 як сказана ў законе Гасподнім, каб усякае дзіця мужчынскага полу, разрываючае чэрава, было ахвярава́на Госпаду (Вых. 13, 2);
24 і каб прыне́сьці ў ахвяру, як сказана ў законе Гасподнім, дзьве́ гарліцы, ці двое галубяня́так.
25 I вось быў у Ерузаліме чалаве́к, на імя Сымэон. Ён быў ча́лаве́к справядлівы й пабожны, чака́ў пацяшэньня Ізраі́лявага; і Дух Сьвяты быў на́ ім.
26 Яму было прадказана Духам Сьвятым, што ён ня ўгле́дзіць сьме́рці, дакуль ня ўгле́дзіць Хрыста Гасподняга.
27 I прыйшоў ён па натхне́ньню ў царкву. I, калі бацькі прыне́сьлі Дзіцятка Ісуса, каб выканаць над Ім законны абрад,
28 ён узяў Яго на рукі, багаславіў Бога і сказаў:
29 Цяпе́р адпускаеш слугу Твайго, Валада́ру, па слову Твайму, з мірам;
30 бо бачылі вочы мае́ спасе́ньне Тваё,
31 каторае Ты прыгатаваў перад абліччам усіх народаў,
32 сьвятло для асьве́ты паганаў, і славу народу Твайго Ізраіля.
33 Язэп жа й Маці Яго дзівіліся сказанаму аб Ім.
34 I багаславіў іх Сымэон і сказаў Марыі, Матцы Яго: вось, ляжыць Гэты на ўпадак і паўстаньне многіх у Ізраілю і на знак, якому працівіцца будуць,
35 і табе́ самай ме́ч пранікне ў душу, —каб выявіліся памышле́ньні многіх сэрцаў.
36 Тут была таксама Ганна прарочыца, дачка́ Фануілавая, з кале́на Асіравага; была яна ў ве́льмі старым ве́ку, з мужам ад дзявоцтва свайго пражыла сем гадоў,
37 удава́ гадоў васьмідзесяцёх чатырох, каторая не адыходзіла ад царквы, постам ды малітваю служачы Богу дзе́нь і ноч.
38 I яна ў той час прыйшоўшы славіла Госпада і гаварыла аб Ім усім, што ждалі выбаўле́ньня ў Ерузаліме.
39 I калі яны́ выканалі ўсё па закону Гасподняму, дык вярнуліся ў Галіле́ю, у ме́ста сваё Назарэт.
40 Дзіцятка-ж узрастала і ўзмацоўвалася духам, напаўняючыся розумам; і дабрадая́ньне Божае было на Ім.
41 I кожны год бацькі́ Яго хадзілі ў Ерузалім на сьвята Пасхі.
42 I, калі Ён быў дванаццацёх гадоў, прыйшлі яны таксама, як звычайна, у Ерузалім на сьвята;
43 калі-ж, па сканчэньні дзён сьвята, варочаліся, застаўся хлопчык Ісус у Ерузаліме; і не заўважылі таго Язэп ды маці Яго;
44 але думалі, што Ён ідзе́ з другімі; прайшоўшы-ж дзе́нную дарогу, сталі шукаць Яго між сваяка́мі ды знаёмымі.
45 І, не знайшоўшы Яго, вярнуліся ў Ерузалім, шукаючы Яго.
46 Праз тры дні знайшлі Яго ў царкве́, се́дзячы сярод вучыцялёў, слухаючы іх і пытаючыся ў іх;
47 усе́ слухаўшыя дзівіліся з розуму і адка́заў Яго.
48 I, угле́дзіўшы Яго, зьдзівіліся; і маці Яго сказала Яму: Дзіця! што ты зрабіў з намі? Вось бацька Твой і я з вялікаю туго́ю шукалі Цябе́.
49 Ён сказаў ім: на што́ было вам шукаць Мяне́? ці-ж вы ня ве́далі, што Мне́ трэба быць у тым, што нале́жыць Айцу́ Майму?
50 Але яны не зразуме́лі сказаных ім словаў.
51 Ён пайшоў з імі і прыйшоў да Назарэту; і быў паслухмя́ны ім. I маці Яго захавала ўсе́ словы гэтыя ў сэрцы сваім.
52 Ісус жа рос розумам і ўзростам ды ў ласцы ў Бога і людзе́й.
1 У пятнаццаты-ж год панаваньня Тывэрыя ке́сара, калі Понці Пілат гаспадарыў у Юдэі, Ірад быў чацьвертаўладнікам у Галіле́і, Піліп, брат яго, чацьвертаўладнікам у Ітурэі і Траханіцкай краіне, а Лісані чацьвертаўладнікам у Авілене́і,
2 пры архірэях Ганьне і Кайяфе, быў голас Божы да Іоана, сына Заха́равага, у пустыні.
3 I ён праходзіў па ўсіх ваколіцах Іорданскіх, прапаве́дываючы хрышчэньне пакая́ньня дзеля адпушчэньня грахоў,
4 як напісана ў кнізе слоў прарока Ісаі, які кажа: голас клі́каючага ў пустыні: прыгатуйце шлях Госпаду, простымі зрабе́це сьце́жкі Яму;
5 усякі дол няхай напоўніцца, і ўсякая гара́ і ўзгорак няхай зьні́зяцца, крывулі выпрастуюцца і няроўныя шляхі зробяцца гладкімі;
6 і ўгле́дзіць усякае це́ла спасе́ньне Божае (Ісая 40, 3 -5 ) .
7 I казаў Іоан народу, які прыходзіў хрысьціцца ў яго: плод яхідніны! хто перасьцярог вас, каб уцякалі ад будучага гне́ву?
8 Зрабе́це-ж годныя пакаяньня плады і ня думайце гаварыць сабе́: бацька ў нас Аўраам; бо кажу вам, што Бог можа з каме́ньняў гэтых падняць дзяце́й Аўрааму.
9 Ужо й сяке́ра ля караня́ дрэваў ляжыць; усякае дрэва, што плоду добрага ня прыносе, зрубаецца й кідаецца ў вагонь.
10 I спытаўся ў яго народ: што-ж нам рабіць?
11 Ён жа сказаў ім у адказ: у каго дзьве́ адзе́жыны, той дай таму, хто ня ма́е; і ў каго ёсьць е́жа, рабі тое-ж.
12 Прыйшлі і мытнікі хрысьціцца і сказалі яму: вучыцель! што нам рабіць?
13 Ён жа адказаў ім: нічога не бярэце больш таго, што назна́чана вам.
14 Пыталіся ў яго таксама й вая́кі: а нам што́ рабіць? I сказаў ім: нікога ня крыўдзьце, не абмаўляйце і здавальняйцеся сваёю платай.
15 Калі-ж народ быў у недаўме́ньні, і ўсе́ думалі ў сэрцах сваіх аб Іоане, ці ня Хрыстос ён? —
16 Іоан усім адказаў: я хрышчу вас вадою, але йдзе́ Дужэйшы за мяне́, у каторага я ня варты разьвязаць раме́нь абуцьця́: Ён будзе хрысьціць вас Духам Сьвятым і агнём;
17 лапата Яго ў руцэ Яго, і Ён ачысьціць гумно Сваё і пазьбірае пшаніцу ў сьвіран свой, а садому спаліць агнём няўга́сным.
18 Многа і другога прапаве́дываў е́н народу, навучаючы яго.
19 Ірад жа чацьвертаўладнік, дакара́ны ім за Ірадзіяду, жонку брата яго, Піліпа, і за ўсё, што Ірад зрабіў благога,
20 дадаў да ўсяго іншага й тое, што пасадзіў Іоана ў вязьніцу.
21 I сталася, як хрысьціўся ўве́сь народ, і Ісус ахрысьціўшыся маліўся, — адчынілася не́ба,
22 і Дух Сьвяты зыйшоў на Яго ў цяле́сным выглядзе, як галу́б, і быў голас з не́ба, гаворачы: Ты Сын Мой Улюблены; цябе́ ўпадабаў Я.
23 Ісус, пачынаючы Сваё служэньне, быў гадоў трыццацёх і быў, як думалі, сын Язэпаў, Іліяў,
24 Матфанаў, Ле́віяў, Мэльхіяў, Іоанаў, Язэпаў,
25 Матафі́яў, Амосаў, Навумаў, Ясьлімаў, Наге́яў,
26 Маафаў, Матафіяў, Саме́яў, Язэпаў, Юдзін,
27 Іоананаў, Рысаеў, Зарававэляў, Саляфіілаў, Нірыяў,
28 Мэльхіяў, Адзіяў, Касамаў, Ялмадамаў, Іраў,
29 Есіяў, Еліязэраў, Іярымаў, Матфатаў, Ле́віін,
30 Сымэонаў, Юдзін, Язэпаў, Іоананаў, Эліякімаў,
31 Мэлеаяў, Маінаінаў, Матафаяў, Натанаў, Давідаў,
32 Іясе́яў, Авідаў, Ваозаў, Салмонаў, Наасонау,
33 Амінадаваў, Арамаў, Ясромаў, Фарэсаў, Юдзін,
34 Якубаў, Ісаакаў, Аўраамаў, Фарын, Нахораў,
35 Сэрухаў, Рагаваў, Фале́каў, Яве́раў, Салін,
36 Каінанаў, Арфаксадаў, Сімаў, Нояў, Ламе́хаў,
37 Матусалаў, Янохаў, Іарэдаў, Малеляіляў, Каінанаў,
38 Эносаў, Сіфаў, Адамаў, Божы.
1 Ісус, напоўнены Духам Сьвятым, вярнуўся ад Іордану і паве́дзены быў Духам у пустыню;
2 там сорак дзён Ён быў спакуша́ны ад дябла й нічога ня е́ў у гэтыя дні; а калі яны скончыліся, урэшце захаце́ў е́сьці;
3 і сказаў Яму д’ябал: калі ты Сын Божы, то скажы гэтаму камню зрабіцца хле́бам.
4 Ісус сказаў яму ў адказ: напісана, што ня хле́бам адным будзе жыць чалаве́к, але ўсякім словам Божым (Другазак. 8, 3).
5 I, узьвёўшы Яго на высокую гару, д’ябал паказаў Яму ўсе́ царствы сусьве́ту ў імгненьне часу,
6 і сказаў Яму д’ябал: дам Табе́ ўладу над усімі царствамі і славу іх, бо яна адда́на мне́, і я, каму хачу, даю яе́.
7 Дык калі Ты паклонішся мне́, то ўсё будзе Тваё.
8 Ісус сказаў яму ў адказ: адыйдзі ад Мяне́, шата́н; напісана: Госпаду Богу твайму кланяйся і Яму аднаму служы (Другазак. 6, 13).
9 I павёў Яго ў Ерузалім, і паставіў на крыле́ царквы, і сказаў Яму: калі Ты Сын Божы, кінься адгэтуль уніз;
10 бо напісана: Ангелам сваім нака́жа пра цябе́ ўсьцерагчы Цябе́;
11 і на руках панясуць, каб і не даткнуўся да ка́меня нагою Тваёю (Пс. 90, 11—12).
12 Ісус сказаў яму ў адказ: сказана: не спакушай Госпада Бога Твайго (Другазак. 6, 16).
13 I, скончыўшы ўсё кушэньне, д’ябал адыйшоў ад Яго дачасу.
14 I вярнуўся Ісус у сіле Духа ў Галіле́ю; і разыйшлася чутка пра Яго па ўсёй вакалічнай старане́.
15 I вучыў Ён у школах іх і ад усіх быў сла́ўлены.
16 I прыйшоў у Назарэт, дзе́ быў выхава́ны, і ўвайшоў, на звычаю Свайму, у дзе́нь суботні ў школу, і ўстаў чытаць.
17 I падалі Яму кнігу прарока Ісаі; і Ён, разгарнуўшы кнігу, знайшоў ме́сца, дзе́ было напісана:
18 Дух Гасподні на Мне́: бо Ён памазаў Мяне́ дабраве́сьціць убогім і паслаў Мяне́ аздараўляць разьбітых сэрцам, гаварыць вязьням аб вызвале́ньні і сьляпым аб павароце зроку, пусьціць змучаных на волю
19 і абвяшчаць год Гасподні прые́мны (Ісая 61, 1—2).
20 I, зачыніўшы кнігу ды аддаўшы служцы, се́ў; і вочы ўсіх у школе былі зьве́рнены на Яго.
21 I Ён начаў гаварыць ім: цяпе́р выпаўнілася пісаньне гэтае ў вушах вашых.
22 I ўсе́ засьве́дчылі яму гэта і дзівіліся ласкавым словам, выходзячым з вуснаў Яго, і гаварылі: Ці не Язэпаў гэта сын?
23 Ён сказаў ім: ве́дама, вы скажаце Мне́ прыказку: ле́кару, вылячы Самога Сябе́; зрабі і тут, у Тваёй бацькаўшчыне, тое, што, мы чулі, было ў Капэрнауме.
24 I сказаў: запраўды кажу вам: ніводзін прарок ня прыймаецца ў ба́цькаўшчыне сваёй.
25 Папраўдзе кажу вам: многа ўдоваў было ў Ізраілю ў дні Ільлі, калі зачынена было не́ба тры гады і шэсьць ме́сяцаў, так што зрабіўся вялікі голад па ўсе́й зямлі;
26 і ні да аднае́ з іх ня быў пасланы Ільля, але толькі да ўдавы ў Сарэпту Сідонскую.
27 Многа таксама было пракажоных у Ізраілю пры прароку Ялісе́ю, і ніводзін з іх не ачысьціўся, апрача Нэема́на Сірыйца.
28 Пачуўшы гэтае, усе́ ў школе напоўніліся вялікаю злосьцю;
29 і, устаўшы, выгналі Яго вон з ме́ста і павялі на вяршыну гары, на каторай было пабудована ме́ста іх, каб скінуць Яго.
30 Але Ён, прайшоўшы сярод іх, пайшоў.
31 I прыйшоў у Канэрнаум, ме́ста Галіле́йскае, і вучыў іх у дні суботы.
32 I дзівіліся з навукі Яго, бо ўладная была мова Яго.
33 I быў у школе чалаве́к, маючы нячыстага духа шатанскага і ён зае́нчыў моцным голасам:
34 Пакінь! Што Табе́ да нас, Ісус Назара́нін? Ты прыйшоў загубіць нас; знаю Цябе́, хто Ты, Сьвяты Божы.
35 Ісус прыкрыкнуў на яго, сказаўшы: змоўкні і выйдзі з яго! I дэман, кінуўшы яго сярод школы, выйшаў з яго, нічога не пашкодзіўшы яму.
36 I напаў на ўсіх вялікі страх, і разважалі між сабою: што гэта за слова такое, што ўладаю і сілаю Ён прыка́звае нячыстым духам, і яны выходзяць?
37 I разьне́слася чутка аб Ім на ўсіх вакалічных мясцо́х.
38 Выйшаўшы-ж із школы, Ён прыйшоў у дом Сымона; це́шча-ж Сымонава была ў моцнай гарачцы; і прасілі ў Яго за яе́.
39 I, стануўшы над ёю, пагразіў гарачцы, і пакінула яе́. Яна тут жа ўстала і служыла ім.
40 Пры за́хадзе сонца ўсе́, маючыя хворых на розныя хворасьці, прыводзілі іх да Яго; і Ён, кладучы на кожнага з іх рукі, аздараўляў іх.
41 Выходзілі таксама й нячыстыя духі із многіх з крыкам і гаварылі: Ты Хрыстос, Сын Божы. А Ён забараняў ім гаварыць, што яны ве́даюць, што Ён Хрыстос.
42 Калі-ж настаў дзе́нь, Ён, выйшаўшы з дому, пайшоў у пустыннае ме́сца, і народ шукаў Яго і, прыйшоўшы да Яго, удзе́ржываў Яго, каб ня йшоў ад іх.
43 Але Ён сказаў ім: і другім ме́стам павінен Я абвяшчаць добрую ве́стку аб Царстве Божым, бо-ж на тое Я пасланы.
44 I навучаў у школах Галіле́йскіх.
1 Сталася-ж, як народ ціснуўся да Яго, каб чуць Слова Божае, а Ён стаяў ля возера Генісарэцкага,
2 убачыў Ён два чаўны на возеры, а рыбаловы, выйшаўшы з іх, мылі се́ці.
3 Увайшоўшы ў адзін човен, што быў Сымонаў, Ён прасіў яго адплыць крыху ад бе́рагу і, се́ўшы, вучыў народ з чаўна.
4 Калі-ж перастаў вучыць, сказаў Сымону: адплыві на глыбіню і закінь се́ці твае́ дзеля лову.
5 Сымон сказаў Яму ў адказ: Настаўнік! Мы працавалі ўсю ноч і нічога не злавілі; але па слову Твайму закіну се́ці.
6 Зрабіўшы гэтае, яны злавілі вялікае множства рыбы, і навет се́тка ў іх прарывалася.
7 I далі знак сябрам, што былі на другім чаўне́,каб прыйшлі памагчы ім: і прыйшлі і напоўнілі абодва чаўны, так што яны пачалі залівацца.
8 Угле́дзіўшы гэтае, Сымон Пётр прыпаў да кале́н Ісусавых і сказаў: выйдзі ад мяне́, Госпадзе! бо я чалаве́к грэшны.
9 Бо вялікі страх апанаваў яго і ўсіх быўшых з ім дзе́ля гэтага ўлову рыб, імі злоўленых;
10 таксама і Якава і Іоана, сыноў Завядзе́явых, быўшых сябрамі Сымона. I сказаў Сымону Ісус: ня бойся, ад сяньня будзеш лаўцом чалаве́каў.
11 I, выцягнуўшы абодва чаўны на бе́раг, пакінулі ўсё і пайшлі за Ім.
12 I сталася, як Ісус быў у адным ме́сьце, прыйшоў чалаве́к увесь у праказе і, угле́дзіўшы Ісуса, унаў тва́рам уніз, молячы Яго і кажучы: Госпадзе! калі хочаш, можаш мяне́ ачысьціць.
13 I Ён працягнуў руку, дакрануўся да яго і сказаў: хачу, ачысьціся. I тады-ж праказа зыйшла з яго.
14 I Ён прыказаў яму нікому не гаварыць, а пайсьці паказацца сьвяшчэньніку і прыне́сьці ахвяру за ачышчэньне сваё, як павяле́ў Майсе́й на сьве́дчаньне ім.
15 Але тым бале́й разыйшлася чутка аб Ім, і вялікае множства народу сьцякалася да Яго — слухаць і аздаравіцца ў Яго ад хворасьцяў сваіх.
16 Але Ён адыходзіў у пустынныя ме́сцы і маліўся.
17 I сталася, раз, як Ён навучаў, і сядзе́лі тут фарысэі й законавучыцелі, прыйшоўшы з усіх мястэчак Галіле́і і Юдэі і Ерузаліму, і сіла Госпадава была дзеля аздараўле́ньня іх,
18 вось, нясуць людзі на пасьце́лі чалаве́ка, што быў спараліжаваны, і хаце́лі ўнясьці яго ў дом і палажыць перад Ісусам;
19 і, не знайшоўшы, дзе́ пране́сьці яго праз народ, уле́зьлі на ве́рх дому і праз страху́ спусьцілі яго з пасьце́льлю на сярэдзіну перад Ісусам;
20 і Ён, ба́чачы ве́ру іх, сказаў чалаве́ку гэнаму: адпускаюцца табе́ грахі тваі.
21 Кніжнікі й фарысэі зачалі разважаць, кажучы: Хто ён такі, што блюзьніць? Хто можа адпускаць грахі апрача аднаго Бога?
22 Ісус, пазнаўшы думкі іх, сказаў ім у адказ: што вы думаеце ў сэрцах вашых?
23 Што лягчэй сказаць: адпускаюцца табе́ грахі тваі, ці сказаць: устань і хадзі?
24 Але, каб вы ве́далі, што Сын Чалаве́чы ма́е ўладу на зямлі адпускаць грахі, — сказаў Ён спараліжаванаму: кажу табе́: устань, вазьмі пасьце́ль тваю і йдзі ў дом твой.
25 I той ураз жа ўстаў перад імі, узяў на чым ляжаў і пайшоў у дом свой, славячы Бога.
26 I жах апанаваў усіх, і славілі Бога; і, абнятыя страхам, гаварылі: дзіўныя дзе́і відзелі мы цяпе́р.
27 Пасьля гэтага Ісус выйшаў і ўбачыў мытніка, на імя Ле́вія, се́дзячы на мытніцы, і кажа яму: ідзі за Мною.
28 I той, пакінуўшы ўсё, устаў і пайшоў за Ім.
29 I прырыхтаваў для Яго Ле́вій у доме сваім вялікі пачастунак, і была там грамада мытнікаў і другіх, што частаваліся з імі.
30 Кніжнікі-ж і фарысэі наракалі й гаварылі вучням Яго: на што вы ясьцё і пяцё з мытнікамі ды грэшнікамі?
31 Ісус жа сказаў ім у адказ: не́ здаровыя маюць патрэбу ў ле́кару, але хворыя.
32 Я прыйшоў клікаць да пакаяньня не́ праведных, але грэшных.
33 Яны-ж сказалі Яму: чаму вучні Іоанавы посьцяць часта і моляцца, таксама і фарысэйскія, а тваі ядуць і пюць?
34 Ён сказаў ім: ці можаце прымусіць сыноў вясе́льных пасьціць, калі з імі жаніх?
35 Але прыдуць дні, калі возьмуць у іх жаніха, і тады будуць пасьціць у тыя дні.
36 Пры гэтым сказаў ім прыповесьць: ніхто не прышывае ла́ткі да старое а́дзе́жыны, ададраўшы ад новае адзе́жыны, бо йна́чай і новую разьдзярэ, і да старое не падо́йдзе латка ад новага.
37 I ніхто ня ўлівае маладога віна ў старыя мяхі, бо маладое віно прарве́ мяхі і само ве́цяча, і мяхі прападуць;
38 але маладое віно трэба ўліваць у мяхі новыя; тады захаваецца тое і другое.
39 I ніхто, пючы старое віно, не захоча тады-ж маладога; бо кажа: старое ле́пшае.
1 I сталася ў суботу, пе́ршую па другім дні Пасхі, здарылася Яму праходзіць засе́янымі палямі, і вучні Яго зрывалі калосьсе і е́лі, расьціраючы рукамі.
2 Некаторыя-ж з фарысэяў сказалі ім: на што робіце тое, чаго ня можна рабіць у суботу?
3 Ісус сказаў ім у адказ: ці вы ня чыталі, што зрабіў Давід, калі захаце́ў е́сьці сам і быўшыя з ім?
4 як ён увайшоў у дом Божы, узяў хле́бы паложаныя, якіх ня можна было е́сьці ні кому, апрача сьвяшчэньніка́ў, і е́ў і даў быўшым з ім.
5 I сказаў ім: Сын Чалаве́чы ёсьць гаспадар і суботы.
6 Здарылася-ж і ў другую суботу ўвайсьці Яму ў школу і навучаць. Там быў чалаве́к, у якога правая рука была сухая.
7 Кніжнікі-ж і фарысэі сачылі Яго, ці не аздаровіць у суботу, каб знайсьці абвінавачаньне проці Яго.
8 Але Ён, ве́даючы думкі іх, сказаў чалаве́ку з сухою рукой: устань і выступі насярэдзіну. I той устаў і выступіў.
9 Тады сказаў ім Ісус: спытаюся Я ў вас: што трэба рабіць у суботу? дабро ці зло? снасьці душу ці загубіць? Яны маўчалі.
10 I, паглядзе́ўшы на іх, сказаў таму чалаве́ку: выцягні руку тваю. Ён так і зрабіў: і сталася рука яго здаровая, як другая.
11 Яны прыйшлі ў шал і гаварылі адзін да аднаго: што-б ім зрабіць з Ісусам?
12 У тыя дні ўзыйшоў Ён па гару памаліцца і прабыў усю ноч на малітве да Бога.
13 Калі-ж настаў дзе́нь, паклікаў вучняў Сваіх і выбраў з іх дванаццаць, каторых і назваў Апосталамі.
14 Сымона, каторага і назваў Пятром, і Андрэя, брата яго, Якава і Іоана, Піліпа й Баўтраме́я,
15 Мацьве́я й Хаму, Якава Алфе́явага і Сымона, называнага Зілотам,
16 Юду Якубавага і Юду Іскарыёта, каторы потым стаўся здраднікам.
17 I, зыйшоўшы з імі, стаў Ён на роўным ме́сцы, і множства вучняў Яго і многа народу з усяе́ Юдэі і Ерузаліму і прыморскіх ме́сцаў Тырскіх і Сідонскіх,
18 што папрыходзілі паслухаць Яго і пазбыцца хворасьцяў сваіх, як і це́рпячыя муку ад нячыстых духаў; і здараве́лі.
19 I ўве́сь народ стараўся дакрануцца да Яго, бо ад Яго зыходзіла сіла і аздараўляла ўсіх.
20 I Ён, падняўшы вочы Свае́ на вучняў Сваіх, гаварыў: шчасьлівыя ўбогія духам, бо вашае ёсьць Царства Божае.
21 Шчасьлівыя галодныя цяпе́р, бо насыціцеся. Шчасьлівыя пла́чучыя цяпе́р, бо засьмяецёся.
22 Шчасьлівыя вы, калі зьненавідзяць вас людзі і калі прагоняць вас і будуць зьневажа́ць, і выкінуць імя вашае, як зло, за Сына Чалаве́чага.
23 Радуйцеся ў той дзе́нь і весяліцеся, бо вялікая нагарода вам на нябёсах. Так паступалі з прарокамі айцы іх.
24 Наадварот, гора вам, багатыры! бо вы ўжо дасталі сваю радасьць.
25 Гора вам, перасычаныя цяпе́р, бо будзеце цярпе́ць голад. Гора вам, сьмяючыяся цяпе́р, бо запла́чаце й зарыдаеце.
26 Гора вам, калі ўсе́ людзі будуць гаварыць аб вас добра. Бо гэтак паступалі з фальшывымі прарокамі бацькі іх.
27 Але вам, што слу́хаеце, кажу: любе́це ворагаў вашых, чыне́це дабро ненавідзячым вас.
28 Багасла́ўце праклінаючых вас і мале́цеся за крыўдзячых вас.
29 Удэ́рыўшаму цябе́ па шчацэ́ падстаў і другую; і адыма́ючаму ў цябе́ ве́рхнюю адзе́жу не перашкаджай узяць і кашулю.
30 Усякаму, хто просіць у цябе́, давай, і ад узяўшага тваё ня трэбуй назад.
31 I як хо́чаце, каб з вамі паступалі людзі, так і вы паступайце з імі.
32 I, калі лю́біце лю́бячых вас, якая вам за тое ўдзячнасьць? Бо-ж і грэшнікі любячых іх любяць.
33 I калі робіце дабро тым, што вам робяць дабро, якая вам за тое ўдзячнасьць? Бо-ж і грэшнікі тое-ж робяць.
34 I калі пазычаеце тым, ад каторых спадзяецёся дастаць назад, якая вам за тое ўдзячнасьць? Бо і грэшнікі пазычаюць грэшнікам, каб дастаць назад гэтулькі-ж.
35 Але вы любе́це во́рагаў вашых, і рабе́це дабро, і пазычайце, ня ждучы́ нічога; і будзе вам нагарода вялікая, і будзеце сынамі Усявышняга, бо Ён добры і да няўдзячных і злосных.
36 Дык будзьце-ж міласэрныя, як і Аце́ц ваш міласэрны.
37 Не асуджайце, і ня будзеце асуджаны; дароўвайце, і вам дарована будзе;
38 давайце, і вам будзе да́дзена: ме́ру добрую націсьненую, стрэсеную і з коптурам адсыплюць вам у лона вашае; бо якою ме́раю ме́раеце, такою-ж і вам адме́раецца.
39 Сказаў такжа ім прыповесьць: ці можа сьляпы вадзіць сьляпога? Ці не абодва ўваляцца ў яму?
40 Вучань ня бывае вышэй за свайго вучыцеля, але кожны будзе даскана́лы, як вучыцель яго.
41 Што ты глядзіш на сучок у воку брата твайго, а бервяна́ ў тваім воку не адчуваеш?
42 Ці як можаш сказаць брату твайму: брат! дай, я выму сучок з вока твайго, — калі сам ня бачыш бервяна́ ў тваім воку? Крывадушны! вы́мі ране́й бервяно з твайго вока, тады ўбачыш, як выбраць сучок з вока брата твайго.
43 Няма добрага дрэва, каторае прыно́сіла-б благі плод; і няма благога дрэва, каторае прыно́сіла-б плод добры.
44 Бо ўсякае дрэва пазнае́цца па пло́дзе яго; бо ня зьбіраюць смокваў з цярніны і ня здымаюць вінаграду з шыпшыньніка.
45 Добры чалаве́к з добрага скарбу сэрца свайго выносіць добрае, а благі чалаве́к з благога скарбу сэрца свайго выносіць благое; бо ад перапо́ўненага сэрца гавораць вусны яго.
46 Што завецё Мяне́: Госпадзе! Госпадзе! і ня робіце таго, што Я кажу?
47 Усякі, прыходзячы да Мяне́ і слухаючы словы Мае́ і выпаўня́ючы іх, — скажу вам да каго падобны:
48 ён падобны да чалаве́ка, што, стаўляючы дом, капаў глы́бака й заклаў фундамант на ка́мені, дзеля чаго, калі зда́рыліся паводкі, і вада́ напе́рла на гэты дом, то не магла скрануць яго, бо ён быў заснаваны на ка́мені,
49 а хто слухае і не выпаўняе, той падобны да чалаве́ка, паставіўшага дом на зямлі без падмуроўкі, які, калі напе́рла на яго вада́, ураз жа абваліўся; і разбурэньне яго было вялікае.
1 Калі Ён скончыў усю гутарку Сваю да слу́хаючага народу,то ўвайшоў у Капэрнаум.
2 У аднаго-ж сотніка слуга́, якога той цаніў, быў хворы пры сьме́рці.
3 Пачуўшы пра Ісуса, ён паслаў да Яго Юдэйскіх старэйшынаў — прасіць Яго, каб прыйшоў аздаравіць слугу яго.
4 I яны, прыйшоўшы да Ісуса, крэпка прасілі Яго, кажучы: ён варт, каб Ты зрабіў для яго гэтае,
5 бо ён любіць народ наш і паставіў нам школу.
6 Ісус пайшоў з імі. I, калі Ён недалёка ўжо быў ад дому, сотнік прыслаў да Яго сяброў сказаць Яму: ня турбуйся, Госпадзе! бо я ня варты, каб Ты ўвайшоў пад страху́ маю,
7 бо і сябе́ самога не палічыў я вартым прыйсьці да Цябе́; але скажы слова, і паздараве́е слуга́ мой;
8 бо і я ма́ю над сабою ўладу, але ма́ю і пад сабою жаўне́раў; кажу аднаму — пайдзі, і йдзе́; і другому: прыдзі, і прыходзіць; і слузе́ майму: зрабі тое, і зробіць.
9 Пачуўшы гэтае, Ісус зьдзівіўся з яго і, абярнуўшыся, сказаў ішоўшаму за Ім народу: кажу вам, што і ў Ізраілю не знайшоў Я гэткае ве́ры.
10 Пасланыя, вярнуўшыся ў дом, знайшлі хворага слугу́ паздараве́ўшым.
11 Пасьля гэтага Ісус пайшоў да ме́ста, называнага Наім; і з Ім ішлі многія з вучняў Яго ды множства народу.
12 Калі-ж Ён падыйшоў да мястовае брамы, тут выносілі паме́ршага адзінага сына ў маткі, а яна была ўдава; і многа народу йшло з ёю з ме́ста.
13 Угле́дзіўшы яе́, Госпад зьлітаваўся над ёю ды сказаў ёй: ня плач.
14 I, падыйшоўшы, дакрануўся да насілкаў; нёсшыя затрымаліся; і Ён сказаў: хлопча! табе́ кажу: устань!
15 Уме́ршы, падняўшыся, се́ў і пачаў гаварыць; і аддаў яго Ісус матцы яго.
16 I ўсіх зьняў страх, і славілі Бога, кажучы: вялікі прарок паўстаў міжы намі, і Бог адве́даў народ Свой.
17 I разыйшлося слова гэтае аб Ім па ўсёй Юдэі і па ўсіх ваколіцах.
18 I паведамілі Іоана вучні Яго аб усім гэтым.
19 I, паклікаўшы двох з вучняў сваіх, Іоан паслаў іх да Ісуса спытацца: ці Ты Той, Каторы павінен прыйсьці, ці чакаць нам другога?
20 Яны, прыйшоўшы да Ісуса, сказалі: Іоан Хрысьціцель паслаў нас да Цябе́ спытацца: ці Ты Той, Катораму нале́жыць прыйсьці, ці чакаць нам другога?
21 А ў гэты час Ён многіх аздараўляў ад хвароб і недамага́ньняў і ад злых духаў і многім сьляпым варочаў зрок.
22 I сказаў ім Ісус у адказ: пайдзе́це, скажэце Іоану, што вы бачылі і чулі: сьляпыя пачынаюць бачыць, кульгавыя ходзяць, пракажоныя ачышчаюцца, глухія чуюць, паме́ршыя ўскрасаюць, і ўбогім абвяшча́ецца эва́нгельле.
23 I шчасьлівы, хто не спаку́сіцца ад Мяне́.
24 Калі-ж пасланыя Іоанам пайшлі, пачаў гаварыць да народу пра Іоана: што глядзе́ць хадзілі вы ў пустыню? ці трысьціну ве́трам калыханую?
25 Што-ж глядзе́ць хадзілі вы? ці чалаве́ка, адзе́тага ў мяккія вопраткі? Але пышна адзе́тыя і раскошна жыву́чыя знаходзяцца пры дварох царскіх.
26 Што-ж глядзе́ць хадзілі вы? ці прарока? Так, кажу вам, і бале́й за пророка.
27 Гэта ёсьць, аб якім напісана: вось Я пасылаю а́нгела Майго перад абліччам Тваім, каторы прыгатуе шлях Твой перад Табою (Малах. 3, 1).
28 Бо кажу вам: з ро́джаных жанчынамі няма ніводнага прарока, бо́льшага за Іоана Хрысьціцеля; але ме́ншы ў Царстве Божым большы за яго.
29 I ўве́сь народ, які слухаў Яго, і мытнікі аддалі хвалу Богу, хрысьцячыся хрышчэньнем Іоанавым;
30 а фарысэі й законьнікі адкінулі раду Божую для іх, не ахрысьціўшыся ў Яго.
31 Тады Госпад сказаў: да каго прыраўную людзёў роду гэтага? і да каго яны падобны?
32 Яны падобны да дзяце́й, што сідзяць на вуліцы, клічуць адзін аднаго і кажуць: мы йгралі вам на жале́йцы, і вы не скакалі; мы сьпява́лі вам сумныя пе́сьні, і вы ня пла́калі.
33 Бо прыйшоў Іоан Хрысьціцель; ні хле́ба ня е́сьць, ні віна ня пе́ць; і кажуць: у ім злы дух.
34 Прыйшоў Сын Чалаве́чы; е́сьць і пе́ць; і кажуць: вось чалаве́к, каторы любіць е́сьці і піць віно, сябра мытнікаў і грэшнікаў.
35 I апраўданы розум усімі дзяцьмі яго.
36 Не́хта з фарысэяў прасіў Яго пае́сьці разам з ім; і Ён, увайшоўшы ў дом фарысэя, узьлёг.
37 I вось жанчына з таго ме́ста, якая была грэшніцай, даве́даўшыся, што Ён супачывае ў доме фарысэя, прыне́сла аляба́стравую судзіну з але́ем;
38 і, стануўшы ззаду ля ног Яго і плачучы, пачала абліваць ногі Яго сьлязьмі і выціраць валасамі галавы сваёй, і цалавала ногі Яго і ма́зала але́ем.
39 Бачучы гэтае, фарысэй, што быў запрасіў Яго, сказаў сам да сябе́: калі-б Ён быў прарок, то ве́даў бы, хто і якая жанчына дакрана́ецца да Яго, бо яна грэшніца.
40 Зьвярнуўшыся да яго, Ісус сказаў: Сымон! Я ма́ю штось сказаць табе́. Ён кажа: скажы, Вучыцелю!
41 Ісус сказаў: у аднаго крэды́тара былі два даўжнікі: адзін быў вінен пяцьсот дынараў, а другі пяцьдзесят;
42 але, як яны ня ме́лі чым заплаціць, ён дараваў абодвум. Скажы-ж, каторы з іх бале́й узьлюбіць яго?
43 Сымон адказаў: думаю, той, катораму бале́й дараваў. Ён сказаў яму: справядліва ты рассудзіў.
44 I, зьвярнуўшыся да жанчыны, сказаў Сымону: ці бачыш ты гэтую жанчыну? Я прыйшоў у дом твой, і ты вады Мне́ на ногі ня даў; а яна сьлязьмі абліла Мне́ ногі і валосьсем галавы сваёй выцерла.
45 Ты цалаваньня Мне́ ня даў, а яна, як толькі Я прыйшоў, не перастае́ цалаваць Мне́ ногі.
46 Ты галавы Мне́ маслам не памазаў; а яна але́ем памазала Мне́ ногі.
47 Дзеля гэтага кажу табе́: даруюцца многія грахі яе́ за тое, што яна многа ўзьлюбіла; а каму мала даруецца, той мала любіць.
48 А ёй сказаў: адпускаюцца табе́ грахі.
49 I супачываўшыя разам з Ім пачалі гаварыць у сабе́: хто Ён такі, што і грахі адпускае?
50 Ён жа сказаў жанчыне: ве́ра твая спасла цябе́; ідзі з мірам.
1 I сталася пасьля, праходзіў Ён па ме́стах і сёлах, прапаве́дываючы і абвяшчаючы добрую ве́стку аб Царстве Божым, і з Ім дванаццацёра,
2 і некаторыя жанчыны, каторых Ён аздаравіў ад злых духаў і хвароб, — Марыя, называная Магдаліна, з якое выйшлі се́м дэманаў,
3 і Іоанна, жана́ Хузы, наглядчыка Ірадавага, і Сусанна, і многія другія, што служылі Яму з мае́масьці сваёй.
4 Калі-ж сабралося множства народу, і з усіх гарадоў жыхары зыходзіліся да Яго, Ён пача́ў гаварыць прыпо́весьцю:
5 выйшаў сейбіт се́яць се́мя сваё; і, калі ён се́яў, іншае ўпала пры дарозе і было патаптана, і птушкі нябе́сныя паклявалі яго;
6 а іншае ўпала на камень і, узыйшоўшы, засохла, бо ня ме́ла вільгаці;
7 а іншае ўпала між цярнінаю, і вырасла цярніна і заглушыла яго;
8 а іншае ўпала на добрую зямлю і, узыйшоўшы, прынясло плод стакро́тны. Сказаўшы гэтае, клікнуў: хто ма́е вушы слухаць, няхай слухае.
9 Вучні-ж Яго спыталіся ў Яго: што-б значыла прыповесьць гэтая?
10 Ён сказаў: вам да́дзена знаць тайны Царства Божага, а для рэшты яны ў прыпо́весьцях, так што яны бачучы ня бачуць і чуючы не разуме́юць.
11 Вось што́ значыць прыповесьць гэтая: се́мя ёсьць слова Божае.
12 А што ля дарогі, гэта тыя, што слухаюць, ды пасьля прыходзіць д’ябал і забірае слова з сэрца іх, каб не паве́рылі і не спасьліся;
13 а на ка́мені гэта тыя, што, калі пачуюць слова, дык з радасьцяй прыймаюць, ды ня маюць караня і часова ве́раць, а ў час спакусы адпадаюць;
14 а што ўпала ў цярніну — гэта тыя, што слухаюць слова, але, адыходзячы, заглуша́юцца клапотамі, бага́цьцем і ўце́хамі жыцьцёвымі і не даюць плёну.
15 А ўпаўшае на добрую зямлю — гэта тыя, што, пачуўшы слова, захоўваюць у добрым і чыстым сэрцы і даюць плён у цярплівасьці.
16 Ніхто, запаліўшы сьве́чку, не прыкрывае яе́ судзінаю, або не стаўляе пад ложак, але ставіць на ліхтар, каб, уваходзячы, бачылі сьвятло́,
17 бо няма нічога тайнага, што-б ня выявілася, ні ўкрытага, што ня сталася-б вядомым і ня выйшла-б наве́рх.
18 Глядзіце-ж, як вы слу́хаеце; бо хто ма́е, таму да́дзена будзе, а хто ня ма́е, у таго адымецца й тое, што ён думае ме́ць.
19 I прыйшлі да Яго маці і браты Яго і не маглі падыйсьці да Яго з прычыны народу.
20 I далі знаць Яму: маці і браты Тваі стаяць вонках, хо́чучы бачыць Цябе́.
21 Ён сказаў ім у адказ: маці мая і браты мае́ — гэта тыя, што слу́хаюць слова Божае і выпаўняюць яго.
22 I сталася, аднаго дня Ён увайшоў з вучнямі Сваімі ў човен і сказаў ім: пераплыве́м па той бок возера. I паплылі.
23 Калі-ж яны плылі, Ён заснуў. На возеры падняўся бурны ве́цер, і залівала іх хва́лямі, і яны былі ў небясьпе́цы.
24 I, падыйшоўшы, збудзілі Яго ды сказалі: Настаўнік! Настаўнік! мы гінем. Але Ён, устаўшы, закрычэу ве́тру і хваляваньню вады; і спыніліся, і ста́лася ціша.
25 Тады Ён сказаў ім: дзе́ ве́ра ваша? Яны-ж у страху і задзіўле́ньні гаварылі адзін аднаму: Хто ж гэта, што ве́трам загадвае і вадзе́, і слу́хаюцца Яго?
26 I прыплылі ў старану Гадарынскую, што насу́праць Галіле́і.
27 Калі-ж выйшаў Ён на бе́раг, спаткаў Яго адзін чалаве́к з ме́ста, які ме́ў дэманаў з даўных часоў і хадзіў не адзе́ўшыся, і жыў ня ў доме, але ў магілах.
28 Ён, угле́дзіўшы Ісуса, закрычэўшы паваліўся перад Ім і моцным голасам сказаў: што табе́ да мяне́, Ісус, Сын Бога Усявышняга? Малю Цябе́, ня муч мяне́.
29 Бо Ісус сказаў нячыстаму духу выйсьці з гэтага чалаве́ка; бо ён доўгі час мучыў яго, так што яго вязалі ланцугамі й сьцераглі яго, але ён разрываў ланцугі, і нячысты гнаў яго ў пустыні.
30 Ісус спытаўся ў яго: як тваё імя? Ён сказаў: легіён; бо многа дэманаў увайшло ў яго.
31 I прасілі Яго, каб не вяле́ў ім ісьці ў бяздоньне.
32 Тут жа на гарэ пасьвіўся вялікі гурт сьвіне́й; і дэ́маны прасілі Яго, каб дазволіў ім увайсьці ў іх. Ён дазволіў ім.
33 Дэманы, выйшаўшы з чалаве́ка, увайшлі ў сьвіне́й.
34 I кінуўся гурт з кру́чы ў мора, і ўтануў. Пастухі, бачучы, што́ ста́лася, пабе́глі ды расказалі ў ме́сьце і сёлах.
35 І выйшлі бачыць стаўшаеся; і, прыйшоўшы да Ісуса, знайшлі чалаве́ка, з каторага выйшлі дэманы, се́дзячы ля ног Ісусавых, адзе́тага і пры розуме; і перепалохаліся.
36 А бачыўшыя расказалі ім, як спасён быў апанаваны дэманамі.
37 I прасіў Яго ўве́сь народ Гадарынскае краіны пайсьці ад іх, бо іх зьняў вялікі страх. Ён увайшоў у човен і вярнуўся.
38 А чалаве́к, з якога выйшлі дэманы, прасіў Яго, каб быць з Ім. Але Ісус адправіў яго, сказаўшы:
39 вярні́ся ў дом твой і раскажы, што ўчыніў табе́ Бог. Ён пайшоў і наказваў па ўсім ме́сьце, што ўчыніў яму Ісус.
40 Калі-ж вярнуўся Ісус, народ прыняў Яго, бо ўсе́ чакалі Яго.
41 I вось прыйшоў чалаве́к, імем Яір (а быў ён начальнікам школы); і, упаўшы да ног Ісусавых, прасіў Яго ўвайсьці ў дом яго,
42 бо ў яго была адзіная дачка́, гадоў дванаццацёх, і тая была пры сьме́рці. Калі-ж Ён ішоў, народ ціснуўся да Яго.
43 I адна жанчына, што мучылася ад крываце́чы дванаццаць гадоў і аддала на ле́караў усю мае́масьць сваю, ды ніводзін ня мог вылячыць яе́,
44 падыйшоўшы ззаду, дакрану́лася да краю вопраткі Яго; і той час крываце́ча ў яе́ спынілася.
45 I сказаў Ісус: хто дакрануўся да Мяне́? Калі-ж усе́ адпіраліся, Пётр і быўшыя з Ім сказалі: Настаўнік! народ акружае Цябе́ ды націскае, і Ты кажаш: хто дакрануўся да Мяне́?
46 Але Ісус сказаў: не́хта дакрануўся да Мяне́, бо Я адчуваю сілу, што выйшла з Мяне́.
47 Жанчына-ж, бачучы, што яна ня ўто́іцца, дрыжучы падыйшла і, упаўшы перад Ім, аб’явіла Яму перад усім народам, з якое прычыны дакрану́лася да Яго, і як тады-ж паздараве́ла.
48 Ён сказаў ёй: бадрыся, дачка́! ве́ра твая спасла́ цябе́; ідзі з мірам.
49 Калі Ён яшчэ гаварыў гэтае, прыходзіць не́хта з дому начальніка школы і кажа ім: дачка́ твая паме́рла; ня турбуй Вучыцеля.
50 Але Ісус, пачуўшы гэтае, сказаў яму: ня бойся, толькі ве́р, і спасёна будзе.
51 Прыйшоўшы-ж у дом, не дазволіў увайсьці нікому апрача Пятра, Іоана і Якава, і бацькі ды маткі дзяўчыны.
52 Усе́ плакалі і галасілі па ёй. Але Ён сказаў: ня плачце; яна не паме́рла, але сьпіць.
53 I сьмяяліся з Яго, ве́даючы, што яна паме́рла.
54 Ён жа, выслаўшы ўсіх вон і ўзяўшы яе́ за руку, клікнуў кажучы: дзяўчына! устань!
55 I вярнуўся дух яе́; і ўраз жа ўстала; і Ён вяле́ў даць ёй е́сьці.
56 I зьдзівіліся бацькі яе́. Ён жа вяле́ў ім не гаварыць нікому аб тым, што́ сталася.
1 Паклікаўшы-ж усіх дванаццацёх, даў ім моц і ўладу над усімі дэманамі і аздараўляць ад хворасьцяў.
2 I паслаў іх навучаць аб Царстве Божым і аздараўляць хворых.
3 I сказаў ім: нічога не бярэце на дарогу: ні кія́, ні торбы, ні хле́ба, ні срэбра, і каб двух вопратак ня ме́лі;
4 і ў які дом увойдзеце, там аставайцеся і стуль ідзе́це ў дарогу;
5 і калі дзе́ ня прымуць вас, то, выходзячы з таго ме́ста, абтрасе́це і пыл з ног вашых у сьве́дчаньне на іх.
6 I, пайшоўшы, праходзілі па сёлах, апавядаючы Эвангельле і ўсюды аздараўляючы.
7 Ірад жа чацьвертаўла́днік чуў пра ўсё, што дзе́ялася ад Яго, і ня це́міў: бо адны казалі, што гэта Іоан устаў з мёртвых;
8 другія, што Ільля зьявіўся, а іншыя, што адзін з старадаўных прарокаў уваскрос.
9 І сказаў Ірад: Іоана я сьцяў; хто-ж гэты, аб якім я чую такое? I стараўся ўбачыць Яго.
10 Апосталы, вярнуўшыся, расказалі Яму, што яны зрабілі, і Ён, узяўшы іх з Сабою, пайшоў самотна ў пустыннае ме́сца каля ме́ста, называнага Віфсаідаю.
11 Але народ, даве́даўшыся, пайшоў за Ім; і Ён, прыняўшы іх, вёў з імі гутарку аб Царстве Божым і, каму гэтага трэба было, аздараўляў.
12 Калі-ж дзе́нь пачаў зыходзіць, дык прыступілі да Яго дванаццацёра і гаварылі яму: адпра́ў народ, каб яны пайшлі ў вакалічныя сёлы й вёскі начаваць і дасталі е́сьці, бо мы тут у пустым ме́сцы.
13 Але Ён сказаў ім: вы́ дайце ім е́сьці. Яны сказалі: у нас няма бале́й за пяць хлябоў і дзьвюх рыб; хіба нам пайсьці купіць е́жы для ўсіх гэтых людзе́й?
14 Бо іх было каля пяцёхты́сячаў душ. Але Ён сказаў вучням Сваім: рассадзіце іх рада́мі па пяцьдзесят.
15 I ўчынілі так, і рассадзілі ўсіх.
16 Ён жа, узяўшы пяць хлябоў і дзьве́ рыбы і паўзіраўшыся ў не́ба, багаславіў іх, паламаў і даў вучням, каб раздалі народу.
17 I е́лі і насыціліся ўсе́; і набралі недае́дкаў дванаццаць карабоў.
18 I сталася, як маліўся самотна, і вучні былі з Ім, Ён спытаўся ў іх: за каго лічыць Мяне́ народ?
19 Яны сказалі ў адказ: за Іоана Хрысьціцеля, а іншыя за Ільлю; другія-ж кажуць, што адзін з старадаўных прарокаў уваскрос.
20 Ён жа спытаўся ў іх: а вы за каго лічыце Мяне́? I адказаў Пётр: за Хрыста Божага.
21 Але Ён строга загадаў ім нікому не гаварыць аб гэтым,
22 сказаўшы, што Сын Чалаве́чы мусіць многа вы́цярпець мук; і адцураюцца яго старэйшыны, архірэі і кніжнікі і будзе забіты і на трэці дзе́нь ускрэсьне.
23 Да ўсіх жа сказаў: калі хто хоча йсьці за Мною, няхай адрачэцца ад самога сябе́, няхай возьме крыж свой і йдзе́ за Мною.
24 Бо хто хоча душу сваю спасьці, загу́біць яе́; а хто загу́біць душу сваю дзеля Мяне́ той спасе́ яе́.
25 Бо якая карысьць чалавеку здабыць уве́сь сьве́т, а сябе́ самога загубіць, ці пашкодзіць сабе́?
26 Бо хто паўстыдаецца Мяне́ і Маіх слоў, таго Сын Чалаве́чы паўстыдаецца, калі прыйдзе ў славе Сваёй і Айца і сьвятых Ангелаў.
27 Праўду кажу вам: ёсьць некаторыя з тых, што тут стаяць, якія не спазнаюць сьме́рці, пакуль ня ўбачаць Царства Божага.
28 Сталася-ж дзён праз восем пасьля слоў гэтых, узяўшы Пятра, Іоана і Якава, узыйшоў Ён на гару памаліцца,
29 і сталася, як Ён маліўся, выгляд аблічча Яго зьмяніўся, і вопратка Яго сталася бе́лая, блішчастая.
30 I вось двое людзе́й гутарылі з Ім, а былі гэта Майсе́й і Ільля:
31 зьявіўшыся ў славе, яны гаварылі аб сьме́рці яго, што ме́ўся споўніць у Ерузаліме.
32 Пётр жа і быўшыя з Ім былі апанава́ны сном; прабудзіўшыся-ж, убачылі славу яго і двох мужо́ў, стоячы з Ім.
33 I, калі тыя адыходзілі ад Яго, сказа́ў Пётр Ісусу: Настаўнік! добра нам тут быць: зробім тры палаткі: адну Табе́, адну Майсе́ю і адну Ільлі, — ня ве́даючы, што́ кажа.
34 Калі-ж ён гаварыў гэтае, сталася хмара і агарнула іх; і перепалохаліся, як увайшлі ў хмару.
35 I быў з хмары голас гаворачы: Гэты ёсьць Сын Мой улю́блены; Яго слу́хайце.
36 I, калі быў голас гэты, апынуўся Ісус адзін. I яны маўчалі і нікому не гаварылі ў тыя дні, што́ бачылі.
37 I сталася назаўтрае, як яны зыйшлі з гары, сустрэла Яго вялікае множства народу.
38 I вось не́йкі чалаве́к з народу крыкнуў: Вучыцель: малю Цябе́! Глянь на сына майго; ён адзін у мяне́:
39 і вось дух бярэ яго, і ён ураз жа крычыць, і ірве́ць яго з пе́най; і ле́дзь адступае ад яго, змучыўшы яго;
40 я прасіў вучняў Тваіх выгнаць яго; і яны не маглі.
41 Ісус жа адказваючы сказаў: о, род няве́рны і распусны! дакуль буду з вамі і буду цярпе́ць вас? Прывядзі сюды сына твайго.
42 Калі-ж той яшчэ йшоў, дух кінуў яго і затрос; але Ісус прыкрыкнуў на нячыстага духа і аздаравіў хлопца, ды аддаў яго бацьцы яго.
43 I ўсе́ дзівіліся ве́лічы Божай. Калі-ж усе́ дзівіліся ўсяму, што чыні́ў Ісус, Ён сказаў вучням Сваім:
44 палажэце сабе́ ў вушы словы гэтыя: Сын Чалаве́чы будзе вы́даны ў рукі чалаве́чыя.
45 Але яны не зразуме́лі слова гэтага, і яно было закрыта ад іх, каб ня ўцяміць ім яго; а папытацца ў Яго пра гэтае слова баяліся.
46 Прыйшла-ж ім думка: хто-б з іх быў бо́льшы?
47 Ісус жа, бачучы помыслы іх сэрца, узяўшы дзіця, паставіў яго перад Сабою
48 і сказаў ім: хто прыйме гэтае дзіця ў імя Маё, той Мяне́ прыйме, а хто прыйме Мяне́, той прыйме Паслаўшага Мяне́; бо хто з вас ме́ншы за ўсіх, той будзе вялікі.
49 Пры гэтым Іоан сказаў: Настаўнік! мы бачылі чалаве́ка, іме́ньнем Тваім выганя́ючага дэманаў, і забаранілі яму, бо ён ня ходзіць з намі.
50 I сказаў яму Ісус: не забараняйце; бо хто ня проці вас, той за вас.
51 I сталася, як набліжаліся дні забра́ньня Яго, умацава́лася аблічча Яго ісьці ў Ерузалім,
52 і паслаў пасланцоў прад абліччам Сваім; і яны пайшлі і ўвайшлі ў сяло Самаранскае, каб прыгатаваць для Яго;
53 але там ня прынялі Яго, бо аблічча Яго было йдучы ў Ерузалім.
54 Бачучы-ж вучні Яго, Якаў і Іоан, сказалі: Госпадзе! ці хочаш: мы скажам, каб агонь зыйшоў з не́ба і зьнішчыў іх, як і Ільля зрабіў?
55 Але Ён, зьвярнуўшыся да іх, забараніў ім і сказаў: ня ве́даеце, якога вы духа;
56 бо Сын Чалаве́чы прыйшоў не́ губіць душы людзкія, але спасаць. I пайшлі ў другое сяло.
57 I сталася, як яны былі ў дарозе, не́хта сказаў Яму: Госпадзе: я пайду за Табою, куды-б Ты ні пайшоў.
58 Ісус сказаў яму: лісіцы маюць норы, і птушкі нябе́сныя гне́зды; а Сын Чалаве́чы ня мае дзе́ галаву прыкланіці.
59 А другому сказаў: Ідзі за Мною. Той сказаў: Госпадзе! дазволь мне́ пе́рш пайсьці й пахаваць бацьку майго.
60 Але Ісус сказаў яму: пакінь уме́ршым хаваць сваіх нябожчыкаў; а ты йдзі ды абвяшчай Царства Божае.
61 Яшчэ іншы сказаў: Я пайду за Табою, Госпадзе! Але пе́рш дазволь мне́ папрашчацца з хатнімі маімі.
62 Але Ісус сказаў яму: ніхто не спасо́бен да Царства Божага, хто, узлажыўшы руку сваю на плуг, агляда́ецца назад.
1 Пасьля гэтага выбраў Госпад і другіх се́мдзесят вучняў і паслаў іх па двох перад абліччам Сваім у кожнае ме́ста і ме́сца, куды Сам ме́ўся йсьці.
2 I сказаў ім: жніво бага́тае, а работнікаў мала; дык прасе́це Гаспадара жніва, каб выслаў работнікаў на жніво Сваё.
3 Ідзе́це! Я пасылаю вас, як ягня́т сярод ваўкоў.
4 Не бярэце ні мяшка, ні торбы, ні абутку і нікога ў дарозе ня вітайце.
5 У якую-ж хату ўво́йдзеце, пе́рш кажэце: мір дому гэтаму!
6 I калі будзе там сын міру, то супачыне на ім мір ваш; а калі не́, то да вас ве́рнецца.
7 У доме-ж тым аставайцеся, е́шце і піце, што ў іх ёсьць; бо работнік варт платы сваёй. Не пераходзьце з дому ў дом.
8 I калі пры́дзеце ў якое ме́ста, і прымуць вас, е́шце, што вам дадуць;
9 і адзараўляйце ў іх хворых, і кажэце ім: падыйшло да вас Царства Божае.
10 Калі-ж пры́дзеце ў якое ме́ста, і ня прымуць вас, то, выйшаўшы на вуліцу, скажэце:
11 і пыл, што прыліп да нас ад вашага ме́ста, абтрасаем вам: аднак жа ве́дайце, што падыйшло да вас Царства Божае.
12 Кажу-ж вам, што Садому ў дзе́нь той ле́пей будзе, чымся ме́сту гэткаму.
13 Гора табе́, Харазін! гора табе́, Віфсаіда! Бо калі-б у Тыры й Сідоне сталіся цуды, што дзе́яліся ў вас, то даўно-б яны пака́яліся, се́дзячы ў валася́ніцы ды по́пелі;
14 але Тыру й Сідону ле́пш будзе на судзе́, чым вам.
15 I ты, Капэрнаум, да не́ба ўзьнёсшыся, да пе́кла спадзе́ш.
16 Хто слухае вас — Мяне́ слухае, і хто вас цураецца, той Мяне́ цураецца́; а хто цураецца Мяне́, цураецца і Пасла́ўшага Мяне́.
17 Семдзесят вучняў вярнуліся з радасьцю ды гаварылі: Госпадзе! і дэманы слухаюцца нас дзеля іме́ньня Твайго.
18 Ён жа сказаў ім: Я бачыў шатана́, спаўшага з не́ба як мало́ньня;
19 вось даю вам уладу наступаць на зьме́яў і скарпіёнаў і на ўсю сілу варожую, і нішто не пашкодзіць вам;
20 аднак жа з таго ня це́шцеся, што духі вам пакараюцца; але це́шцеся з таго, што іме́ньні вашыя запісаны на нябёсах.
21 У той час узрадаваўся духам Ісус і сказаў: Хвала́ Табе́, Ойча, Госпадзе не́ба й зямлі, што ты ўтаіў гэтае ад мудрых і разумных і адкрыў малым. Запраўды, Ойча; бо так яно ўпадабалася прад абліччам Тваім.
22 I, зьвярнуўшыся да вучняў, сказаў: усё Мне́ адда́на Айцом Маім; і хто ёсьць Сын, ня ве́дае ніхто, апрача Айца, і хто ёсьць Аце́ц, ня ве́дае ніхто, апрача Сына і каму Сын хоча адкрыць.
23 I, зьвярнуўшыся да вучняў, сказаў ім асобна: шчасьлівыя во́чы, бачучы тое, што вы бачыце!
24 бо кажу вам, што многія прарокі й цары хаце́лі бачыць, што́ вы бачыце, і ня бачылі; і слышаць, што́ вы чуеце, і ня слышалі.
25 I вось адзін законьнік устаў і, спакуша́ючы Яго, сказаў: Вучыцель! што мне́ рабіць, каб унасьле́даваць жыцьцё ве́чнае?
26 А Ён сказаў яму: у законе што напісана? як чытаеш?
27 Ён сказаў у адказ: узьлюбі Госпада Бога твайго ўсім сэрцам тваім, і ўсёю душою тваёю, і ўсёю моцаю тваёю, і ўсім разуме́ньнем тваім, і бліжняга твайго, як самога сябе́.
28 Ісус сказаў яму: справядліва ты адказаў; так рабі, і будзеш жыць.
29 Але ён, хочучы апраўдаць сябе́, сказаў Ісусу: а хто мой бліжні?
30 На гэтае сказаў Ісус: не́йкі чалаве́к ішоў з Ерузаліму да Ерыхону і папаўся разбойнікам, каторыя зьнялі з яго вопратку, ранілі яго і пайшлі, пакінуўшы яго ле́дзь жывым.
31 Здарэньнем адзін сьвяшчэньнік ішоў гэтай дарогай і, угле́дзіўшы яго, прайшоў міма.
32 Таксама й лявіт, быўшы на тым ме́сцы, падыйшоў, паглядзе́ў і прайшоў міма.
33 Самаранін жа не́йкі, ідучы, найшоў на яго і, угле́дзіўшы, зьлітаваўся,
34 і, падыйшоўшы, перавязаў яму ра́ны, паліўшы але́ем і віном; і, пасадзіўшы яго на свайго асла, прывёз яго ў зае́зд і паклапаціўся аб ім;
35 а на другі дзе́нь, ад’яжджаючы, дастаў два дынары, даў гаспадару зае́зду і сказаў яму: даглядай яго і, калі выдаш што бале́й, я, вярнуўшыся, аддам табе́.
36 Хто з гэтых трох, думаеш ты, быў бліжні таму, што папаўся разбойнікам?
37 Ён сказаў: той, што зьлітаваўся над ім. Тады Ісус сказаў яму: ідзі й ты рабі гэтак.
38 I сталася ў часе дарогі іх, прыйшоў Ён у вадно сяло; тут жанчына, іме́ньнем Марта, прыняла Яго ў дом свой;
39 у яе́ была сястра, на імя Марыя, якая се́ла ля ног Ісусавых і слухала слова Яго.
40 Марта-ж клапацілася аб вялікай паслузе і, падыйшоўшы, сказала: Госпадзе! ці-ж Табе́ ня рупіць, што сястра мая адну мяне́ пакінула паслугоўваць? скажы ёй, каб памагла мне́.
41 Ісус жа сказаў ёй у адказ: Марта! Марта! ты турбуешся і клапоцішся аб многае,
42 а адно толькі патрэбна. Марыя-ж выбрала добрую частку, якая не адымецца ў яе́.
1 I сталася, як Ён у адным ме́сцы маліўся, калі перастаў, адзін з вучняў Яго сказаў Яму: Госпадзе! наўчы нас маліцца, як і Іоан наўчыў вучняў сваіх.
2 Ён сказаў ім: калі мо́ліцеся, гаварыце: Ойча наш, каторы ёсьць у Нябёсах! Няхай сьвяціцца імя Тваё, няхай прыйдзе Царства Тваё; няхай будзе воля Твая, як у не́бе, так і на зямлі.
3 Хле́б наш штодзе́нны дай нам сягоньня
4 і даруй нам даўгі нашыя, як і мы даруем даўжніком нашым; і ня ўводзь нас у спакушэньне, але захавай нас ад злога.
5 I сказаў ім: Не́хта з вас, маючы сябру, прыйдзе да яго і скажа яму: сябра! пазыч мне́ тры булкі хле́ба,
6 бо сябра мой з дарогі зайшоў да мяне́, і мне́ няма́ чаго даць яму;
7 а той з хаты скажа яму ў адказ: ня турбуй мяне́; дзьве́ры ўжо замкнёны, і дзе́ці мае́ са мною ў пасьце́лі; не магу ўстаць і даць табе́.
8 Калі, кажу вам, ён ня ўстане і ня дасьць яму дзеля дружбы з ім, дык дзеля дакучлівасьці яго ўстаўшы дасьць яму, колькі просіць.
9 I Я кажу вам: прасе́це, і да́дзена вам будзе; шукайце і знойдзеце; сту́кайце, і адчыняць вам;
10 бо ўсякі, хто просіць, дастае́; і хто шукае, знаходзіць; і хто сту́кае, адчыняць таму.
11 Хто з вас бацька, калі сын папросіць хле́ба, дасьць яму камень? Ці, калі папросіць ры́бы дасьць яму зьмяю заме́ст рыбы?
12 Ці, калі папросіць яйка, дасьць яму скарпіёна?
13 Дык вось, калі вы, благія, уме́еце добрыя даяньні даваць дзе́цям вашым, тым бале́й Аце́ц Нябе́сны дасьць Духа Сьвятога тым, што просяць у Яго.
14 I раз выгнаў Ён дэмана, які быў не́мы;і,калі дэман выйшаў, не́мы стаў гаварыць; і народ быў зьдзіўлены.
15 Іншыя-ж з іх гаварылі: Ён выганяе дэманаў сілаю Вэльзэвула, князя дэманаў.
16 А іншыя, спакушаючы, трэбавалі ў Яго знаме́ньня з не́ба.
17 Але Ён, ве́даючы памышле́ньні іх, сказаў ім: усякае царства, разьдзяліўшаеся само ў сабе́, апусьце́е, і дом, разьдзяліўшыся сам у сабе́, упадзе́.
18 Калі-ж і шата́н разьдзяліўся сам у сабе́, то як устаіць царства яго? А вы ка́жаце, што Я сілаю Вэльзэвула выганяю дэманаў;
19 і калі Я сілаю Вэльзэвула выганяю дэманаў, то сыны вашыя кім выганяюць іх? Затым яны будуць судзьдзямі вам.
20 Калі-ж Я пальцам Божым выганяю дэманаў то значыць прыйшло да вас Царства Божае.
21 Калі дужы́ з аружжам пілнуе свой дом тады ў бясьпе́чнасьці яго мае́масьць;
22 калі-ж дужэйшы за яго нападзе́ на яго і пераможа яго, тады возьме ўсё аружжа яго, на якое спадзяваўся, і разда́сьць дабро́ яго.
23 Хто не са Мною, той проці Мяне́; і хто ня зьбірае са Мною, той раскідае.
24 Калі нячысты дух выйдзе з чалаве́ка, то ходзіць па бязводных мясцо́х, шукаючы супакою, і, не знаходзячы, кажа: вярнуся ў дом мой, адкуль выйшаў.
25 I, прыйшоўшы, знаходзіць яго вымеценым і прыбраным;
26 тады йдзе́ і бярэ з сабою се́м другіх духаў, больш злых за яго, і, увайшоўшы, жывуць там: і бывае для чалаве́ка таго апо́шняе горш за пе́ршае.
27 I сталася, як Ён гаварыў гэтае, адна жанчына, азваўшыся з народу, сказала Яму: шчасьлівае нутро, насіўшае Цябе́, і грудзі, Цябе́ карміўшыя!
28 А Ён сказаў: шчасьлівыя чуючыя слова Божае і выпаўняючыя яго.
29 Калі-ж народ пачаў зьбірацца грамадой, Ён пача́ў гаварыць: род гэты нягодны; е́н шукае знаме́ньня, і знаме́ньне ня будзе да́дзена яму, апрача знаме́ньня Іоны прарока;
30 бо, як Іона быў знаме́ньнем для Ніневійцаў, так будзе і Сын Чалаве́чы для роду гэтага.
31 Царыца Паўднёвая ўстане на суд з людзьмі роду гэтага і засудзіць іх, бо яна прыхо́дзіла ад краю зямлі паслухаць мудрасьці Салямо́навай, і вось тут бале́й за Салямо́на.
32 Ніневійцы ўстануць на суд з родам гэтым і асудзяць яго, бо яны пака́яліся ад навуча́ньня Іонінага, і вось тут бале́й за Іону.
33 Ніхто, запаліўшы сьве́чку, не стаўляе яе́ ў патайным ме́сцы, ці пад судзіну, але на ліхтару́, каб увахо́дзячыя бачылі сьвятло́.
34 Сьве́тач це́ла ёсьць вока; дык вось, калі вока тваё будзе чыстае, то і ўсё це́ла тваё будзе сьве́тлае, а калі яно будзе благое, то й це́ла тваё будзе цёмнае.
35 Дык глядзі-ж, каб сьвятло́, што ў табе́, ня было це́мрай.
36 Калі-ж це́ла тваё ўсё сьве́тлае і ня ма́е ніводнае цёмнае часткі, то будзе сьвяціцца ўсё так, як бы сьве́тач асьвяціў цябе́.
37 Калі Ён гаварыў гэтае, адзін фарысэй прасіў Яго́ да сябе́ абе́даць; Ён прыйшоў ды супачыў.
38 Фарысэй жа зьдзівіўся, што Ён не абмыў рук перад ядой.
39 Але Госпад сказаў яму: цяпе́р вы, фарысэі, чару і місу звонку ачышча́еце, а нутро вашае напоўнена драпе́жнасьцяй ды злосьцяй.
40 Неразумныя! ці ня Той, Хто стварыў вонкавае, стварыў і ўнутранае?
41 Падавайце ле́пш ахвяру з таго, што́ ў вас ёсьць, тады ўсё будзе ў вас чыстае.
42 Але го́ра вам, фарысэям, што даецё дзясятую частку з мяты, руты і ўсякага зе́льля і ня дбаеце аб суд і любоў Божую; і гэтае трэба было рабіць, ды таго не пакідаць.
43 Го́ра вам, фарысэям, што любіце пе́ршыя ме́сцы ў школах і паклоны на торжышчах.
44 Го́ра вам, кніжнікі і фарысэі, крывадушнікі, бо вы быццам магілы ўкрытыя, што людзі ходзяць над імі й ня ве́даюць таго.
45 На гэтае не́хта з законьнікаў сказаў Яму: Вучыцель, кажучы гэтае, Ты й нас крыўдзіш.
46 Але Ён сказаў: і вам, законьнікам, го́ра, што наклада́еце на людзе́й цяжары церазме́рныя, а самыя і адным пальцам сваім не краняцё цяжараў.
47 Го́ра вам, што строіце скле́пы прарокам, бацькі-ж вашыя забівалі іх;
48 гэтым вы сьве́дчыце аб учынках бацькоў вашых і згаджаецеся з імі, бо яны забівалі прарокаў, а вы будуеце ім скле́пы.
49 Дзеля гэтага і прамудрасьць Божая сказала: пашлю да іх прарокаў і апосталаў, і з іх адных заб’юць, а другіх вы́жануць.
50 Няхай зышчыцца ад роду гэтага кроў усіх прарокаў, пралітая ад стварэньня сьве́ту,
51 ад крыві Авэля да крыві Захарыі, забітага між жэртвенікам і храмам. Запраўды кажу вам: зы́шчыцца ад роду гэтага.
52 Го́ра вам, законьнікам, што вы ўзялі ключ разуме́ньня: самыя не ўвайшлі і ўваходзячым перашкодзілі.
53 Калі ж Ён гаварыў ім гэтае, кніжнікі ды фарысэі пачалі ве́льмі прыставаць да Яго і дапытывацца ў Яго аб многае,
54 цікуючы на Яго і стараючыся ўлавіць не́шта з вуснаў Яго, каб абвінаваціць Яго.
1 Тымчасам сабраліся тысячы народу, ажно ціснулі адзін аднаго, і Ён зачаў гаварыць сьпярша да вучняў Сваіх: сьцеражыцеся перадусім рашчыны фарысэйскай, або крывадушнасьці.
2 Няма нічога тайнага, што ня выявілася-б, і ўкрытага, аб чым не даве́даліся-б;
3 дык, што вы сказалі ў цемнаце́, тое пачуеце ў сьвятле́; і што гаварылі навуха ў хаце, тое будзе абве́шчана на стрэхах.
4 Кажу-ж вам, дру́гі маі: ня бойцеся тых, што забіваюць це́ла і пасьля гэтага ня могуць больш нічога зрабіць;
5 але кажу вам, каго баяцца: бойцеся таго, хто, забіўшы, можа ўкінуць у гее́нну: запраўды, кажу вам, таго бойцеся.
6 Ці ня пяць малых птушак прадаюцца за два асары? і ніводная з іх не забыта ў Бога.
7 А ў вас і валасы на галаве́ ўсе́ палічаны. Дык ня бойцеся: вы даражэй за многіх малых птушак.
8 Кажу-ж вам: усякага, хто вызнава́ціме Мяне́ перад людзьмі, і Сын Чалаве́чы вызна́е перад Ангеламі Божымі;
9 а хто адрачэцца ад Мяне́ перад людзьмі, ад таго адракуцца перад Ангеламі Божымі.
10 I ўсякаму, хто скажа слова на Сына Чалаве́чага, даро́вана будзе, а хто блю́зьніцьме на Сьвятога Духа, таму ня будзе даро́вана.
11 Калі-ж прывядуць вас у школы, да ўладаў, ня турбуйцеся, як ці што адказваць, ці што гаварыць:
12 бо Сьвяты Дух навучыць вас у тую гадзіну, што трэба гаварыць.
13 Не́хта з народу сказаў Яму: Вучыцель! скажы брату майму, каб ён падзяліўся са мною спадчынай.
14 Ён жа сказаў таму чалаве́ку: хто паставіў Мяне́ судзіць ці дзяліць вас?
15 Пры гэтым сказаў ім: глядзіце, сьцеражыцеся прагавітасьці на багацьце, бо жыцьцё чалаве́ка не залежыць ад дастаткаў яго, якія ма́е.
16 I сказаў ім прыповесьць: у аднага бага́тага чалаве́ка быў добры ўраджай у полі;
17 і ён разважаў сам з сабою: што мне́ рабіць? Не́куды мне́ злажыць плады маі?
18 I сказаў: — вось, што зро́блю: разьбяру гумны мае́ і пабудую большыя, і зьбяру туды ўве́сь хлеб мой і ўсё дабро маё,
19 і скажу душы маёй: душа! многа дабра́ ляжыць у цябе́ на многія гады́: е́ш, пі, весяліся.
20 Але Бог сказаў яму: неразумны! У гэту ноч душу тваю возьмуць у цябе́; каму-ж даста́нецца тое, што ты прыдбаў?
21 Так бывае з тым, хто зьбірае скарбы для сябе́, а ня ў Бога багаце́е.
22 I сказаў вучням Сваім: дзеля таго кажу вам: ня турбуйцеся дзеля душы вашай, што вам е́сьці, ні дзеля це́ла, у што адзе́цца:
23 душа больш за е́жу, і це́ла — за адзе́жу.
24 Паглядзіце на гругано́ў: яны ня се́юць, ні жнуць; няма у іх сховаў, ні гумнаў, і Бог жывіць іх; наколькі ж вы ле́пшыя за птушак?
25 Дый хто з вас, турбуючыся, можа дада́ць сабе́ росту хоць на адзін локаць?
26 Дык вось, калі і найме́ншага ўчыніць ня можаце, што-ж турбуецеся аб іншае?
27 Паглядзіце на ліле́і, як яны растуць: не працуюць, ні прадуць; але кажу вам, што і Салямон у ўсёй свае́й славе не адзяваўся так, як кожная з іх.
28 Калі-ж траву на полі, якая сягоньня ёсьць, а заўтра будзе кінена ў пе́ч, Бог так адзявае, то тым бале́й вас, малаве́ры.
29 Дык ня шукайце-ж, што́ вам е́сьці, ці што́ піць, і ня турбуйцеся,
30 бо ўсяго гэтага шукаюць людзі гэтага сьве́ту; ваш жа Аце́ц ве́дае, што вам гэтае патрэбна;
31 найбале́й шукайце Царства Божага, і тое ўсё дададу́ць вам.
32 Ня бойся, малое стада; бо Аце́ц ваш упадабаў даць вам Царства.
33 Прадава́йце мае́масьці вашыя і давайце міласьцівыя ахвяры. Прыгатоўвайце сабе́ мяшкі нестарэючыя, скарб, што ня ўбывае на нябёсах, куды злодзей не дабіраецца, і дзе́ моль не зьядае.
34 Бо дзе́ скарб ваш, там будзе і сэрца вашае.
35 Няхай будуць паясьніцы вашыя падпераза́ныя і сьве́тачы запа́леныя;
36 і вы падобны да людзе́й, што чакаюць павароту гаспадара свайго з вясе́льля, каб, як прыйдзе ды пастукаецца, ураз адчыніць яму.
37 Шчасьлівыя тыя слугі, якіх гаспадар прыйшоўшы знойдзе на нага́х; запраўды кажу вам: ён падперажэцца і пасадзіць іх і, падыйшоўшы, пачне́ служыць ім.
38 І калі прыйдзе ў другую варту і ў трэцюю варту прыйдзе і знойдзе іх так, то шчасьлівыя слугі гэныя!
39 Вы ве́даеце, што, калі-б ве́даў гаспадар дому, у якой гадзіне прыйдзе зло́дзей, то ня спаў бы і не дапусьціў бы падкапацца пад дом яго;
40 будзьце-ж і вы гатовы, бо Сын Чалаве́чы прыйдзе ў гадзіне, аб якой ня думаеце.
41 Тады сказаў Яму Пётр: Госпадзе! ці да нас гаворыш гэтую прыповесьць, ці да ўсіх?
42 Госпад жа сказаў: каторы ве́рны й разумны эканом, што гаспадар паставіў яго над слугамі сваімі раздава́ць ім у свой час ме́ру хле́ба?
43 Шчасьлівы той слуга́, якога гаспадар яго, прыйшоўшы, знойдзе, што робіць гэта:
44 запраўды кажу вам, што над усёй мае́масьцю сваёй паставіць яго.
45 Калі-ж слуга́ гэты скажа ў сэрцы сваім: ня хутка прыйдзе гаспадар мой; і пачне́ біць слуг ды служа́нак, е́сьці й піць і ўпівацца;
46 то прыйдзе гаспадар слугі́ гэнага ў той дзе́нь, калі ён не чакае, і ў гадзіну, у якой ня думае, і адлучыць яго і ўчыніць яму адзін лёс з няве́рнымі.
47 Слуга-ж той, які ве́даў волю гаспадара свайго і ня быў гатовы, і не рабіў па волі яго, будзе крэпка біты,
48 а каторы ня ве́даў і зрабіў ва́ртае кары, біты будзе ме́ней. I ад кожнага, каму да́дзена многа, многа і вымагацца будзе, і каму многа даручана, з таго больш зы́шчуць.
49 Агонь прыйшоў Я кінуць на зямлю, і я́к хаце́ў бы, каб ён ужо загарэўся!
50 Хрышчэньнем павінен Я хрысьціцца, і я́к Я тамлюся, пакуль гэтае ня выпаўніцца!
51 Ці думаеце вы, што Я прыйшоў даць мір зямлі? Не́, кажу вам, але разьдзяле́ньне.
52 Бо адгэтуль пяцёра ў адным доме пачнуць дзяліцца, трое проці двох і двое проці трох;
53 бацька будзе проці сына, і сын проці бацькі; маці проці дачкі́, і дачка́ проці маткі; сьвякроў проці няве́сткі свае́й, і няве́стка проці сьвякрові свае́.
54 Сказаў жа і народу: калі вы бачыце хмару, падыймаючыся з захаду, ураз кажаце: дождж будзе; і стае́цца гэтак;
55 і калі дзьме́ паўдзённы ве́цер, ка́жаце: сьпе́ка будзе, і стае́цца.
56 Крывадушныя! аблічча зямлі і не́ба распазнаваць уме́еце, я́к жа часу гэтага не пазнаецё?
57 Чаму-ж і вы па сабе́ самых ня судзіце, што́ мусіць быць?
58 Калі ты йдзе́ш з супраціўнікам сваім да начальства, то па дарозе пастарайся пазбыцца яго, каб ён ня прывёў цябе́ да судзьдзі, а судзьдзя не аддаў цябе́ ка́ту, а кат ня ўкінуў бы цябе́ ў вязьніцу;
59 кажу-ж табе́: ня выйдзеш адтуль пакуль не аддасі́ і апошняга медзяка.
1 У той час прыйшлі некато́рыя і расказалі Яму пра Галіле́ян, кроў якіх Пілат зьмяшаў з жэртвамі іх.
2 Ісус сказаў ім на гэтае: ці думаеце вы, што гэтыя Галіле́яне былі больш грэшныя за ўсіх Галіле́ян, што яны пацярпе́лі гэткія мукі?
3 Не́, кажу вам; але, калі не пака́ецеся, усе́ так сама пагінеце.
4 Ці думаеце, што тыя восемнаццаць душ, на якіх завалілася Сілаа́мская ве́жа ды пабіла іх, больш вінаватыя былі за ўсіх жыўшых у Ерузаліме?
5 Не́, кажу вам; але, калі не пака́ецеся, усе́ таксама пагінеце.
6 I сказаў вось якую прыповесьць: не́хта ме́ў у вінаградніку сваім паса́джаную смакоўніцу і прыйшоў шукаць плоду на ёй і не знайшоў;
7 і сказаў вінаградару: вось я трэці год прыходжу шукаць плоду на гэтай смакоўніцы і не знаходжу; зрубай яе́: на што́ яна і зямлю займае?
8 Але той сказаў яму ў адказ: гаспадар! пакінь яе́ і на гэты год, пакуль я акапаю яе́ і абкладу гноем:
9 ці ня дасьць плоду; калі-ж не́, то на той год ссячэш яе́.
10 У аднэй з школаў навучаў Ён у суботу;
11 і вось там была жанчына, восемнаццаць гадоў ме́ўшая духа нядужасьці; яна была скорчыўшыся і не магла вы́прастацца.
12 Ісус, угле́дзіўшы яе́, паклікаў яе́ і сказаў ёй: жанчына! Ты вы́звалена ад не́мачы твае́.
13 I ўсклаў на яе́ рукі; і ўраз жа вы́прасталася і пачала славіць Бога.
14 Пры гэтым начальнік школы, узлаваўшыся, што Ісус аздаравіў у суботу, сказаў народу: ёсьць шэсьць дзён, калі можна працаваць: у тыя і прыходзьце аздараўляцца, а ня ў дзе́нь суботні.
15 Але Госпад сказаў яму ў адказ: крывадушнік: ці не адвязвае кожны з вас вала́ свайго ці асла́ ад ясьляў у суботу, і ці-ж не вядзе́ паіць?
16 А гэтую дачку́ Аўраамаву, якую зьвязаў шатан вось ужо восемнаццаць гадоў, ці-ж не нале́жала звольніць ад путаў гэтых у дзе́нь суботні?
17 I, калі гаварыў Ён гэтае, усе́ ворагі Яго засароміліся; і ўве́сь народ ра́даваўся з усіх слаўных дзе́яньняў Яго.
18 Ён жа сказаў: да чаго падобна Царства Божае і да чаго прыраўную яго?
19 Яно падобна да зярняці гарчычнага, якое ўзяўшы пасадзіў чалаве́к у садзе сваім: і вырасла і сталася вялі́кім дрэвам, і птушкі нябе́сныя хаваліся ў галінах яго.
20 Яшчэ сказаў: да чаго прыраўную Царства Божае?
21 Яно падобна да рашчыны, якую жанчына ўзяла й палажыла ў тры ме́ры мукі, пакуль ня скісла ўсё.
22 I праходзіў па ме́стах і сёлах, навучаючы і кіруючы шлях свой да Ерузаліму.
23 Не́хта сказаў Яму: Госпадзе! Няўжо-ж ма́ла такіх, што спаса́юцца? Ён жа сказаў ім:
24 Старайцеся ўвайсьці праз це́сныя вароты, бо, кажу вам, многія будуць памыка́цца ўвайсьці ды ня здолеюць.
25 Калі гаспадар дому ўстане і зачыніць дзьве́ры, тады вы, стоячы вонках, пачнецё стукаць у дзьве́ры і казаць: Госпадзе! Госпадзе! адчыні нам! Але Ён скажа вам у адказ: ня ве́даю вас, адкуль вы.
26 Тады пачнецё гаварыць: мы е́лі й пілі перад Табою, і на вуліцах нашых навучаў Ты.
27 Але Ён скажа: кажу вам: ня ве́даю вас, адкуль вы; адыдзе́це ад Мяне́ ўсе́, што чыняць няпраўду.
28 Там будзе плач і скрыгот зубоў, калі ўбачыце Аўраама, Ізаака і Якава і ўсіх прарокаў у Царстве Божым, вас жа прагоняць вон.
29 І прыдуць з усходу і за́хаду, і поўначы і паўдня́, і сядуць за сталом у Царстве Божым.
30 I вось ёсьць апошнія, што будуць пе́ршымі, і ёсьць пе́ршыя, якія будуць апошнімі.
31 У гэны дзе́нь прыйшлі некато́рыя з фарысэяў і гаварылі Яму: Ідзі сабе́ згэтуль, бо Цябе́ Ірад хоча забіць.
32 I сказаў ім: пайдзе́це скажэце гэтай лісіцы: вось выганяю дэманаў і аздараўляю сягоньня і заўтра, а на трэці дзе́нь будзе мне́ кане́ц.
33 Толькі-ж мушу йсьці сягоньня і заўтра і пасьлязаўтра, бо ня можа стацца, каб прарок пагіб вонках Ерузаліму.
34 Ерузалім! Ерузалім! Ты, што забіваеш прарокаў і каме́ньмі закідаеш пасла́ных да цябе́! Колькі разоў хаце́ў Я сабраць дзяце́й тваіх, як птушка птушанят сваіх пад крыльлі, і не хаце́лі.
35 Вось жа пакідаецца вам дом ваш пусты́. Кажу-ж вам, што вы ня ўбачыце Мяне́, пакуль ня прыйдзе час, калі скажаце: багасла́ўлены, што ідзе́ ў імя Госпада.
1 I ста́лася, прыйшоў Ён у суботу ў дом аднаго з начальнікаў фарысэйскіх зье́сьці хле́ба, і яны сачылі Яго;
2 і вось перад Ім зьявіўся чалаве́к, хворы на вадзянку.
3 I, азваўшыся, сказаў Ісус законьнікам і фарысэям: ці дазваля́ецца аздараўляць у суботу?
4 Яны маўчалі. I, дакрануўшыся, аздаравіў яго і адправіў.
5 Пры гэтым сказаў ім: калі ў каго з вас асёл ці вол упадзе́ ў студню, ці ня ўраз выцягне яго ў суботу?
6 I не маглі адказаць Яму на гэтае.
7 Заўважыўшы-ж, як запро́шаныя выбіралі пе́ршыя ме́сцы, сказаў ім прыповесьць:
8 Калі запросіць цябе́ не́хта на вясе́льле, не сяда́й на пе́ршае ме́сца, каб не надарыўся хто паважне́йшы за цябе́ спамі́ж запрошаных ім,
9 і каб той, што прасіў цябе́ і яго, падыйшоўшы не сказаў бы табе: дай яму ме́сца; і тады з сорамам павінен будзеш се́сьці на апошняе ме́сца.
10 Але, калі запрошаны будзеш, прыйшоўшы сядай на апошняе ме́сца, каб той, што прасіў цябе́, падыйшоўшы сказаў: дружа! перасядзь вышэй; тады будзе табе́ пашана перад се́дзячымі з табою;
11 бо кожын, хто сам сябе́ вывышша́е, будзе пані́жаны, а хто сябе́ паніжа́е, будзе ўзвы́шаны.
12 Сказаў жа і запрасіўшаму Яго: калі ладзіш абе́д, ці вячэру, ня кліч сяброў тваіх, ні братоў тваіх, ні сваякоў тваіх, ні сусе́дзяў багатых, каб і яны цябе́ не запрасілі не́калі, і ты не дастаў адплаты.
13 Але, калі ладзіш, заклікай убогіх, кале́каў, кульгавых, сьляпых.
14 I шчасьлівы будзеш, што яны ня змогуць адплаціць табе́, бо адда́сца табе́ ў ускрасе́ньне праведных.
15 Пачуўшы гэтае, не́хта з супачываўшых з Ім сказаў Яму: шчасьлівы, хто пакаштуе хле́ба ў царстве Божым.
16 Ён жа сказаў яму: адзін чалаве́к справіў вялікі банке́т і паклікаў многіх;
17 і, калі настаў час банке́ту, паслаў слугу́ свайго сказаць запро́шаным: — ідзе́це, бо ўжо ўсё гатова.
18 I пачалі ўсе́, быццам змовіўшыся, прасіць прабачэньня. Пе́ршы сказаў яму: я купіў зямлю, і мне́ трэба пайсьці паглядзе́ць яе́; прашу цябе́, выбач мне́.
19 Другі сказаў: я купіў пяць пар валоў і йду про́баваць іх; прашу цябе́, выбач мне́.
20 Трэці сказаў: я ажаніўся і дзеля гэтага не магу прыйсьці.
21 I, вярнуўшыся, слуга той пераказаў гэтае гаспадару свайму. Тады, разгне́ваўшыся, гаспадар дому сказаў слузе́ свайму: пайдзі хутчэй па вуліцах і вулках ме́ста і прывядзі сюды ўбогіх, кале́каў, кульгавых, сьляпых.
22 I сказаў слуга: гаспадар! ста́лася, як ты сказаў, і яшчэ ёсьць ме́сцы.
23 I гаспадар сказаў слузе́: пайдзі па дарогах і ля платоў і ўгавары прыйсьці, каб напоўніўся дом мой;
24 бо кажу вам, што ніхто з тых, што былі про́шаны, не пакаштуе мае́ вячэры.
25 I вялікія грамады йшлі за Ім; і Ён, абярнуўшыся, сказаў ім:
26 Калі хто прыходзіць да Мяне́ і не зьненавідзіць бацьку свайго і матку, і жану, і дзяце́й, і братоў, і сёстраў, а пры тым і са́мае жыцьцё сваё, той ня можа быць вучнем Маім;
27 і хто не нясе́ крыжа свайго і йдзе́ за Мною, ня можа быць вучнем Маім.
28 Бо хто з вас, надумаўшы башту стаўляці, ня сядзе ране́й і не аблічыць выдаткаў, ці ма́е, каб дакончыць яе́,
29 каб, калі паложа фундамант і ня здолее дако́нчыць, усе́, гле́дзячы, ня сталі сьмяяцца з яго,
30 кажучы: гэты чалаве́к пача́ў будаваць башту і ня мог дакончыць!
31 Або ці які цар, ідучы на вайну супраць другога цара, ня сядзе і не парадзіцца ране́й, ці здолее ён з дзесяцьма тысячамі даць адпор таму, хто йдзе́ на яго з дваццацьма тысячамі;
32 бо, калі не́, дык пакуль той яшчэ далёка, ён пашле́ да яго пасольства прасіць міру.
33 Гэтак кожны з вас, хто не адрачэцца ад усяго, што ма́е, ня можа быць Маім вучнем.
34 Соль добрая рэч; але калі соль згубіць сілу, чым паправіш яе́?
35 Ні ў зямлю, ні ў гной не надае́цца, вон выкідаюць яе́. Хто ма́е вушы слышаць, няхай слухае.
1 Падыходзілі да Яго ўсе́ мытнікі і грэшнікі слухаць Яго.
2 I нарака́лі фарысэі і кніжнікі, кажучы: Ён прыймае грэшнікаў і е́сьць разам з імі.
3 Але Ён сказаў ім вось гэткую прыповесьць:
4 Хто з вас, маючы сто аве́ц і згубіўшы адну з іх, не пакіне дзевяцьдзесят дзе́вяць у пустыні і ня пойдзе за прапаўшай, пакуль ня знойдзе яе́?
5 А, знайшоўшы, возьме яе́ на пле́чы свае́ з радасьцю;
6 і, прыйшоўшы дамоў, скліча сяброў і сусе́дзяў ды скажа ім: паце́шцеся са мною: я знайшоў маю́ прапаўшую аўцу.
7 Кажу-ж вам, што так на нябёсах бале́й будзе радасьці з аднаго ка́ючагася грэшніка, чымся з дзевяцьдзесятдзевяцёх пра́веднікаў, ня маючых патрэбы ў пакая́ньні.
8 Ці якая жанчына, маючая дзе́сяць драхмаў, калі згубіць адну драхму, не засьве́ціць сьве́чкі й не пачне́ мясьці́ пакою і шукаць пільна, пакуль ня знойдзе?
9 А, знайшоўшы, скліча сябровак і сусе́дак ды скажа: паце́шцеся са мною, я знайшла згубленую драхму.
10 Так кажу вам: бывае радасьць у ангелаў Божых з аднаго грэшніка, які ка́ецца.
11 Яшчэ сказаў: у аднаго чалаве́ка былі два сыны;
12 і сказаў малодшы з іх айцу: Бацька, дай мне́ нале́жную мне́ частку маемасьці. I аце́ц падзяліў ім маемасьць.
13 I праз не́йкі час малодшы сын, сабраўшы ўсё, пайшоў у далёкую старану і там змарнаваў маемасьць сваю, жывучы распусна.
14 Калі-ж пражыў усё, настаў вялікі голад у гэнай старане́, і ён пачаў галадаць;
15 і пайшоў прыста́ў да аднаго з жы́хараў стараны гэнае, а той паслаў яго на поле сваё пасьвіць сьвіне́й;
16 і ён рады быў бы нае́сца ражкамі, што е́лі сьвіньні, але ніхто не даваў яму.
17 I, апамятаўшыся, сказаў: колькі наймітаў у айца́ майго маюць лішку хле́ба, а я ўміраю ад голаду!
18 Устану, пайду да бацькі майго і скажу яму: аце́ц! я саграшыў перад не́бам і перад табою,
19 і ўжо ня варты называцца сынам тваім; прыймі мяне́, як аднаго з наймітаў тваіх.
20 Устаў і пайшоў да айца́ свайго. I калі ён быў яшчэ далёка, згле́дзіў яго аце́ц яго і зьлітаваўся, і пабегшы кінуўся яму на шыю і цалаваў яго.
21 Сын жа сказаў яму: аце́ц, я саграшыў проці не́ба і перад табою і ўжо ня варты называцца сынам тваім.
22 А аце́ц сказаў слугам сваім: прынясе́це найле́пшую адзе́жу і адзе́ньце яго, і дайце пе́рсьцень на руку яго і вобуй на ногі;
23 і прывядзе́це кормнае цялё і закале́це: будзем е́сьці і весяліцца,
24 бо гэты сын мой быў умёршы і ажыў, прападаў і знайшоўся. I пачалі весяліцца.
25 Старшы-ж сын яго быў у полі; і, варочаючыся, як падыйшоў да дому, пачуў сьпе́вы і скокі.
26 I, паклікаўшы аднаго з слуг, спытаўся: што гэта такое?
27 Той жа сказаў яму: брат твой прыйшоў, і бацька твой закалоў ко́рмнае цялё, бо прыняў яго здаровым.
28 Ён жа ўзлаваўся і не хаце́ў увайсьці, а бацька яго, выйшаўшы, клікаў яго.
29 Але ён сказаў у адказ бацьцы: вось я колькі гадоў служу табе́ і ніколі не пярэчыў прыказаньням тваім. Але ты ніколі ня даў мне́ і казьляці, каб мне́ павесяліцца з сябрамі маімі;
30 а калі гэты сын твой, марна страціўшы маемасьць сваю з блудніцамі, прыйшоў, ты закалоў для яго кормнае цялё.
31 Ён жа сказаў яму: сын мой! ты заўсёды са мною, і ўсё маё — тваё;
32 а з таго трэба было це́шыцца і весяліцца, што брат твой гэты быў умёршы і ажыў, прападаў і знайшоўся.
1 Сказаў жа і да вучняў Сваіх: адзін чалаве́к быў багаты і ме́ў эканома, на якога данясьлі яму, што растра́чвае маемасьць яго;
2 і, паклікаўшы яго, сказаў яму: што гэта я чую аб табе́? Дай справаздачу з гаспадараваньня твайго, бо ты ня можаш бале́й гаспадараваць.
3 Тады эканом сказаў сам у сабе́: што мне́ рабіць? Гаспадар мой адыймае ад мяне́ кіраўніцтва домам; капа́ць ня здужаю, прасіць саромлюся:
4 ве́даю, што зро́блю, каб прынялі мяне́ ў дамы́ сваі, калі адстаўлены буду ад эканомства.
5 I, паклікаўшы пазычальнікаў гаспадара свайго кожнага паасобку, сказаў пе́ршаму: колькі ві́нен гаспадару майму?
6 Той сказаў: сто ме́р але́ю. I сказаў: вазьмі тваю расьпіску і сядай, хутчэй напішы пяцьдзесят.
7 Потым другому сказаў: а ты колькі вінен? Той адказаў: сто ме́р пшаніцы. I сказаў яму: вазьмі тваю расьпіску і напішы: восемдзесят.
8 I пахваліў гаспадар эканома няве́рнага, што дага́дліва ўчыніў; бо сыны ве́ку гэтага дага́длівей за сыноў сьвятла́ ў родзе сваім.
9 I Я кажу вам: здабывайце сабе́ прыяцеляў багацьцем няправедным, каб яны, як зьбядне́еце, прынялі вас у ве́чныя сялібы.
10 Ве́рны ў малым і ў многім ве́рны, а няве́рны ў малым няве́рны і ў многім.
11 Дык вось, калі вы ў няпра́ведным багацьці ня былі ве́рны, хто даве́рыць вам праведнае?
12 I калі ў чужым ня былі ве́рны, хто дасьць вам вашае?
13 Ніякі слуга ня можа служыць двом гаспадаром, бо ці аднаго будзе ненавідзець, а другога любіць, ці аднаму пачне́ пільна служыць, а пра другога нядба́ць. Ня можаце служыць Богу і мамоне.
14 Чулі ўсё гэтае і срэбралюбы фарысэі і сьмяяліся з Яго.
15 I сказаў ім: вы паказуеце сябе́ праведнымі перад людзьмі, але Бог ве́дае сэрцы вашыя: бо што высока ў людзе́й, тое агіда перад Богам.
16 Закон і прарокі да Іоана: адгэтуль жа Царства Божае абвяшчаецца, і кожын сілаю ўваходзіць у яго.
17 Але хутчэй не́ба і зямля прамінуць, чым адна рыса з закону загіне.
18 Усякі, хто разводзіцца з жонкаю сваёю і жэніцца з другой, блудзіць, і кожны, хто жэніцца з разьве́дзенай з мужам, блудзіць.
19 Адзін чалаве́к быў багаты, адзяваўся ў парфіру ды віссон і кожны дзе́нь раскошна банкетаваў.
20 Другі-ж быў убогі, на імя Лазар, ды ляжаў ля варот яго ўве́сь у струпох;
21 і жадаў насыціцца крошкамі, што па́далі з стала багача, і сабакі, прыходзячы, лізалі струпы яго.
22 I ста́лася: убогі памёр і адне́сены быў Ангеламі на лона Аўраа́мава; памёр і багач, і пахавалі яго;
23 і ў пе́кле, будучы ў муках, ён, падняўшы вочы свае́, убачыў здалёк Аўраама і Лазара на лоне яго,
24 і, загаласіўшы, сказаў: Аце́ц Аўраам! зьлітуйся на-да мною і пашлі Лазара, каб абмачыў кане́ц пальца свайго ў вадзе́ і асьвяжыў язык мой, бо я мучуся ў полымі гэтым.
25 Але Аўраам сказаў: сын! прыпомні, што ў жыцьці тваім ме́ў ты добрае, а Лазар благое; цяпе́р жа ён тут пацяшаецца, а ты це́рпіш вялікія мукі;
26 дый да таго між намі і вамі вялікая прорва, так што, хто хоча перайсьці адгэтуль да вас, ня могуць, таксама і адтуль да нас не пераходзяць.
27 Тады сказаў ён: дык прашу цябе́, аце́ц, пашлі яго ў дом айца майго,
28 бо ў мяне́ пяць братоў; няхай ён засьве́дчыць ім, каб і яны ня прыйшлі ў гэтае ме́сца мучэньня.
29 Аўраам сказаў яму: у іх ёсьць Майсе́й і прарокі, няхай слухаюць іх.
30 Ён жа сказаў: не́, аце́ц Аўраам! Але калі хто з уме́ршых прыйдзе да іх, пакаюцца.
31 Тады Аўраам сказаў яму: калі Майсе́я і прарокаў ня слухаюць, то, каліб хто і з уме́ршых ускрос, не паве́раць.
1 І сказаў Ісус да вучняў сваіх: спакусы ня могуць ня прыйсьці, але го́ра таму, праз. каго яны прыходзяць:
2 ле́пей было-б яму, каліб камень ад жорнаў паве́сілі яму на шыю і кінулі яго ў мора, чымся каб ён спакусіў аднаго з малых гэтых.
3 Глядзіце-ж за сабою. Калі-ж саграшыць проці цябе́ брат твой, дакарай яго і, калі пакаецца, даруй яму;
4 і калі се́м разоў у дзе́нь саграшыць проці цябе́ і се́м разоў у дзе́нь зьве́рнецца да цябе́ ды скажа: "каюся", даруй яму.
5 I сказалі апосталы Госпаду: дадай нам ве́ры.
6 Госпад сказаў: калі-б вы ме́лі ве́ру з зе́рне гарчычнае і сказалі смакоўніцы гэтай: вы́караніся і перасадзіся ў мора, то яна паслухала-б вас.
7 А хто з вас, маючы слугу, што гарэ ці пасе́, калі ён прыдзе з поля, скажа яму: ідзі хутчэй, сядай за стол?
8 Дык ці ж ня скажа яму: прырыхтуй мне́ павячэраць і, падпераза́ўшыся, служы мне́, пакуль буду е́сьці ды піць, і пасьля е́ш і пі сам?
9 Ці дзякуе ён слузе́ гэнаму за тое, што зрабіў загаданае яму? Ня думаю.
10 Так і вы, калі вы́паўніце ўсё, што зага́дана вам, кажы́це: мы слугі нічога ня вартыя, бо зрабілі, што павінны былі зрабіць.
11 І ста́лася, як ішоў да Ерузаліму, праходзіў між Самарыяй і Галіле́яй.
12 I, калі ўваходзіў Ён у адно сяло, спаткалі Яго дзесяцёра пракажоных, якія затрымаліся здалёк.
13 і моцным голасам гаварылі: Ісус Настаўнік! памілуй нас.
14 Убачыўшы іх, Ён ска́заў ім: ідзе́це, пакажэцеся сьвяшчэньнікам. I калі яны йшлі, ачысьціліся.
15 Адзін жа з іх, бачучы, што паздараве́ў, вярнуўся, моцным голасам сла́вючы Бога,
16 і паваліўся да ног Яго, дзякуючы Яму, і гэта быў Самаранін.
17 Тады Ісус сказаў: ці ня дзе́сяць ачысьціліся? дзе́-ж дзе́вяць?
18 яны не вярнуліся аддаць славу Богу, апрача гэтага чужынца.
19 I сказаў яму: устань, ідзі; ве́ра твая спасла цябе́.
20 Запытаны-ж фарысэямі, калі прыйдзе Царства Божае, адказаў ім: ня прыйдзе Царства Божае відавочна.
21 і ня скажуць: вось яно тут, ці вось там. Бо вось, Царства Божае ўнутры вас ёсьць.
22 Вучням жа сказаў: прыйдуць дні, калі захо́чаце бачыць хоць адзін дзе́нь Сына Чалаве́чага, і ня ўбачыце;
23 і скажуць вам: "вось тут", ці "вось там", — ды не хадзіце й не ганяйцеся,
24 бо як бліскавіца, мільгануўшы з аднаго краю не́ба, да другога краю не́ба сьве́ціць, так будзе Сын Чалаве́чы ў дзе́нь свой.
25 Але мусіць Ён многа працярпе́ць, і адцураецца яго род гэты.
26 I, як было ў дні Ноя, так будзе ў дні Сына Чалаве́чага:
27 е́лі, пілі, жаніліся, выходзілі замуж да таго дня, як Ной увайшоў у човен, і прыйшоў патоп і загубіў усіх.
28 Таксама, як было ў дні Лота: е́лі, пілі, куплялі, прадавалі, садзілі, будавалі;
29 але ў дзе́нь, калі Лот выйшаў з Садому, лінуў агонь ды з се́ркаю з не́ба і зьнішчыў усіх.
30 Так будзе і ў той дзе́нь, калі прыйдзе Сын Чалаве́чы.
31 У той дзе́нь, хто будзе на страсе́, а рэчы яго ў доме, няхай ня зыходзе ўзяць іх; і хто будзе ў полі, таксама няхай не варо́чаецца.
32 Спо́мніце жонку Лотаву.
33 Хто будзе старацца захоўваць душу сваю, той заґубіць яе́; а хто загубіць яе́, той ажы́віць яе́.
34 Кажу вам: у тую ноч будзе двое на аднэй пасьце́лі: аднаго возьмуць, — а другога пакінуць;
35 і дзьве́ будуць малоць разам: адна будзе ўзята, а другая пакінена;
36 і двое будуць у полі; адзін узяты будзе, а другі пакінены.
37 I, пытаючыся, казалі Яму: дзе́, Госпадзе? Ён жа сказаў ім: дзе́ толькі це́ла, там зьбяруцца і арлы.
1 Сказаў такжа ім прыповесьць аб тым, што трэба заўсёды маліцца і не апускаць рук,
2 кажучы, што ў адным ме́сьце быў судзьдзя, які Бога не баяўся і людзе́й не сароміўся.
3 У тым жа ме́сьце была адна ўдава, і яна, прыходзячы да яго, казала: абарані мяне́ ад ворага майго.
4 Але ён доўгі час не хаце́ў. А пасьля сказаў сам сабе́: хоць я і Бога не баюся, і людзе́й не саромлюся,
5 але, як гэтая ўдава́ не дае́ мне́ спакою, абараню яе́, каб яна ня прыходзіла бале́й дакучаць мне́.
6 I сказаў Госпад: чуеце, што кажа судзьдзя няпра́ведны?
7 Ці-ж Бог не абароніць вы́браных Сваіх, што клічуць яго дзе́нь і ноч, і доўга цярпе́ць будзе іх?
8 Кажу вам, што хутка ўчыніць ім справядлівасьць. Але Сын Чалаве́чы, прыйшоўшы, ці знойдзе ве́ру на зямлі?
9 Сказаў такжа гэткую прыповесьць да некато́рых, што пэўныя былі сябе́, што яны пра́ведныя, і паніжалі другіх:
10 двое людзе́й увайшлі ў царкву памаліцца: адзін фарысэй, а другі мытнік.
11 Фарысэй, стоючы, гэтак маліўся ў сабе́: Божа, дзякую табе́, што я не такі, як другія людзі: зьдзірцы, крыўдзіцелі, чужаложцы, або як гэты мытнік:
12 пашчу́ два разы ў тыдзень, даю дзесяціну з усяго, што прыдбаю.
13 А мытнік, стануўшы здалёк, не адважа́ўся навет падняць вачэй на не́ба; але, б’ючы сябе́ ў грудзі, гаварыў: Божа! будзь міласьцівы нада мною грэшным.
14 Кажу-ж вам, што гэты пайшоў апра́ўданы бале́й, чымся той: бо ўсякі, хто сам сябе́ вывышшае, паніжоны будзе, а паніжаючы сябе́ ўзвысіцца.
15 Прыносілі да Яго і дзяце́й, каб Ён дакрануўся да іх; вучні-ж, бачучы гэтае, забаранялі ім.
16 Але Ісус, паклікаўшы іх, сказаў: пусьце́це дзяцей прыходзіць да Мяне́ і не забараняйце ім, бо гэткіх ёсьць Царства Божае;
17 запраўды кажу вам: хто ня пры́йме Царства Божага, як дзіця, той ня ўвойдзе ў яго.
18 I спытаўся ў Яго не́хта з начальнікаў: Вучыцель добры! што мне́ рабіць, каб унасьле́даваць жыцьцё ве́чнае?
19 Ісус сказаў яму: чаму кажаш Мне́ "добры"? Ніхто ня добры, адзін толькі Бог.
20 Ве́даеш прыказа́ньні: не чужало́ж, не забівай, не крадзі, ня сьве́дчы крыва; паважай айца твайго і матку тваю (Вых. 20, 12—16).
21 Ён жа сказаў: усяго гэтага пільнаваўся я змалку ле́т маіх.
22 Пачуўшы гэтае, Ісус сказаў яму: яшчэ аднаго не хапае табе́: усё, што ма́еш, прадай і раздай убогім, і будзеш ме́ць скарб на не́бе; і прыходзь ідзі за Мною.
23 Ён жа, пачуўшы, засумаваў, бо быў надта багаты.
24 Ісус, бачучы, што ён засумава́ў, сказаў: як трудна багатаму ўвайсьці ў Царства Божае.
25 Бо лягчэй вярблюду прайсьці праз го́лчына вуха, чымся багатаму ўвайсьці ў Царства Божае.
26 Чуўшыя гэтае сказалі: хто-ж можа спасьціся?
27 Але Ён сказаў: немагчымае для людзе́й магчыма для Бога.
28 Пётр жа сказаў: вось мы кінулі ўсё і пайшлі за Табою.
29 А Ён сказаў ім: запраўды кажу вам: няма нікога, хто, кінуўшы дом, ці бацькоў, ці братоў, ці сёстраў, ці жонку, ці дзяце́й дзеля Царства Божага,
30 не атрымаў бы шмат бале́й у гэты час, а ў ве́к будучы — жыцьцё ве́чнае.
31 Адклікаўшы-ж дванаццацёх вучняў Сваіх, сказаў ім: вось уваходзім у Ерузалім, і зьдзе́йсьніцца ўсе́ напісанае праз прарокаў аб Сыне Чалаве́чым;
32 бо выдадуць Яго паганам і назьдзе́куюцца над Ім, і зьняважаць Яго, і аплююць Яго;
33 і будуць біць і забюць Яго на сьме́рць; і на трэці дзе́нь уваскрэсьне.
34 Але яны нічога з гэтага не зразумелі; словы гэтыя былі закрыты для іх, і яны не разуме́лі ска́занага.
35 I ста́лася, як падыходзіў да Ерыхону, адзін сьляпы сядзе́ў ля дарогі, жабруючы;
36 і, пачуўшы, што міма яго праходзіць народ, спытаўся: што гэта такое?
37 Яму сказалі, што Ісус Назарэй ідзе́.
38 Тады ён закрычэў: Ісус, Сын Давідаў, зьмілуйся нада мною!
39 Пярэднія закрычэлі на яго, каб маўчаў; але ён яшчэ мацне́й крычэў: Сын Давідаў! зьмілуйся нада мною!
40 Ісус, затрымаўшыся, сказаў прыве́сьці яго да Сябе́. I, калі той падыйшоў да Яго, спытаўся ў яго:
41 чаго ты хочаш ад Мяне́? Той сказаў: Госпадзе, каб мне́ бачыць.
42 Ісус сказаў яму: Бач жа! ве́ра твая спасла́ цябе́.
43 I ён той жа час пачаў бачыць і пайшоў за Ім, сла́вячы Бога. I ўве́сь народ, бачучы гэнае, аддаў хвалу Богу.
1 I, увайшоўшы, праходзіў праз Ерыхон.
2 I вось, не́хта на імя Закхе́й, начальнік мытнікаў і чалаве́к заможны,
3 хаце́ў убачыць Ісуса, які Ён? але ня мог за народам, бо быў малы ростам;
4 і, забе́гшы напе́рад, узьле́з на смакоўніцу, каб убачыць яго: Ён мусіў прайсьці міма яе́.
5 I, прыйшоўшы на гэтае ме́сца, Ісус, глянуўшы, убачыў яго і сказаў яму: Закхе́й! зыйдзі хутчэй, бо сягоньня трэба Мне́ быць у цябе́ ў доме.
6 I той пасьпе́шна зыйшоў і прыняў Яго з радасьцяй.
7 I ўсе́, бачучы гэнае, пачалі наракаць і гаварылі, што Ён зайшоў да грэшнага чалаве́ка.
8 А Закхе́й, стануўшы, сказаў Госпаду: Госпадзе! палову маемасьці мае́ я аддам убогім і, калі каго чым скрыўдзіў, аддам учацьвёра бале́й.
9 Ісус сказаў яму: цяпе́р прышло спасе́ньне дому гэтаму, бо і ён сын Аўраама;
10 бо Сын Чалаве́чы прыйшоў знайсьці і спасьці загінуўшае.
11 А як яны слухалі гэтае, дадаў прыповесьць: бо Ён быў блізка Ерузаліму, і яны думалі, што хутка павінна Царства Божае зьявіцца.
12 Дык сказаў: не́йкі чалаве́к высокага роду зьбіраўся ў дале́кую старану, каб дастаць сабе́ царства і вярнуцца;
13 паклікаўшы-ж дзесяць слуг сваіх, даў ім дзе́сяць мін і сказаў ім: карыстайцеся імі, пакуль вярнуся.
14 Але грамадзяне ненавідзелі яго і паслалі сьле́дам за ім пасольства, сказаўшы: ня хочам, каб гэты царстваваў над намі.
15 I, як вярнуўся, атрымаўшы царства, загада́ў паклікаць да сябе́ слуг гэных, што ім даў срэбра, каб даве́дацца, хто што зарабіў.
16 Прыйшоў пе́ршы і сказаў: гаспадар! міна твая прыне́сла дзе́сяць мінаў.
17 I сказаў яму: добра, добры слуга! За тое, што ты ў малым быў ве́рны, вазьмі пад сваю ўладу дзе́сяць ме́стаў.
18 Прыйшоў другі і сказаў: гаспадар! міная тва прыне́сла пяць мін.
19 Сказаў і гэтаму: і ты будзь над пяцьма ме́стамі.
20 Прыйшоў трэці і сказаў: гаспадар! вось твая міна, каторую я схаваў, завязаўшы ў хустку,
21 бо я баяўся цябе́: ты чалаве́к жорсткі; бярэш, чаго ня клаў, і жне́ш, чаго ня се́яў.
22 Гаспадар сказаў яму: тваімі вуснамі буду судзіць цябе́, хітры слуга: ты ве́даў, што я чалаве́к жорсткі: бяру, чаго ня клаў, і жну, чаго ня се́яў;
23 чаму-ж ты не аддаў срэбра майго ў абарот, каб я, прыйшоўшы, атрымаў яго з прыбыткам?
24 I сказаў прысутным: — вазьме́це ў яго міну і дайце таму, ў якога дзе́сяць мі́наў.
25 (I сказалі яму: пане, у яго ж ёсьць дзесяць мінаў!)
26 Кажу вам, што ўсякаму хто мае — да́дзена будзе, а ў ня ма́ючага адымецца й тое, што ма́е.
27 А ворагаў маіх — (тых, што не хаце́лі, каб я панаваў над імі,) прывядзіце сюды і біце перада мною.
28 I, сказаўшы гэтае, Ён пайшоў дале́й, ідучы ў Ерузалім.
29 I ста́лася, як падыйшоў да Віффагіі і Віфаніі, да гары́ называнай Аліўнай, паслаў двох вучняў сваіх,
30 сказаўшы: пайдзе́це ў сяло, што насупраць; увайшоўшы ў яго, зно́йдзеце асьлятка прывязанае, на якога ніхто з людзе́й ніколі не сядаў; адвязаўшы яго, прывядзіце;
31 і, калі хто спытаецца ў вас: "на што адвязваеце?", — скажэце яму так: яно патрэбна Госпаду.
32 Пасланыя пайшлі і знайшлі, як Ён сказаў ім.
33 Калі-ж яны адвязалі асьлятка, гаспадары яго сказалі ім: на што адвязваеце асьлятка?
34 Яны адказалі: яно патрэбна Госпаду.
35 I прывялі яго да Ісуса; і, накінуўшы вопраткі свае́ на асьля, пасадзілі на яго Ісуса.
36 I, калі Ён е́хаў, падсьцілалі вопраткі свае́ на дарозе.
37 Калі-ж пад’яжджаў да спуску з гары Аліўнай, усё множства вучняў Яго ад радасьці моцнымі галасамі славілі Бога за ўсе́ цуды, якія бачылі яны,
38 кажучы: багасла́ўлен цар, што йдзе́ ў імя Гасподняе! мір на не́бе і слава на вышыні!
39 I некато́рыя фарысэі з грамады народу сказалі Яму: Вучыцель! забарані вучням Тваім!
40 I, адказваючы ім, Ён сказаў: кажу вам, што, калі яны замоўкнуць, дык каме́ньні загалосяць.
41 I, як падыйшоў, дык, гле́дзячы на ме́ста, заплакаў па ім
42 і сказаў: о, каб і ты хоць у гэты дзе́нь твой зразуме́ла, што́ дзеля міру твайго! Але гэта ўкрыта цяпе́р ад вачэй тваіх;
43 бо прыйдуць на цябе́ дні, калі во́рагі тваі абкладуць цябе́ акопамі і акружаць цябе́, і сьціснуць цябе́ зусюль;
44 і зруйнуюць цябе́, і пазабіваюць дзяце́й тваіх у табе́, і не пакінуць у табе́ ка́меня на ка́мені, бо не распазнала часу адве́дзінаў тваіх.
45 I, увайшоўшы ў царкву, пачаў гнаць адтуль прадаваўшых і купляўшых,
46 кажучы ім: напісана: дом Мой ёсьць дом малітвы; а вы зрабілі яго лагво́м разбойнікаў (Ісая 56, 7 Іерам. 7, 4).
47 I навучаў кожны дзе́нь у царкве́. Архірэі-ж і кніжнікі і старэйшыны народу шукалі, як бы загубіць Яго;
48 і не знаходзілі, што-б зрабіць з Ім, бо ўве́сь народ гарнуўся да Яго, каб слухаць.
1 У адзін з тых дзён, калі Ён навучаў народ у царкве́ і прапаве́даваў Эвангельле, прыйшлі архірэі ды кніжнікі з старэйшынамі
2 і гаварылі Яму: скажы нам, якою ўладаю Ты гэтае робіш, ці хто даў Табе́ ўладу гэтую?
3 Ён жа сказаў ім у адказ: спытаюся і Я ў вас адно слова, і скажэце Мне́:
4 Хрышчэньне Іоа́нава з не́ба было, ці ад людзе́й?
5 Яны-ж разважалі між сабою, кажучы: калі скажам: з не́ба, то скажа: чаму-ж вы не паве́рылі яму?
6 а калі скажам: ад людзе́й, то ўве́сь народ паб’е нас каме́ньмі, бо ён перакана́ны, што Іоан ёсьць прарок.
7 I адказалі: ня ве́даем адкуль.
8 Ісус сказаў ім: і Я не скажу вам, якою ўладаю гэтае роблю.
9 I пачаў Ён гаварыць да народу гэткую прыповесьць: адзін чалаве́к насадзіў вінаграднік і аддаў яго вінагра́дарам, і адлучыўся на даўгі час;
10 і ў свой час паслаў да вінагра́дараў слугу, каб яны далі яму пладоў з вінаградніку; але вінаградары, прыбіўшы яго, адаслалі ні з чым.
11 Яшчэ паслаў другога слугу; але яны і гэтага, прыбіўшы і аблаяўшы, адаслалі ні з чым.
12 І яшчэ паслаў трэцяга; але яны й таго, зраніўшы, выгналі.
13 Тады сказаў гаспадар вінаградніку: што́ мне́ рабіць? Пашлю сына майго ўлюбленага; можа, угле́дзіўшы яго, паўстыдаюцца.
14 Але вінагра́дары, убачыўшы яго, разважалі між сабою, кажучы: "гэта наступнік; пойдзем, заб’е́м яго, і спадчына яго будзе наша."
15 I, вы́веўшы яго вон з вінаградніку, забілі. Што-ж зробіць з імі гаспадар вінаградніку?
16 Пры́йдзе ды вы́губіць вінагра́дараў гэных і аддасьць вінаграднік другім. Чуўшыя-ж гэтае сказалі: Хай ня будзе!
17 Але Ён, гля́нуўшы на іх, сказаў: што значыць гэтае напіса́ньне: ка́мень, каторы адкінулі будаўнічыя, ён жа зрабіўся галавою вугла? (Псал. 117, 22).
18 Усякі, хто ўпадзе́ на гэты ка́мень, разаб’ецца, а на каго ён упадзе́, таго раздавіць.
19 I шукалі ў гэты час архірэі ды кніжнікі, каб налажыць на Яго рукі, але пабаяліся народу, бо зразуме́лі, што аб іх сказаў гэтую прыповесьць.
20 I, сочачы за Ім, падаслалі хітрых людзе́й, якія, удаючы пра́ведных, падлавілі-б Яго на якім-не́будзь слове, каб выдаць Яго старшынам і ўладзе гаспада́равай.
21 I тыя спыталіся ў Яго: Вучыцель! мы ве́даем, што Ты справядліва гаворыш і навучаеш і не глядзіш на аблічча, але запраўды́ шляху Божага вучыш.
22 Ці нале́жыць плаціць падатак ке́сару, ці не́?
23 Але Ён, зразуме́ўшы хітрасьць іх, сказаў ім: што вы Мяне́ спакуша́еце?
24 Пакажэце Мне́ дынарыя: чыё на ім аблічча і надпіс? Яны адказалі: ке́саравы.
25 Ён жа сказаў ім: дык аддавайце ке́сарава ке́сару, а Божае Богу.
26 I не маглі падлавіць Яго на слове перад народам, і, зьдзівіўшыся адказу Яго, замоўклі.
27 Тады прыйшлі некаторыя з садуке́яў, ня ве́рачых у ўваскрасе́ньне, і спыталіся ў Яго:
28 Вучыцель! Майсе́й напісаў нам, што, калі ў каго памрэ брат, які ме́ў жонку, і памрэ бязьдзе́тным, то брат ягоны мусіць узяць яго жонку і ажывіць се́мя брату свайму (Другазак. 25, 5).
29 Было се́м братоў; і першы, узяўшы жонку, паме́р бязьдзе́тным;
30 узяў тую жонку другі, і той паме́р бязьдзе́тным;
31 узяў яе́ і трэці, таксама й усе́ се́м, і паме́рлі, не пакінуўшы дзяце́й.
32 Пасьля ўсіх паме́рла й жонка.
33 Дык пры ўваскрасе́ньні — каторага з іх будзе яна жонкаю? бо сямёра ме́лі яе́ жонкаю.
34 І сказаў ім Ісус у адказ: дзе́ці ве́ку гэтага жэняцца й выходзяць замуж;
35 а стаўшыяся годнымі прыждаць таго ве́ку і ўваскрасе́ньня з мёртвых ня жэняцца, дый замуж ня выходзяць,
36 і паме́рці ўжо ня могуць, бо яны роўны ангелам і сыны Бога, раз былі сынамі ўваскрасе́ньня.
37 А што паме́ршыя ўваскрэснуць, паказаў і Майсе́й ля купіны, калі зваў Госпада Богам Аўраама і Богам Ізаака і Богам Якава (Вых. 3, 6).
38 Бо-ж ня ёсьць Бог уме́ршых, але жывых: Яму ўсе́ жывыя.
39 На гэтае некато́рыя з кніжнікаў сказалі: Вучыцель! Ты добра сказаў.
40 I ўжо не адважа́ліся ні аб чым задаваць Яму пытаньні. Ён жа сказаў ім:
41 як кажуць: што Хрыстос ёсьць Сын Давідаў?
42 А сам Давід кажа ў кнізе псальмаў: сказаў Госпад Госпаду майму: сядзі праваруч Мяне́,
43 дакуль пакладу ворагаў Тваіх за падножжа ног Тваіх (Пс. 109, 1).
44 Дык Давід Госпадам называе Яго; як жа Ён сын яму?
45 I, калі слухаў уве́сь народ, Ён сказаў вучням Сваім:
46 сьцеражыцеся кніжнікаў, што любяць хадзіць у даўгіх вопратках; любяць вітаньні на торжышчах, пе́ршыя ме́сцы ў школах і пе́ршыя ме́сцы на банке́тах,
47 што зьядаюць хаты ўдоў і дзеля віду доўга моляцца; яны возьмуць тым цяжэйшае асуджэньне.
1 Глянуўшы-ж, убачыў Ён багатых, што клалі ахвяры свае́ ў скарбніцу;
2 убачыў такжа бе́дную ўдаву, палажыўшую туды дзьве́ ле́пты,
3 і сказаў: запраўды кажу вам, што гэтая бе́дная ўдава палажыла больш за ўсіх;
4 бо ўсе́ тыя з лішкаў сваіх клалі ахвяру Богу, яна-ж з бе́днасьці сваёй палажыла ўвесь пражытак свой, які ме́ла.
5 I, калі некато́рыя гаварылі аб царкве́, што яна аздоблена дарагімі каме́ньнямі й дарамі, Ён сказаў:
6 прыдуць дні, калі з таго, што вы тут бачыце, не астане́цца ка́меня на ка́мені; усё будзе разбурана.
7 I спыталіся ў Яго: Вучыцель! калі-ж гэта будзе і якая прыме́та, калі гэта мусіць стацца?
8 Ён жа сказаў: сьцеражыцеся, каб вас не абаламуцілі, бо многія прыйдуць пад імем Маім, кажучы, што гэта Я; і гэты час блізка. Не хадзе́це сьле́дам іх.
9 Калі-ж пачуеце пра войны і паўстаньні, не палохайцеся, бо гэта мусіць стацца ране́й, але ня зараз кане́ц.
10 Тады сказаў ім: паўстане народ на народ, і царства на царства;
11 і будзе мясца́мі вялікае зямлі трасе́ньне, і голад, і мор, і страх, і знаме́ньні з не́ба вялікія.
12 А перад усім гэтым наложаць на вас рукі і будуць перасьле́даваць вас, выдаючы ў школы і вязьніцы, і за імя Маё павядуць прад цароў і валадароў;
13 і ста́нецца гэта дзеля сьвядо́цтва вам.
14 Дык пакладзе́це сабе́ ў сэрцах не абдумваць загадзя́, як бараніцца:
15 бо Я дам вам вымову і мудрасьць, якой ня здо́леюць пярэчыць, ані змагацца з ёю ўсе́ ворагі вашыя.
16 I будзеце вы́даны і бацькамі і братамі, і сваякамі і сябрамі; і некато́рых з вас пазабіваюць;
17 і будуць ненавідзець вас усе́ за імя Маё;
18 але і волас з галавы вашай не прападзе́;
19 цярплівасьцяй вашай спасайце душы вашыя.
20 Калі-ж убачыце Ерузалім акружаны войскам, тады ве́дайце, што прыйшло спусташэньне яго:
21 і хай тады тыя, што ў Юдэі, бягуць у горы; і хто ў ме́сьце, выходзь з яго; і хто ў ваколіцах, не ўваходзь у яго,
22 бо гэта дні помсты; каб выпаўнілася ўсё напісанае.
23 Го́ра-ж цяжарным і ко́рмячым грудзьмі ў тыя дні; бо вялікая бяда́ на зямлі і гне́ў на народ гэты:
24 паля́гуць ад вострага мяча́, і павядуць іх у палон да ўсіх народаў; і Ерузалім тапта́цімуць пага́не, пакуль не закончацца часы́ пага́наў.
25 I будуць знаме́ньні на сонцы і ме́сяцу і зорах, а на зямлі туга́ ў народаў ад разрухі, і зараве́ і забушуе мора.
26 I пруцяне́ць будуць людзі ад страху й чаканьня таго, што пры́йдзе на сусьве́т, бо сілы нябе́сныя захістаюцца.
27 I тады ўбачаць Сына Чалаве́чага, ідучы ў хмары з сілаю і славаю вялікаю.
28 Калі-ж пачне́ гэтае дзе́яцца, тады ўглядайцеся і падніміце галовы вашыя, бо прыбліжаецца адкупле́ньне вашае.
29 I сказаў ім прыповесьць: глядзіце на смакоўніцу і на ўсе́ дрэвы:
30 калі яны ўжо распускаюцца, то, бачучы гэта, ве́даеце самы, што ўжо блізка ле́та.
31 Дык такжа, як угле́дзіце, што і гэнае спаўняецца, ве́дайце, што блізка царства Божае.
32 Запраўды́ кажу вам: ня пройдзе род гэты, як усё гэнае збудзецца:
33 не́ба і зямля прамінуць, але словы Мае́ не прамінуць.
34 Пілнуйцеся-ж, каб сэрцы вашыя не абцяжаліся абжорствам і п’янствам і жыцьцёвымі клапотамі, і каб дзе́нь той не застаў вас неўспадзе́ўкі.
35 Бо ён, як се́тка, пакрые ўсіх, што на абліччы зямлі жывуць.
36 Дык чува́йце ўсякі час і маліцеся, каб заслужыць на ўхіле́ньне ад вас усяго, што ста́нецца, і стануць перад Сынам Чалаве́чым.
37 Удзе́нь Ён навучаў у царкве́; ночы-ж, выхо́дзячы, праводзіў на гары́, называнай Аліўнаю.
38 I ўве́сь народ зраніцы прыходзіў да Яго ў царкву слухаць Яго.
1 Надыходзіла-ж сьвята праснакоў, званае Пасха.
2 I шукалі архірэі і кніжнікі, як бы загубіць Яго, бо баяліся народу.
3 Увайшоў жа шата́н у Юду, празванага Іскарыётам, аднаго з дванаццацёх;
4 і той пайшоў і гаварыў з архірэямі й начальнікамі, як Яго прадаць ім.
5 Яны-ж узрадаваліся і згодзіліся даць яму грошай;
6 і ён абяцаў і шукаў нагоды, каб выдаць Яго ім і не пры народзе.
7 Прыйшоў жа дзе́нь праснакоў, калі нале́жала рэзаць вялікоднае ягня.
8 I паслаў Ісус Пятра і Іоана, сказаўшы: пайдзе́це, прыгатуйце нам е́сьці пасху.
9 Яны-ж сказалі Яму: дзе́ скажаш нам прыгатава́ць?
10 Ён жа сказаў ім: вось, пры ўваходзе вашым у ме́ста, спаткаецца з вамі чалаве́к, нясучы́ збанок вады; пайдзе́це за ім у дом, у які ўвойдзе ён,
11 і скажэце гаспадару дому: Вучыцель кажа табе́: дзе́ пакой, у якім бы Мне́ е́сьці пасху з вучнямі Маімі?
12 I ён пакажа вам сьвятліцу вялікую, засланую; там прыгатуйце.
13 Яны пайшлі і знайшлі, як сказаў ім, і прыгатавалі пасху.
14 I, як прыйшла гадзіна, Ён се́ў за стол, і дванаццаць апосталаў з Ім,
15 і сказаў ім: крэпка зажада́лася Мне́ е́сьці з вамі гэтую пасху пе́рш, чым ма́ю цярпе́ць му́кі.
16 Бо кажу вам, што ўжо ня буду е́сьці яе́, пакуль ня споўніцца ў Царстве Божым.
17 I, узяўшы ча́ру й аддаўшы хвалу́, сказаў: вазьме́це гэтае і падзяліце між сабою,
18 бо кажу вам, што ня буду піць ад плоду вінаграднага, пакуль ня прыйдзе Царства Божае.
19 I, узяўшы хле́б і аддаўшы хвалу́, паламаў і падаў ім, кажучы: гэта ёсьць Це́ла Маё, што за вас дае́цца; рабе́це гэта на ўспамін аба Мне́.
20 Такжа і ча́ру пасьля вячэры, кажучы: гэтая ча́ра ёсьць новы тэстамант у Маёй крыві, што за вас праліва́ецца.
21 Ды вось, рука выдаючага Мяне́ са Мною за сталом;
22 Сын жа чалаве́чы йдзе́ паводле таго, што напе́рад су́джана; але го́ра таму чалаве́ку, што Яго прадае́ць.
23 I яны пачалі пытацца адзін у аднаго: хто гэта з іх ме́ўся ўчыніць гэтае?
24 Узьнялася-ж і спрэчка між імі, хто з іх павінен лічыцца большым.
25 Ён жа сказаў ім: цары народаў пануюць над імі, і валадары іх дабрадзе́ямі называюцца,
26 вы-ж ня гэтак: але большы сярод вас станься як ме́ншы, і правадыр — як слуга.
27 Бо хто большы: той, што сядзіць за сталом, ці той, што паслугуе? Ці не́ супачыва́ючы? А я сярод вас, як паслугуючы.
28 Але вы вы́трывалі са Мною ў спакушэньнях Маіх,
29 і Я адказваю вам Царства, як Мне́ адказа́ў Аце́ц Мой,
30 каб вы е́лі й пілі за сталом Маім у царстве Маім; і пася́дзеце на пасадах судзіць дванаццаць кале́н Ізраілявых.
31 I сказаў Госпад: Сымо́н, Сымо́н! вось шата́н пажадаў вас, каб прасе́іваць, як пшаніцу;
32 але Я маліўся за цябе́, каб не паме́ншала ве́ра твая; і ты не́калі, навярнуўшыся, умацуй братоў тваіх.
33 Той жа адказаў Яму: Госпадзе! з Табою я гатоў ісьці і ў вязьніцу і на сме́рць!
34 Але Ён сказаў: кажу табе́, Пётр, не прапяе́ пе́вень сягоньня, як ты тройчы адрачэшся, што зна́еш Мяне́.
35 I сказаў ім: калі пасылаў Я вас без мяшка й бяз торбы і без абутку, ці ме́лі вы ў чым недаста́так? Яны адказалі: ні ў чым.
36 Тады Ён сказаў ім: але цяпе́р, хто ма́е мяшок, той вазьмі яго, таксама й торбу; а ў каго няма, прадай во́пратку сваю і купі ме́ч;
37 бо кажу вам, што павінна вы́паўніцца на Мне́ тое, што напісана: і да злачынцаў залічаны. Бо ўсё аба Мне́ спаўня́ецца (Ісая 53, 12).
38 Яны сказалі: Госпадзе! вось тут два мячы! Ён сказаў ім: даволі!
39 I, выйшаўшы, пайшоў, як звычайна, на гару Аліўную; за Ім пайшлі і вучні Яго.
40 Прыйшоўшы-ж на ме́сца, сказаў ім: маліцеся, каб не папа́сьці ў спакушэньне.
41 I Сам адыйшоў ад іх, як кінуць ка́мень, і, укле́нчыўшы, маліўся,
42 кажучы: Аце́ц, калі Твая воля, пранясі ча́ру гэтую міма Мяне́, але не́ Мая воля, але Твая няхай ста́нецца.
43 Зьявіўся-ж Яму ангел з не́ба, узмацоўваючы Яго,
44 і ў барацьбе сьмяротнай пільне́й маліўся, і быў пот Яго, як каплі крыві, па́даючы на зямлю.
45 Устаўшы ад малітвы, Ён прыйшоў да вучняў сваіх і знайшоў іх сьпячымі ад го́ра,
46 і сказаў ім: што вы сьпіцё? Устаньце і маліцеся, каб не папасьці ў спакушэньне.
47 Яшчэ Ён гаварыў, аж вось народ, а напе́радзе ішоў адзін з дванаццацёх, званы Юда, і ён падыйшоў да Ісуса, каб пацалаваць Яго.
48 Ісус жа сказаў яму: Юда! пацалункам Сына Чалаве́чага прадае́ш?
49 Быўшыя-ж з Ім, ба́чучы, да чаго даходзе, сказалі: Госпадзе! ці ня ўдэрыць нам мячом?
50 I адзін з іх удэрыў слугу архірэйскага і адсе́к яму правае вуха.
51 Тады Ісус сказаў: пакіньце, даволі. I, дакрануўшыся да вуха яго, аздаравіў яго.
52 Архірэям жа і начальнікам царквы́ і старшы́нам, сабраўшымся проці Яго, сказаў Ісус: быццам на разбойніка выйшлі вы з мячамі ды каламі, каб узяць Мяне́.
53 Кожны дзе́нь бываў Я з вамі ў царкве́, і вы не падымалі на Мяне́ рук; але цяпе́р ваш час і ўлада це́мры.
54 I, узяўшы Яго, павялі і прывялі ў дом архірэя. Пётр жа ішоў здалёк.
55 Калі-ж распалілі агонь сярод двара́ ды пасе́лі разам, се́ў і Пётр між імі.
56 Адна служанка, убачыўшы яго се́дзячы ля вагня і паўглядаўшыся на яго, сказала: і гэты быў з Ім.
57 Але ён адрокся ад Яго, сказаўшы: Жанчына! я ня ве́даю Яго.
58 I неўзабаве другі, убачыўшы яго, сказаў: і ты з іх. Але Пётр сказаў: не, чалаве́ча!
59 I, як прайшла з гадзіна часу, яшчэ не́хта настайваў: запраўды́, і гэты быў з Ім, бо ён Галіле́янін.
60 Але Пётр сказа́ў: Чалаве́ча, ня ве́даю, што ты гаворыш. I ў той жа час, калі ён яшчэ гаварыў, прапяяў пе́вень.
61 Тады Госпад, азірнуўшыся, паглядзе́ў на Пятра, і ўспомніў Пётр слова Госпада, як Ён сказаў яму: пе́рш, чым прапяе́ пе́вень, тройчы адрачэшся ад Мяне́.
62 I, выйшаўшы вон, горка заплакаў.
63 І людзі, трымаўшыя Ісуса, зьдзе́каваліся над Ім і білі Яго;
64 і, накрыўшы Яго, білі Яго па абліччу і пыталіся ў Яго: прароч, хто ўдэрыў Цябе́?
65 I шмат другога, ла́ючы, гаварылі на Яго.
66 Калі-ж настаў дзе́нь, сабраліся старшы́ны народу і архірэі і кніжнікі і ўвялі Яго ў свой сынэдрыон,
67 кажучы: ці Ты Хрыстос? скажы нам. Ён сказаў ім: калі скажу вам, вы не паве́рыце;
68 калі-ж і Я спытаюся ў вас, ня будзеце адказваць Мне́ і ня звольніце Мяне́.
69 Адгэтуль Сын Чалаве́чы сядзе праваруч сілы Божай.
70 I сказалі ўсе́: дык ты Сын Божы? Ён адказаў ім: вы ка́жаце, што Я.
71 Яны-ж сказалі: яко́е яшчэ трэба нам сьвядо́цтва? бо-ж мы самы чулі з вуснаў Яго.
1 I падняла́ся ўся грамада́ іх, і павялі Яго да Пілата,
2 і пачалі абвінавачываць Яго, кажучы: Яго знайшлі мы, што псуе народ наш і забараняе плаціць падатак ке́сару, называючы Сябе́ Хрыстом-Царом.
3 Пілат спытаўся ў Яго: Ты цар Юдэйскі? Ён сказаў яму ў адказ: ты ка́жаш.
4 Пілат сказаў архірэям і народу: я не знаходжу ніякае віны ў гэтым Чалаве́ку.
5 Але яны наста́йвалі, кажу́чы, што Ён бунтуе народ, ву́чачы па ўсёй Юдэі, пачынаючы ад Галіле́і да гэтага ме́сца.
6 Пілат, пачуўшы пра Галіле́ю, спытаўся: ці-ж Ён Галіле́янін?
7 I, даве́даўшыся, што Ён з краіны Ірадавай, паслаў Яго да Ірада, які ў тыя дні быў таксама ў Ерузаліме.
8 Ірад, угле́дзіўшы Ісуса, ве́льмі ўце́шыўся, бо даўно жадаў бачыць Яго, бо шмат чуў аб Ім і спадзяваўся, што Ён учыніць не́йкае знаме́ньне.
9 I пытаўся ў Яго многімі словамі, але Ён нічога не адказаў яму.
10 Архірэі-ж і кніжнікі стаялі, заўзята абвінава́чываючы Яго.
11 Ірад жа з жаўне́рамі сваімі, зьняважыўшы Яго і насьмяяўшыся над Ім, адзе́ў Яго ў сьве́тлую вопратку і адаслаў назад да Пілата.
12 I сталіся ў той дзе́нь Пілат і Ірад пры́яцелямі сабе́, бо ране́й былі ў не́прыязьні між сабою.
13 Пілат жа, склікаўшы архірэяў ды начальнікаў і народ,
14 сказаў ім: вы прывялі да мяне́ чалаве́ка гэтага, які псуе народ; і вось я, пры вас пытаючы, не знайшоў чалаве́ка гэтага вінаватым ні ў чым тым, у чым вы абвінава́чваеце Яго;
15 і Ірад таксама, бо я яму пасылаў Яго, і нічога ня знойдзена ў Ім, дастойнага сьме́рці;
16 дык вось, пакараўшы Яго, звольню.
17 Яму-ж трэба было дзеля сьвята звольніць ім аднаго вязьня.
18 Але ўве́сь народ пачаў крычаць: Вазьмі Яго! адпусьці нам Варавву!
19 Варавва быў паса́джаны ў вязьніцу за паднятае ім у ме́сьце паўстаньне і забойства.
20 Пілат ізноў прамовіў, хочучы адпусьціць Ісуса.
21 Але яны крычалі: распні, распні Яго!
22 Ён трэці раз сказаў ім: Што-ж благога ўчыні́ў Ён? Нічога, заслугоўваючага сьме́рці, я не знайшоў у Ім; дык вось, пакараўшы Яго, звольню.
23 Але яны дале́й з вялікім крыкам дамагаліся, каб Яго ўкрыжавалі. I перамог крык іх і архірэяў.
24 I Пілат прысудзіў, каб ста́лася па просьбе іх.
25 I звольніў ім паса́джанага за бунт і забойства ў вязьніцу, каго яны прасілі, а Ісуса выдаў на іх волю.
26 I, як вялі Яго, то, узяўшы не́йкага Сымона Кірэнэйца, што йшоў з поля, узвалілі на яго крыж, каб нёс за Ісусам.
27 І йшло за Ім вялікае множства народу і жанчын, якія плакалі й галасілі па Ім.
28 Ісус жа, зьвярнуўшыся да іх, сказаў: дочкі Ерузалімскія! ня пла́чце па Мне́, але пла́чце па сабе́ і па дзе́цях вашых;
29 бо падыхо́дзяць дні, калі скажуць: шчасьлівыя няплодныя і чэравы, што не раджалі, і грудзі, што не кармілі.
30 Тады пачнуць гаварыць го́рам: "упадзіце на нас", і ўзго́ркам: "пакрыйце нас!"
31 бо калі зялёнаму дрэву гэтае робяць, то з сухім што́ ста́нецца?
32 Вялі з Ім на сьме́рць і двох ліхадзе́яў.
33 I, калі прыйшлі на ме́сца, называнае Чараповае, там укрыжавалі Яго й ліхадзе́яў, аднаго па правы, а другога па ле́вы бок.
34 Ісус жа сказаў: Аце́ц, даруй ім, бо ня ве́даюць, што робяць. I дзялілі адзе́жы Яго, кідаючы жэрабе.
35 I стаяў народ і глядзе́ў. Насьмяхаліся-ж разам з імі й нача́льнікі, ка́жучы: другіх спаса́ў, няхай жа Сябе́ Самога спасе́, калі Ён Хрыстос, выбра́нец Божы.
36 Таксама й жаўне́ры ла́ялі Яго, падыхо́дзячы й падносячы воцат,
37 і казалі: калі Ты Цар Юдэйскі, спасі Сябе́ Самога.
38 I быў над Ім надпіс, напісаны сло́вамі грэцкімі, рымскімі й жыдоўскімі: гэты ёсьць Цар Юдэйскі.
39 Адзін з паве́шаных ліхадзе́яў зьняважа́ў Яго, кажучы: калі Ты Хрыстос, спасі Сябе́ і нас.
40 Другі-ж, наадварот, сунімаў Яго ды гаварыў: ці-ж ты не баішся Бога, калі й сам засуджаны на тое-ж?
41 I мы засуджаны справядліва, бо мы дасталі тое, чаго варты нашы ўчынкі; а Ён нічога благога не зрабіў.
42 I сказаў Ісусу: успо́мні аба мне́, Госпадзе, калі прыйдзеш у Царства Тваё!
43 I сказаў яму Ісус: Запраўды́ кажу табе́: сяньня-ж будзеш са Мною ў раю.
44 Было-ж каля шо́стае гадзіны дня, і ста́лася це́мра па ўсёй зямлі да гадзіны дзявя́тае:
45 і паме́ркла сонца, і заслона ў царкве́ разарва́лася пасярэдзіне.
46 Ісус, загаласіўшы моцным голасам, сказаў: Аце́ц, у рукі Твае́ аддаю дух Мой. I, сказаўшы гэтае, аддаў дух.
47 Сотнік жа, бачучы зда́рыўшаеся, славіў Бога й казаў: запраўды́, чалаве́к гэты быў пра́веднік.
48 I ўве́сь народ, што прыйшоў паглядзе́ць на гэта, бачучы зда́рыўшаеся, варочаўся, б’ючыся ў грудзі.
49 Усе́-ж, знаўшыя Яго, і жанчыны, што йшлі за Ім з Галіле́і, стаялі здалёк і глядзе́лі на гэтае.
50 Тады не́хта на імя Язэп, ся́бра ра́ды, чалаве́к добры і справядлівы
51 (ён ня прымаў учасьця ў радзе і паступку яе́), родам з Арыматэі, ме́ста Юдэйскага, які таксама ждаў Царства Божага,
52 прыйшоў да Пілата і прасіў Це́ла Ісусавага;
53 і, зьняўшы Яго, абвіў плашчаніцаю і палажыў Яго ў гробе, высечаным у скале́, дзе́ яшчэ ніхто ня быў пакла́дзены.
54 Дзе́нь той быў пятніца, і надыходзіла субота.
55 I жанчыны, што прыйшлі з Ісусам з Галіле́і, пайшлі і глядзе́лі магілу і як клалі це́ла Яго;
56 вярнуўшыся-ж прыгатавалі пахі і масьці; і ў суботу супачывалі паводле прыказа́ньня.
1 У пе́ршы-ж дзе́нь тыдня, ве́льмі ра́на, нясучы́ прыгатава́ныя пахі, прыйшлі яны да магілы і разам з імі некато́рыя другія;
2 але знайшлі ка́мень адва́лены ад магілы.
3 I ўвайшоўшы не знайшлі Це́ла Госпада Ісуса.
4 I сталася, як зьняла іх ад гэтага трывога, зьявіліся перад імі два чалаве́кі ў бліскучым адзе́ньні.
5 Калі-ж ад страху скланілі яны абліччы свае́ да зямлі,— тыя сказалі ім: што́ вы шукаеце жывога між паме́ршымі?
6 Яго няма тут: Ён ускрос; прыпомніце, як Ён казаў вам, калі быў яшчэ ў Галіле́і,
7 мовячы, што Сын Чалаве́чы мусіць быць вы́даны ў рукі людзе́й грэшных і будзе расьпяты, а на трэці дзе́нь уваскрэсьне.
8 I ўспомнілі яны словы Яго,
9 і, вярнуўшыся ад магілы, апавясьцілі адзінаццацёх і ўсіх другіх аб гэтым.
10 Былі-ж гэта Марыя Магдаліна і Іоанна і Марыя, маці Якава, і другія з імі, што сказалі аб гэтым Апосталам.
11 І здаліся ім словы іх пустымі, і не паве́рылі ім.
12 Але Пётр, устаўшы, пабе́г да гробу і, нахіліўшыся, убачыў толькі ляжаўшую тканіну і пайшоў назад, дзіўлючыся сам у сабе́ з стаўшагася.
13 У той жа дзе́нь двое з іх ішлі ў сяло, што ў шэсьцьдзесяцёх стадыях ад Ерузаліму, званае Эмаус,
14 і гутарылі між сабою аб усіх гэтых здарэньнях.
15 І ста́лася, як гутарылі яны ды разважалі між сабою, вось Сам Ісус, падыйшоўшы, пайшоў з імі;
16 але вочы іх былі стрыманы, дык не пазналі Яго.
17 Ён жа сказаў ім: аб чым гэта вы разважаеце між сабою, і чаго вы засмучоны?
18 Адзін з іх, на імя Кляопа, сказаў Яму ў адказ: ці-ж ты адзін з прыйшоўшых у Ерузалім ня ве́даеш, што ста́лася ў ім у гэтыя дні?
19 I сказаў ім: аб чым? Яны сказалі Яму: што было з Ісусам Назаранінам, Каторы быў прарок, моцны ў дзе́ле і слове перад Богам і ўсім народам;
20 як выдалі Яго архірэі ды начальнікі нашыя на прысуд сьмяротны і раскрыжавалі Яго?
21 А мы спадзяваліся, што Ён ёсьць Той, што павінен збавіць Ізраіля; а да ўсяго гэтага вось ужо трэці дзе́нь сяньня, як тое сталася,
22 але некаторыя жанчыны з нашых абаламуцілі нас: яны былі раніцай ля магілы
23 і не знайшлі це́ла Яго і, прыйшоўшы, сказалі, што яны бачылі, як зьявіліся Ангелы, якія кажуць, што Ён жывы́;
24 і пайшлі некато́рыя з нашых да магілы і знайшлі так, як і жанчыны казалі, але Яго ня бачылі.
25 Тады Ён сказаў ім: О, бязмысныя і ляныя сэрцам паве́рыць усяму, што прарочылі прарокі!
26 Ці-ж ня гэтак і трэба было цярпе́ць Хрысту і ўвайсьці ў славу Сваю?
27 I, пачаўшы ад Майсе́я, з усіх прарокаў выясьняў ім усё напісанае аб Ім.
28 I падыйшлі яны да таго сяла, куды йшлі; і Ён паказаў ім від, што хоча йсьці дале́й;
29 але яны затрымлівалі Яго, ка́жучы: застанься з намі, бо дзе́нь ужо схіліўся да ве́чара. I Ён увайшоў і застаўся з імі.
30 I, калі Ён сядзе́ў за сталом з імі, то, узяўшы хле́б, багаславіў, паламаў і падаў ім.
31 I тады адчыніліся ў іх вочы, і яны пазналі Яго; але Ён стаўся нявідным для іх.
32 I яны сказалі адзін аднаму: ці-ж не гарэла ў нас сэрца нашае, калі Ён гаварыў да нас у дарозе і калі выясьняў Пісаньне?
33 I, устаўшы ў той жа час, вярнуліся ў Ерузалім і знайшлі разам адзінаццаць Апосталаў і быўшых з імі,
34 якія гаварылі, што Госпад запраўды ўваскрос і зьявіўся Сымону.
35 I яны расказвалі, што зда́рылася ў дарозе, і як пазналі Яго ў ламаньні хле́ба.
36 Калі-ж яны гэтак гаварылі, Сам Ісус стануў сярод іх і сказаў ім: мір вам!
37 Яны, здуме́ўшыся і спалохаўшыся, падумалі, што відзяць духа
38 але Ён сказаў ім: чаго здуме́ліся? і чаму такія думкі ўваходзяць у сэрцы вашыя?
39 Паглядзе́це на рукі Мае́ і на ногі Мае́: гэта Я Сам; ашчупайце Мяне́ й разгле́дзьце, бо дух це́ла і касьце́й ня ма́е, што́, як бачыце, Я ма́ю.
40 I, сказаўшы гэтае, паказаў ім рукі і ногі.
41 Калі-ж яны ад радасьці яшчэ ня ве́рылі і дзівіліся, Ён сказаў ім: ці ёсьць у вас тут якая е́жа?
42 Яны падалі Яму частку пе́чанай рыбы й сотавага мёду.
43 I, узяўшы, е́ў перад імі.
44 I сказаў і́м: вось тое, аб чым Я вам гаварыў, яшчэ як быў з вамі: што павінна выпаўніцца ўсё, напісанае аба Мне́ ў законе Майсе́явым і ў прароках ды псальмах.
45 Тады расчыніў ім розум дзеля зразуме́ньня Пісаньня.
46 I сказаў ім: так напісана і так нале́жала цярпе́ць Хрысту і ўваскрэснуць з уме́ршых на трэці дзе́нь,
47 і прапаве́дывацца ў імя Яго пакая́ньню ды адпушчэньню грахоў ува ўсіх народах, пачынаючы ад Ерузаліму;
48 вы-ж сьве́дкі гэтага;
49 і вось Я пасылаю абяцанае Айцом Маім на вас; вы-ж аставайцеся ў ме́сьце Ерузаліме, дакуль не адзе́нецеся сілаю звыш.
50 I вывеў іх з ме́ста да Віфаніі і, падняўшы рукі Свае́, багаславіў іх.
51 I ста́лася, як багасла́віў іх, стаў аддаляцца ад іх і ўзнасіцца на не́ба.
52 I яны пакланіліся Яму і вярнуліся ў Ерузалім з вялікаю радасьцяй,
53 і былі ўсьцяж у царкве́, сла́вячы і хва́лючы Бога. Амін.
1 На пача́тку было́ Слова, і Слова было ў Бога, і Богам было Слова.
2 Яно было ў Бога спрадве́ку.
3 Усё праз Яго ста́лася, і без Яго нічога ня было з таго, што ста́лася.
4 У Ім жыцьцё было, і жыцьцё было сьвятло́м для людзе́й.
5 І сьвятло́ ў це́мры сьве́ціць, і це́мра не агарнула яго.
6 Быў чалаве́к, пасла́ны ад Бога; імя яго Іоан.
7 Ён прыйшоў дзеля сьве́дчаньня, каб сьве́дчыў аб сьвятле́, каб усе́ мелі ве́ру праз Яго.
8 Ня быў ён сьвятлом, але каб сьве́дчыў аб Сьвятле́.
9 Было Сьвятло́ праўдзівае, якое прасьвячае ўсякага чалаве́ка прыходзячы ў сьве́т.
10 Было Яно на сьве́це, і сьве́т праз Яго стаўся, і сьве́т Яго не пазнаў.
11 Да сваіх прыйшло, і свае́ Яго ня прынялі.
12 А тым, што прынялі Яго, ве́руючым у імя Яго, дало Яно ім сілу дзяцьмі Божымі ста́цца, тым, якія ве́руюць у імя Яго,
13 тым, што не ад крыві, не ад жаданьня це́ла, не ад жаданьня мужа, але ад Бога нарадзіліся.
14 I Слова це́лам ста́лася і пасялілася між нас, (і бачылі мы славу Яго, славу, як Адзінароднага ад Айца), поўнае ласкі і праўды.
15 Іоан сьве́дчыць аб Ім і го́ласна кажа: Гэта Той, пра Якога я сказаў: Той, што пасьля мяне́ йдзе, Ён напе́радзе мяне́ стаў, бо ране́й за мяне́ быў.
16 I ад поўнасьці Яго ўсё мы прынялі ласку на ласку;
17 бо закон быў да́дзены праз Майсе́я, ласка-ж і праўда сталіся праз Ісуса Хрыста.
18 Бога ня бачыў ніхто ніколі; Адзінародны Сын, што ў улоньні Айца, Той зьявіў.
19 I вось сьве́дчаньне Іоана, як Жыды паслалі з Ерузаліму сьвяшчэньнікаў і лявітаў, каб спыталіся ў яго: хто ты?
20 Ён сказаў і ня зрокся, і сказаў: я ня Хрыстос.
21 I пыталіся ў яго: дык хто-ж? ты Ільля? I сказаў: не́. Прарок? I адказаў: не́.
22 Дык сказалі яму: хто-ж ты? каб нам даць адказ тым, што нас паслалі: што́ ты кажаш аб самым сабе́?
23 I сказаў: я голас гука́ючага ў пустыні: Прастуйце шлях Госпаду, як сказаў прарок Ісая (Ісая 40, 3).
24 А пасланыя былі ад фарысэяў.
25 I спыталіся ў яго: Дык што-ж ты хрысьціш, калі ты ня Хрыстос, ані Ільля, ані прарок?
26 Іоан сказаў ім у адказ: я хрышчу вадой, але паўстаў сярод вас, Каго вы ня ве́даеце;
27 гэта Той, што йдзе́ за мною, але напе́радзе мяне́ быў, Якому я ня варты разьвязаць раме́нь абуцьця Яго.
28 Ста́лася гэта ў Віфавары, за Іорданам, дзе́ хрысьціў Іоан.
29 На другі дзе́нь бачыць Іоан Ісуса ідучы да яго і кажа: вось Ягня Божае, што бярэ на Сябе́ грахі ўсяго сьве́ту.
30 Гэта Той, аб Якім я сказаў: ідзе́ за мною Муж, Які стаў напе́радзе мяне́, бо ране́й за мяне́ быў;
31 і я ня ве́даў Яго; але, каб зьявіўся Ізраілю, прыйшоў я, хрысьцячы вадой.
32 I сьве́дчыў Іоан, кажучы: я бачыў Духа, зыходзячы з не́ба, як галуб, і стаў Ён над Ім.
33 I я ня ве́даў Яго; але Той, што паслаў мяне́ хрысьціць вадой, сказаў мне́: на каго угле́дзіш зыхо́дячы Духа, Гэты і ёсьць Той, што Духам Сьвятым хрысьціць.
34 I я бачыў і засьве́дчыў, што гэты ёсьць Сын Божы.
35 На другі дзе́нь ізноў стаяў Іоан і двое з вучняў яго.
36 I, угле́дзіўшы, што йдзе Ісус, сказаў: вось Ягня Божае!
37 І пачулі двое з вучняў яго, як казаў гэтае, і пайшлі за Ісусам.
38 Ісус жа, аглянуўшыся і ўгле́дзіўшы, што йдуць за Ім, кажа ім: чаго шука́еце? Яны адказалі Яму: Равві! (г. е. вучыцель) — дзе́ жыве́ш?
39 Кажа ім: пайдзе́це і ўбачыце. Яны пайшлі і ўбачылі, дзе́ Ён жыве́, і астава́ліся ў Яго гэты дзе́нь. Было-ж каля дзесятае гадзіны.
40 Адзін з двох, што чулі ад Іоана і пайшлі за Ісусам, быў Андрэй, брат Сымона Пятра.
41 Ён пе́ршы знаходзіць брата свайго Сымона і кажа яму: мы знайшлі Мэсію (што азначае Хрыста).
42 I прывёў яго да Ісуса. Ісус жа, глянуўшы на яго, сказаў: Ты Сымон, сын Іонін, ты назаве́шся Кіфа, што значыць ка́мень (Пётр).
43 На другі дзе́нь Ісус хаце́ў ісьці ў Галіле́ю і знаходзіць Піліпа ды кажа яму: ідзі за Мною.
44 Піліп жа быў з Віфсаіды, з ме́ста Андрэя і Пятра.
45 Піліп знаходзіць Натанаіла і кажа яму: мы знайшлі Таго, аб Кім пісаў Майсе́й у законе і прарокі: Ісуса, Сына Язэпавага, што з Назарэту.
46 Але Натанаіл сказаў яму: ці-ж можа быць што́ добрае з Назарэту? Піліп кажа яму: пайдзі ды паглядзі.
47 Ісус, угле́дзіўшы Натанаіла, як ішоў да Яго, кажа аб ім: вось, запраўды, ізраільцянін, у якім няма няшчырасьці.
48 Натанаіл кажа Яму: скуль ве́даеш мяне́? Ісус адказаў і сказаў яму: пе́рш, чым Піліп паклікаў цябе́, я бачыў цябе́, як ты быў пад смакоўніцаю.
49 I кажа Яму Натанаіл: Равві! Ты Сын Божы! Ты — Цар Ізраіляў!
50 Ісус у адказ сказаў яму: ве́рыш, бо Я сказаў табе́: Я бачыў цябе́ пад смакоўніцаю; убачыш больш за гэтае.
51 I кажа яму: запраўды, запраўды кажу вам: адгэтуль будзеце бачыць не́ба адчыненае і ангелаў Божых узыходзячы і сходзячы ўніз да Сына Чалаве́чага.
1 На трэці дзе́нь было вясе́льле ў Кане Галіле́йскай, і Маці Ісусава была там.
2 Быў запро́шаны і Ісус і вучні Яго на вясе́льле.
3 I, як не хапіла віна, Маці Ісусава кажа Яму: віна ня маюць.
4 Кажа ёй Ісус: што Мне́ і Табе́ жанчына? Гадзіна Мая яшчэ ня прыйшла.
5 Маці Яго сказала слугам: што вам скажа, зрабе́це.
6 Было-ж тамака шэсьць каме́нных судзін да вады, якія стаялі дзеля жыдоўскага ачышчэньня, зьмяшчаючы па дзьве́, ці па тры ме́ры.
7 Кажа ім Ісус: налійце вады у глякі. I напоўнілі іх да ве́рху.
8 I кажа Ім: чарпайце цяпе́р і нясе́це да маршалка. I панясьлі.
9 Калі-ж маршалак пакаштаваў вады, што віном сталася, а ён ня ве́даў, скуль яно, слугі-ж, што налівалі ваду, ве́далі, — кліча маладога
10 і кажа яму: кожын чалаве́к пе́рш падае добрае віно, а як нап'юцца, тады го́ршае; ты-ж добрае віно захаваў дагэтуль.
11 Так зрабіў Ісус пачатак цудам у Кане Галіле́йскай і выявіў славу Сваю, і ўве́равалі ў Яго вучні Яго.
12 Пасьля гэтага прыйшоў Ён у Капэрнаум, Сам і Маці Яго, і браты Яго, і вучні Яго, і там аставаліся не́калькі дзён.
13 І была блізка Пасха ў Жыдоў, і ўвайшоў Ісус у Ерузалім;
14 і знайшоў у царкве́ прадаваўшых валоў, аве́ц, галубоў, і сядзе́лі тамака мянялы.
15 I, зрабіўшы біч з вяровак, выгнаў з царквы ўсіх, такжа й аве́ц і валоў, ды грошы мянялам рассыпаў і сталы іх абярнуў;
16 і сказаў прадаўцом галубоў: забярэце гэнае згэтуль: не рабе́це дому Айца Майго домам торгу.
17 I прыпомнілі вучні Яго, што напісана: руплівасьць аб дом Твой зьядае Мяне́ (Пс. 68, 10).
18 Адказалі-ж Яму Жыды і сказалі: які знак нам дасі, чаму гэтае робіш?
19 Ісус жа адказаў ім, мовячы: зруйнуйце дом гэты, і Я ў тры дні адбудую яго.
20 I сказалі Жыды: гэты дом будаваўся сорак шэсьць гадоў, а Ты ў тры дні збудуеш яго?
21 А Ён гаварыў гэтае аб доме це́ла Свайго.
22 I, як уваскрос пасьля сьме́рці, прыпомнілі вучні Яго, што Ён казаў гэтае, і паве́рылі Пісаньню і слову, якім мовіў Ісус.
23 Ка́лі-ж быў Ён у Ерузаліме на Пасху ў сьвяты, дык многія, бачучы цуды, якія рабіў, уве́равалі ў імя Яго.
24 Але Сам Ісус не даве́рыўся ім, бо ве́даў усіх
25 і ня ме́ў патрэбы, каб хто сьве́дчыў ао чалаве́ку, бо Сам ве́даў, што было ў чалаве́ку.
1 Быў жа між фарысэямі чалаве́к, на імя Нікадэм, адзін з начальнікаў жыдоўскіх.
2 Той прыйшоў да Ісуса ўначы і сказаў Яму: Равві! мы ве́даем, што Ты вучыцель, што прыйшоў ад Бога, бо ніхто ня можа рабіць такіх цудаў, якія Ты робіш, калі-б ня быў з ім Бог.
3 I адказаў яму Ісус і сказаў: запраўды, запраўды кажу табе́: калі хто не народзіцца нанова, ня можа бачыць Царства Божага.
4 Нікадэм кажа Яму: як можа чалаве́к нарадзіцца, калі ён стары? Няўжо-ж е́н другі раз можа ўвайсьці ў чэрава маткі сваёй і нарадзіцца?
5 Ісус адказаў: запраўды, запраўды кажу табе́: калі хто не народзіцца з вады і Духа, ня можа ўвайсьці ў Царства Божае.
6 Спараджонае з це́ла ёсьць це́ла, а спараджонае з Духа ёсьць дух.
7 Ня дзівуйся, што Я сказаў табе́: трэба вам нарадзіцца нанова.
8 Дух дыхае, дзе́ хоча, і голас яго чуеш, а ня ве́даеш, скуль прыходзіць і куды адыходзіць: гэтак і ўсякі спараджоны з Духа.
9 Нікадэм адказаў і сказаў Яму: як гэта можа быць?
10 Ісус адказаў яму і сказаў: ты вучыцель Ізраіляў і гэтага ня ве́даеш?
11 Запраўды, запраўды кажу табе́: Мы гаворым аб тым, што ве́даем, і сьве́дчым аб тым, што бачылі, і вы сьве́дчаньня Нашага ня прыймаеце;
12 калі Я сказаў вам аб зямным, і ня ве́рыце, як паве́рыце, калі буду гаварыць аб нябе́сным?
13 I ніхто ня ўзышоў на не́ба, толькі Сын Чалаве́чы, што на не́бе, які з не́ба зыйшоў.
14 І, як Майсе́й падняў зьме́я ў пустыні, так мусіць быць падняты Сын Чалаве́чы,
15 каб усякі, хто ве́руе ў Яго, ня згінуў, але ме́ў жыцьцё ве́чнае.
16 Бо так палюбіў Бог сьве́т, што аддаў Сына Свайго Адзінароднага, каб усякі, хто ве́руе ў Яго, ня згінуў, але ме́ў жыцьцё ве́чнае.
17 Бо не паслаў Бог Сына Свайго ў сьве́т, каб судзіць сьве́т, але каб сьве́т быў збаўлены праз Яго.
18 Хто ве́руе ў Яго, ня будзе асуджаны, а хто ня ве́руе, той ужо засуджаны, бо ня ўве́раваў у імя Адзінароднага Сына Божага.
19 Суд жа такі, што Сьвятло́ прыйшло ў сьве́т, але людзі палюбілі це́мру больш за сьвятло, бо ўчынкі іх былі благія.
20 Бо кожын, хто робіць благое, ненавідзіць сьвятла́ і ня йдзе́ да сьвятла́, каб ня выявіліся ўчынкі яго, бо яны благія.
21 А хто чыніць праўду, ідзе́ да сьвятла́, каб відо́чнымі былі ўчынкі яго, бо яны ў Богу ўчынены.
22 Пасьля гэтага прыйшоў Ісус з вучнямі Сваімі ў зямлю Жыдоўскую і там быў з імі і хрысьціў.
23 Іоан жа таксама хрысьціў у Эноне, недале́ка ад Саліму, бо вады там было многа, і прыходзілі туды і хрысьціліся;
24 бо Іоана йшчэ ня ўкінулі былі ў вязьніцу.
25 I ўзьнялася ў Іоанавых вучняў спрэчка з Жыдамі аб ачышчэньні.
26 I прыйшлі да Іоана і сказалі яму: равві: Той, што быў з табою за Іорданам, аб Якім сьве́дчыў ты, вось Ён хрысьціць, і ўсе́ йдуць да Яго.
27 Іоан адказаў і сказаў: ня можа чалаве́к нічога ўзяць, калі яму ня будзе да́дзена з не́ба.
28 Самі вы сьве́дкі мне́ ў тым, што я сказаў: я ня Хрыстос, але я пасла́ны перад Ім.
29 Хто ма́е няве́сту, той жаніх, а друг жаніха, што стаіць ды слухае яго, це́шыцца ра́дасьцяй, слу́хаючы голас жаніха. Вось гэтая радасьць мая збылася.
30 Яму час расьці, а мне́ мале́ць.
31 Хто з вышыні прыходзе, той вышэй за ўсіх, а хто з зямлі, той зямны і з зямлі гаворыць. Хто з не́ба прыходзе, той панад усімі,
32 і што бачыў і чуў, аб тым сьве́дчыць, і ніхто ня прыйма́е сьве́дчаньня Яго.
33 Хто-ж прыняў Яго сьве́дчаньне, той прыпячатаваў, што Бог праўдзівы.
34 Бо, каго паслаў Бог, гаворыць словы Божыя, бо ня ме́раючы дае́ Бог Духа.
35 Аце́ц любіць Сына і ўсё даў у рукі Яго.
36 Хто ве́руе ў Сына, ма́е ве́чнае жыцьцё, а хто ў Сына ня ве́руе, ня ўбачыць жыцьця, але гне́ў Божы будзе на ім.
1 Калі-ж даве́даўся Госпад, што дачуліся фарысэі, што Ісус больш вучняў здабывае і хрысьціць, чым Іоан, —
2 хоць Сам Ісус ня хрысьціў, але вучні Яго, —
3 пакінуў Юдэю і пайшоў зноў у Галіле́ю.
4 Выпадала-ж Яму прахадзіць праз Самарыю.
5 I вось, прыходзіць Ён у Самарыйскае ме́ста, званае Сіхар, ля хутара, што даў Якаў сыну свайму Язэпу.
6 Была тамака студня Якава. I Ісус, стомлены падарожай, се́ў ля студні. Было каля шостае гадзіны.
7 Прыходзіць жанчына з Самарыі зачарпнуць вады. Ісус кажа да яе́: дай Мне́ піць.
8 Бо вучні Яго адыйшліся да ме́ста купіць е́жы.
9 Жанчына Самаранская кажа Яму: як Ты, Юдэй, просіш піць у мяне́, Самаранкі? Бо Юдэі ня маюць зносін з Самара́намі.
10 Ісус адказаў ёй і сказаў: калі-б ты ве́дала дар Божы, і Хто кажа табе́: дай мне́ піць, то ты сама прасіла-б у Яго, і Ён даў бы табе́ жывое вады.
11 Жанчына кажа Яму: Госпадзе! У Цябе́ й зачарпнуць няма чым, а студня глыбокая: адкуль-жа ў Цябе́ вада жывая?
12 няўжо Ты большы за айца нашага Якава, які Даў нам гэту студню і сам з яе́ піў, і дзе́ці яго, і статак яго?
13 Ісус адказаў ёй і сказаў: кожын, хто п'е гэтую ваду, зноў піць захоча;
14 хто ж вып‘е вады, якое Я яму дам, не запра́гне ніколі, але вада́, што дам яму, ста́нецца ў ім крыніцаю вады, што ў жыцьцё ве́чнае цячэ.
15 Жанчына кажа Яму: Госпадзе! дай мне́ гэтай вады, каб мне́ ня пра́гнуць і ня прыходзіць сюды чарпаць.
16 Кажа ёй Ісус: пайдзі, пакліч мужа твайго і прыйдзі сюды.
17 Жанчына адказала і сказала: у мяне́ няма мужа. Ісус кажа ёй: праўду ты сказала, што ў цябе́ няма мужа;
18 бо ў цябе́ было пяць, і той, якога цяпе́р ма́еш, ня муж табе́; гэта ты праўдзіва сказала.
19 Жанчына кажа Яму: Госпадзе! бачу, што Ты прарок;
20 бацькі нашыя пакланяліся на гэтай гарэ, а вы кажаце, што ме́сца, дзе́ павінны пакланяцца — у Ерузаліме.
21 Ісус кажа ёй: паве́р мне́, што надыйдзе час, калі не на гарэ гэтай і не ў Ерузаліме будзеце пакланяцца Айцу;
22 вы ня ве́даеце, чаму пакланяецеся; бо збаўле́ньне ад Юдэяў.
23 Але прыйдзе час, дый ён ужо прыйшоў, калі праўдзівыя паклоньнікі будуць пакланяцца Айцу ў духу і праўдзе, бо гэткіх паклоньнікаў шукае сабе́ Аце́ц.
24 Бог ёсьць Дух, і тыя, што пакланяюцца Яму, павінны пакланяцца ў духу і праўдзе.
25 Жанчына кажа Яму: ве́даю, што прыйдзе Мэсія (гэта ёсьць Хрыстос), і калі Ён прыйдзе, абве́сьціць нам усё.
26 Ісус кажа ёй: гэта Я, што гавару з табою.
27 У гэты час прыйшлі вучні Яго і зьдзівіліся, што Ён гаворыць з жанчынаю, але ніводзін ня спытаўся: чаго Табе́ трэба? ці — аб чым гаворыш з ёю?
28 Тады жанчына пакінула вядро сваё і пайшла да ме́ста ды кажа людзям:
29 пайдзе́це й паглядзе́це чалаве́ка, які сказаў мне́ ўсё, што я рабіла; ці ня Хрыстос гэта?
30 Яны выйшлі з ме́ста і пайшлі да Яго.
31 Тымчасам вучні прасі́лі Яго, кажучы: Равві! е́ш.
32 Ён жа сказаў ім: Я ма́ю страву, якой вы ня ве́даеце.
33 Дзеля гэтага вучні гаварылі між сабою: няўжо-ж не́хта прынёс Яму е́сьці?
34 Ісус кажа ім: Мая страва — тое, каб спаўняць волю Паслаўшага Мяне́ і скончыць дзе́ла Яго.
35 Ці ня кажаце вы, што яшчэ чатыры ме́сяцы, і прыйдзе жніво́? а Я кажу вам: падыме́це вочы вашыя і паглядзе́це на нівы, як яны пабяле́лі і пасьпе́лі да жніва́.
36 Хто жне́, дастае́ плату і зьбірае плён дзе́ля жыцьця ве́чнага, каб і жне́ц і сяве́ц разам ра́даваліся.
37 Бо ў гэтым ска́зана праўдзіва: адзін се́е, а другі жне́.
38 Я паслаў вас жаць, над чым вы не працавалі: другія працавалі, а вы прыйшлі на працу іх.
39 I многа Самаранаў з ме́ста гэнага ўве́равалі ў Яго па слову жанчыны, якая сьве́дчыла, што Ён сказаў ёй усё, што рабіла.
40 I вось, як прыйшлі да Яго Самаране, то прасілі Яго пабыць у іх, і Ён нрабыў там два дні.
41 I яшчэ больш уве́равалі дзе́ля слова Яго,
42 а жанчыне гэтай казалі: ўжо не дзе́ля тваіх гутарак ве́рым, бо самы чулі і даве́даліся, што гэта праўдзівы Збаўца сьве́ту — Хрыстос.
43 Цераз два дні выйшаў Ён адтуль і пайшоў у Галіле́ю;
44 бо Сам Ісус сьве́дчыў, што прарок ня ма́е паша́ны ў сваёй бацькаўшчыне.
45 Калі-ж прыйшоў у Галіле́ю, то Галіле́яне прынялі Яго, бо бачылі ўсе, што зрабіў у Ерузаліме ў часе сьвята; яны-ж бо самі хадзілі на сьвята.
46 I вось Ісус ізноў прыйшоў у Кану Галіле́йскую, дзе́ зрабіў з вады віно. I быў у Капэрнауме не́йкі прыдворны, у якога занядужаў сын.
47 Ён, пачуўшы, што Ісус прыйшоў з Юдэі ў Галіле́ю, прыйшоў да Яго і прасіў Яго прыйсьці і аздаравіць сына яго; бо быў кана́ў.
48 I сказаў яму Ісус: ня ўве́руеце, калі ня ўбачыце знакоў і цудаў.
49 Прыдворны-ж кажа Яму: Госпадзе! прыйдзі, пакуль ня ўмёр сын мой.
50 Ісус кажа яму: ідзі, сын твой здаровы! Ён паве́рыў слову, якое сказаў яму Ісус, і пайшоў.
51 I на дарозе ўжо спаткалі яго слугі яго і сказалі: сын твой здаровы.
52 Ён спытаўся ў іх: а каторай гадзіне палягчэла яму? Яму сказалі: учора а сёмай гадзіне гара́чка пакінула яго.
53 Дык даве́даўся бацька, што ў тую гадзіну, калі Ісус сказаў яму: ідзі, сын твой здаровы. I ўве́раваў сам і ўвесь дом яго.
54 Гэта йзноў другі цуд зрабіў Ісус, вярнуўшыся з Юдэі ў Галіле́ю.
1 Пасьля гэтага было сьвята жыдоўскае, і прыйшоў Ісус у Ерузалім.
2 Ёсьць-жа ў Ерузаліме ля аве́чых варотаў купальня, што заве́цца па жыдоўску Вітэзда, з пяцьма стаўбамі.
3 Каля іх ляжала множства няду́жых, сьляпых, кульгавых, ссохшых, што чакалі руху вады;
4 бо Ангел Гасподні час ад часу зыходзіў у купальню і каламуціў ваду; і хто пе́ршы ўваходзіў у яе́ пасьля ўскаламу́чаньня вады, той здараве́ў, на што-б ні хварэў.
5 I быў тут не́йкі чалаве́к, што хварэў трыццаць восем ле́т.
6 Ісус, угле́дзіўшы яго ляжучы і даве́даўшыся, што ён ляжыць ужо даўгі час, кажа яму: ці хочаш паздараве́ць?
7 Хворы адказаў Яму: так, Госпадзе, але ня ма́ю чалаве́ка, які спусьціў бы мяне́ ў купальню, калі ўскаламу́ціцца вада; калі-ж сам прыходжу, другі ўжо зыходзіць прада мною.
8 I кажа яму Ісус: устань, вазьмі ложак твой і хадзі.
9 I ён у тую-ж часіну стаўся здаровым і ўзяў ложак свой і пайшоў. Было-ж гэта ў суботу.
10 Дзеля гэтага Жыды казалі аздаро́ўленаму: сёньня субота, ня гожа табе́ браць ложак.
11 Ён адказаў ім: хто мяне́ аздаравіў, той мне́ сказаў: вазьмі ложак твой і хадзі.
12 Яго спыталіся: хто гэны чалаве́к, што сказаў табе́: вазьмі ложак твой і хадзі?
13 Аздароўлены-ж ня ве́даў, хто Ён, бо Ісус адыйшоўся ад народу, што быў у тым ме́сцы.
14 Пасьля гэтага Ісус спатка́ў яго ў царкве́ і сказаў яму: вось, ты цяпе́р здаровы, не грашы-ж больш, каб ня ста́лася табе́ не́шта горшае.
15 Чалаве́к гэны пайшоў і расказаў Жыдо́м, што гэта Ісус аздараві́ў яго.
16 I пачалі за гэта Жыды гнаць Ісуса і шукалі, як бы забіць Яго, што Ён рабіў гэткае ў суботу .
17 Ісус жа кажа ім: Аце́ц мой дагэтуль робіць, і Я ро́блю.
18 За гэта яшчэ больш шукалі Жыды, якбы забіць Яго, што Ён ня толькі ломіць суботу, але і Айцо́м Сваім заве́ Бога, раўняючы Сябе́ да Бога.
19 На гэта Ісус сказаў: запраўды, запраўды кажу вам: Сын нічога ня можа рабіць Сам ад Сябе́, калі ня будзе бачыць робячы Айца, бо што робіць Ён, тое й Сын робіць таксама.
20 Бо Аце́ц любіць Сына і паказвае Яму ўсё, што Сам робіць, дый пакажа Яму бо́льшыя дзе́яньні, чым гэтыя, ажно дзівавацца будзеце.
21 Бо як Аце́ц уваскрашае ўме́ршых і ажыўляе, — так і Сын ажыўляе, каго хоча.
22 Бо Аце́ц і ня судзіць нікога, але ўве́сь суд аддаў Сыну,
23 каб усе́ паважалі Сына, як паважаюць Айца. I хто не паважае Сына, не паважае і Айца, паслаўшага Яго.
24 Запраўды, запраўды кажу вам: хто слухае слова Маё і ве́рыць Паслаўшаму Мяне́, ма́е ве́чнае жыцьцё і на суд ня йдзе́, але перайшоў ад сьме́рці ў жыцьцё.
25 Запраўды, запраўды кажу вам: прыйдзе час, дый ужо прыйшоў, калі ўме́ршыя пачуюць голас Сына Божага і, пачуўшы, ажывуць.
26 Бо як Аце́ц ма́е жыцьцё ў Сабе́, так і Сыну даў жыцьцё ме́ць у Сабе́;
27 і даў Яму ўладу й суд чыніць, бо Ён ёсьць Сын Чалаве́чы.
28 Ня дзівуйцеся гэтаму: бо прыйдзе час, калі ўсе́, што ў магілах, пачуюць голас Сына Божага,
29 і выйдуць, што добрае чынілі, на ўваскрашэньне жыцьця, а што благое чынілі — на ўваскрашэньне суда.
30 Я нічога не магу рабіць Сам ад Сябе́; як чую, так і суджу, і суд Мой праўдзівы, бо ня шукаю Маёй волі, але волі паслаўшага Мяне́ Айца.
31 Калі сьве́дчу Сам аб Сабе́, то сьве́дчаньне Маё непраўдзівае.
32 Ёсьць другі, што сьве́дчыць аба Мне́, і Я ве́даю, праўдзівае тое сьве́дчаньне, якім Ён сьве́дчыць аба Мне́.
33 Вы пасылалі да Іоана, і ён засьве́дчыў аб праўдзе.
34 Я-ж не ад чалаве́ка прыймаю сьве́дчаньне, але кажу гэта, каб вы спасьліся.
35 Той быў сьве́тач, які гарэў і сьвяціў, а вы хаце́лі часіну паце́шыцца пры сьвятле́ яго.
36 Я-ж ма́ю сьве́дчаньне большае за Іоанава: бо дзе́яньні, што Аце́ц даў Мне́ закончыць, самыя гэтыя дзе́яньні, што Я чыню, сьве́дчаць аба Мне́, што Аце́ц паслаў Мяне́.
37 І Аце́ц, Які паслаў Мяне́, Сам засьве́дчыў аба Мне́. А вы ані голасу Яго ніколі ня чулі, ані аблічча Яго ня бачылі,
38 і ня маеце слова Яго, што ў вас было-б, бо ня ве́рыце Таму, Каго Ён паслаў.
39 Перагле́дзьце Пісаньні: бо вы думаеце праз іх жыцьцё ве́чнае ме́ць, і яны сьве́дчаць аба Мне́.
40 Але вы ня хочаце прыйсьці да Мяне́, каб ме́ць жыцьцё.
41 Сла́вы ад людзе́й не бяру,
42 але пазнаў вас: любві да Бога ня ма́еце ў сабе́.
43 Я прыйшоў у імя Айца Майго, і ня прыймаеце Мяне́, а калі-б другі прыйшоў у сваё імя, таго прыймеце.
44 Як вы мо́жаце ве́рыць, калі бярэцё славу адзін ад аднаго, а славы, што ад Аднаго Бога, ня шукаеце.
45 Ня думайце, што Я буду вінаваціць вас перад Айцом: ёсьць на вас абвінавальнік Майсе́й, на якога спадзяецёся.
46 Бо, каб вы ве́рылі Майсе́ю, то ве́рылі-б і Мне́, бо ён пісаў аба Мне́.
47 Калі-ж яго пісаньням мя ве́рыце, як Маім сло́вам паве́рыце?
1 Пасьля гэтага пайшоў Ісус на той бок мора Галіле́йскага, Тывэрыядзкага.
2 I пайшло за Ім многа народу, бо бачылі́ цуды, якія Ён рабіў з хворымі.
3 I ўзыйшоў Ісус на гару́ і там сядзе́ў з вучнямі Сваімі.
4 А блізка была Пасха, сьвята жыдоўскае.
5 Ісус, падняўшы вочы і ўгле́дзіўшы, што многа народу йдзе́ да Яго, кажа Піліпу: дзе́ нам купіць хле́ба, каб іх накарміць?
6 Казаў жа Ён гэта выве́дываючы ў яго, бо Сам ве́даў, што хаце́ў зрабіць.
7 Піліп адказаў Яму: ім на дзьве́сьці дынараў мала будзе хле́ба, каб кожнаму з іх даста́лася хоць па крысе́.
8 Адзін з вучняў Яго, Андрэй, брат Сымона Пятра, кажа Яму:
9 Тут ёсьць у аднаго хлопчыка пяць хле́баў ячме́нных і дзьве́ рыбы; але што гэта для такога множства?
10 Ісус сказаў: скажэце ім пасяда́ць. Была-ж на тым ме́сцы густая трава. I вось пасяда́лі людзі лікам да пяцёх тысячаў.
11 І ўзяў Ісус хле́бы і, аддаўшы хвалу́, раздаў вучням, вучні сядзе́ўшым, так сама і рыбы, колькі хто хаце́ў.
12 I, як насыціліся, сказаў вучням сваім: зьбярэце астаўшыяся кускі, каб нічога не прапала.
13 I сабралі й напоўнілі дванаццаць карабоў кускамі ад пяцёх ячме́нных хле́баў, што асталіся ў е́ўшых.
14 Людзі-ж, што бачылі цуд, зроблены Ісусам, сказалі: гэта запраўды той прарок, што йдзе ў сьве́т.
15 Ісус жа, ве́даючы, што хочуць не́ўспадзе́ўкі прыйсьці і ўзяць Яго, каб зрабіць царом, ізноў адыйшоўся на гару адзін.
16 Калі настаў ве́чар, то вучні Яго зыйшлі да мора
17 і, увайшоўшы ў човен, паплылі на той бок мора ў Капэрнаум. Станавілася ўжо цёмна, а Ісус ня прыходзіў да іх.
18 Дуў моцны ве́цер, і мора хвалява́лася.
19 Праплыўшы каля дваццацёх пяцёх ці трыццацёх стадыяў, яны ўба́чылі Ісуса ідучы па моры і ўжо недалёка ад чаўна́ і спалохаліся.
20 Але Ён сказаў ім: гэта Я, ня бойцеся!
21 Яны захаце́лі ўзяць Яго ў човен, і зараз-жа човен прыстаў да бе́рагу, куды плылі.
22 Назаўтрае народ, які стаяў на тым баку мора і бачыў, што там ня было другога чаўна́, апрача аднаго, у які ўвашлі вучні Яго, і што Ісус не ўваходзіў у човен з вучнямі Сваімі, але адплылі адны вучні Яго,
23 другія-ж чаўны прыйшлі з Тывэрыяды, непадалёк ад таго ме́сца, дзе́ е́лі хле́б на багаслаўле́ньне Госпада;
24 вось-жа, калі народ угле́дзіў, што тут няма ні Ісуса, ні вучняў Яго, то ўвайшлі ў човен і прыплылі ў Капэрнаум, шукаючы Ісуса,
25 і, знайшоўшы Яго на тым баку мо́ра, сказалі Яму: Равві: калі Ты сюды прыйшоў?
26 I адказаў ім Ісус і сказаў: запраўды, запраўды кажу вам: шукаеце Мяне́ не затым, што бачылі цуд, але затым, што е́лі хле́б і насыціліся;
27 працуйце-ж не дзеля е́жы, што зьніштажа́ецца, але дзе́ля е́жы, што астае́цца ў жыцьцё ве́чнае, якое дасьць вам Сын Чалаве́чы, бо на Ім паклаў пячаць Сваю Аце́ц Бог.
28 Яны-ж сказалі Яму: што нам рабіць, каб рабіць дзе́лы Божыя?
29 I адказаў ім Ісус і сказаў: вось дзе́лы Бога: каб вы ўве́равалі ў Таго, Каго Ён паслаў.
30 Яны-ж сказалі Яму: якіж Ты дасі знак, каб мы бачылі й паве́рылі Табе́? што Ты чыніш?
31 Бацькі нашыя е́лі манну ў пустыні і насыціліся, паводле напісанага: "хле́б з не́ба даў ім е́сьці" (Пс. 77, 24).
32 Ісус жа сказаў ім: Запраўды, запраўды кажу вам: не Майсе́й даў вам хле́б з не́ба, але Аце́ц Мой дае́ вам праўдзівы хле́б з не́ба;
33 бо хле́б Божы ёсьць той, што зыходзіць з не́ба і дае́ жыцьцё сьве́ту.
34 Яны-ж сказалі Яму: Госпадзе! давай нам заўсёды такі хле́б.
35 Ісус жа сказаў ім: Я ёсьць хле́б жыцьця; хто прыходзе да Мяне́, ня будзе галодны, і хто ве́руе ў Мяне́, ня будзе прагнуць ніколі.
36 Але Я сказаў вам, што й бачылі Мяне́, і ня ве́рыце.
37 Усё, што дае́ Мне́ Аце́ц, да Мяне́ прыйдзе, і таго, хто прыхо́дзе да Мяне́, ня выганю вон,
38 бо Я зыйшоў з не́ба не дзеля таго, каб чыніць Маю волю, але волю паслаўшага Мяне́ Айца; .
39 воля-ж паслаўшага Мяне́ Айца ёсьць тая, каб з таго, што Ён Мне́ даў, нічога не загубіць, але ўваскрасіць усё гэнае ў апошні дзе́нь;
40 воля паслаўшага Мяне́ ёсьць тая, каб кожны, хто бачыць Сына і ве́руе ў Яго, ме́ў жыцьцё ве́чнае, і Я ўваскрашу Яго ў апошні дзе́нь.
41 Жыды ж гудзе́лі проці Яго, што сказаў: Я ёсьць хле́б што з не́ба зыйшоў,
42 і гаварылі: ці ня Ісус гэта, сын Язэпаў, бацьку й матку якога ве́даем? Як жа Ён кажа: Я зыйшоў з не́ба?
43 Ісус жа адказаў ім і сказаў: ня гудзе́це міжы сабою;
44 ніхто ня можа прыйсьці да Мяне́, калі яго ня прыва́біць Аце́ц, што паслаў Мяне́, і Я ўваскрашу яго ў апошні дзе́нь.
45 Напісана ў прарокау́: і будуць усе́ навучаны Богам. Кожын, чуючы ад Айца і навучыўшыся, прыходзіць да Мяне́ (Ісая 54, 13).
46 Не затым, каб не́хта бачыў Айца апрача Таго, хто ад Бога: той бачыў Айца.
47 Запраўды, запраўды кажу вам: хто ве́руе ў Мяне́, ма́е ве́чнае жыцьцё.
48 Я хле́б жыцьця.
49 Бацькі вашыя е́лі манну ў пустыні і паўміралі,
50 хле́б жа, які з не́ба зыхо́дзе, такі, што не памрэ, хто е́сьць яго.
51 Я — хле́б жывы, што зыйшоў з не́ба: хто е́сьць хле́б гэты, жыць будзе ве́чна. Хле́б жа, які Я дам, ёсьць Це́ла Маё, каторае Я аддам за жыцьцё сьве́ту.
52 I спрачаліся між сабою жыды, кажучы: як Ён можа даць нам е́сьці це́ла Сваё?
53 Ісус жа сказаў ім: запраўды, запраўды кажу вам: калі ня будзеце е́сьці це́ла Сына Чалаве́чага і піць крыві Яго, то ня будзеце ме́ць у сабе́ жыцьця.
54 Хто е́сьць це́ла Маё і п’е кроў Маю, ма́е жыцьцё ве́чнае, і Я ўваскрашу яго ў апошні дзе́нь.
55 Бо це́ла Маё запраўды ёсьць е́жа, і кроў Мая запраўды ёсьць піта́;
56 і хто е́сьць це́ла Маё і п’е кроў Маю, ува Мне́ ёсьць і Я ў ім.
57 Як паслаў Мяне́ жывы Аце́ц, і Я жыву Айцом, так і хто е́сьць Мяне́, жыць будзе Мною;
58 гэта-ж і ёсьць хле́б, што з не́ба зыйшоў. Ня так, як бацькі вашыя е́лі манну і паўміралі: хто е́сьць хле́б гэты, жыць будзе ве́чна.
59 Гэтае казаў Ён у школе, навучаючы ў Капэрнауме.
60 Многія з вучняў Яго, чуючы гэтае, казалі: жорсткае гэта слова. Хто можа слухаць яго?
61 Ісус жа, ве́даючы ў Сабе́, што вучні Яго гудзяць аб гэтым, сказаў ім: ці гэтае вас спакушае?
62 а як угле́дзіце Сына Чалаве́чага ўзыходзячы туды, дзе́ быў ране́й?
63 Дух жывіць, це́ла-ж нічога ня ва́ртае; сло́вы, якія вам кажу, ёсьць дух і жыцьцё;
64 але ёсьць некато́рыя сярод вас, што ня ве́руюць. Бо Ісус напе́рад ве́даў, што ёсьць няве́руючыя, і хто здрадзіць Яго.
65 I сказаў: дзеля гэтага-ж і казаў Я вам, што ніхто ня можа прыйсьці да Мяне́, калі яму ня будзе да́дзена Айцом Маім.
66 З таго часу многія з вучняў Яго пайшлі назад і ўжо не хадзілі з Ім.
67 Тады Ісус сказаў дванаццацём: ці ня хочаце і вы адыйсьціся?
68 I адказаў Яму Сымон Пётр: Го́спадзе! да каго нам ісьці? Ты ма́еш словы ве́чнага жыцьця;
69 і мы паве́рылі і пазналі, што Ты Хрыстос, Сын Бога жывога.
70 Ісус адказаў ім: ці ня вас дванаццацёх выбраў Я? Але адзін з вас злы дух.
71 Гэтае гаварыў Ён пра Юду Сымонавага Іскарыёта, бо гэты хаце́ў прадаць Яго, адзін з дванаццацёх.
1 Пасьля гэтага Ісус хадзіў па Галіле́і; па Юдэі не хаце́ў хадзіць, бо Жыды шукалі, як бы забіць Яго.
2 Блізка-ж было сьвята жыдоўскае кучкі.
3 Тады браты Яго сказалі Яму: ідзі адгэтуль і пайдзі ў Юдэю, каб і вучні Тваі бачылі дзе́яньні, якія Ты чыніш.
4 Бо ніхто ня робіць нічога ўкрадкам, але сам стараецца быць вядомым. Калі робіш гэткае, дык пакажы Сябе́ сьве́ту;
5 бо і браты Яго ня ве́равалі ў Яго.
6 Ісус жа сказаў ім: Мой час яшчэ ня прыйшоў, а для вас заўсёды час;
7 вас сьве́т ня можа ненавідзець, а Мяне́ ненавідзіць, бо Я сьве́дчу аб ім, што ўчынкі яго благія.
8 Ідзе́це вы на гэтае сьвята, а Я яшчэ не пайду на гэтае сьвята, бо Мой час яшчэ не настаў.
9 I, сказаўшы гэтае ім, астаўся ў Галіле́і.
10 Але, як пайшлі браты Яго, тады і Ён пайшо́ў на сьвята, ня яўна, але як-быццам пата́йна.
11 Жыды-ж шукалі Яго на сьвяце й пыталіся: дзе́ Ён?
12 I многа шуму было дзеля Яго ў народзе: адны казалі, што Ён добры, а другія казалі: не́, бо зводзіць народ.
13 Але-ж ніхто не гаварыў аб Ім яўна, бо баяліся Жыдоў.
14 У палове-ж сьвята ўвайшоў Ісус у царкву і навучаў.
15 І дзівіліся Жыды, кажучы: як Ён ве́дае Пісаньні, ня вучыўшыся?
16 Ісус жа адказаў ім і сказаў: Маё вучэньне не Маё, але Паслаўшага Мяне́;
17 хто хоча волю Яго чыніць, той даве́даецца аб навуцы, ці ад Бога яна, ці Я Сам ад Сябе́ гавару.
18 Хто гаворыць сам ад сябе́, той шукае для сябе́ славы, а хто шукае славы Паслаўшага яго, той пра́ведны, і няма ў ім няпраўды.
19 Ці ня даў вам Майсе́й закону, і ніхто ня жыве́ па закону. За што хочаце забіць Мяне́?
20 Народ адказаў: ці ня дэман у Табе́? Хто імкне́цца забіць Цябе́?
21 Ісус казаў дале́й: адно дзе́ла зрабіў Я, і вы ўсе́ дзівуецеся;
22 Майсе́й даў вам абразаньне; хоць яно і не ад Майсе́я, але ад бацькоў, і ў суботу вы абраза́еце чалаве́ка;
23 калі ў суботу абраза́ецца чалаве́к, каб ня быў парушаны закон Майсе́яў, — чаму ж нездаволены вы Мною, што Я аздаравіў чалаве́ка ў суботу?
24 Ня судзіце па выгляду, але судзіце судом справядлівым.
25 Іншыя-ж з ерузалімцаў казалі: ці ж гэта ня Той, Якога шукаюць, каб забіць?
26 Вось Ён кажа яўна, і нічога ня кажуць Яму; ці не пераканаліся начальнікі, што Ён запраўды Хрыстос?
27 Але мы ве́даем Яго, адкуль Ён; калі-ж прыйдзе Хрыстос, ніхто ня будзе ве́даць, адкуль Ён.
28 I крыкнуў тады Ісус у царкве́, навучаючы і кажучы: і Мяне́ ве́даеце, і ве́даеце адкуль Я, і прыйшоў Я ня Сам ад Сябе́, але праўдзівы Той, што паслаў Мяне́, ды Яго вы ня ве́даеце;
29 Я ве́даю Яго, бо Я ад Яго, і Ён паслаў Мяне́.
30 І шукалі, як бы ўзяць Яго, але ніхто не ўзлажыў на Яго рукі, бо яшчэ ня прыйшоў Яго час.
31 Многія-ж з народу ўве́равалі ў Яго і казалі: калі прыйдзе Хрыстос, няўжо-ж Ён зробіць больш цудаў, чымся гэты зрабіў?
32 Чулі фарысэі такія гутаркі аб Ім у народзе; і паслалі фарысэі й архірэі слуг сваіх, каб узялі Яго.
33 Ісус жа сказаў ім: яшчэ нядоўга Мне́ быць з вамц і пайду да Паслаўшага Мяне́.
34 Будзеце шукаць Мяне́ і ня знойдзеце, і дзе́ буду Я, туды вы ня можаце прыйсьці.
35 I гаварылі жыды паміж сабою: куды Ён хоча йсьці, што мы ня знойдзем Яго? Ці не да грэцкага рассяле́ньня хоча йсьці і навучаць Грэкаў?
36 Што́ маюць значыць гэтыя словы, якія Ён сказа́ў: "будзеце шукаць Мяне́ і ня знойдзеце, і дзе́ буду Я, туды вы ня можаце прыйсьці?"
37 У апошні-ж вялікі дзе́нь сьвята Ісус стаяў і клікаў, кажучы: хто смагу ма́е, ідзі да Мяне́ і пі.
38 Хто ве́руе ў Мяне́, у таго, як сказана ў Пісаньні, з жывата пацякуць рэкі вады жывое.
39 Гэтае сказаў Ён аб Духу, якога ме́ліся прыняць ве́руючыя ў Яго: бо ня было йшчэ на іх Духа Сьвятога, бо ня быў яшчэ Ісус усла́ўлены.
40 Многія з народу, чуўшы гэтыя словы, казалі: запраўды, Ён прарок.
41 Другія гаварылі: гэта Хрыстос. А іншыя гаварылі: ці ж з Галіле́і прыйдзе Хрыстос?
42 Ці-ж ня сказана ў Пісаньні, што Хрыстос прыйдзе з сяме́ньня Давідавага і Віфлее́му, з сяла, скуль быў Давід?
43 Дык вось узьнялася аб Ім у людзе́й спрэчка.
44 Некато́рыя-ж з іх хаце́лі ўзяць Яго, але ніхто не падняў на Яго рукі.
45 I вярнуліся слугі да архірэяў і фарысэяў, і тыя спыталіся: чаму вы не прывялі Яго?
46 Слугі адказалі: ніколі чалаве́к не гаварыў так, як гэты чалавск.
47 Фарысэі сказалі ім: няўжо-ж і вас зьвялі?
48 Ці паве́рыў у Яго хто з начальнікаў і фарысэяў?
49 Бо пракляты гэты народ, што ня ве́дае закону.
50 Кажа ім Нікадэм, адзін з іхніх, што прыходзіў быў да Яго ўначы:
51 ці судзіць закон наш чалаве́ка, ня выслухаўшы пе́рш яго і не даве́даўшыся, што ён робіць?
52 На гэтае адказалі і сказалі яму: ці і ты не з Галіле́і? пашукай і пабач, што з Галіле́і прарок ня прыходзіў.
53 I разыйшліся да дому.
1 Ісус жа пайшоў на гару Аліўную.
2 Нара́ніцы-ж ізноў прыйшоў у царкву, і ўве́сь народ ішоў да Яго. Ён се́ў і навучаў іх.
3 Тут кніжнікі і фарысэі прывялі да Яго жанчыну, злоўленую на чужало́жстве, і, паставіўшы яе́ пасярэдзіне,
4 сказалі Яму: Настаўнік, гэта жанчына злоўлена на чужаложстве,
5 а Майсе́й у законе загада́ў нам пабіваць гэткіх каме́ньнем. Ты-ж што скажаш?
6 Гаварылі-ж гэта спакушаючы Яго, каб знайсьці што-не́будзь дзеля абвінава́чаньня Яго. Але Ісус, нагнуўшыся, пісаў пальцам на зямлі.
7 Калі-ж яны не пераставалі пытацца ў Яго, то, падняўшыся, сказаў ім: хто з вас бязгрэшны, пе́ршы кінь ка́мень у яе́.
8 I, зноў нагнуўшыся, пісаў на зямлі.
9 Яны-ж, пачуўшы гэтае і дакара́ныя сумле́ньнем, павыходзілі адзін за адным, пачынаючы ад старшых аж да апошніх; застаўся адзін Ісус і жанчына, што стаяла пасярэдзіне.
10 Ісус, падняўшыся і ня бачучы нікога апрача жанчыны, сказаў ёй: жанчына! дзе́ тваі абвініцелі? Ніхто не асудзіў цябе́?
11 Яна адказала: ніхто, Госпадзе! Ісус жа сказаў ёй: і Я не асуджаю цябе́: ідзі і больш не грашы.
12 Зноў кажа Ісус да народу: Я сьвятло́ сьве́ту; хто пойдзе за Мною, той ня будзе хадзіць у це́мры, але ме́ціме сьвятло́ жыцьця.
13 Тады фарысэі сказалі Яму: Ты Сам аб Сабе́ сьве́дчыш, ды непраўдзівае сьвядоцтва Тваё.
14 Адказаў ім Ісус і сказаў: калі Я і Сам аб Сабе́ сьве́дчу, то сьвядоцтва Маё справядлівае, бо Я ве́даю, адкуль прыйшоў і куды іду; а вы ня ве́даеце, адкуль Я і куды іду.
15 Вы судзіце па це́лу; Я ня суджу нікога.
16 А калі і суджу Я, то суд Мой справядлівы, бо Я не адзін, але Я і Аце́ц, што паслаў Мяне́.
17 I ў законе-ж вашым напісана, што сьве́дчаньне двох чалаве́к справядлівае. (Другазак. 19, 15).
18 Я Сам сьве́дчу аб Сабе́ і сьве́дчыць аба Мне́ Аце́ц, які паслаў Мяне́.
19 Тады сказалі Яму: дзе́ Аце́ц Твой? Ісус адказаў ім: вы ня ве́даеце ні Мяне́, ні Айца Майго. Калі-б вы ве́далі Мяне́, ве́далі б і Айца Майго.
20 Гэтыя словы гаварыў Ісус ля скарбніцы, калі вучыў у царкве́; і ніхто ня ўзяў Яго, бо яшчэ ня прыйшоў час яго.
21 I ізноў сказаў ім Ісус: Я адыходжу, і будзеце шукаць Мяне́; і паўміраеце ў грэху сваім. Куды іду Я, вы прыйсьці ня мо́жаце.
22 Жыды-ж гаварылі: ці не заб'е́ Ён Сябе́ Сам, што кажа: куды Я іду, вы ня мо́жаце прыйсьці?
23 I сказаў ім: вы ад нізу, Я-ж з вышыні; вы з гэтага сьве́ту, Я ня з гэтага сьве́ту;
24 сказаў жа Я вам, што паўміраеце ў грахох вашых; бо калі не паве́рыце, што гэта Я, то памрэцё ў грахох вашых.
25 Яны-ж сказалі Яму: хтож Ты? I сказаў ім Ісус: Адпача́тны, як і кажу вам;
26 многа ма́ю гаварыць аб вас і судзіць; але Той, што паслаў Мяне́, справядлівы, што Я чуў ад Яго, тое й кажу сьве́ту.
27 Не зразуме́лі, што Ён гаварыў ім аб Айцу.
28 I сказаў ім Ісус: як падыймеце Сына Чалаве́чага, тады даве́даецеся, што гэта Я і што нічога ня ро́блю ад Сябе́, але як наўчыў Мяне́ Аце́ц Мой, так і гавару.
29 I са Мною Той, што паслаў Мяне́: Аце́ц не пакінуў Мяне́ аднаго, бо Я заўсёды ро́блю тое, што падабаецца Яму.
30 Калі Ён гаварыў гэтае, многія ўве́равалі ў Яго.
31 Тады сказаў Ісус уве́раваўшым у Яго Жыдом: калі астанецёся ў слове Маім, дык запраўды вы вучні Mаі.
32 I пазна́еце праўду, і праўда зробіць вас вольнымі.
33 Яму адказалі: мы се́мя Аўраама і нікому ніколі ня былі рабамі; як жа Ты кажаш: ста́нецеся вольнымі.
34 Ісус адказаў ім: запраўды, запраўды кажу вам: усякі, хто грашыць, ёсьць нявольнік грэху.
35 Але раб ня жыве́ ў доме ве́чна: сын астае́цца ве́чна.
36 Дык вось, калі Сын вызваліць вас, то запраўды вольнымі будзеце.
37 Ве́даю, што вы се́мя Аўраама, аднак жа шука́еце, каб забіць Мяне́, бо слова Маё не ўмяшча́ецца ў вас.
38 Я кажу тое, што бачыў у Айца Майго, а вы робіце тое, што бачылі ў айца вашага.
39 Яны адказалі Яму і сказалі: аце́ц наш — Аўраам. Ісус сказаў ім: калі-б вы былі дзе́ці Аўраама, то рабілі бы ўчынкі Аўраамавы.
40 А цяпе́р шука́еце, як забіць Мяне́, чалаве́ка, што сказаў вам праўду, якую чуў ад Бога; Аўраам гэтага не рабіў.
41 Вы робіце ўчынкі айца вашага. На гэтае сказалі Яму: мы не з распусты роджаны; аднаго Айца ма́ем, Бога.
42 Ісус сказаў ім: калі-б Бог быў ваш Аце́ц, то вы любілі-б Мяне́, бо Я з Бога выйшаў і прыходжу; бо Я ня Сам ад Сябе́ прыйшоў, але Ён паслаў Мяне́.
43 Чаму вы не разуме́еце гутаркі Мае́? Бо ня можаце слышаць слова Майго.
44 Ваш аце́ц д'ябал, і вы хочаце выпаўняць жаданыі́і айца вашага. Ён быў душагуб ад пачатку і ня ўсто́іў у праўдзе; бо яе́ няма ў ім. Калі е́н гаворыць брахню, гаворыць сваё, бо ён брахун і бацька ілжы.
45 А як Я праўду гавару, то ня ве́рыце Мне́.
46 Хто з вас дака́жа Мой грэх? Калі-ж Я гавару праўду, чаму вы ня ве́рыце Мне́?
47 Хто ад Бога, той слухае словы Божыя; вы затым ня слухаеце, што вы не ад Бога.
48 На гэтае адказалі Яму Жыды і сказалі: ці-ж няпраўду мы кажам, што Ты Самаранін, і што злы дух у Табе́?
49 Ісус адказаў: у ва Мне́ дэмана няма́; але Я паважаю Айца Свайго, а вы зьняважа́еце Мяне́.
50 Дый Я-ж ня шукаю сла́вы для Мяне́; ёсьць Той, што шукае і судзіць.
51 Запраўды, запраўды кажу вам: хто выпаўняе слова Маё, ня ўгле́дзіць сьме́рці даве́ку.
52 Жыды сказалі Яму: цяпе́р даве́даліся мы, што ў Табе́ дэман. I Аўраам памёр, і прарокі, а Ты кажаш: хто выпаўніць слова Маё, той не спазнае сьме́рці даве́ку.
53 Няўжо-ж Ты большы за айца нашага Аўраама, які ўмёр? і прарокі ўмярлі: за каго Ты Сябе́ выдае́ш?
54 Ісус адказаў: калі Я Сам Сябе́ выслаўляю, то сла́ва Мая нішто. Мяне́ выслаўляе Аце́ц Мой, аб каторым вы гаворыце, што Ён Бог ваш.
55 I вы не пазналі Яго, а Я знаю Яго, і калі скажу, што ня знаю Яго, то буду падобны да вас брахун. Але Я знаю Яго і выпаўняю слова Яго.
56 Аўраам, аце́ц ваш, рад быў бачыць дзе́нь Мой; і ўгле́дзіў і ўце́шыўся.
57 На гэтае сказалі Яму Жыды: Табе́ няма яшчэ пяцідзесяцёх гадоў, і Ты бачыў Аўраама?
58 Ісус адказаў ім: запраўды, запраўды кажу вам: пе́рш, чымся нарадзіўся Аўраам, быў Я.
59 Тады ўзялі каме́ньні, каб кінуць у Яго, але Ісус укрыўся і выйшаў з царквы, прайшоўшы між імі; і пайшоў дале́й.
1 I, праходзячы, угле́дзіў чалаве́ка сьляпога ад нараджэньня.
2 Вучні Яго спыталіся ў Яго: Равві! хто саграшыў: ён, ці бацькі яго, што ўрадзіўся сьляпы?
3 Ісус адказаў: не саграшыў ані ён, ані бацькі яго, але дзеля выяўле́ньня ў ім дзе́л Божых.
4 Мне́ трэба рабіць дзе́ла Таго, што паслаў Мяне́, пакуль дзе́нь; надыходзе ноч, калі ніхто ня можа рабіць.
5 Пакуль Я на сьве́це, Я сьвятло́ сьве́ту.
6 Сказаўшы гэта, Ён плюнуў на зямлю, зрабіў з сьліны балота й памазаў ім вочы сьляпому
7 дый сказаў яму: пайдзі, умыйся ў купальні Сілаам (што тлумачыцца: Пасланы). Той пайшоў і ўмыўся і прыйшоў відзючы.
8 Сусе́дзі-ж і тыя, што бачылі яго ране́й, як быў сьляпы, гаварылі: ці-ж ня той гэта, што сядзе́ў і жабраваў?
9 Іншыя казалі: гэта ён, а іншыя — падобны да яго; ён жа казаў: гэта я.
10 Дык пыталіся ў яго: як адчыніліся вочы твае́?
11 І той адказаў і сказаў: Чалаве́к, званы Ісусам, зрабіў балота, памазаў вочы мае́ і сказаў мне́: пайдзі ў купальню Сілаам і ўмыйся. Я пайшоў, умыўся і стаў відзець.
12 Дык сказалі яму: дзе́ Ён? Ён адказаў: Ня ве́даю.
13 Павялі гэтага было́га сьляпо́га да фарысэяў.
14 А была субота, калі Ісус зрабіў балота і адчыніў яму вочы.
15 I пыталіся ў яго ізноў фарысэі, як ён стаў бачыць. Ён жа сказаў ім: балота палажыў Ён на вочы мае́, і я ўмыўся і віджу.
16 Дык некато́рыя з фарысэяў гаварылі: не ад Бога гэты чалаве́к, бо не шануе суботы. Другія казалі: як можа чалаве́к грэшны рабіць гэткія цуды? I была між імі спрэчка.
17 I зноў кажуць сьляпому: а ты што́ скажаш аб Ім, што Ён табе́ адчыніў вочы? Той адказаў: гэта прарок.
18 Жыды-ж не паве́рылі, што ён быў сьляпы і стаў відзець, пакуль не паклікалі бацькоў аздароўленага
19 і спыталіся ў іх: ці гэта сын ваш, аб якім вы ка́жаце, што ён радзіўся сьляпы? Як жа ён цяпе́р бачыць?
20 Бацькі яго адказалі ім і сказалі: мы ве́даем, што ён наш сын, і што ён радзіўся сьляпы;
21 а як цяце́р бачыць, ня ве́даем: таксама, хто адчыніў яму, вочы, мы ня ве́даем: сам ён дарослы, самога спытайцеся; няхай сам аб сабе́ скажа.
22 Так адказалі бацькі яго, бо баяліся Жыдоў, бо Жыды згаварыліся ўжо, каб таго, хто прызнае Яго за Хрыста, адлучыць ад школы.
23 Дзеля гэтага бацькі яго сказалі: ён дарослы, у самога спытайцеся.
24 I вось другі раз паклікалі чалаве́ка, што быў сьляпы, і сказалі яму: аддай славу Богу: мы ве́даем, што чалаве́к той грэшнік.
25 Ён жа адказаў ім і сказаў: ці Ён грэшны, ня ве́даю, адно ве́даю, што я быў сьляпы, а цяпе́р бачу.
26 Дык ізноў сказалі яму: што Ён зрабіў з табою? Як адчыніў вочы?
27 Адказаў ім: я ўжо сказаў вам; вы ня слухалі; што яшчэ хо́чаце чуць? Няўжо-ж вы хочаце зрабіцца Яго вучнямі?
28 Яны ж дакара́лі яго, кажучы: гэта ты вучань Яго, мыж Майсе́явы вучні.
29 Мы ве́даем, што з Майсе́ем гаварыў Бог; аб Ім жа ня ве́даем, адкуль Ён.
30 I адказаў ім чалаве́к гэты і сказаў: гэта й дзівіць мяне́, што вы ня ве́даеце, адкуль Ён, а Ён адчыніў мне́ вочы;
31 але мы ве́даем, што грэшнікаў Бог ня слу́хае; але хто славіць Бога́ і выпаўняе волю Яго, таго слухае.
32 Ад ве́ку ня чуваць было, каб хто адчыніў вочы сьляпо́му ад нараджэньня.
33 Каб Ён ня быў ад Бога, дык ня мог бы нічога рабіць.
34 Яму адказалі і сказалі: у грахох ты ўве́сь урадзіўся і ты нас вучыш? I выгналі яго вон.
35 Ісус, дачуўшыся, што выгналі яго вон, і знайшоўшы яго, сказаў яму: ці ве́рыш ты ў Сына Божага?
36 Той жа адказаў і сказаў: а хто Ён, Госпадзе, каб мне́ ве́рыць у Яго?
37 Ісус сказаў яму: і ты бачыў Яго, і той, што гаворыць з табою, — гэта Ён.
38 Ён жа сказаў: ве́рую, Госпадзе! і пакланіўся Яму.
39 I сказаў Ісус: на суд прыйшоў Я ў сьве́т гэты, каб сьляпыя бачылі, а тыя, што бачаць, зрабіліся сьляпымі.
40 Пачуўшы гэтае, некато́рыя з фарысэяў, што былі з Ім, сказалі Яму: няўжо-ж і мы сьляпыя?
41 Ісус сказаў ім: калі-б вы былі сьляпыя, то ня ме́лі-б грэху на сабе́; але як вы кажаце, што бачыце, то грэх астае́цца на вас.
1 Запраўды, запраўды кажу вам: хто не дзьвярыма ўваходзіць у аве́чы двор, але пералазіць інакш, той злодзей і разбойнік.
2 А хто ўваходзіць дзьвярыма, той пастыр аве́чак,
3 яму прыдзьве́рнік адчыняе, і аве́чкі слухаюцца голасу яго, і ён кліча сваіх аве́ц па іме́ньню і выводзіць іх;
4 і, калі выведзе сваіх аве́чак, ідзе́ перад імі, і аве́чкі йдуць за ім, бо ве́даюць голас яго;
5 за чужым жа ня пойдуць, але ўцякуць ад яго, бо ня ве́даюць чужога голасу.
6 Гэту прыповесьць сказаў ім Ісус, але яны не зразуме́лі, што такое Ён гаварыў ім.
7 I вось ізноў сказаў ім Ісус: запраўды, запраўды кажу вам, што Я дзьве́ры аве́чак.
8 Усе́, колькі іх ні прыхо́дзіла перада Мною, — зладзе́і ды разбойнікі, але аве́чкі не паслухаліся іх.
9 Я — дзьве́ры; хто ўвойдзе праз Мяне́, спасён будзе, і ўвойдзе і выйдзе і пашу знойдзе.
10 Злодзей прыходзіць толькі дзеля таго, каб украсьці, забіць і загубіць. Я прыйшоў, каб ме́лі жыцьцё і ме́лі бале́й.
11 Я пастыр добры: добры пастыр аддае́ жыцьцё сваё за аве́ц,
12 а на́йміт, які ня пастыр, для якога аве́чкі не свае́, бачыць, як прыходзе воўк, і пакідае аве́ц і ўцякае: і воўк хапае іх і разганяе аве́ц.
13 На́йміт жа ўцякае, бо ён на́йміт і ня турбуецца аб аве́чках.
14 Я добры пастыр і ве́даю, хто мае́, — і мае́ ве́даюць Мяне́.
15 Як Аце́ц ве́дае Мяне́, так і Я ве́даю Яго і жыцьцё Маё аддаю за аве́ц.
16 Ма́ю Я і іншых аве́чак, што ня з гэтага двара́, і гэных трэба Мне́ прыве́сьці, каб і Яны пачулі голас Мой. І ста́нецца адно стада і адзін пастыр.
17 За тое любіць Мяне́ Аце́ц, што кладу жыцьцё Маё, каб ізноў узяць яго.
18 Ніхто не адыймае яго ў Мяне́, але Я сам аддаю яго: бо ма́ю ўладу аддаць яго і ўладу ізноў узяць яго. Гэты загад дастаў я ад Айца Майго.
19 Ад гэтых словаў ізноў узьнялася між Жыдамі спрэчка.
20 Многія з іх гаварылі: Ён ма́е ў сабе́ дэмана і шале́е: што вы слухаеце Яго?
21 Другія казалі: гэта словы не апанаванага дэманам, ці-ж можа дэман адчыняць вочы сьляпым?
22 I было тады ў Ерузаліме сьвята абнаўле́ньня, і была зіма.
23 I хадзіў Ісус у царкве́ ў портыку Салямо́навым.
24 Жыды-ж абступілі Яго і казалі Яму: дакуль будзеш нас марочыць? Калі Ты Хрыстос, скажы нам проста.
25 I адказаў ім Ісус: Я сказаў вам, і ня ве́рыце; дзе́лы, што ро́блю ў імя Айца Майго, яны сьве́дчаць аба Мне́.
26 Але вы ня ве́рыце, бо вы не з маіх аве́ц, як Я ўжо сказаў вам;
27 аве́чкі мае́ слухаюцца голасу Майго, і Я ве́даю іх, і яны ідуць за Мною,
28 і ніхто ня вырве іх з рукі Маёй. I Я даю ім жыцьцё ве́чнае, і не загінуць даве́ку.
29 Аце́ц Мой, які даў Мне́ іх, бо́льшы за ўсіх, і ніхто ня можа вырваць іх з рукі Айца Майго.
30 Я і Аце́ц — адно.
31 Тут ізноў Жыды ўхапілі каме́ньні, каб пабіць Яго.
32 Ісус адказаў ім: многа добрых учынкаў паказаў Я вам ад Айца Майго; за каторы-ж з іх хочаце Мяне́ каменава́ць?
33 Жыды адказалі Яму, мовячы: не за добрае дзе́ла хочам біць Цябе́ каме́ньмі, але за тое, што Ты абражаеш Бога, ды што Ты, будучы чалаве́кам, робіш Сябе́ Богам.
34 Ісус адказаў ім: ці не напісана ў законе вашым: Я сказаў — вы богі.
35 Калі Ён назваў багамі тых, да каторых было слова Божае (дый ня можа быць парушана Пісаньне),
36 дык як жа Таму, Каго Аце́ц асьвяціў і паслаў у сьве́т, вы кажаце: блюзьніш, — за тое, што Я сказаў: Я Сын Божы?
37 Калі Я ня роблю дзе́ла Айца Майго, ня ве́рце Мне́, —
38 калі-ж роблю, і ня ве́рыце Мне́, дык ве́рце ўчынкам Маім, каб ве́далі і ўве́равалі, што Аце́ц у-ва Мне́, і Я ў Ім.
39 I ізноў шукалі, як узяць Яго, але Ён выйшаў з рук іх
40 і пайшоў ізноў за Іордан, на тое ме́сца, дзе́ ране́й хрысьціў Іоан, і астаўся там.
41 I многія прыйшлі да Яго і казалі, што Іоан не зрабіў ніводнага цуду; але ўсё, што сказаў Іоан аб Ім, было справядліва.
42 I многія там уве́равалі ў Яго.
1 Быў жа адзін хворы Лазар з Віфані, з сяла Марыі і Марты, сястры Яго.
2 Марыя-ж, якой брат Лазар быў хворы, была тая, што пама́зала Ісуса але́ем і абце́рла ногі Яго валасамі сваімі.
3 Сёстры паслалі сказаць Яму: Госпадзе! вось той, каго Ты любіш, хворы.
4 Ісус, пачуўшы гэта, сказаў: гэтая хво́расць не на сьме́рць, але на славу Божу, каб уславіўся праз яе́ Сын Божы.
5 Ісус жа любіў Марту і сястру яе́ і Лазара.
6 Калі-ж пачуў, што той хворы, дык прабыў два дні ў тым ме́сцы, дзе́ знаходзіўся.
7 Пасьля гэтага сказаў вучням: пойдзем ізноў у Юдэю.
8 Вучні сказалі Яму: Равві! ці-ж даўно Жыды шукалі каме́ньмі забіць Цябе́, і Ты ізноў ідзе́ш туды?
9 Ісус адказаў: ці не дванаццаць гадзін ма́е дзе́нь? Хто ходзіць удзе́нь, не спатыка́ецца, бо бачыць сьве́тласьць гэтага сьве́ту;
10 калі-ж ходзіць уначы, спатыка́ецца, бо няма сьвятла ў ім.
11 Сказаўшы гэтае, гавора ім пасьля: Лазар, друг наш, заснуў, але Я іду разбудзіць яго.
12 Вучні ж Яго сказалі: Госпадзе! калі заснуў, паздараве́е.
13 Гаварыў Ісус аб сьме́рці яго; тыя-ж думалі, што аб сонным супачынку кажа.
14 Дык Ісус сказаў ім проста: Лазар памёр;
15 і Я рад за вас, што ня быў там, каб вы паве́рылі; але пойдзем да яго.
16 Хама́-ж, іначай званы блізьнюк, сказаў таварышам — вучням: пойдзем і мы, каб паме́рці з ім.
17 Ісус, прыйшоўшы, знайшоў, што ён ужо чатыры дні ў магіле.
18 Віфанія-ж была блізка ад Ерузаліму, не́шта з пятнаццаць стадыяў.
19 I многа Жыдоў папрыходзіла да Марты й Марыі паце́шыць іх па браце іхнім.
20 Марта, пачуўшы, што йдзе́ Ісус, пайшла насустрэчу Яму. Марыя-ж асталася ў доме.
21 Тады Марта сказала Ісусу: Госпадзе! каб Ты быў тут, не паме́р-бы брат мой.
22 Але і цяпе́р ве́даю, што, чаго Ты папросіш у Бога, дасьць Табе́ Бог.
23 Ісус кажа ёй: уваскрэсьне брат твой.
24 Марта сказала Яму: ве́даю, што ўваскрэсьне ў дзе́нь уваскрасе́ньня, у апошні дзе́нь.
25 Ісус сказаў ёй: Я ёсьць уваскрасе́ньне і жыцьцё; хто ве́руе ў Мяне́, хоць і памрэ, жыць будзе.
26 I ўсякі, хто жыве́ й ве́руе ў Мяне́, не памрэ даве́ку. Ці ве́рыш гэтаму?
27 Яна кажа Яму: так, Госпадзе! Я ве́ру, што Ты Хрыстос, Сын Божы, што йдзе́ ў сьве́т.
28 I, сказаўшы гэтае, пайшла і цішком паклікала Марыю, сястру сваю, і кажа е́й: Настаўнік тут; кліча цябе́.
29 Яна, як толькі пачула, борзда ўстала і пайшла да Яго.
30 Ісус жа яшчэ ня быў увайшоў у вёску, але быў там, дзе́ Яго Марта сустрэла.
31 Жыды-ж, што былі з ёю ў доме і пацяшалі яе́, бачучы, што Марыя бордза ўстала і выйшла, па́йшлі за ёю, кажучы, што йдзе́ на магілу плакаць.
32 Марыя-ж, прыйшоўшы туды, дзе́ быў Ісус, і ўгле́дзіўшы Яго, упала да ног Яго і сказала Яму: Госпадзе! каб Ты быў тут, не паме́р бы брат мой.
33 Ісус, угле́дзіўшы, што яна плача і што плачуць прыйшоўшыя з ёю Жыды, Сам затужыў духам і ўзварушыўся,
34 ды сказаў: дзе́ вы палажылі яго? Адказалі Яму: Госпадзе! пайдзі й паглядзі.
35 Ісус заплакаў.
36 Тады Жыды казалі: глядзі, як Ён любіў яго.
37 А некато́рыя з іх сказалі: ці ня мог Ён, расчыніўшы вочы сьляпо́му, зрабіць, каб і гэты ня ўмёр?
38 Ісус жа, ізноў ту́жачы ў душы, ідзе́ да магілы; была-ж гэта пячо́ра, зава́леная ка́мнем.
39 Кажа Ісус: вазьміце ка́мень! Сястра ўме́ршага, Марта, кажа Яму: Госпадзе, ўжо сьмярдзіць, бо ўжо чацьве́рты дзе́нь.
40 Ісус кажа ёй: ці не казаў Я табе́, што, калі будзеш ве́рыць, угле́дзіш славу Божую?
41 I вось узялі ка́мень, дзе́ ляжаў нябожчык. Ісус жа ўзьвёў вочы ўве́рх і сказаў: Ойча, дзякую Табе́, што пачуў Мяне́.
42 Я ве́даў, што Ты заўсёды чуеш Мяне́, але сказаў дзе́ля народу, што тут стаіць, каб паве́рылі, што Ты паслаў Мяне́.
43 I, сказаўшы гэтае, крыкнуў моцным голасам: Лазар! выйдзі!
44 I выйшаў уме́ршы з абкручанымі палатном нагамі й рукамі, і аблічча яго было абвязана хусткаю. Ісус кажа ім: разьвяжыце яго і дайце хадзіць.
45 Тады многія з Жыдоў, што прыйшлі да Марыі, бачучы, што ўчыніў Ісус, уве́равалі ў Яго.
46 А іншыя з іх пайшлі да фарысэяў і сказалі ім, што зрабіў Ісус.
47 Тады архірэі й фарысэі склікалі раду і кажуць: што нам рабіць? Гэты чалаве́к робіць многа цудаў.
48 Калі пакінем Яго гэтак, дык усе́ ўве́руюць у Яго, і прыйдуць Рымляне й забяруць ме́сца нашае і народ.
49 Адзін жа з іх, не́хта Кайяфа, які быў той год архірэем, сказаў ім: вы нічога ня ве́даеце
50 і не падумаеце, што ле́пей нам, каб адзін чалаве́к паме́р за людзе́й, чымся каб уве́сь народ загінуў.
51 Гэтае-ж ён сказаў не ад сябе́, але, быўшы той год архірэем, прарочыў, што Ісус памрэ за людзе́й,
52 дый ня толькі за людзе́й, але каб і расьцярушаных дзяце́й Божых сабраць у вадно.
53 Ад гэтага дня пастанавілі забіць Яго.
54 Дык Ісус ужо не хадзіў яўна між імі, а пайшоў адтуль у краіну ля пустыні ў ме́ста, званае Эфраім, і там аставаўся з вучнямі сваімі.
55 Блізка-ж была Пасха жыдоўская, і з усяго краю многа папрыходзіла ў Ерузалім перад Пасхай, каб ачысьціцца.
56 Дык шукалі Ісуса і, стоючы ў царкве́, гаварылі між сабою: як вы думаеце, ці ня прыйдзе Ён на сьвята?
57 Архірэі-ж і фарысэі далі загад, каб кожны, хто даве́даецца, дзе́ Ён, данасіў бы, каб Яго ўзяць.
1 За шэсьць дзён да Пасхі прыйшоў Ісус у Віфанію, дзе́ быў Лазар умёршы, якога Ён ускрасіў.
2 Там прыгатавалі Яму вячэру, і Марта паслугоўвала, Лазар жа быў сярод супачываўшых з Ім за сталом.
3 Марыя-ж, узяўшы хунт дарагога чыстага нардовага але́ю памазала ногі Ісусавы і выцерла валасамі сваімі ногі Яго, і дом напоўніўся па́хам ад міра
4 Тады адзін з вучняў Яго, Юда Сымонаў Іскарыёт, які маніўся прадаць Яго, сказаў:
5 чаму не прадалі гэтага але́ю за трыста дынараў і не раздалі ўбогім?
6 А сказаў жа гэта не дзе́ля таго, што клапаціўся аб убогіх, але дзеля таго, што быў зло́дзей і ме́ў пры сабе́ скарбонку і насіў, што туды кідалі.
7 Ісус жа сказаў: пакінь яе́; яна захавала гэта на дзе́нь пахаваньня Майго,
8 бо ўбогіх заўсёды ма́еце з сабою, а Мяне́ не заўсёды.
9 I шмат хто з Жыдоў даве́даўся, што Ён там, і прыйшлі ня толькі дзеля Ісуса, але каб і Лазара пабачыць, што Ён ускрасіў.
10 Архірэі-ж пастанавілі забіць і Лазара,
11 бо дзеля яго многа Жыдоў прыходзілі і ўве́равалі ў Ісуса.
12 Наза́ўтрае множства народу, які прыйшоў на сьвята, пачуўшы, што Ісус ідзе́ ў Ерузалім,
13 узялі пальмовае ве́цьце і выйшлі на спатканьне Яму і крычэлі: Оса́нна, багасла́ўлен, што йдзе́ ў імя Госпада, Цар Ізраіляў!
14 Ісу́с жа, знайшоўшы асьлятка, се́ў на яго, як напісана:
15 ня бойся, дачка́ Сыонская! вось Цар твой ідзе́, се́дзячы на маладым асьле́.
16 Вучні Яго сьпярша не разуме́лі гэтага, толькі, як уславіўся Ісус, тады ўспомнілі, што гэтак было напісана аб Ім, і гэтае зрабілі Яму.
17 Народ жа, які быў з Ім ране́й, сьве́дчыў, што Ён выклікаў з магілы Лазара і ўскрасіў Яго.
18 Вось чаму спаткаў Яго народ, бо чуў, што Ён зрабіў гэты цуд.
19 Фарысэі-ж гаварылі між сабою: глядзіце, нічога не даб'емся! Уве́сь сьве́т ідзе́ за Ім.
20 Былі-ж і Грэкі сярод прыйшоўшых дзеля адпу́сту ў сьвята.
21 Яны падыйшлі да Піліпа, што быў з Віфсаіды Галіле́йскае, і прасілі яго, кажучы: па́не, нам хочацца бачыць Ісуса.
22 Піліп ідзе́ і кажа аб гэтым Андрэю; і Андрэй з Піліпам наказалі Ісусу.
23 А Ісус сказаў ім у адказ: нрыйшла гадзіна ўславіцца Сыну Чалаве́чаму.
24 Запраўды, запраўды кажу вам: калі пшанічнае зе́рне, упаўшы ў зямлю, не замрэ, то астане́цца адно, а калі замрэ, то дасьць багаты плён.
25 Хто любіць душу сваю, загубіць яе́; і той, што ненавідзіць душу сваю на гэтым сьве́це, захавае яе́ ў жыцьцё ве́чнае.
26 Хто Мне́ служыць, няхай ідзе́ Маім шляхам; і дзе́ Я, там і слуга Мой будзе; і хто Мне́ служыць, будзе ў пашане ў Айца Майго.
27 Цяпе́р душа Мая ўзварушана; і што Мне́ сказаць? Ойча, збаў Мяне́ ад гэтае гадзіны; але-ж дзеля гэтае гадзіны Я і прыйшоў.
28 Ойча, услаў імя Тваё! I зыйшоў з не́ба голас: і ўславіў, і яшчэ ўслаўлю.
29 Народ, які стаяў і чуў гэтае, казаў: гэта быў гром. Другія казалі: Ангел прамовіў да Яго.
30 I адказаў Ісус і сказаў: не дзеля Мяне́ быў гэты голас, але дзеля вас.
31 Цяпе́р суд сьве́ту гэтаму; цяпер князь гэтага сьве́ту выгнаны будзе вон.
32 I Я, як буду падняты з зямлі, усіх прыва́блю да Сябе́.
33 Гаварыў жа Ён гэтае, паказуючы, якою сьме́рцяй ме́ўся паме́рці.
34 Народ адказаў Яму: мы чулі з закону, што Хрыстос істнуе ве́чна; дык як жа Ты кажаш, што мусіць быць падняты Сын Чалаве́чы? Хто гэты Сын Чалаве́чы?
35 I сказаў ім Ісус: яшчэ на кароткі час з вамі сьвятло́; хадзіце, пакуль ма́еце сьвятло́, каб не агарнула вас це́мра; бо хто ходзіць у це́мры, той ня ве́дае, куды йдзе́.
36 Пакуль сьвятло́ з вамі, ве́рце ў сьвятло́, каб сына́мі сьвятла́ сталіся. Сказаўшы гэтае, Ісус адыйшоў і ўкрыўся ад іх.
37 І, хоць гэтулькі цудаў зрабіў Ён перад імі, яны ня ўве́равалі ў Яго:
38 каб збылося слова Ісаі прарока, які казаў: Госпадзе! хто паве́рыць пачутаму ад нас, і каму адкрылася рука́ Гасподня? (Ісаі 53, 1).
39 Дзеля таго не маглі ўве́раваць, што, як ізноў сказаў Ісая:
40 Асьляпіў вочы іх і сэрца іх абярнуў у ка́мень, каб ня бачылі вачыма і не зразуме́лі сэрцам і не навярнуліся, каб Я аздаравіў іх.
41 Гэта сказаў Ісая, калі бачыў сла́ву Яго і гаварыў аб Ім.
42 Аднак і з начальнікаў многія ўве́равалі у Яго, але дзеля фарысэяў не вызнава́лі Яго, каб ня вылучылі іх з школы,
43 бо ўлюбілі бале́й сла́ву людзку́ю, чым сла́ву Бо́жую.
44 Ісус жа крыкнуў і сказаў: хто ве́руе ў Мяне́, не ў Мяне́ ве́руе, але ў Паслаўшага Мяне́
45 I хто бачыць Мяне́, бачыць Паслаўшага Мяне́.
46 Я сьвятло́м прыйшо́ў у сьве́т, каб кожны, хто ве́руе ў Мяне́, не астаўся ў це́мры.
47 I калі хто пачуе Мае́ словы і не паве́рыць, Я ня суджу́ яго: бо Я прыйшоў ня судзіць сьве́т, але спасаць сьве́т.
48 Хто адкідае Мяне́ і ня прыймае слоў Маіх, ма́е судзьдзю для сябе́: сло́ва, што Я сказаў, яно будзе судзіць яго ў апошні дзе́нь;
49 бо не ад Сябе́ казаў Я, але Аце́ц, што паслаў Мяне́, Ён даў Мне́ загад, што́ казаць і гаварыць.
50 I ве́даю, што прыказа́ньне Яго ёсьць жыцьцё ве́чнае. Дык тое, што Я гавару, гавару, як сказаў Мне́ Аце́ц, каб гаварыў.
1 Перад сьвятам жа Пасхі Ісус, ве́даючы, што прыйшла Яго гадзіна перайсьці з гэтага сьве́ту да Айца, палюбіўшы сваіх, што на сьве́це, даканца́ ўзьлюбіў іх.
2 I ў час вячэры, калі д'ябал улажыў ужо ў сэрца Юды Сымо́навага Іскарыёта прадаць Яго,
3 Ісус, ве́даючы, што Аце́ц усе аддаў у рукі Яго, і што Ён ад Бога выйшаў і да Бога йдзе́,
4 устаў ад стала, скінуў з Сябе́ ве́рхнюю вопратку і, узяўшы рушнік, падпераза́ўся.
5 Пасьля наліў вады ў умывальніцу і пачаў абмываць ногі вучням сваім і выціраць рушніком, якім быў апераза́ны.
6 I падыходзіць да Сымона Пятра, і той кажа Яму: Госпадзе! ці-ж Табе́ абмываць мае́ ногі?
7 I адказаў Ісус і сказаў яму: што Я ро́блю, ты цяпе́р ня ве́даеш, але даве́даешся пасьля.
8 Пе́тр кажа Яму: ня ўмыеш ног маіх даве́ку. Ісус адказаў яму: калі ня ўмыю цябе́, ня ма́еш часьці са Мною.
9 Сымон Пётр кажа Яму: Госпадзе, ня толькі ногі мае́, але й рукі і галаву.
10 Ісус кажа яму: абмытаму трэба толькі ногі абмыць, бо ўвесь чысты, і вы чыстыя, але ня ўсе́.
11 Бо ве́даў, хто прадасьць Яго, дый затым і сказаў: ня ўсе́ вы чыстыя.
12 Калі-ж абмыў ім ногі і апрануў Сваю вопратку, дык, супачыўшы ізноў, спытаўся: ці ве́даеце, што́ гэта Я зрабіў вам?
13 Вы называеце Мяне́ Вучыцелем і Го́спадам і справядліва кажаце, бо Я і ёсьць такі.
14 Дык вось, калі Я, Госпад і Вучыцель, абмыў вам ногі, дык і вы павінны абмываць ногі адзін аднаму,
15 бо Я даў вам прыклад, каб, як Я зрабіў вам, рабілі і вы.
16 Запраўды, запраўды кажу вам: слуга ня большы за гаспадара свайго, і паслане́ц ня большы за таго, хто яго пасылае.
17 Калі гэтае ве́даеце, шчасьлівыя вы, калі гэтае рабіць будзеце.
18 Не аб усіх вас гавару. Я ве́даю, каго выбраў. Але няхай ста́нецца, што напісана: Той, хто е́сьць са Мною хле́б, падняў на Мяне́ пяту сваю (Пс. 40, 10).
19 Цяпе́р кажу вам, ране́й, чым гэта ста́лася, каб, як ста́нецца, вы паве́рылі, што гэта Я.
20 Запраўды, запраўды кажу вам: хто прыймае таго, каго Я пашлю, Мяне́ прыймае, а хто Мяне́ прыймае, прыймае Паслаўшага Мяне́.
21 Сказаўшы гэтае, Ісус узварушыўся духам і засьве́дчыў і сказаў: запраўды, запраўды кажу вам, што адзін з вас прадасьць Мяне́!
22 Тады вучні аглядаліся адзін на аднаго, ня ве́даючы, аб кім гаворыць.
23 Быў жа за сталом адзін з вучняў Яго на ўлоньні Ісуса, якога Ісус любіў.
24 Яму Сымон Пе́тр кіўнуў, каб папытаўся, хто гэта, аб кім гаворыць.
25 I той, прыпаўшы да грудзе́й Ісуса, кажа: Госпадзе! хто гэта?
26 I адказвае Ісус: той, каму Я падам абмачыўшы кусок хле́ба. I, абмачыўшы кусок, падаў Юдзе Сымонаваму Іскарыёту.
27 I за куском увайшоў у яго шата́н. I кажа яму Ісус: што робіш, рабі хутчэй.
28 Але ніхто з прысутных таго не зразуме́ў, дзеля чаго гэтае сказаў яму.
29 А як у Юды была скарбонка з грашыма, дык іншыя думалі, быццам Ісус кажа яму: купі, што трэба нам на сьвята, ці каб даў не́шта ўбогім.
30 Той жа, узяўшы кусок, зараз жа выйшаў; а была ноч.
31 А як выйшаў, кажа Ісус: цяпе́р уславіўся Сын Чалаве́чы, і Бог уславіўся ў Ім.
32 Калі Бог уславіўся ў Ім, то Бог уславіць і Яго ў Сабе́, і ў хуткім часе ўславіць Яго.
33 Дзе́ці! яшчэ нядоўга Мне́ быць з вамі: будзеце шукаць Мяне́ і, як Я сказаў Жыдом: куды Я іду, вы ня можаце йсьці, — так гавару цяпе́р і вам.
34 Даю вам новае прыказа́ньне: каб любілі адзін аднаго; як Я палюбіў вас, так і вы любе́це адзін аднаго.
35 Па гэтым пазна́юць усе́, што вы Маі вучні, калі будзеце ме́ць любоў адзін да аднаго.
36 Кажа Яму Сымон Пётр: Госпадзе, куды Ты йдзе́ш? Ісус адказаў яму: куды Я йду, ты ня можаш цяпе́р за Мною йсьці; пазьне́й жа пойдзеш за Мною.
37 Пе́тр сказаў Яму: Госпадзе! чаму я не магу ісьці за Табою цяпе́р? Я душу маю палажу за Цябе́.
38 Ісус адказаў яму: душу тваю за Мяне́ паложыш? запраўды, запраўды кажу табе́: не прапяе́ пе́вень, як тройчы адрачэшся ад Мяне́.
1 Няхай не сумляваецца сэрца вашае; ве́руйце ў Бога і ве́руйце ў Мяне́.
2 У доме Айца Майго многа сьвятліц; каб жа ня гэтак было, сказаў бы Я вам: іду прырыхтаваць вам ме́сца.
3 I, калі пайду і прыгатую вам ме́сца, прыйду ізноў і вазьму вас да Сябе́, каб і вы былі, дзе́ Я.
4 I куды йду, ве́даеце, і дарогу ве́даеце.
5 Кажа Яму Хама́: Госпадзе! ня ве́даем, куды йдзе́ш; дык як можам ве́даць дарогу?
6 Ісус сказаў яму: Я і дарога, і праўда, і жыцьцё. Ніхто ня прыходзе да Айца, калі не цераз Мяне́;
7 калі-б вы пазналі Мяне́, пазналі-б і Айца Майго; і ад сяньня ве́даеце Яго і бачылі Яго.
8 Кажа яму Піліп: Госпадзе! пакажы нам Айца, і годзе з нас.
9 Кажа яму Ісус: гэтулькі часу я з вамі, і ты не пазнаў Мяне́, Піліп? Хто бачыў Мяне́, бачыў Айца; як жа ты кажаш: пакажы нам Айца?
10 Ці ж ты ня ве́рыш, што Я ў Айцу і Аце́ц у-ва Мне́? Словы, што кажу вам Я, ад Сябе́ не кажу. Аце́ц, што ў-ва Мне́, Ён робіць дзе́лы.
11 Ве́рце Мне́, што Я ў Айцу, і Ён у-ва Мне́; каліж не́, ве́рце Мне́ па самых учынках.
12 Запраўды, запраўды кажу вам: хто ве́руе ў Мяне́, будзе рабіць учынкі, якія Я ро́блю, дый большыя за іх зробіць: бо Я да Айца Майго іду.
13 I чаго папросіце ў імя Маё, тое зро́блю, каб уславіўся Аце́ц у Сыне.
14 Чаго папросіце ў імя Маё, Я зроблю.
15 Калі любіце Мяне́, спо́ўніце Мае́ за́паведзі.
16 I Я ўпрашу Айца, і Ён дасьць вам другога Пацяшыцеля, каб быў з вамі даве́ку,
17 Духа праўцы, Якога сьве́т ня можа прыняць, бо ня бачыць Яго, а вы ве́даеце Яго, бо Ён з вамі ёсьць і ў вас будзе.
18 Не пакіну вас сіротамі: прыйду да вас.
19 Яшчэ трохі, і сьве́т ужо ня ўбачыць Мяне́, а вы ўбачыце Мяне́, бо Я жыву, і вы жыць будзеце.
20 У той дзе́нь даве́даецеся, што Я ў Айцу, і вы ў-ва Мне́, і Я ў вас.
21 Хто ма́е за́паведзі Мае́ і выпаўняе іх, той любіць Мяне́, а таго, хто любіць Мяне́, любіцімець Аце́ц Мой, і Я палюблю Яго і зьяўлюся яму Сам.
22 Кажа Яму Юда (не Іскарыёт): Госпадзе, чаму гэта Ты хочаш зьявіць Сябе́ нам, а ня сьве́ту?
23 I адказаў яму Ісус і сказаў: хто любіць Мяне́, той спаўняе слова Маё; і Аце́ц Мой палюбіць яго; і Мы прыйдзем да Яго і зробім сялібу ў Яго.
24 Хто ня любіць Мяне́, не выпаўняе слоў Маіх; слова-ж, якое вы чуеце, ня ёсьць Маё, але Айца, што паслаў Мяне́.
25 Гэтае сказаў Я вам, пакуль Я з вамі.
26 Пацяшыцель жа, Дух Сьвяты, Якога пашле́ Аце́ц у імя Маё, навучыць вас усяго і напомніць вам усё, што Я казаў вам.
27 Мір пакідаю вам, мір Мой даю вам; даю-ж вам ня так, як сьве́т дае́: няхай не сумлява́ецца сэрца вашае І не баіцца.
28 Вы чулі, што Я сказаў вам: іду ад вас і прыйду да вас. Калі-б вы любілі Мяне́, то ўце́шыліся бы, што Я сказаў: іду да Айца, бо Аце́ц Мой большы за Мяне́.
29 I сказаў Я вам цяпе́р — пе́рш, чым ста́лася, каб вы паве́рылі, як ста́нецца.
30 Ужо нямнога Мне́ гаварыць з вамі; бо йдзе́ князь гэтага сьве́ту і ў-ва Мне́ ня ма́е нічога.
31 Але, каб сьве́т ве́даў, што Я люблю Айца і, як загадаў Мне́ Аце́ц, так ро́блю, — устаньце, пойдзем а́дгэтуль.
1 Я ёсьць запраўдная вінаградная лаза́, а Аце́ц Мой вінаградар.
2 Усякую галіну ў Мяне́, якая не дае́ плоду, Ён адсякае; і ўсякую, што дае́ плод, абчышчае, каб больш пладоў давала.
3 Вы ўжо ачышчаны праз слова, што Я гаварыў вам.
4 Будзьце-ж у-ва Мне́, і Я ў вас. Як галіна ня можа даваць плоду сама сабою, калі ня будзе на лазе́, так і вы, калі ня будзеце ў-ва Мне́.
5 Я лаза́, а вы галіны; хто прабывае ў-ва Мне́ і Я ў ім, той прыносіць багата пладоў; бо без Мяне́ ня можаце рабіць нічога.
6 Хто ня будзе ў-ва Мне́, будзе выкінены вон, як галіна, і засохне; а гэткія галіны зьбіраюць і кідаюдь у вагонь, і яны згараць.
7 Калі будзеце ў-ва Мне́, і словы Мае́ ў вас будуць, то, чаго хо́чаце, прасе́це, і ста́нецца вам.
8 Гэтым усла́віцца Аце́ц Мой, калі вы прынясецё багаты плод і будзеце Маімі вучнямі.
9 Як палюбіў Мяне́ Аце́ц, так Я палюбіў вас; аставайцеся-ж у любві Маёй.
10 Калі выпаўніце за́паведзі Мае́, будзеце ў любві Маёй, як і Я выпаўніў прыказаньні Айца Майго і астаюся ў Яго любві.
11 Гэтае сказаў Я вам, каб ра́дасьць Мая ў вас была, і каб радасьць вашая была поўная.
12 Вось за́паведзь Мая: любе́це адзін аднаго, як Я палюбіў вас.
13 Ніхто ня ма́е любві большае за тую, калі хто аддасьць душу сваю за дру́гаў сваіх.
14 Вы дру́гі Маі, калі спаўняеце тое, што Я загадваю вам.
15 Я ўжо не называю вас слугамі, бо слуга́ ня ве́дае, што робіць гаспадар яго, а Я назваў вас дру́гамі, бо ўсё, што чуў ад Айца Майго, сказаў вам.
16 Ня вы Мяне́ выбралі, але Я вас выбраў і наставіў вас, каб ішлі і прыно́сілі плод, і каб плод ваш трываў; каб, што папросіце ў Айца ў імя Маё, даў вам.
17 Гэтае зага́дваю вам: любе́це адзін аднаго.
18 Калі сьве́т вас ненавідзіць, ве́дайце, што Мяне́ ране́й за вас зьненавідзіў.
19 Калі-б вы былі із сьве́ту, то сьве́т любіў бы сваё, але, як вы не із сьве́ту, дык за гэта ненавідзіць вас сьве́т.
20 Памятайце слова, якое Я сказаў вам: слуга́ ня большы за гаспадара свайго. Калі Мяне́ перасьле́давалі, будуць перасьле́даваць і вас; калі Маё слова захавалі, і вашае слова захаваюць.
21 Але ўсё гэтае зробяць вам дзеля іме́ньня Майго, бо ня ве́даюць Таго, хто паслаў Мяне́.
22 Калі б Я ня прыйшоў і не гаварыў ім, то ня ме́лі-б грэху; а цяпе́р ня маюць адгаворкі ў грэху сваім.
23 Хто Мяне́ ненавідзіць, ненавідзіць і Айца Майго.
24 Калі-б Я не зрабіў сярод іх таго, чаго ніхто не рабіў, то ня ме́лі-б грэху, а цяпе́р і бачылі, і зьненавідзелі і Мяне́, і Айца Майго.
25 Але няхай спо́ўніцца слова, напісанае ў законе іх: зьненавідзелі Мяне́ дарэмна (Псал. 68, 5).
26 Калі-ж прыйдзе Пацяшыцель, якога Я пашлю вам ад Айца, Дух Праўды, Які ад Айца зыходзіць, Ён будзе сьве́дчыць аба Мне́.
27 Ды й вы будзеце сьве́дчыць, бо вы ад пачатку са Мною.
1 Гэтае сказаў Я вам, каб ня былі спаку́шаны.
2 Выключаць вас із школаў; дый ідзе́ гадзіна, калі кожны, хто заб'е́ вас, будзе думаць, што гэтым служыць Богу.
3 I гэтак будуць рабіць вам, бо не пазналі ні Айца, ні Мяне́.
4 Але сказаў Я вам гэтае дзеля таго, каб вы, калі прыйдзе той час, прыпомнілі, што́ Я вам гаварыў аб гэтым; не гаварыў жа вам гэтага спачатку, бо быў з вамі.
5 Цяпе́р жа йду да Паслаўшага Мяне́, і ніхто з вас ня пытаецца ў Мяне́: куды йдзе́ш?
6 Але ад таго, што Я сказаў вам гэтае, сум напоўніў сэрца вашае.
7 Але Я праўду кажу вам: ляпе́й для вас, каб Я пайшоў; бо, калі Я не пайду, Пацяшыцель ня прыйдзе да вас, калі-ж пайду, пашлю Яго да вас,
8 і Ён, прыйшоўшы, карыцімець сьве́т у грэху, пра́ўдзе і судзе́;
9 у грэху, што ня ве́раць у Мяне́;
10 у праўдзе, што Я йду да Айца Майго, і ўжо ня ўбачыце Мяне́;
11 у судзе́-ж, што князь сьве́ту гэтага засуджаны.
12 Яшчэ многа ма́ю сказаць вам, але вы цяпе́р ня здолееце перане́сьці.
13 Калі ж прыйдзе Ён, Дух Праўды, то навучыць вас усякае праўды, бо не ад Сябе́ гаварыць будзе, але гаварыцімець, што́ пачуе, і абве́сьціць вам, што́ ма́е прыйсьці.
14 Той уславіць Мяне́, бо з Майго возьме і вам абве́сьціць.
15 Усё, што ма́е Аце́ц, ёсьць Маё; дык Я і сказаў, што ад Майго возьме і абве́сьціць вам.
16 Хутка ня будзеце бачыць Мяне́; дый ізноў хутка ўгле́дзіце Мяне́, што йду́ да Айца.
17 I гаварылі некато́рыя з вучняў Яго паміж са́бою: што́ гэта Ён гаворыць нам: хутка ня будзеце бачыць Мяне́ і зноў хутка ўгле́дзіце Мяне́, дый: Я йду да Айца?
18 I гаварылі: што́ гэта знача, што кажа Ён: хутка? Ня ве́даем, што гаворыць.
19 I пазнаў Ісус, што хочуць спытацца ў Яго, і сказаў ім: аб тым пытаецеся адзін у аднаго, што Я сказаў: хутка ня будзеце бачыць Мяне́ і зноў хутка ўгле́дзіце Мяне́?
20 Запраўды, запраўды кажу вам: вы запла́чаце і загало́сіце, а сьве́т уце́шыцца; вы су́мныя будзеце, але сум ваш у радасьць зьме́ніцца.
21 Жанчына, калі родзіць, ту́жыць, што прыйшла яе́ гадзіна, але, калі ўродзіць дзіця, дык ужо ня помніць аб го́ры ад радасьці, бо нарадзіўся чалаве́к на сьве́т.
22 Так і вы цяпе́р ту́жыце, але Я ўбачу вас ізноў, і ўзра́дуецца сэрца вашае, і радасьці вашай ніхто не адбярэ ў вас.
23 I ў той дзе́нь ня будзеце пытацца ў Мяне́ ні аб чым. Запраўды, запраўды кажу вам, што, аб чым папросіце Айца ў імя Маё, дасьць вам.
24 Да сяньня вы нічога не прасілі ў імя Маё; прасіце і дастанеце, каб радасьць ваша была поўная.
25 Гэтае Я гаварыў вам прыповесьцямі; але надходзіць гадзіна, калі ўжо ня буду гаварыць прыповесьцямі, але проста абвяшчу вам аб Айцу.
26 У той дзе́нь будзеце прасіць у імя Маё, і не кажу вам, што Я буду прасіць Айца за вас,
27 бо Сам Аце́ц любіць вас, бо вы палюбілі Мяне́ і паве́рылі, што Я зыйшоў ад Бога.
28 Я зыйшоў ад Айца і прыйшоў у сьве́т і зноў пакідаю сьве́т ды йду да Айца.
29 Вучні Яго сказалі Яму: вось Ты цяпе́р проста гаворыш і прыповесьці ня кажаш ніводнае.
30 Цяпер бачым, што Ты ве́даеш усё і ня маеш патрэбы, каб хто пытаўся ў Цябе́. Дзеля гэтага ве́рым, што Ты ад Бога зыйшоў.
31 Ісус адказаў ім: цяпе́р ве́рыце?
32 Вось надыхо́дзіць гадзіна, дый ужо прыйшла, калі вы рассе́ецеся кожын у свой бок і пакінеце Мяне́ аднаго. Але Я не адзін, бо Аце́ц са Мною.
33 Гэтае сказаў Я вам, каб мір ме́лі ў-ва Мне́. На сьве́це го́ра ме́ць будзеце, але спадзява́йцеся: Я перамог сьве́т.
1 Гэтае сказаў Ісус і падняў вочы свае́ да не́ба і мовіў: Ойча! прыйшла гадзіна: усла́ў Сына Твайго, каб і Сын Твой усла́віў Цябе́;
2 бо Ты даў Яму ўладу над усякім це́лам, каб Ён усяму, што Ты даў Яму, даў бы жыцьцё ве́чнае.
3 Гэнае-ж жыцьцё ве́чнае ў тым, каб пазналі Цябе́, адзінага праўдзівага Бога, і Ісуса Хрыста, якога Ты паслаў.
4 Я ўславіў Цябе́ на зямлі: завяршыў дзе́ла, што Ты даў Мне́ зрабіць.
5 Дык цяпе́р услаў Мяне́ Ты, Ойча, у Цябе́ Самога тэй сла́ваю, якую Я ме́ў у Цябе́ ране́й істнаваньня сьве́ту.
6 Я абвясьціў імя Тваё людзям, якіх Ты Мне́ даў ад сьве́ту; яны былі Тваі, і Ты іх даў Мне́, і яны захавалі слова Тваё.
7 Цяпе́р зразуме́лі яны, што ўсё, што даў Ты Мне́, гэта ад Цябе́.
8 Бо словы, якія Ты даў Мне́, Я аддаў ім, і яны прынялі і запраўды зразуме́лі, што Я ад Цябе́ зыйшоў, і паве́рылі, што Ты Мяне́ паслаў.
9 За іх прашу, не за ўве́сь сьве́т прашу, але за тых, якіх Ты даў Мне́, бо яны Тваі.
10 I ўсё Маё Тваё, і Тваё Маё; і ў іх Я ўславіўся.
11 Я ўжо не на сьве́це, але яны на сьве́це, Я-ж да Цябе́ іду. Ойча сьвяты! захавай іх у імя Тваё, тых, якіх Ты Мне́ даў, каб яны былі адно, як і Мы.
12 Калі Я быў на сьве́це з імі, Я захаваў іх у імя Тваё; тых, якіх Ты Мне́ даў, Я захаваў, і ніхто з іх ня згінуў, апрача сына пагібелі, каб выпаўнілася пісаньне (Пс. 108, 17).
13 Цяпе́р жа да Цябе́ іду і гэтае кажу на сьве́це, каб яны ме́лі радасьць Маю ў сабе́ поўную.
14 Я аддаў ім слова Тваё, і сьве́т зьненавідзіў іх, бо яны не із сьве́ту, як і Я не із сьве́ту.
15 Не прашу, каб Ты ўзяў іх із сьве́ту, але каб захаваў іх ад зла.
16 Яны не із сьве́ту, як і Я не із сьве́ту.
17 Асьвяці іх праўдаю Твае́ю: слова Тваё праўда.
18 Як Ты паслаў Мяне́ ў сьве́т, так і Я пасылаю іх у сьве́т.
19 I за іх Я пасьвячаю Сябе́, каб і яны былі асьве́чаны праўдаю.
20 Не за іх жа толькі малю, але й за тых, што ўве́равалі ў Мяне́ па слову іх.
21 Няхай будуць усе́ адно: як Ты, Аце́ц, у-ва Мне́, і Я ў Табе́, так і яны няхай будуць адно, каб паве́рыў сьве́т, што Ты паслаў Мяне́.
22 I славу, якую Ты даў Мне́, Я даў ім, каб былі адно, як Мы адно.
23 Я ў іх, і Ты ў-ва Мне́; каб былі злу́чаны ў вадно, і няхай пазна́е сьве́т, што Ты паслаў Мяне́ і палюбіў іх, як палюбіў Мяне́.
24 Ойча, каго Ты Мне́ даў, хачу, хай і яны будуць са Мною там, дзе́ Я, каб бачыць сла́ву Маю, якую Ты Мне́ даў, бо палюбіў Мяне́ ране́й заснава́ньня сьве́ту.
25 Ойча справядлівы! сьве́т Цябе́ не пазнаў, але Я пазнаў Цябе́, і яны пазналі, што Ты паслаў Мяне́.
26 I Я абвясьціў ім імя Тваё і абвяшчаю, каб любоў, якою Ты палюбіў Мяне́, у іх была, і Я ў іх.
1 Сказаўшы гэтае, Ісус выйшаў з вучнямі Сваімі за́ ручэй Кедрон, дзе́ быў сад, у які ўвайшоў Сам і вучні Яго.
2 Ве́даў жа гэтае ме́сца і Юда, што прадаў Яго, бо Ісус і вучні Яго там часта зьбіраліся.
3 Вось Юда, узяўшы роту ды слуг ад архірэяў і фарысэяў, прыходзіць туды з ліхтарамі, сьве́тачамі і аружжам.
4 Ісус жа, ве́даючы ўсё, што з Ім будзе, выйшаў і сказаў ім: каго шукаеце?
5 Яму адказалі: Ісуса Назарэя! Ісус кажа ім: гэта Я. Стаяў жа з імі і Юда, што прадаў Яго.
6 I, калі сказаў ім: гэта Я, яны адступіліся назад і ўпалі на зямлю.
7 I ізноў спытаўся ў іх: каго шукаеце? Яны сказалі: Ісуса Назарэя.
8 Ісус адказаў: Я сказаў вам, што гэта Я; дык вось, калі Мяне́ шукаеце, дайце ім адыйсьці,
9 каб споўнілася слова, сказанае Ім: з тых, якіх Ты даў Мне́, Я не загубіў нікога.
10 Сымон жа Пётр, маючы ме́ч, выняў яго і ўдэрыў слугу́ архірэявага і адсе́к яму правае вуха; слуга́-ж той зваўся Малх.
11 Але Ісус сказаў Пятру: палажы ме́ч у ножны. Няўжо-ж я ня вып'ю чары, што даў Мне́ Аце́ц?
12 Тады жаўне́ры і тысячнік і слугі жыдоўскія ўзялі Ісуса, зьвязалі Яго
13 і павялі Яго сьпярша да Анны, бо ён быў це́сьцем Кайяфы, які быў на той год архірэем.
14 Гэта быў той Кайяфа, які пара́дзіў Жыдом, што ле́пш, каб адзін чалаве́к пагіб за народ.
15 За Ісусам ішоў Сымон Пётр і другі ву́чань; ву́чань гэны быў знаёмы з архірэем, дык ён увайшоў з Ісусам на архірэйскі падворак,
16 а Пётр стаяў за варотамі. I вось той другі ву́чань, знаёмы з архірэем, выйшаў і сказаў прыдзьве́рніцы і ўвёў Пятра.
17 Тут служанка прыдзьве́рніца кажа Пятру: ці і ты ня з вучняў гэтага чалаве́ка? Ён сказаў: Не́!
18 Рабы-ж і слугі, распаліўшы аго́нь, бо было сьцюдзёна, стаялі й грэліся. Пётр таксама стаяў з імі і грэўся.
19 Архірэй жа спытаўся ў Ісуса аб вучняў Яго і аб вучэньне Яго.
20 Ісус адказаў яму: Я ясна гаварыў сьве́ту; Я заўсёды навучаў у царкве́ і школе, дзе́ звычайна зьбіраюцца Жыды, і ўкрадкам не гаварыў нічога.
21 Чаму пытаешся ў Мяне́? Папытайся ў тых, хто слухаў, што Я гаварыў ім. Вось яны ве́даюць, што Я казаў.
22 Як жа Ён сказаў гэтае, адзін із слуг, што блізка стаяў, удэрыў Ісуса па абліччу і сказаў: так Ты адказваеш архірэю?
23 Ісус адказаў яму: калі Я сказаў бла́га, дакажы, што бла́га, а калі добра, за што б'е́ш Мяне́?
24 Анна паслаў Яго зьвязанага да архірэя Кайяфы.
25 А Сымон Пётр стаяў і грэўся. Тут кажуць яму: ці і ты не з Яго вучняў? А той адрокся і сказаў: не́!
26 Кажа адзін із слуг архірэйскіх, сваяк таго, якому Пётр адсе́к вуха: ці-ж ня ба́чыў я цябе́ з Ім у садзе?
27 Пётр ізноў адрокся; і зараз жа прапяяў пе́вень.
28 Ад Кайяфы павялі Ісуса да прэторыі. Была раніца, і яны не ўвайшлі ў прэторыю, каб не занячысьціцца, ды каб можна было е́сьці пасху.
29 Пілат выйшаў да іх і сказаў: у чым вінаваціце чалаве́ка гэтага?
30 Яны адказалі і сказалі яму: калі-б Ён ня быў такі злачынца, мы ня выдалі-б Яго табе́!
31 Пілат сказаў ім: вазьме́це Яго вы і па вашаму закону судзіце Яго. Жыды сказалі яму: нам нікога ня гожа забіваць.
32 Каб споўнілася слова Ісуса, якое Ён сказаў, абвяшчаючы, якою сьме́рцяй ма́е паме́рці
33 Дык Пілат ізноў увайшоў у прэторыю і, паклікаўшы Ісуса, сказаў Яму: Ты Цар Жыдоўскі?
34 Ісус адказаў яму: ці ад сябе́ ты гаворыш гэтае, ці другія сказалі табе́ аба Мне́?
35 Пілат адказаў: ці-ж я Жыд? Цябе́ твой народ і архірэі выдалі мне́; што́-ж Ты зрабіў?
36 Ісус адказаў: Царства Маё ня з гэтага сьве́ту; калі-б з гэтага сьве́ту было царства Маё, то слугі Маі бароліся бы, каб Жыды ня выдалі Мяне́. Але царства Маё ня згэтуль.
37 Пілат сказаў Яму: дык Ты Цар? Ісус адказаў: ты кажаш, што Я цар. Я на тое нарадзіўся і на тое прыйшоў на сьве́т, каб сьве́дчыць аб праўдзе. Кожын, хто ад праўды, слухае голасу Майго.
38 Кажа Яму Пілат: Што такое праўда? I, сказаўшы гэтае, ізноў выйшаў да Жыдоў і сказаў ім: я ніякае віны ў Ім не знаходжу.
39 Ёсьць жа ў вас звычай, каб я не́кага звальняў вам на Пасху. Хочаце, пушчу вам Цара Жыдоўскага?
40 Тады ізноў закрычэлі ўсе́, кажучы: не Яго, але Варавву! А Варавва быў душагуб.
1 Тады Пілат узяў Ісуса і бічаваў Яго.
2 I жаўне́ры, сплёўшы вянок з цярніны, узьдзе́лі Яму на галаву і апранулі Яму чырвоны плашч
3 і гаварылі: радуйся, Цар Жыдоўскі! I білі Яго па абліччу.
4 Пілат ізноў выйшаў і сказаў ім: вось я выводжу Яго да вас, каб вы ве́далі, што я не знаходжу ў Ім ніякае віны.
5 Тады выйшаў Ісус у цярновым вянку й чырвоным плашчу. I сказаў ім Пілат: вось чалаве́к!
6 Як убачылі Яго архірэі і слугі іх, дык пачалі крычэць, кажучы: распні, распні Яго! Пілат кажа ім: вазьме́це Яго і ўкрыжуйце вы, бо я не знаходжу ў Ім ніякае віны.
7 Жыды адказалі яму: мы маем закон; і па закону нашаму мусіць паме́рці, бо́ зрабіў Сябе́ Сынам Божым.
8 Пілат, пачуўшы гэтае слова, яшчэ больш спужаўся.
9 I ізноў увайшоў у прэторыю і сказаў Ісусу: адкуль Ты? Але Ісус не адказаў яму нічога.
10 Пілат кажа Яму: Ты мне́ не адказваеш? Ці ня ве́даеш, што магу ўкрыжаваць Цябе́ і магу звольніць Цябе́?
11 Ісус адказаў: ты ня ме́ў бы ніякае ўлады нада Мною, калі-б Табе́ ня было да́дзена з вышыні; дзеля гэтага больш грэху на тым, хто Мяне́ прадаў табе́.
12 З таго мамэнту Пілат стараўся звольніць Яго. Жыды-ж крычэлі, кажучы: калі звольніш Яго, ты ня друг Ке́сару; кожны, хто робіць сябе́ царом, вораг ке́сара.
13 Пілат, пачуўшы гэтае слова, вывеў вон Ісуса і се́ў на судовым паса́дзе, на ме́сцы, што называлася літо́стратон а па жыдоўску Гаввафа.
14 Была-ж тады пятніца перад Пасхай, і гадзіна шостая. I сказаў Пілат Жыдо́м: вось Цар ваш!
15 Але яны закрычэлі: вазьмі, вазьмі, укрыжуй Яго! Пілат кажа ім: як я распну Цара́ вашага? Архірэі-ж адказалі: няма ў нас цара́, апрача Ке́сара.
16 Тады ён аддаў Яго на ўкрыжава́ньне. I ўзялі Ісуса й павялі.
17 I, нясучы крыж Свой, Ён выйшаў на ўрочышча Чарапоў, што пажыдоўску называецца Галгофа,
18 дзе́ і ўкрыжавалі Яго і з Ім двух другіх наабапал Яго, а ў сярэдзіне Ісуса.
19 Пілат жа і надпіс напісаў і паставіў на крыжу. Напісана было: Ісус Назаранін, Цар Жыдоўскі.
20 Гэты надпіс чыталі многія з жыдоў, бо ме́сца, дзе́ быў укрыжаваны Ісус, было недалёка ад ме́ста, дый напісана было пажыдоўску, пагрэцку і парымску.
21 Архірэі-ж жыдоўскія сказалі Пілату: ня пішы: "Цар Жыдоўскі", але напішы, што Ён Сам казаў: "Я цар жыдоўскі."
22 Пілат адказаў: што я напісаў, тое напісаў.
23 Жаўне́ры-ж, як расьпялі Ісуса, узялі вопратку Яго і падзялілі на чатыры часткі — ко́жнаму жаўне́ру частка, дый хітон; хітон жа быў ня шыты, але ўве́сь вытканы ад ве́рху;
24 дык сказалі адзін аднаму: ня будзем разьдзіраць яго, а кінем жэрабе: чый будзе; каб збыло́ся сказанае ў Пісаньні: Падзялілі адзе́жу Маю між сабою і аб вопратку Маю жэрабе кідалі (Пс. 21, 19). Так і ўчынілі жаўне́ры.
25 Стаялі-ж ля крыжа Ісусавага Маці Яго і сястра Маткі Яго, Марыя Кляопава, і Марыя Магдаліна.
26 Ісус жа, угле́дзіўшы Матку і стаяўшага побач вучня, якога любіў, кажа Матцы сваёй: Жанчына, вось сын твой!
27 Пасьля кажа вучню: вось Маці твая! I з таго часу вучань гэты ўзяў яе́ да сябе́.
28 Пасьля таго Ісус, ве́даючы, што ўжо ўсё збылося, каб споўнілася Пісаньне, кажа: піць хачу!
29 Тут стаяла судзіна, поўная воцату. Жаўне́ры, набраўшы воцату губкай і ўзьдзе́ўшы яе́ на трысьціну, паднялі да вуснаў Яго.
30 Ісус жа, як узяў воцату, сказаў: Збылося! і, нахіліўшы галаву, аддаў дух.
31 А як была пятніца, дык жыды, каб не пакінуць це́лаў на крыжу ў суботу, (бо той дзе́нь суботні быў вялікі), прасілі Пілата, каб перабіць у іх гале́ні і зьняць.
32 I вось прыйшлі жаўне́ры і ў пе́ршага перабілі гале́ні, і ў другога ўкрыжаванага з Ім.
33 Прыйшоўшы-ж да Ісуса, як убачылі, што Ён ужо ўмёр, дык не перабівалі ў Яго гале́няў;
34 толькі адзін з жаўне́раў прабіў Яму бок рагатынаю, і ўраз жа пацякла кроў і вада.
35 Той, хто бачыў, пасьве́дчыў, і сьвядоцтва яго праўдзівае; і ён ве́дае, што кажа праўду, каб вы паве́рылі.
36 Бо ўсё гэтае ста́лася, каб збылося Пісаньне: Косьць Яго няхай не пераломіцца (Выхад. 12, 46).
37 Дый ізноў жа ў другім ме́сцы гаворыць Пісаньне: Угле́дзяць, каго прабілі (Захар. 12, 10).
38 Пасьля гэтага Язэп з Арыматэі (ён быў вучнем Ісуса, але тайным дзеля страху перад жыдамі) папрасіў Пілата зьняць це́ла Ісуса; і Пілат дазволіў. Дык пайшоў і зьняў це́ла Ісуса.
39 Прыйшоў такжа й Нікадэм (ён прыходзіў ране́й да Ісуса ўначы) і прынёс ме́шаніну з сьмірны і алёэ літраў каля ста.
40 I ўзялі яны це́ла Ісуса і абярнулі Яго ў палатно з пахнідламі, як звычайна хароняць жыды.
41 На тым ме́сцы, дзе́ Ён быў укрыжаваны, быў сад, і ў садзе новая магіла, у якой яшчэ ніхто ня быў паложаны.
42 Вось тутака дзеля пятніцы жыдоўскай (бо магіла была блізка) і палажылі це́ла Ісуса.
1 У пе́ршы-ж дзе́нь тыдня Марыя Магдаліна прыходзіць раніцай да магілы і бачыць, што ка́мень ад магілы адва́лены.
2 Дык бяжыць і прыходзіць да Сымона Пятра і другога вучня, якога любіў Ісус, і кажа ім: узялі Го́спада з магілы, і ня ве́даем, дзе́ палажылі Яго.
3 I выйшаў Пётр і другі вучань і пайшлі к магіле.
4 Бе́глі-ж абодва разам, і другі вучань баржджэй абагнаў Пятра і прыйшоў да магілы пе́ршы
5 і, нахіліўшыся, бачыць ляжучы палатніну, але не ўвайшоў.
6 I прыходзіць за ім Сымон Пётр і ўваходзіць у магілу ды бачыць ляжучы адну палатніну
7 і хустку, што была на галаве́ Яго, ды ня разам з палатнінай, але асобна скручаную на другім ме́сцы.
8 Тады ўвайшоў і другі вучань, што ране́й прыйшоў да магілы, і ўбачыў і паве́рыў.
9 Бо яны яшчэ ня ве́далі напісанага, што Ён мусіць уваскрэснуць.
10 Дык вучні ізноў пайшлі да сябе́.
11 А Марыя стаяла ля магілы і плакала; і плачучы нагнулася да магілы.
12 I бачыць двух ангелаў у бе́лым адзе́ньні, се́дзячы адзін угало́вах, другі ўнага́х, дзе́ ляжала це́ла Ісуса.
13 I яны кажуць ёй: жанчына! чаго плачаш? Яна адказвае: забралі Госпада майго, і ня ве́даю, дзе́ палажылі Яго.
14 Сказаўшы гэтае, аглянулася назад і ўбачыла, што стаіць Ісус, але не пазнала, што гэта Ісус.
15 I кажа ёй Ісус: жанчына! чаго ты плачаш? каго шукаеш? Яна, думаючы, што гэта садоўнік, кажа яму: Госпадзе! калі ты вынес Яго, скажы мне́, дзе́ ты палажыў Яго, і я вазьму Яго.
16 Ісус кажа ёй: Марыя! Яна, аглянуўшыся, кажа Яму: Раввуні! г. зн. Вучыцель!
17 Ісус кажа ёй: не дакрана́йся да Мяне́, бо Я яшчэ ня ўзыйшоў да Айца Майго, але йдзі да братоў Маіх і скажы ім: узыходжу да Айца Майго і Айца вашага, і Бога Майго і Бога вашага.
18 Марыя Магдаліна ідзе́ й абвяшчае вучням, што бачыла Госпада, і што Ён гэта сказаў ёй.
19 I ўве́чары таго-ж пе́ршага дня тыдня, калі дзьве́ры дому, дзе́ зьбіраліся вучні Яго, былі замкнёны ад страху перад Жыда́мі, прыйшоў Ісус і стануў пасярэдзіне і сказаў ім: мір вам!
20 I, сказаўшы гэтае, паказаў ім рукі й бок свой. I ўзрадаваліся вучні, убачыўшы Госпада.
21 Ісус жа сказаў ім ізноў: мір вам! Як паслаў Мяне́ Аце́ц, так і Я пасылаю вас.
22 Сказаўшы гэтае, дыхнуў і кажа ім: прыйміце Духа Сьвятога.
23 Каму адпусьціце грахі, таму будуць адпушчаны; на кім пакінеце, на тым астануцца.
24 А Хама́, адзін з дванаццацёх, званы Блізьнюк, ня быў тут з імі, калі прыходзіў Ісус.
25 Другія вучні сказалі Яму: мы бачылі Госпада. Але ён сказаў ім: калі ня ўбачу на руках Яго ранаў ад цьвякоў і не́ уткну́ пальца Майго ў раны ад цьвякоў, і не ўлажу рукі маёй у бок Яго, не паве́ру.
26 I цераз восем дзён ізноў былі ў доме вучні Яго і Хама́ з імі. Прыходзе Ісус пры замкнёных дзьвярох, стануў пасярэдзіне і сказаў: мір вам!
27 Потым кажа да Хамы: дай сюды палец твой і паглядзі рукі Мае́; дай руку тваю і ўлажы ў бок мой; і ня будзь няве́руючым, але ве́руючым.
28 Хама́ адказаў Яму і сказаў: Госпадзе мой і Божа мой!
29 Ісус кажа яму: ты, Хама́, паве́рыў, бо бачыў Мяне́; шчасьлівыя ня бачыўшыя і паве́рыўшыя.
30 I многа зрабіў Ісус перад вучнямі Сваімі другіх цу́даў, аб якіх не напісана ў гэтай кнізе;
31 а гэтае-ж напісана, каб вы паве́рылі, што Ісус ёсьць Хрыстос, Сын Божы, і, ве́руючы, ме́лі жыцьцё ў імя Яго.
1 Пасьля гэтага ізноў зьявіўся Ісус вучням Сваім ля мора Тывэрыядзкага. Зьяві́ўся вось як:
2 былі разам Сымон Пётр і Хама́, званы Блізьнюк, і Натанаіл з Каны Галіле́йскай, і сыны Завядзе́явы, і двое другіх з вучняў Яго.
3 Сымон Пётр кажа ім: іду лавіць рыбу. Кажуць яму: ідзе́м і мы з табою. Пайшлі і зараз увайшлі ў човен і не злавілі ў тую ноч нічога.
4 Калі-ж ужо наста́ла раніца, Ісус стаяў на бе́разе, але вучні не пазналі, што гэта Ісус.
5 Ісус кажа ім: дзе́ці! Ці ёсьць у вас якая-не́будзь ядоміна? Яны адказалі Яму: няма.
6 Ён жа сказаў ім: закіньце се́ці па правы бок чаўна і зло́віце. Яны закінулі, ды ўжо не маглі выцягнуць се́ці ад масы рыбы.
7 Тады вучань, якога любіў Ісус, кажа Пятру: гэта Госпад. Сымон жа Пётр, пачуўшы, што гэта Госпад, падпераза́ўся (бо быў голы) і кінуўся ў мора;
8 а другія вучні прыплылі ў чоўне (бо недалёка былі ад зямлі, локцяў каля двухсот), цягнучы се́ць з рыбаю.
9 Калі-ж выйшлі на зямлю, бачаць раскладзены агонь і на ім рыбу ды хле́б.
10 Ісус кажа ім: прынясе́це рыбы, якую вы цяпе́р злавілі.
11 Сымон Пётр пайшоў і выцягнуў на зямлю се́ць, поўную вялікіх рыбаў; іх было сто пяцьдзесят тры, і пры гэткім множстве се́ць не прарвалася.
12 Ісус кажа ім: ідзіце абе́дайце. З вучняў жа ніхто не адва́жыўся папытацца ў Яго: хто Ты? бо ўсе́ ве́далі, што гэта Госпад.
13 Ісус прыходзіць, бярэ хлеб і дае́ ім; таксама й рыбу.
14 Гэта ўжо трэці раз зьявіўся Ісус вучням Сваім пасьля ўваскрасе́ньня Свайго.
15 Калі-ж яны абе́далі, Ісус кажа Сымону Пятру: Сымон Іонін, ці любіш ты Мяне́ больш, чым яны? Пётр кажа Яму: так, Госпадзе! Ты ве́даеш, што я люблю Цябе́. Ісус кажа яму: пасі аве́чкі Мае́.
16 Яшчэ кажа яму другі раз: Сымон Іонін! ці любіш ты Мяне́? Пётр кажа Яму: так, Госпадзе, Ты ве́даеш, што я люблю Цябе́. Ісус кажа яму: пасі аве́чкі Мае́.
17 I кажа яму трэці раз: Сымон Іонін! Ці любіш ты Мяне́? Пётр засмуціўся, што трэці раз спытаўся ў Яго: ці любіш ты Мяне́? і сказаў Яму: Госпадзе! Ты ўсё ве́даеш; Ты ве́даеш, што я люблю Цябе́! Ісус кажа яму: пасі аве́чкі Мае́!
18 Запраўды, запраўды кажу табе́: калі ты быў малады, дык падпяра́зваўся сам і хадзіў, куды хаце́ў; а як састарэеш, то выцягнеш рукі твае́, і другі́ цябе́ падперажэ і павядзе́, куды ня схочаш.
19 Гэтае-ж сказаў, пака́зуючы, якою сьме́рцяю Пётр уславіць Бога. I, сказаўшы гэтае, кажа яму: ідзі за Мною.
20 Пётр жа, аглянуўшыся, бачыць за ім вучня, якога любіў Ісус, ды што на вячэры, прыпаўшы да грудзе́й Яго, сказаў: Госпадзе! хто прадасьць Цябе́?
21 Убачыўшы яго, Пётр кажа Ісусу: Госпадзе! а ён што?
22 Ісус кажа яму: калі Я хачу, каб ён ператрываў, пакуль прыду, што́ табе́ да гэтага? Ты йдзі за Мною!
23 I праняслося тое слова між братоў, што вучань той не памрэ. Але Ісус не сказаў яму, што не памрэ, а: калі Я хачу, каб ён ператрываў, пакуль прыду, што табе́ да гэтага?
24 Гэты вучань і сьве́дчыць аб гэтым і напісаў гэтае. I мы ве́даем, што праўдзівае сьвядоцтва яго.
25 Ёсьць і многа другога, што ўчыніў Ісус, але, каб напісаць гэтае асобна, дык, думаю, і самому сьве́ту не зьмясьціць бы напісаных кнігаў. Амін.
1 Пе́ршую аповесьць, Тэафілю, учыніў я аб усім, што Ісус рабіў ды навучаў
2 да дня, у які ўзьнёсся, даўшы праз Духа Сьвятога загады Апосталам, якіх выбраў,
3 ды прад якімі зьяўляўся жывы пасьля мукаў Сваіх у чысьленых зьявах, у працягу сараку дзён паказываючыся ім ды кажучы аб царстве Божым.
4 I, сабраўшы іх, загадаў ім не выхадзіць з Ерузаліму, а чакаць на абве́шчанае ад Айца, аб чым вы чулі ад мяне́:
5 што Іоан хрысьціў вадой, а вы цераз колькі дзён будзеце ахры́шчаны ў Духу Сьвятым.
6 Дык яны, зыйшоўшыся разам, пыталіся ў Яго, кажучы: Госпадзе, ці ня ў гэтым часе адбудуеш царства Ізраілю?
7 Ён жа сказаў да іх: ня вам ве́даць час ці пару́, што Аце́ц паклаў у ўладзе Сваёй;
8 але пры́меце сілу, як зыйдзе на вас Дух Сьвяты, і будзеце Мне́ сьве́дкамі і ў Ерузаліме, і ў-ва ўсе́й Юдэі й Самарыі, ды ажно па край зямлі.
9 I, сказаўшы гэтае, Ён узьнёсся перад вачыма іхнімі, і хмара ўзяла Яго ад вачэй іх.
10 Калі-ж яны пільна ўглядаліся ў не́ба́, як Ён адыходзіў, вось двое мужоў станулі перад імі ў белых вопратках,
11 дый сказалі яны: Мужы Галіле́йскія! Чаго стаіцё, узіраючыся на не́ба? Гэты Ісус, узяты ад вас на не́ба, прыдзе гэтак сама, як бачылі вы Яго ўзыходзячы на не́ба.
12 Тады яны вярнуліся ў Ерузалім з гары, называнай Аліўнай, што непадалёк ад Ерузаліму, за дзе́нь суботні ходу.
13 I, увайшоўшы, узыйшлі ў сьвятліцу, дзе́ былі Пётр і Якуб, і Іоан і Андрэй, Піліп і Хама́, Баўтраме́й ды Мацьве́й, Якуб Алфе́явы й Сымон Зілот, ды Юда Якубаў.
14 Усе́ яны трывалі аднадушна ў малітвах і просьбах разам з жанчынамі й Марыяй, Маткай Ісусавай, ды братамі Ягонымі.
15 I ў гэныя дні Пётр, устаўшы сярод вучняў, сказаў (а была грамада людзей разам каля ста дваццацёх).
16 Мужы браты! Тое пісаньне, якое праз вусны Давідавыя Дух Сьвяты прадказаў пра Юду, што быў павадыром тых, каторыя ўзялі Ісуса, — мусіла збыцца;
17 быў ён палічаны з намі, і лёс вызначыў яму частку ў служэньні гэтым,
18 але цаной крыўды прыдбаў ён зямлю і, рынуўшыся, разьдзе́рся папалове, і вывалілася з яго ўсё шлуньне ягонае.
19 I сталася ве́дама ўсім жы́харам Ерузаліму; дык поле гэнае названа ў іхняй гутарцы Акельдама́, гэта ёсьць зямля крыві.
20 Бо напісана ў кнізе псальмаў: Няхай станецца двор ягоны пустым, і няхай ніхто ня жыве ў ім, дый: дагляд ад яго возьме другі (Пс. 68, 26; 108, 8).
21 Дык трэба, каб із тых мужоў, што зыходзіліся з намі праз уве́сь час, як прыходзіў і адыходзіў ад нас Госпад Ісус,
22 пачынаючы ад хрышчэньня Іоанавага ажно да дня, калі Ён быў узяты ад нас, адзін із іх стаўся-бы разам з намі сьве́дкай уваскрасе́ньня Яго.
23 I паставілі двух: Язэпа, званага Варсавай, па мянюшцы Юста, ды Мацьве́я;
24 і, молячыся, казалі: Ты, Госпадзе, які ве́даеш сэрцы ўсіх, пакажы з гэтых двух аднаго, каго Ты выбраў,
25 каб узяў частку ў служэньні гэтым і апостальстве, ад якога адступіўся Юда, каб ісьці на сваё ме́сца.
26 I кінулі жэрабе аб іх, і выпала жэрабе на Мацьве́я, і далучаны быў да адзінаццацёх Апосталаў.
1 I, як канчаўся дзе́нь Пяцідзясятніцы, усе́ былі аднадушна разам.
2 I зьнячэўку пачуўся гук з неба, быццам ад наляце́ўшага буйнага ве́тру, ды напоўніў уве́сь дом, дзе́ яны сядзе́лі.
3 I паказаліся ім падзе́леныя языкі, быццам агнявыя, ды пасе́лі на кожным із іх.
4 I напоўніліся ўсе́ Духам Сьвятым, ды пачалі гутарыць іншымі языкамі, так, як Дух Сьвяты даў ім прамаўляці.
5 Былі-ж у Ерузаліме Жыды, мужы набожныя, з усякага народу пад не́бам.
6 Калі пачуўся гук гэты, зыйшоўся народ дый устрывожыўся: бо кожын чуў, што яны гавораць ягонай гутаркай.
7 I здуме́ліся ўсе́ і дзіваваліся, кажучы адзін аднаму: Вось усе́ гэтыя, што гутараць, ці-ж не Галіле́йцы?
8 Дык як-жа мы чуем кожын сваю гутарку, у якой урадзіліся,
9 Парфяне й Мідзяне й Эляміты, і жыхары Мэзапатаміі, Юдэі й Каппадокіі, Понту і Азіі,
10 Фрыгіі й Памфіліі, Эгіпту й часьцін Лівіі, сумежных з Кірэнай, ды прыходжыя Рымляне, Жыды й наве́рненыя,
11 Крыцяне ды Арабы, — чуем, што яны ґавораць нашымі языкамі аб ве́лічы Божай?
12 I здумяваліся ўсе́ і ў недаўменьні гаварылі адзін да аднаго: Што-б гэта магло быць?
13 Іншыя-ж, насьмяхаючыся, казалі, што яны ўпіліся маладым віном.
14 Пётр жа з адзінаццацьма́, устаўшы, падняў голас свой і прамовіў да іх: Мужы ІОдэйскія і ўсе́ жыхары Ерузалімскія, няхай будзе вам гэта ве́дама, і выслухайце словы мае́:
15 Бо яны не п’яныя, як думаеце: яшчэ-ж трэцяя гадзіна дня.
16 А ёсьць тое, што сказана праз прарока Іоіля:
17 I будзе ў апошнія дні, кажа Бог: выльлю Духа Майго на кожнае це́ла; і будуць прарочыць сыны вашыя й дачкі́ вашыя; і дзяцюкі вашыя будуць бачыць зьявы, і старшым вашым сны сьніцца будуць;
18 і на рабоў Маіх ды на рабынь Маіх выльлю ў дні гэныя Духа Майго, і будуць прарочыць.
19 I дам цуды ў не́бе наве́рсе і знакі на зямлі ўнізе, кроў і агонь і туман дымовы.
20 Сонца абе́рнецца ў це́мру і ме́сяц у кроў перш, чым прыйдзе дзе́нь Гасподні, вялікі й слаўны.
21 I будзе: кожын, хто прызаве́ціме імя Госпада, спасе́цца (Іоіль 2, 28—32).
22 Мужы Ізраільскія, выслухайце гэтыя словы: Ісуса Назарэя, мужа, услаўленага міжы вамі ад Бога сілаю й цудамі ды знакамі, што рабіў праз Яго Бог сярод вас, як і самі ве́даеце,
23 Яго, выданага водле азначанай рады й прадба́чаньня Божага, вы ўзялі і, рукамі беззаконных прыбіўшы цьвякамі, забілі;
24 вось, Яго Бог ускрасіў, вызваліўшы з мукаў сьме́рці, бо-ж немагчыма было, каб яна Яго ўдзяржала.
25 Бо Давід кажа аб Ім: Ме́ў я Госпада перад вачыма заўсёды: бо Ён праваруч мяне́, каб я не захістаўся.
26 Дзеля гэтага ўце́шылася сэрца маё, ды ўзрадаваўся язык мой, дый це́ла маё супачыне ў надзе́і.
27 Бо не пакікеш душы мае́й у пе́кле, дый не дасі Сьвятому Твайму бачыць тле́ньне.
28 Ты даў мне́ пазнаць пуціну жыцьця; Ты напоўніш мяне́ радасьцяй перад абліччам Тваім (Псальм 15, 8—11).
29 Мужы браты! Дайце мне́ сказаць вам адкрыта аб прабацьку Давідзе, што й паме́р, і пахован, і магіла ягоная ў нас па сягоньняшні дзе́нь.
30 Вось, як Прарок, ды ве́даючы, што Бог кляўся й прысягнуў яму з плоду паясьніцы ягонае паставіць у це́ле Хрыста й пасадзіць на пасадзе ягоным (2 Царств. 7, 12 Пс. 131, 11),
31 ён, прадбачучы, казаў аб ускрасе́ньні Хрыста, што не асталася душа Яго ў пе́кле, і це́ла Ягонае ня бачыла тле́ньня (Пс. 15, 10).
32 Гэтага Ісуса ўскрасіў Бог, і ўсе́ мы сьве́дкі гэтага.
33 Вось, узьне́сены правіцаю Бога ды ўзяўшы ад Айца абяцаньне Духа Сьвятога, Ён выліў тое, што цяпе́р бачыце й чуеце.
34 Бо Давід ня ўзышоў на нябёсы; сам жа ён кажа: Сказаў Госпад Госпаду майму: сядзі праваруч Мяне́,
35 пакуль палажу ворагаў Тваіх да падножжа ног Тваіх. (Пс. 109, 1).
36 Дык няхай-жа цьвёрда ве́дае ўве́сь дом Ізраілявы, што Бог зрабіў Госпадам і Хрыстом Яго, гэтага Ісуса, якога вы ўкрыжавалі.
37 Пачуўшы гэта, зьмякчэла сэрца ў іх, і яны прамовілі да Пятра й рэшты Апосталаў: Што-ж нам рабіць, мужы браты?
38 Пётр жа сказаў да іх: Пакайцеся, ды няхай кожын із вас ахрысьціцца ў імя Ісуса Хрыста дзеля адпушчэньня трахоў; і вазьме́це дар Духа Сьвятога.
39 Бо абяцаньне нале́жыць вам і дзе́цям вашым, дый усім далёкім, колькі іх пакліча Госпад Бог наш.
40 Дый іншымі многімі словамі сьве́дчыў і навучаў, кажучы: Спасайцеся ад гэтага роду распуснага.
41 Дык тыя, што прыхільна прынялі словы ягоныя, ахрысьціліся, ды ў гэны дзе́нь далучылася каля трох тысяч душ.
42 I трывалі ў навуцы апостальскай, у супольнасьці й ламаньні хле́ба, ды ў малітвах.
43 I страх зьняў кожную душу, і многа цудаў ды знаме́ньняў дзе́ялася праз Апосталаў.
44 I ўсе́ ве́ручыя былі разам, і ўсё ў іх было супольнае;
45 і прадавалі дабро сваё й дастаткі, і дзялілі міжы ўсіх, як каму трэба было.
46 І, кожын дзе́нь аднадушна бываючы ў храме ды ламаючы хле́б у дамох, прымалі страву ў радасьці й прастаце́ сэрца,
47 слаўлючы Бога й маючы ласку ў усяго народу. Госпад жа што-дня дадаваў царкве́ спасаючыхся.
1 Пётр ды Іоан ішлі разам у храм у дзявятай гадзіне малітвы.
2 I не́сьлі нейкага чалаве́ка, храмога ад матчынага чэрава; яго кожын дзе́нь садзілі перад дзьвярыма храму, называнымі Краснымі, прасіць міласьціну ў прыходзіўшых у храм.
3 Ён, угле́дзіўшы Пятра й Іоана, што ме́ліся ўвайсьці ў сьвятыню, прасіў у іх міласьціны.
4 Пётр жа, паўзіраўшыся на яго з Іоанам, сказаў: Паглядзі на нас.
5 Ён жа пільна ўзіраўся на іх, спадзяючыся не́шта дастаць.
6 I сказаў Пётр: Серабра ды золата няма ў мяне́, дык дам табе́ тое, што ма́ю. У імя Ісуса Хрыста Назарэя ўстань і хадзі!
7 I, узяўшы яго за правую руку, падняў яго, і ўраз жа акрэплі ногі й ступні ягоныя,
8 і, падскочыўшы, стануў і хадзіў ды разам з імі ўвайшоў у храм, пахаджа́ючы, падско́кваючы ды слаўлючы Бога.
9 I ўве́сь народ бачыў яго ходзячы й слаўлючы Бога.
10 I пазналі яго, што гэта быў той, што дзеля міласьціны сядзе́ў ля Красных дзьве́раў царквы; і напоўніліся страхам і зьдзіўле́ньнем ад стаўшагася з ім.
11 А як аздароўлены кульгач не́ адставаў ад Пятра й Іоана, дык уве́сь народ у задзіўле́ньні прыбе́г да іх у се́ні, што называюцца Салямонавымі.
12 Бачучы гэта, Пётр прамовіў да народу: Мужы Ізраільскія! што́ дзівуецеся з гэтага, ці што́ так пільна ўгляда́ецеся на нас, як быццам уласнай сілай або пабожнасьцяй зрабілі мы, каб ён хадзіў?
13 Гэта Бог Аўраамаў і Ізаакаў і Якубаў, Бог бацькоў нашых, уславіў сына Свайго Ісуса, якога вы выдалі й адракліся ад Яго перад абліччам Пілата, калі той судзіў звольніць Яго.
14 Вы-ж ад Сьвятога й Справядлівага адракліся ды прасілі памі́лаваць вам чалаве́ка душагуба,
15 а Павадыра жыцьця забілі. Бог падняў Яго із мёртвых, і мы сьве́дкі гэтага.
16 I дзеля ве́ры ў імя Ягонае дало імя Яго сілу таму, каго бачыце й ве́даеце; і ве́ра, што́ ад Яго, дала яму гэтае аздараўле́ньне перад вамі ўсімі.
17 Але цяпе́р, браты, я ве́даю, што праз няве́даньне ўчынілі вы гэта, так, як і павадыры вашыя.
18 Бог жа, што прадказаў вуснамі ўсіх Сваіх Прарокаў, каб цярпе́ць мукі Хрысту, тое і споўніў.
19 Дык пакайцеся й навярне́цеся, каб былі зьняты з вас грахі вашыя,
20 каб прыйшлі часы́ асьвяжэньня ад аблічча Госпада, ды Ён прыслаў-бы вам Ісуса Хрыста, якога абвясьціў наперад,
21 ды якога мусіла не́ба прыняць да часу зьдзейсьненьня ўсяго, аб чым гаварыў Бог праз вусны ўсіх Сваіх сьвятых Прарокаў ад вякоў.
22 Бо-ж Майсе́й сказаў бацьком: Прарока паставіць вам Госпад Бог із братоў вашых, як мяне́. Яго слухайцеся ў-ва ўсім, што каза́ціме да вас.
23 I будзе, што кожная душа, якая не паслухаецца Прарока гэнага, будзе вы́нішчана з народу (Другазак. 18, 15— 18).
24 Дый усе́ Прарокі ад Самуіла ды пасьля іх, якія толькі прамаўлялі, прадвяшчалі гэтыя дні.
25 Вы сыны Прарокаў і тае́ запаведзі, што даў Бог бацьком нашым, кажучы да Аўраама: I ў насе́ньні тваім багаслаўлёны будуць усе́ народы зямлі.
26 Вам найпе́рш Бог, паставіўшы Сына Свайго Ісуса, паслаў Яго багаславіць вас, каб адвярнуўся кожын ад благіх учынкаў сваіх.
1 Калі-ж яны гаварылі да народу, падыйшлі да іх сьвяшчэньнікі, і начальнік варты царкоўнае, і Саддуке́і,
2 узлаваныя тым, што яны навучаюць народ ды прапаве́дуюць у Ісусе ўваскрасе́ньне із мёртвых;
3 і палажылі на іх рукі, і аддалі іх пілнаваць да раніцы, бо быў ужо ве́чар.
4 Многа-ж із тых, што слухалі прамову, уве́равалі; і было гэткіх. людзе́й лікам каля пяцёх тысячаў.
5 I сталася, нараніцы сабраліся ў Ерузалім павадыры іхнія ды старшыя й кніжнікі,
6 і Анна архірэй, і Кайяфа, і Іоан, і Аляксандр, і колькі іх было з роду архірэйскага;
7 дый, паставіўшы гэных пасярод сябе́, пыталіся: Якою сілай, ці якім імем учынілі вы тое?
8 Тады Пётр, напоўніўшыся Духам Сьвятым, прамовіў да іх: Павадыры народу і старэйшыя Ізраілю!
9 Калі ў нас сягоньня дапытываюцца аб добрым учынку нядужаму чалаве́ку, чым ён аздароўлены,
10 дык няхай ве́дама будзе ўсім вам ды ўсяму народу Ізраільскаму, што ў імя Ісуса Хрыста Назарэ́я, якога вы ўкрыжавалі, ды якога Бог ускрасіў із мёртвых, — праз Яго гэты стаіць перад вамі здаровы.
11 Ён — камень, зьняважаны вамі пры будове, што стаўся галавою вугла,
12 і ні ў кім іншым няма́шака збаўле́ньня, бо й няма іншага імя пад не́бам, да́дзенага людзям, якім бы нам спасьціся.
13 Бачучы-ж адвагу Пятра й Іоана ды ўцяміўшы, што яны людзі няўчоныя і простыя, зьдзівіліся; і пазналі іх, што былі з Ісусам.
14 Бачучы-ж стаяўшага з імі аздароўленага чалаве́ка, не маглі нічога сказаць насупраць.
15 Дык, загадаўшы ім выйсьці з сынэдрыону, ра́дзіліся паміж сабою,
16 кажучы: Што нам зрабіць з гэтымі людзьмі? Бо вялікі знак стаўся праз іх яўна для ўсіх, хто жыве́ ў Ерузаліме, і ня можам запярэчыць гэтаму.
17 Але, каб гэта больш не разыходзілася ў народзе, цьвёрда забаронім ім, каб дале́й не гаварылі ў імя гэтае нікому з людзе́й.
18 I, паклікаўшы іх, загадалі ім зусім не гаварыць і не навучаць у імя Ісусавае.
19 Пётр жа й Іоан, адказываючы ім, сказалі: Судзіце, ці справядліва перад Богам слухацца вас бале́й, чым Бога?
20 Мы-ж ня можам не гаварыць аб тым, што бачылі й чулі.
21 Дык яны, пагразіўшы ім, звольнілі іх, не знайшоўшы нічога, каб пакараць іх, дзеля народу; бо ўсе́ славілі Бога за тое́, што сталася.
22 Бо больш за сорак гадоў было таму чалаве́ку, з якім стаўся цуд аздараўле́ньня.
23 Калі-ж іх звольнілі, яны пайшлі да сваіх і абвясьцілі тое, што да іх гаварылі архірэі й старшыя.
24 Тыя-ж, пачуўшы, аднадушна паднялі голас к Богу і сказалі: Валада́ру! Ты Бог, што ўчыніў не́ба й зямлю й мора дый усё, што ў іх,
25 што вуснамі Давіда, слугі Твайго, сказаў: Чаго збунтаваліся пагане, ды людзі марныя рэчы надумалі?
26 Паўсталі цары зямныя, ды князі сабраліся разам насупраць Госпада й насупраць Хрыста Ягонага.
27 Бо-ж запраўды сабраліся супраць Сына Твайго Сьвятога, Ісуса, якога Ты памазаў, і Ірад, і Пілат Понцкі з паганамі й народам Ізраільскім,
28 каб учыніць тое, чаму стацца напе́рад назначыла рука Твая й рада Твая.
29 I цяпе́р, Госпадзе, зірні на пагрозы іхнія і дай рабом Тваім з усе́й адвагай гаварыць слова Тваё
30 ды працягні руку Тваю на аздараўле́ньне, каб рабіліся знакі й цуды праз імя Сьвятога Сына Твайго Ісуса.
31 I, як памаліліся, захісталася ме́сца тое, дзе яны былі сабраўшыся, і ўсе́ напоўніліся Духам Сьвятым ды адважна гаварылі слова Божае.
32 У грамады ж ве́руючых было адно сэрца й адна душа, і ніхто нічога з маемасьці свае́й не называў сваім, але ўсё ў іх было супольнае.
33 I з вялікай сілай давалі Апосталы сьвядо́цтва ўваскрасе́ньня Госпада Ісуса, і ла́ска вялікая была на ўсіх іх.
34 I ня было сярод іх нікога, хто цярпе́ў бы недастатак, бо хто ме́ў зямлю ці дамы, тыя, прадаўшы, прыносілі грошы за праданае
35 і клалі к нагам Апосталаў; і кожнаму дава́лася тое, што яму было патрэбна.
36 Гэтак Іосія, названы Апосталамі Варнавай (што ў перакладзе знача: сын пацяшэньня), лявіт, родам Кіпрыец,
37 ме́ўшы поле, прадаў яго і прынёс грошы ды паклаў к нага́м Апосталаў.
1 Адзін муж, на імя Ананія, з жонкай сваёй Сафіраю прадаў маемасьць сваю
2 ды прыхаваў із цаны, з ве́дама жонкі сваёй, і, прыне́сшы не́йкую частку, палажыў к нагам Апосталаў.
3 Але Пётр сказаў: Чаму напоўніў шатан сэрца тваё, каб ашукаці Духа Сьвятога ды прыхаваці із цаны за зямлю?
4 Ці-ж не тваё было, што ты ме́ў, дый праданае ці-ж не ў твае́й моцы было? Дзеля чаго паклаў ты дзе́ла гэтае ў сэрцы сваім? Ты ашукаў не людзе́й, а Бога.
5 Пачуўшы словы гэтыя, Ананія ўпаў бяз духу. I вялікі страх зьняў усіх, што чулі гэта.
6 I дзяцюкі, устаўшы, узялі яго ды, вынесшы, пахаранілі.
7 Сталася-ж гадзіны це́раз тры пасьля гэтага, прыйшла й жана ягоная, ня ве́даючы, што́ зда́рылася.
8 I прамовіў да яе́ Пётр: Скажы мне́, ці за гэтулькі аддалі вы зямлю? Яна-ж сказала: Але́, за гэтулькі.
9 Дык Пётр сказаў да яе́: Дзе́ля чаго змовіліся вы спакусіць Духа Гасподняга? Вось ля дзьве́раў стопы тых, што пахавалі мужа твайго; яны вынясуць і цябе́.
10 Дык яна ўраз павалілася да ног ягоных і аддала душу. А дзяцюкі, што ўвайшлі, знайшлі яе́ няжывую ды, вынесшы, пахавалі ля мужа яе́.
11 I вялікі страх зьняў усю царкву дый усіх, што чулі аб гэтым.
12 Рукамі-ж Апосталаў рабілася многа знакоў ды цудаў у народзе (і былі аднадушныя ўсе ў се́нях Салямонавых,
13 з рэшты-ж ніхто не адважа́ўся далучыцца да іх; ды народ іх вы́сака стаўляў, —
14 і ўсё бале́й прыбывала ве́руючых у Госпада, множства мужчын ды жанчынаў);
15 дык выносілі хворых на вуліцы й клалі на пасьце́лях і ложках, каб пры праходзе Пятра хоць це́нь ягоны ацяніў каго з іх.
16 I зыходзілася ў Ерузалім з акалічных ме́стаў множства людзе́й, нясучы хворых ды апанаваных нячыстымі духамі, дый усе́ яны аздараўляліся.
17 I, паўстаўшы, архірэй і ўсе́, што былі з ім, тагачасная гэрэзія Саддуке́йская, напоўніліся зайздрасьцяй
18 і палажылі рукі свае́ на Апосталаў ды пасадзілі іх у вязьніцу грамадзкую.
19 I Ангел Гасподні ўначы адамкнуў дзьве́ры вязьніцы і, вывеўшы іх, сказаў:
20 Ідзе́це ды, стаўшы, кажэце ў царкве́ да народу ўсе́ словы жыцьця гэтага.
21 Пачуўшы гэта, яны ўвайшлі нараніцы ў храм і навучалі. Прыйшоўшы-ж архірэй і тыя, што з ім, склікалі сынэдрыон і ўсю старшызну сыноў Ізраілявых ды паслалі ў вязьніцу прывясьці іх.
22 Слугі-ж, прыйшоўшы, не знайшлі іх у вязьніцы і, вярнуўшыся, расказалі, мовячы:
23 Вязьніцу дык знайшлі мы замкнёную ве́льмі крэпка, і варта во́нках стаяла перад дзьвярыма; але, адамкнуўшы, ўсярэдзіне нікога не знайшлі.
24 Калі-ж пачулі словы тыя сьвяшчэньнік і начальнік ва́рты царкоўнае ды архірэі, дык сумляваліся аб іх, што-б гэта сталася?
25 I не́хта, прыйшоўшы, расказаў ім, кажучы: Што вось мужы, якіх вы кінулі ў вязьніцу, стаяць у храме й навучаюць народ.
26 Тады пайшоў начальнік варты з слугамі ды прывёў іх, але бяз прымусу, бо баяліся народу, каб не ўкаменаваў іх.
27 I, прыве́ўшы, паставілі іх перад радай; і запытаўся ў іх архірэй, кажучы:
28 Ці не забаранілі мы вам крэпка навучаць у імя гэтае? I вось вы напоўнілі Ерузалім навукай вашай ды хочаце ўзьвясьці на нас кроў чалаве́ка гэнага.
29 I, адказваючы, Пётр ды Апосталы сказалі: Больш трэба слуха́цца Бога, чым людзе́й.
30 Бог айцоў нашых падняў Ісуса, якога вы забілі, паве́сіўшы на дзе́раве.
31 Яго Бог правіцай сваёй узвысіў на Павадыра й Спаса, каб даць Ізраілю пакаяньне й адпушчэньне грахоў.
32 I сьве́дкі Яго на словы гэтыя — мы і Дух Сьвяты, Якога Бог даў тым, што слухаюцца Яго.
33 Тыя-ж, слухаючы, ажно лопаліся ды ра́дзіліся, каб пазабіваць іх.
34 Устаўшы-ж адзін у сынэдрыоне, фарысэй, на імя Гамаліэль, вучыцель закону, паважаны ўсім народам, загадаў на часіну вывясьці Апосталаў
35 ды сказаў ім: Мужы Ізраільскія, разважце з сабою аб людзях гэтых, што́ маеце зрабіць.
36 Бо перад гэтымі днямі паўстаў быў Тэўда, кажучы, што ён ёсьць не́хта, і да яго прыстала на лік каля чатырох сот людзей; ён забіты, і ўсе́, што́ слухаліся яго, разыйшліся й абярнуліся ў нішто.
37 Пасьля яго ў дні сьпісаваньня паўстаў Юда Галіле́янін ды пацягнуў за сабою даволі народу; дый той пагіб, і ўсе́, што слухаліся яго, рассыпаліся.
38 I цяпе́р кажу вам: пакіньце гэтых людзе́й і дайце ім волю; бо, калі ад людзе́й рада гэтая ці дзе́ла гэтае, дык змарне́е,
39 а калі ад Бога, дык ня здолееце зьніштожыць яго, дый каб самі ня сталіся змагарамі проці Бога.
40 Яны паслухаліся яго і, паклікаўшы Апосталаў, пабіўшы, загадалі не гаварыць аб імі Ісуса ды звольнілі іх.
41 Тыя-ж пайшлі ад аблічча сынэдрыонавага, радыя, што сталіся годнымі зьняважэньня за імя Ягонае,
42 ды кожын дзе́нь у храме й дома ня кідалі навучаць і абвяшчаць пра Ісуса Хрыста.
1 У тыя-ж дні, як намножылася вучняў, узьнялося нараканьне Грэцкіх на Гэбрэяў, што ў штодзённым служэньні ня ру́пяцца аб удовах іхніх.
2 Дык дванаццацёра, склікаўшы грамаду вучняў, сказалі: Ня гожа нам, пакінуўшы слова Божае, служыць за сталом.
3 Вось-жа, браты, нагле́дзьце спасярод вас се́м дазнаных мужоў, поўных Духа Сьвятога й мудрасьці, якіх паставім на гэту патрэбу,
4 а мы ўсьцяж будзем на малітве й служэньні слова.
5 I спадабалася слова гэтае ўсе́нькай грамадзе. I выбралі Сьцяпана, мужа поўнага ве́ры й Духа Сьвятога, і Піліпа й Прахора й Ніканора, і Тымона ды Парме́на, і Мікалая Антыахійца, нованаве́рненага,
6 ды паставілі іх перад Апосталамі; і яны, памаліўшыся, узлажылі на іх рукі.
7 І слова Божае расло, і лічба вучняў у Ерузаліме ве́льмі мно́жылася, ды вялікае множства сьвяшчэньнікаў скарылася перад ве́рай.
8 Сьцяпан-жа, поўны ве́ры й сілы, рабіў цуды й знаме́ньні вялікія ў народзе.
9 I паўсталі некаторыя із школы, называнай Лібэртынскай, ды з Кірэнэйскай і Александрыйскай, дый з тых, што з Кілікіі й Азіі, разважаючы разам з Сьцяпанам;
10 ды ня здолелі ўстая́ці супраць мудрасьці й духа, якім прамаўляў.
11 Тады падбілі людзе́й, каб казалі: што чулі мы яго, як гаварыў рэчы ганебныя на Майсе́я і Бога.
12 I падбурылі народ і старшызну ды кніжніка́ў і, напаўшы, схапілі яго й павялі ў сынэдрыон,
13 і паставілі фальшывых сьве́дкаў, якія казалі: Гэты чалаве́к ня кідае гаварыць гане́бныя рэчы супраць гэтага сьвятога ме́сца й супраць закону,
14 бо мы чулі, як ён казаў: што Ісус Назарэй зруйнуе ме́сца гэтае ды пазьмяняе звычаі, што перадаў нам Майсе́й.
15 I ўсе́ тыя, што сядзе́лі ў сынэдрыоне, пільна ўзіраючыся на яго, бачылі аблічча ягонае, як аблічча Ангела.
1 I сказаў ахрірэй: Ці-ж гэта так?
2 Той-жа адказаў: Паслухайце, мужы браты і айцы! Бог славы зьявіўся айцу нашаму Аўрааму, калі той быў у Мэзапатаміі, пе́рш, чым быў асе́ўшы ў Харране,
3 ды прамовіў да яго: Выйдзі з зямлі тваёй і з сям’і тваёй, ды йдзі ў зямлю, якую табе́ пакажу.
4 Тады, выйшаўшы з зямлі Хальдэйскае, асе́ў ён у Харране. I стуль, пасьля сьме́рці бацькі ягонага, перасяліў яго ў тую зямлю, у якой вы цяпе́р жывецё.
5 I ня даў яму ў ёй спадчыны ні на стапу́ нагі; і абяцаў яму даць яе́ ў валаданьне яму й патомству ягонаму пасьля яго, а ня было ў яго тады дзіцяці.
6 I прамаўляў да яго Бог гэтак: Што патомкі ягоныя будуць прыхаджанамі ў чужой зямлі, і паняволяць іх ды будуць мучыць іх чатырыста гадоў.
7 Але я, сказаў Бог, учыню суд над народам, якому будуць яны рабамі; і пасьля то́га яны выйдуць і будуць служыць Мне́ ў гэтым ме́сцы.
8 I даў яму запаведзь абразаньня. I гэтак ён спарадзіў Ізаака ды абрэзаў яго на восмы дзе́нь; а Ізаак Якава, а Якаў дванаццаць патрыархаў.
9 I патрыархі праз завісьць прадалі Язэпа ў Эгіпет; і Бог быў з ім
10 і ратаваў яго з усіх бе́д ягоных, і даў яму ласку й мудрасьць перад Фараонам, царом Эгіпецкім; і той паставіў яго за начальніка над Эгіптам дый над усім домам сваім.
11 I прыйшоў голад на ўсю зямлю Эгіпецкую ды Ханаанскую і гора вялікае, і бацькі нашыя не знаходзілі жыўнасьці.
12 Якаў жа, пачуўшы, што ёсьць збожжа ў Эгіпце, паслаў пе́ршы раз нашых айцоў,
13 а другім разам Язэп быў пазна́ны братамі ягонымі, і Фараону выявіўся род Яза́павы.
14 I Язэп, паслаўшы, паклікаў бацьку свайго, Якава, ды ўсю сям’ю ягоную, душ се́мдзесят пяць.
15 I Якаў перабраўся ў Эгіпет ды паме́р тутака сам і нашы айцы;
16 і перане́сьлі іх у Сіхе́м ды паклалі ў магілы, што закупіў Аўраам за цану серабра ў сыноў Ямора Сіхе́мавага.
17 А як набліжаўся час абяцаньню, якім кляўся Бог Аўрааму, нарастаў народ ды памнажаўся ў Эгіпце
18 да часу, калі настаў новы цар, што ня ве́даў Язэпа.
19 Той, хітруючы проці народу нашага, уціскаў айцоў нашых, прымушаючы выкідаць дзіцянятак, каб не выжывалі.
20 У тым часе ўрадзіўся Майсе́й ды быў угодны Богу; яго гадавалі тры ме́сяцы ў доме бацькі ягонага.
21 Калі-ж выкінулі, дык узяла яго дачка́ Фараонава дый узгадавала яго за сына сабе́.
22 I навучыўся Майсе́й усяе́ мудрасьці Эгіпецкае і быў дуж у словах і дзялох.
23 Калі-ж мінула яму сорак гадоў ве́ку, прыйшло яму на сэрца даве́дацца братоў сваіх, сыноў Ізраілявых.
24 I, убачыўшы, як аднаго крыўдзілі, заступіўся за яго дый памсьціўся за пакрыўджанага, забіўшы Эгіпцяніна.
25 Ён думаў, што браты ягоныя зразуме́юць, што Бог ягонай рукой дае́ць ім выбаўле́ньне; ды тыя не зразуме́лі.
26 На другі-ж дзе́нь ён зьявіўся ім, як яны біліся, ды вёў іх да згоды, мовячы: О, мужы, вы-ж — браты! Чаму-ж крыўдзіце адны адных?
27 Але той, што быў крыўдзіў бліжняга, адапхнуў яго, кажучы: Хто паставіў цябе́ за начальніка й судзьдзю над намі?
28 Ці й мяне́ хочаш забіць, як забіў учора Эгіпцяніна?
29 I ўцёк Майсе́й на слове гэтым ды быў прыхаджанінам у зямлі Мадыямскай, дзе спарадзіў двух сыноў.
30 Калі-ж мінула сорак гадоў, паказаўся яму ў пустыні пад гарою Сынаем Ангел Гасподні ў вагнявым полымі ў кусьце́.
31 Майсе́й жа, убачыўшы, дзівіўся з ба́чанага; калі-ж падыходзіў разглядзе́ці, пачуўся да яго голас Госпада:
32 Я Бог айцоў тваіх, Бог Аўраама й Бог Ізаака й Бог Якава. I, задрыжэўшы, Майсе́й не адважыўся ўглядацца.
33 Госпад жа сказаў яму: Разуй вобуй з ног тваіх, бо ме́сца, дзе́ ты стаіш, сьвятая зямля.
34 Я глядзе́ў і ўбачыў у́ціск народу Майго, што́ ў Эгіпце, ды пачуў стагнаньне ягонае. I зыйшоў вызваліць яго. Дык ідзі цяпе́р, я пашлю цябе́ ў Эгіпет.
35 Таго Майсе́я, якога яны выракліся, мовячы: Хто паставіў цябе́ за начальніка й судзьдзю? — яго Бог за начальніка й збавіцеля паслаў рукой Ангела, што паказаўся яму ў кусьце́.
36 Ён вывеў іх, зрабіўшы цуды й знаме́ньні ў зямлі Эгіпецкай і ў Чырвоным моры і ў пустыні ў працягу сараку́ гадоў.
37 Гэта той Майсе́й, што сказаў сыном Ізраілявым: Паставіць вам Госпад Бог ваш Прарока із братоў вашых, як мяне́; яго слухайце.
38 Той гэта, што быў у пустыні на зборцы з Ангелам, які з ім гутарыў на гары Сінаі, ды з айцамі нашымі; ён жа прыняў жывыя словы, каб даць нам.
39 Якога не хаце́лі слухацца айцы́ нашыя, але адапхнулі яго ды зьвярнулі сэрцы свае́ да Эгіпту,
40 кажучы Аарону: Зрабі нам багоў, якія-б ішлі напе́радзе нас, бо з Майсе́ем, тым, што вывеў нас з зямлі Эгіпецкай, ня ве́даем, што сталася з ім.
41 I зрабілі ў тыя дні цяля́, і прыне́сьлі ахвяру ідалу, і це́шыліся з дзе́ла рук сваіх.
42 I адвярнуўся Бог і аддаў іх, каб служылі войску нябе́снаму, як напісана ў кнізе Прарокаў: Доме Ізраілявы, ці прыносілі вы Мне́ бітае й ахвяры ў працягу сараку́ гадоў у пустыні?
43 I паднялі вы палатку Малохаву ды зорку бога Вашага Рэмфана, абразы́, што парабілі, каб ім пакланяцца. Дык перасялю вас ажно за Вавілон.
44 Палатка сьве́дчаньня была ў айцоў нашых у пустыні, як загадаў той, што́ прамаўляў да Майсе́я, зрабіць яе́ на ўзор ба́чанае.
45 Яе́, узяўшы, і зане́сьлі айцы нашыя з Ісусам у зе́млі пага́наў, якіх Бог выгнаў ад аблічча айцоў нашых, да дзён Давіда,
46 які знайшоў ласку ў вачох Бога ды маліў, каб знайсьці жыльлё Богу Якава.
47 Салямон жа пабудаваў яму дом.
48 Але Найвышэйшы ня ў твораных рукамі дамох жыве́ць, як кажа Прарок.
49 Госпад гавора: Не́ба — пасад Мой, зямля-ж — падножжа ног Маіх. Які-ж дом пабудуеце Мне́? Ці якое ме́сца дзеля супачынку Майго?
50 Ці-ж не Мая рука стварыла́ ўсё гэтае? (Ісайя, 66, 1 -2 ) .
51 Людзі з цьвёрдым каркам, ды з неабрэзаным сэрцам і вушыма! Вы заўсёды працівіцеся Духу Сьвятому, як айцы вашыя, так і вы.
52 Каго із Прарокаў ня гналі айцы вашыя? I пазабівалі прадве́сьнікаў прыходу Справядлівага, здраднікамі й забойцамі Якога вы цяпе́р сталіся.
53 Вы прынялі закон па загаду Ангелаў, ды не захавалі яго.
54 Слухаючы-ж гэта, яны лопаліся ў сэрцах сваіх і скрыгаталі зубамі на яго.
55 Ён-жа, поўны Духа Сьвятога, паўзіраўшыся на не́ба, угле́дзіў славу Божую ды Ісуса, стоючы праваруч Бога,
56 і сказаў: Вось, бачу нябёсы расчыненыя і Сына Чалаве́чага, стоючы праваруч Бога.
57 Яны-ж, загаласіўшы моцным голасам, пазатыкалі вушы свае́ ды аднадушна кінуліся на яго
58 і, вывеўшы за ме́ста, закаменавалі яго. А сьве́дкі паклалі вопраткі свае́ ля ног дзяцюка на ймя Саўла
59 ды білі камнямі Сьцяпана, які маліўся мовячы: Госпадзе Ісусе, прымі дух мой!
60 I, укле́нчыўшы, загаласіў моцным голасам: Госпадзе, не паліч ім грэху гэтага! I, сказаўшы гэта, паме́р. Саўл жа пахваляў забойства яго.
1 I сталася ў той дзе́нь вялікае перасьле́даваньне царквы ў Ерузаліме. Дык усе́, апрача Апосталаў, расьцярушыліся па зе́млях Юдэі й Самарыі.
2 А Сьцяпана пахавалі багабойныя людзі ды ўчынілі па ім галошаньне вялікае.
3 Саўл жа нішчыў царкву і, уваходзячы ў дамы́ ды цягнучы мужчын і жанчын, аддаваў у вязьніцу.
4 А тыя, што паразьбягаліся, хадзілі і абвяшчалі слова.
5 Піліп жа, прыйшоўшы ў ме́ста Самарыйскае, абвяшчаў ім Хрыста.
6 I грамады народу аднадушна прыслухоўваліся да прамоваў Піліпавых, чуючы й бачучы знаме́ньні, якія рабіў.
7 Бо нячыстыя духі із многіх, што ме́лі іх, выходзілі, моцным голасам галосячы, ды многа спараліжаваных і храмых паздараве́ла.
8 I сталася радасьць вялікая ў ме́сьце гэным.
9 Быў-жа пе́рш у ме́сьце тым адзін чалаве́к, на ймя Сымон, які чараваў ды задзіўляў народ Самарыйскі, удаючы не́кага вялікага.
10 I ўзіраліся на яго ўсе́ ад малога да вялікага, кажучы: Гэты ёсьць вялікая моц Божая.
11 А ўзіраліся на яго затым, што даволі часу чарамі іх задзіўляў.
12 Калі-ж паве́рылі Піліпу, які абвяшчаў ім Царства Божае ды ймя Ісуса Хрыста, мужчыны й жанчыны хрысьціліся.
13 Дый Сымон і той паве́рыў і, ахрысьціўшыся, быў пры Піліпе. Бачучы-ж знакі й цуды вялікія, што рабіліся, здумяваўся.
14 Апосталы-ж, што ў Ерузаліме былі, пачуўшы, што Самарыя прыняла слова Божае, паслалі ім Пятра ды Іоана,
15 якія, прыйшоўшы, памаліліся за іх, каб прынялі Духа Сьвятога,
16 (бо Ён ня быў на нікога з іх зыйшоўшы, а толькі былі яны ахрышчаны ў імя Госпада Ісуса).
17 Тады яны паўскладалі на іх рукі, і тыя прынялі Духа Сьвятога.
18 Сымон-жа, убачыўшы, што праз ускладаньне рук Апосталавых дае́цца Дух Сьвяты, прынёс ім грошы,
19 кажучы: Дайце і мне́ гэткую ўладу, каб той, на каго палажу рукі, прыняў Духа Сьвятога.
20 Пётр жа сказаў да яго: Няхай серабро твае́ будзе з табой на загубу, бо дар Божы ты маніўся за грошы здабыць.
21 Нямашака табе́ часьціны й долі ў слове гэтым, бо сэрца твае́ ня правае перад Богам.
22 Дык пакайся ў гэтай нягоднасьці тваёй ды малі Бога: мо́ думка сэрца твайго будзе табе́ даравана.
23 Бо бачу цябе́ ў гарчыні жоўці ды ў путах няпраўды.
24 I Сымон, адказываючы, сказаў: Памаліцеся Госпаду за мяне́ вы, каб нішто на мяне́ не найшло з таго, аб чым вы казалі.
25 Яны-ж, пасьве́дчыўшы й расказаўшы слова Гасподняе, вярнуліся ў Ерузалім ды шмат дзе́ ў вёсках Самарыйскіх абвяшчалі Эвангельле.
26 I Ангел Гасподні прамовіў да Піліпа, гаворачы: Устань ды йдзі напаўдзён па дарозе, што йдзе́ з Ерузаліму ў Газу; яна пустая.
27 I, устаўшы, пайшоў. I вось муж Эфіопскі, е́ўнух, вяльможа Кандакіі, царыцы Эфіопаў, што быў над усімі скарбамі яе́ ды е́зьдзіў у Ерузалім пакланіцца,
28 варочаўся назад і, се́дзячы на возе сваім, чытаў прарока Ісаю.
29 I сказаў Дух Піліпу: Падыйдзі й прыстань да возу гэтага.
30 Прыбе́гшы-ж, Піліп пачуў, што той чытае Ісаю, дый сказаў: Ці разуме́еш тое, што чытаеш?
31 Той-жа сказаў: Як здолею, калі хто не давядзе́ мне́? Дый папрасіў Піліпа ўзьлезьці й се́сьці з ім.
32 Ме́сца-ж Пісаньня, што ён чытаў, было гэткае: Як аве́чку на ўбой, вялі Яго; і як ягня ёсьць безгалосае перад тым, хто стрыжэ яго, гэтак і Ягоныя вусны не расчыняцца.
33 У паніжэньні Яго суд Ягоны ўзяты. Род-жа Ягоны хто вы́вядзе? Бо жыцьцё Ягонае ўзята будзе ад зямлі (Ісая, 53, 7-8).
34 I, адказваючы, сказаў е́ўнух Піліпу: Прашу цябе́: аб кім прарок гавора гэтае? Аб самым сабе́, ці аб кім іншым?
35 Піліп-жа, расчыніўшы вусны свае́ ды пачаўшы ад пісаньня гэнага, абвяшчаў яму Ісуса.
36 Едучы-ж па дарозе, прыйшлі к вадзе́; і сказаў е́ўнух: Вось вада; што-ж перашкаджае мне́ ахрысьціцца?
37 I сказаў Піліп: Калі ве́руеш з усяго сэрца, дык можна. I, адказываючы, сказаў: ве́рую, што́ Ісус Хрыстос ёсьць Сын Божы.
38 I загадаў затрымаць воз. I зыйшлі абодва ў ваду, Піліп з е́ўнухам, і ахрысьціў яго.
39 Калі-ж выйшлі із вады, Дух Гасподні схапіў Піліпа, і е́ўнух больш ня бачыў яго, бо пае́хаў у сваю дарогу усьце́шаны.
40 Піліп-жа апынуўся ў Азоце; і, праходзячы, абвяшчаў Эвангельле па ўсіх гарадох, пакуль прыйшоў у Кесарыю.
1 Саўл жа, дышучы пагрозай ды забойствам на вучняў Гасподніх, прыйшоўшы да архірэя,
2 выпрасіў у яго пісьмы ў Дамаск да сынагогаў, каб, калі знойдзе каго таго-ж напрамку, мужчын ды жанчын, зьвязаўшы, вясьці ў Ерузалім.
3 Калі-ж ён ішоў, сталася, падыходзячы к Дамаску, зьнячэўку абняло яго сьвятло́ з не́ба;
4 і, паваліўшыся на зямлю, пачуў голас, які гаварыў яму: Саўл, Саўл, чаму перасьле́дуеш мяне́?
5 Ён жа сказаў: Хто Ты, Госпадзе? А Госпад сказаў: Я Ісус, якога ты перасьле́дуеш. Цяжка Табе́ проці ражна ўпірацца.
6 Ён жа, дрыжучы ад жаху, сказаў: Госпадзе, што хочаш, каб я рабіў? I Госпад да яго: Устань ды йдзі да ме́ста, і будзе табе́ сказана, што трэ’ табе́ рабіць.
7 Людзі-ж, што йшлі разам з ім, стаялі здуме́ўшыся: бо чулі голас, ды нікога ня бачылі.
8 Саўл устаў з зямлі. Калі-ж расчынілі́ся вочы ягоныя, ня бачыў нікога; дык, узяўшы за руку, завялі яго ў Дамаск.
9 I тры дні быў сьляпы, і ня е́ў ды ня піў.
10 Быў жа ў Дамаску адзін вучань на ймя Ананія; і сказаў да яго Госпад у зьяве: Ананія! Ён жа сказаў: Вось я, Госпадзе!
11 I Госпад да яго: Устань ды йдзі на вуліцу, называную Простай, і пашукай у Юдавым доме Тарсяніна на ймя Саўл; бо вось ён моліцца
12 ды бачыў у зьяве мужа, на ймя Ананія, які ўвайшоў і ўзлажыў руку, каб ізноў відзеў.
13 Ананія-ж адказаў: Госпадзе, ад многіх чуў я аб чалаве́ку гэтым, колькі благога зрабіў ён сьвятым Тваім у Ерузаліме;
14 дый тутака мае ўладу ад архірэяў вязаці ўсіх, хто імя Твае́ прызывае.
15 I прамовіў да яго Госпад: Ідзі, бо ён Мне́ выбраная судзіна, каб не́сьці імя Мае́ перад паганамі й царамі й сынамі Ізраілявымі:
16 бо Я яму пакажу, колькі мусіць выцярпець за імя Мае́.
17 I пайшоў Ананія і ўвайшоў у гэны дом ды, ускладаючы на яго рукі, сказаў: Саўле, браце, паслаў мяне́ Госпад, Ісус, што паказаўся табе́ на дарозе, па якой ты йшоў, каб ты йзноў відзеў і Духам Сьвятым напоўніўся.
18 I ўраз-жа нібы луска з вачэй яму апа́ла, і з тае́ часіны відзеў ізноў дый, устаўшы, ахрысьціўся
19 і, пае́ўшы, узмацаваўся. I быў Саўл колькі дзён з вучнямі, што ў Дамаску,
20 і неўзабаве абвяшчаў у сынагогах Ісуса, што Ён ёсьць Сын Божы.
21 I ўсе́, чуючы, дзіваваліся й казалі: Няўжо-ж гэта той самы, што загубіў у Ерузаліме прызываючых імя гэтае дый сюды прыйшоў дзе́ля таго, каб іх, зьвязаўшы, вясьці да архірэяў?
22 А Саўл бале́й дужэў ды граміў Жыдоў, што жылі ў Дамаску, даводзячы, што гэта Хрыстос.
23 Калі-ж прайшло багата дзён, змовіліся Жыды забіці яго.
24 Але Саўлу сталася ве́дама змова іхняя. А яны пілнавалі варотаў днямі й начамі, каб яго забіць.
25 І вучні, узяўшы яго ўначы, спусьцілі праз мур у карзіне.
26 Саўл жа, зьявіўшыся ў Ерузаліме, стараўся прыстаць да вучняў; але ўсе́ баяліся яго, ня ве́ручы, што ён вучань.
27 Варнава-ж, узяўшы яго, прывёў да Апосталаў і расказаў ім, як на дарозе ён бачыў Госпада, ды што́ прамаўляў да яго, ды як ён у Дамаску адважна прапаве́дываў у імя Ісусавае.
28 I быў разам з імі ды выходзіў і прыходзіў у Ерузалім і адважна прапаве́дываў у імя Госпада Ісуса.
29 Гутарыў такжа й спрачаўся з Грэкамі; а тыя маніліся забіць яго.
30 Браты-ж, даве́даўшыся, завялі яго ў Кесарыю ды паслалі яго ў Тарс.
31 Цэрквы-ж па ўсе́й Юдэі й Галіле́і й Самарыі ме́лі супакой, будуючыся й ходзячы ў страху Гасподнім, ды праз пацяшэньне Духа Сьвятога памнажаліся.
32 Сталася-ж, Пётр, абходзячы ўсіх, прыйшоў і да сьвятых, што жылі ў Лідзьдзе.
33 Знайшоў-жа там аднаго чалаве́ка, на ймя Энэй, які восем гадоў ляжаў у ложку, бо быў спараліжаваны.
34 I сказаў яму Пётр: Энэй, цябе́ аздараўляе Ісус Хрыстос; устань ды пасьцялі сабе́. I ён ураз-жа ўстаў.
35 I бачылі яго ўсе́, што жылі ў Лідзьдзе й Сароніі, і яны навярнуліся да Госпада.
36 У Іоппе-ж была адна вучаніца, на ймя Тавіта, што ў перакладзе чытаецца Сарна. Яна была поўная добрых учынкаў ды міласьцінаў, што рабіла.
37 Сталася-ж у тыя дні, што, занядужаўшы, яна паме́рла. Яе́ памылі й палажылі ў сьвятліцы.
38 А як Лідда недале́ка ад Іоппы, дык вучні, чуўшы, што тамака Пётр, паслалі двух людзе́й да яго з просьбай, каб неадкладаючы прыйшоў да іх.
39 I, устаўшы, Пётр прыйшоў да іх. I, як ён прыйшоў, завялі яго ў сьвятліцу; і абступілі яго ўсе́ ўдовы, плачучы й паказуючы вопраткі й адзе́жу, што паспраўляла Сарна, як была з імі.
40 Пётр жа, выслаўшы ўсіх, укле́нчыў і маліўся. I, зьвярнуўшыся да це́ла, сказаў: Тавіта, устань! Яна-ж расчыніла вочы свае́ і, угле́дзіўшы Пятра, се́ла.
41 I ён, даўшы е́й руку, падняў яе́; і, клікнуўшы сьвятых і ўдоў, паставіў яе́ перад імі жывую.
42 I сталася ве́дама па ўсе́й Іоніі, і многія ўве́равалі ў Госпада.
43 Сталася-ж, што ён даволі дзён прабыў у не́йкага Сымона, гарбара.
1 Быў жа ў Кесарыі муж не́йкі, на ймя Карнэль, со́тнік із роты, называнай Італійскай,
2 пабожны й багабойны разам з усе́нькім домам сваім; багата абдорываў ён народ ды ўсьцяж маліўся Богу.
3 Ён бачыў ясна ў зьяве, каля дзявятае гадзіны дня, як увайшоў да яго Ангел Божы і сказаў: Карнэль!
4 Ён жа, глянуўшы на яго ды спалохаўшыся, сказаў: Хто ты, Госпадзе? I сказаў да яго: Малітвы твае́ й дораньне тваё ўзыйшлі на памяць перад абліччам Бога.
5 Дык пашлі цяпе́р у Іоппу людзе́й ды пакліч праз іх Сымона, што называецца Пятром;
6 ён у гасьцёх у не́йкага Сымона, гарбара, дом якога ля мора. Ён скажа табе́, што трэба табе́ рабіць.
7 Калі-ж Ангел, што гутарыў з Карнэлем, пайшоў, ён, клікнуўшы двое слуг сваіх і пабожнага жаўне́ра із тых, што былі пры ім,
8 ды ўсё ім расказаўшы, паслаў іх у Іоппу.
9 Назаўтрае-ж, як яны былі ў дарозе й падыходзілі да ме́ста, Пётр узыйшоў на дах памаліцца каля шостае гадзіны.
10 I сталася, пачуў голад ды захаце́ў е́сьці; пакуль-жа гатавалі, найшло на яго захапле́ньне,
11 і бачыць не́ба расчыненае ды судзіну не́йкую, зыходзячы да яго, быццам вялікі абрус, зьвязаны за чатыры канцы і апусканы на зямлю,
12 а ў ім былі ўсялякія чацьвёраногія зямлі, зьвяры й гады і птахі нябе́сныя.
13 I стаўся голас да яго: Устань, Пётр, і забівай ды еш.
14 Пётр жа сказаў: не, Госпадзе, бо ніколі ня е́ў я паганага й нячыстага.
15 I ізноў голас другі раз да яго: Што Бог ачысьціў, ты не пагань.
16 Сталася-ж гэта тройчы. I судзіна ізноў узьнялася на не́ба.
17 Калі-ж Пётр сумляваўся ў сабе́, што-б значыла зьява, якую бачыў, — вось людзі, пасланыя ад Карнэля, распытаўшыся аб Сымонавы дом, спыніліся ля варотаў
18 і, крыкнуўшы, спыталіся: Ці тут у гасьцёх Сымон, называны Пятром?
19 А пад той час, як Пётр разважаў пра зьяву, сказаў яму Дух: Вось, трое людзе́й шукаюць цябе́.
20 Дык, устаўшы, ідзі ды пайдзі з імі, нічога не разьбіраючы: бо Я паслаў іх.
21 Зыйшоўшы-ж да гэных людзе́й, пасланых да яго ад Карнэля, Пётр сказаў: Вось я той, каго шукаеце. Што за прычына, дзеля чаго вы прыйшлі?
22 Яны-ж сказалі: Карнэль, сотнік, муж справядлівы й багабойны, аб якім сьве́дчыць уве́сь народ Жыдоўскі, дастаў ад сьвятога Ангела загад паклікаць цябе́ ў свой дом ды паслухаць слоў тваіх.
23 Дык, запрасіўшы іх, пачаставаў. А назаўтрае Пётр пайшоў з імі, ды некаторыя із братоў, што з Іоппы, пайшлі з ім разам.
24 І назаўтрае прыйшлі ў Кесарыю. Карнэль жа чакаў на іх, спрасіўшы родных сваіх ды блізкіх прыяцеляў.
25 Калі-ж сталася, што Пётр увайшоў, Карнэль, сустрэўшы яго, упаў да ног ягоных і пакланіўся.
26 Але Пётр падняў яго, гаворачы: Устань, і я чалаве́к.
27 I, размаўляючы з ім, увайшоў ды знаходзе многа сабраных.
28 I прамовіў да іх: Вы ве́даеце, што не́льга чалаве́ку Жыду лучыцца ці схадзіцца з чужынцамі; але Бог паказаў мне́ не лічыць ніводнага чалаве́ка паганым ці нячыстым.
29 Дзе́ля гэтага я, пакліканы, і прыйшоў не спрачаючыся. I вось пытаюся: на што вы клікалі мяне́?
30 I прамовіў Карнэль: Ад чацьве́ртага дня ажно да гэтае гадзіны я пасьціў ды ў дзявятай гадзіне маліўся ў доме маім; і вось стануў перада мною муж у бліскучай вопратцы
31 ды прамовіў: Карнэль, выслухана малітва твая, і дораньне твае́ ўзыйшло на памяць перад абліччам Бога;
32 дык пашлі ў Іоппу ды пакліч Сымона, што называецца Пётр: ён у гасьціне ў доме Сымона гарбара, каля мора; той, прыйшоўшы, скажа табе́.
33 Дык я ўраз-жа паслаў да цябе́, і ты добра зрабіў, што прыйшоў. I вось мы ўсе́ стаімо перад абліччам Бога, каб выслухаць усё, што загадана табе́ ад Бога.
34 I Пётр, расчыніўшы вусны, сказаў: Запраўды спасьцерагаю, што не на аблічча ўглядаецца Бог,
35 але ў кожным народзе прые́мны Яму той, хто баіцца Бога й чыніць справядліва.
36 Слова паслаў сыно́м Ізраілявым, абвяшчаючы мір праз Ісуса Хрыста (той ёсьць Госпад усяго);
37 вы ве́даеце слова, што сталася па ўсе́нькай Юдэі, пачынаючы ад Галіле́і, пасьля Хрышчэньня, якое абвясьціў Іоан:
38 як Бог Ісуса із Назарэту памазаў Духам і моцай, што хадзіў робячы дабро і аздараўляючы ўсіх апанаваных дэманам, бо з ім быў Бог.
39 I мы — сьве́дкі ўсяго, што Ён зрабіў у краіне Жыдоўскай дый у Ерузаліме. I забілі Яго, паве́сіўшы на дрэве.
40 Яго Бог ускрасіў на трэці дзе́нь і даў Яму паказвацца,
41 ды не ўсяму народу, але сьве́дкам, напе́рад выбраным ад Бога, нам, што е́лі й пілі разам з Ім пасьля ўваскрасе́ньня із мёртвых.
42 I загадаў нам абвяшчаць народу й сьве́дчыць, што Ён ёсьць празначаны ад Бога судзьдзя жывых і мёртвых.
43 Аб ім усе́ Прарокі сьве́дчаць, што кожын, хто ве́руе ў Яго, дастане адпушчэньне грахоў праз імя Ягонае.
44 I, калі Пётр яшчэ гаварыў, зыйшоў Дух Сьвяты на ўсіх, што слухалі ягонае слова.
45 I ве́ручыя із абрэзаных, якія былі прыйшлі разам з Пятром, здуме́ліся, што дар Духа Сьвятога зыходзе й на паганаў:
46 бо пачулі іх гаворачы языкамі і ўзьвялічаючы Бога. Тады прамовіў Пётр:
47 Няўжо-ж хто можа забараніць вады дзе́ля хрышчэньня вось гэтых, што прынялі Духа Сьвятога, як і мы?
48 I загадаў ім ахрысьціцца ў імя Госпада. Тады прасілі яго, каб пабыў у іх колькі дзён.
1 Апосталы-ж і браты, што былі ў Юдэі, пачулі, што й пагане прынялі слова Божае.
2 I калі Пётр прыйшоў у Ерузалім, абрэзаныя карылі яго,
3 кажучы: Да неабрэзаных ты хадзіў ды з імі е́ў!
4 I, пачаўшы, Пётр расказаў папарадку, гаворачы:
5 Я быў у ме́сьце Іоппе ды маліўся; і ў захапле́ньні ўбачыў зьяву: не́йкую судзіну, якая зыходзіла, быццам вялікі абрус, на чатырох канцох спусканы з не́ба, і прыйшла ажно да мяне́.
6 Я зірнуў у яе́ і, разгле́дзіўшы, убачыў чаьве́раногіх зямлі, зьвяроў і га́даў і птахаў нябе́сных.
7 I пачуў я голас, які гаварыў мне́: Устань, Пётр, забівай ды е́ш.
8 Я-ж сказаў: Не́, Госпадзе, бо нічога паганага й нячыстага ніколі не ўваходзіла ў вусны мае́.
9 I адказаў мне́ паўторна голас з не́ба: Што Бог ачысьціў, ты не пагань.
10 I сталася гэта тройчы; і ізноў усё ўзьнялося на не́ба.
11 I вось у тую-ж часіну трое людзе́й спыніліся перад домам, дзе́ я быў, пасланыя да мяне́ з Кесарыі.
12 I сказаў мне́ Дух ісьці з імі, нічога не разьбіраючы. Пайшлі-ж са мной і гэтыя шэсьць братоў, і мы прыйшлі ў дом таго чалаве́ка.
13 I абвясьціў ён нам, як бачыў у доме сваім Ангела, які стаяў і гаварыў да яго: Пашлі ў Іоппу людзе́й ды пакліч Сымона, называнага Пятром;
14 ён скажа табе́ словы, праз якія спасён будзеш ты і ўве́сь дом твой.
15 Калі-ж я пачаў прамаўляць, зыйшоў на іх Дух Сьвяты, як і на нас напачатку.
16 I прыпомніў я тады словы Госпада, як Ён казаў: Іоан хрысьціў вадою, вы-ж будзеце ахрышчаны Духам Сьвятым.
17 Калі-ж Бог даў ім дар, роўны як і нам, што ўве́равалі ў Госпада Ісуса Хрыста, хто-ж я такі, каб пярэчыць Богу?
18 Пачуўшы-ж гэтае, супакоіліся ды славілі Бога, мовячы: Дык і паганам даў Бог пакаяньне дзеля жыцьця.
19 А вось тыя, што расьцярушыліся пасьля няшчасьця, якое сталася з Сьцяпанам, разыйшліся ажно да Фінікіі і Кіпру й Антыохіі, гаворачы слова адно толькі Жыдом.
20 Былі-ж некаторыя із іх людзі Кіпрыйскія ды Кірэнэйскія, якія, прыйшоўшы ў Антыохію, прамаўдялі да Грэкаў, абвяшчаючы ім Госпада Ісуса.
21 I рука Гасподня была з імі, і вялікая лічба, уве́раваўшы, навярнулася да Госпада.
22 I дайшло слова аб іх да вушэй царквы, што ў Ерузаліме; і паслалі Варнаву пайсьці ажно ў Антыохію.
23 Ён, прыйшоўшы й пабачыўшы ласку Божую, узрадаваўся ды клікаў усіх, каб пры пастанове сэрца трывалі ў Госпадзе,
24 бо быў чалаве́к добры й поўны Духа Сьвятога ды ве́ры. I значная грамада прыхілілася да Госпада.
25 Стуль-жа выйшаў Варнава ў Тарс пашукаць Саўла і, знайшоўшы яго, прывёў у Антыохію.
26 I сталася, што цэлы год зьбіраліся ў гэтай царкве́ ды навучалі значную грамаду; і вучні ў Антыохіі найперш пачалі называцца Хрысьціянамі.
27 У тыя-ж дні з Ерузаліму прыйшлі ў Антыохію Прарокі.
28 I адзін із іх, на ймя Агаў, устаўшы, праз Духа абвясьціў, што на ўсе́нькім сьве́це мае быць вялікі голад; і стаўся ён за ке́сара Кляўдыя.
29 З вучняў жа, колькі хто мог, пастанавіў кожын із іх паслаць на дапамогу братом, што жылі ў Юдэі.
30 I ўчынілі гэта, паслаўшы старшым праз рукі Варнавы і Саўла.
1 А ў тым часе падняў цар Ірад рукі, каб мучыць некаторых із царквы,
2 а Якава, брата Іонавага, дык мячом забіў.
3 I, бачучы, што гэта люба Жыдом, наважыўся ўзяць і Пятра (а былі дні праснакоў)
4 ды, злавіўшы, пасадзіў у вязьніцу, загадаўшы чатыром чацьвёркам жаўне́раў сьцерагчы яго, манючыся пасьля Пасхі вывясьці яго народу.
5 Гэтак вось Пятра пілнавалі ў вязьніцы; царква́-ж усьцяж малілася за яго Богу.
6 Калі-ж Ірад маніўся вывясьці яго, у тую ноч Пётр спаў міжы двух жаўне́раў, апутаны двума ланцугамі, ды перад дзьвярыма варта пілнавала вязьніцу.
7 I вось Ангел Гасподні стануў перад ім, і сьвятло зазьяла ў будынку. I, ткнуўшы Пятра ў бок, разбудзіў яго ды кажа: Устань хутчэй!
8 I зваліліся з рук ягоных ланцугі. Ангел-жа сказаў да яго: Падперажыся й падвяжы пасталы твае́. Зрабіў і гэта. I кажа яму: Надзе́нь вопратку тваю і йдзі за мной.
9 I, выйшаўшы, пайшоў за ім. Ды ня ве́даў, ці праўда тое, што сталася праз Ангела, бо думаў, што бачыць прывід.
10 Абмінуўшы-ж пе́ршую варту і другую, яны падыйшлі да зяле́зных варотаў, што вялі да ме́ста ды самі сабой расчыніліся ім. I, выйшаўшы, яны прайшлі адну вуліцу, калі Ангел зьнячэўку адстаў ад яго.
11 І Пётр, прыйшоўшы да сябе́, сказаў: Цяпе́р ве́даю запраўды, што Госпад паслаў Ангела свайго і вырваў мяне́ із рук Ірадавых ды з усяго, чаго ждаў наро́д Жыдоўскі.
12 Аглядзе́ўшыся-ж, пайшоў к дому Марыі, маткі Іоана, называнага Маркам, гдзе многія сабраліся й маліліся.
13 Калі-ж Пётр стукаўся ў дзьве́ры се́нцаў, падыйшла паслухаць дзяўчынка, на ймя Рода,
14 і, пазнаўшы голас Пятра, ад радасьці не адчыніла дзьве́раў, але, убе́гшы, абвясьціла, што Пётр стаіць перад уваходам.
15 Тыя-ж сказалі да яе́: Ты ашале́ла. Але яна казала, што гэта так. Яны-ж гаварылі: гэта Ангел ягоны.
16 Пётр жа не пераставаў стукацца. Калі-ж адчынілі, убачылі яго і здуме́ліся.
17 Паказаўшы-ж рукой, каб маўчалі, расказаў ім; як Госпад вывеў яго із вязьніцы. I сказаў: Павядомце аб гэтым Якава і братоў. I, выйшаўшы, пайшоў у другое ме́сца.
18 Калі-ж настаў дзе́нь, сярод жаўне́раў узьнялася трывога вялікая: што сталася з Пятром?
19 Ірад жа, пашукаўшы ды не знайшоўшы яго, судзіў вартаўнікаў і загадаў сказьніць іх. I, перабраўшыся з Юдэі ў Кесарыю, жыў.
20 А Ірад маніўся ваяваць з Тырыйцамі й Сіданійцамі. Яны-ж, змовіўшыся, прыйшлі да яго і, скланіўшы Уласта, пасьце́льніка царскага, прасілі міру, бо іхняя краіна кармілася ад царскае.
21 У вызначаны-ж дзе́нь Ірад, апрануўшыся ў царскія шаты ды се́ўшы на пасадзе, прамаўляў да іх,
22 а народ крычэў: Голас Божы, а не чалаве́чы!
23 Зьнячэўку Ангел Гасподні паразіў яго за тое, што не аддаў хвалы Богу, і, зае́дзены чэрвямі, ён паме́р.
24 Слова-ж Божае разрасталася й памнажалася.
25 А Варнава й Саўл, споўніўшы даручэньне, пайшлі назад з Ерузаліму, узяўшы з сабой такжа Іоана, называнага Маркам.
1 Былі-ж у Антыохіі, у тамтэйшай царкве́, некаторыя прарокі й вучыцялі: Варнава й Сымон, называны Нігер, і Лукій Кірэнэец, ды Манаэн, што ўзгадаваўся разам з Ірадам чацьвёраўладарным, ды Саўл.
2 I, калі яны адпраўлялі службу Божую і пасьцілі, сказаў Дух Сьвяты: выдзяліце мне́ Варнаву й Саўла на дзе́ла, на якое я іх паклікаў.
3 Дык яны, папасьціўшы й памаліўшыся, ды ўзлажыўшы на іх рукі, звольнілі іх.
4 Тыя-ж, пасланыя Духам Сьвятым, прыйшлі ў Сэлеўкію ды стуль паплылі к Кіпру.
5 I, апынуўшыся ў Саляміне, абвяшчалі слова Божае ў Жыдоўскіх сынагогах; ме́лі-ж і Іоана слугу.
6 Прайшоўшы-ж востраў ажно да Пафа, знайшлі не́йкага чараўніка лжэпрарока, Жыда, на імя Варыісус,
7 які быў у старасты Сярге́я Паўлы, мужа разумнага. Той, паклікаўшы Варнаву й Саўла, зажадаў паслухаць слова Божае.
8 Проці іх выступіў Яліма, чараўнік, (гэтак тлумачыцца імя ягонае), жадаючы адвярнуць старасту ад ве́ры.
9 Але Саўл (ён жа й Паўла), напоўніўшыся Духам Сьвятым ды паўзіраўшыся на яго,
10 сказаў: О, сыне дэмана, поўны ўсякае крывадушнасьці і ўсякага злачынства, ворагу ўсякае праўды! Ці-ж не пакінеш ты крывіць простыя шляхі Госпада?
11 Дык вось цяпе́р рука Гасподня над табою, і будзеш ты сьляпы, і ня ўгле́дзіш сонца ажно да пары́. I ўраз жа найшоў на яго туман ды це́мра, і, блукаючыся, шукаў павадыра.
12 Тады стараста,угле́дзіўшы стаўшаеся, уве́раваў, зьдзіўлены навукай Гасподняй.
13 Адплыўшы-ж із Пафу, тыя, што былі з Паўлам, прыйшлі ў Пэргію, у Памфіліі. А Іоан, адлучыўшыся ад іх, вярнуўся ў Ерузалім.
14 Яны-ж, прайшоўшы із Пэргіі, апынуліся ў Антыохіі Пісідзкай ды, увайшоўшы ў сынагогу, у дзе́нь суботні, пасе́лі.
15 Пасьля-ж прачытаньня закону й Прарокаў начальнікі сынагогі паслалі да іх сказаць: Мужы браты! Калі ёсьць у вас слова павучэньня для народу, прамоўце!
16 Паўла-ж, устаўшы й даўшы знак рукой, сказаў: Мужы Ізраільскія дый тыя, што баяцца Бога! Паслухайце!
17 Бог народу гэтага Ізраільскага выбраў айцоў вашых дый узвысіў народ у бытнасьць у зямлі Эгіпецкай і ўзьнятай рукой вывеў іх із яе́.
18 І ў працягу каля сараку гадоў карміў іх у пустыні.
19 I, зьніштожыўшы се́м народаў у зямлі Ханаанскай, надзяліў іх зямлёй гэных.
20 Пасьля-ж гэтага каля чатырох сот і пяцьдзесяцёх гадоў даваў судзьдзяў да Самуіла прарока.
21 А з таго часу прасілі аб цара; і даў ім Бог Сау́ла, сына Кісавага, мужа з роду Бэніямінавага, гадоў на сорак.
22 Скінуўшы-ж яго, паставіў ім за цара Давіда, аб якім і сказаў, сьве́дчучы: Знайшоў Давіда, сына Есіявага, мужа Мне́ па сэрцу, які зьдзе́йсьніць усе́ жаданьні Мае́ (1 Царств. 13, 14 Пс. 88, 21).
23 Із яго-ж насе́ньня Бог паводле абяцаньня падняў Ізраілю Спаса Ісуса,
24 перад прыходам Якога абвясьціў Іоан хрышчэньне пакаяннае ўсяму народу Ізраільскаму.
25 Калі-ж Іоан канчаў шлях свой, ён сказаў: За каго лічыце мяне́? Не я гэта, а йдзе́ вось за мною, каму я ня годны вобуй разьвязаць на нага́х.
26 Мужы браты, сыны роду Аўраамавага і тыя, што Бога баяцца сярод вас! Вам паслана слова спасе́ньня гэтага.
27 Бо жыхары Ерузаліму й начальнікі іх, не пазнаўшы Яго ды асудзіўшы, споўнілі галасы́ прарокаў, чыта́ныя кожную суботу,
28 і, не знайшоўшы ніякае сьмяротнае віны, прасілі Пілата, каб быў забіты.
29 Калі-ж споўнілі ўсё напісанае аб Ім, дык, зьняўшы з дзе́рава, палажылі ў магілу.
30 Але Бог ускрасіў яго із мёртвых.
31 I шмат дзён паказываўся тым, што прыйшлі разам з Ім із Галіле́і ў Ерузалім; яны — сьве́дкі Яго перад народам.
32 I мы вам абвяшчаем, што абяцаньне, дадзенае айцом, Бог споўніў нам, іхнім дзе́цям, падняўшы Ісуса,
33 як і ў другім Псальме напісана: Ты Сын Мой, Я сяньня Цябе́ спарадзіў (Пс. 2, 7).
34 А што ўскрасіў Яго із мёртвых, каб ніколі не абярнуўся ў тле́ньне, дык сказаў гэтак: Дам вам сьвятасьці Давідавыя напэўна (Ісая 55, 3).
35 Дзеля таго і ў іншым гаворыць: Не дасі Сьвятому Твайму ўгле́дзіць тле́ньне (Пс. 15, 10).
36 Бо-ж Давід, паслужыўшы роду свайму, з волі Божае супачыў і быў паложаны пры бацькох сваіх ды ўбачыў тле́ньне,
37 а Той, каго Бог ускрасіў, тле́ньня ня ўбачыў.
38 Дык няхай вам будзе ве́дама, мужы браты, што адпушчэньне грахоў праз Яго вам абвяшчаецца;
39 і ў-ва ўсім, у чым ня можаце апраўдацца ў законе Майсе́явым, кожын ве́руючы апраўдаецца ў Ім.
40 Глядзіце-ж, каб ня прыйшло на вас сказанае ў прарокаў:
41 Глядзіце, вы, пагарджаючыя, дзівуйцеся і шчэзьніце! Бо дзе́ла роблю ў дні вашыя, дзе́ла, якому вы не паве́рылі-б, калі-б кто расказаў вам (Аввак. 1, 5).
42 Калі-ж выходзілі із Жыдоўскае сынагогі, прасілі іх пагане, каб і ў другую суботу гаварылі словы гэтыя.
43 А як разыйшлася сынагога, многа Жыдоў і пабожных паве́рненых пайшлі за Паўлам і Варнавай; тыя-ж, размаўляючы з імі, заклікалі іх аставацца ў ласцы Божай.
44 У наступную-ж суботу блізу ўсё ме́ста зыйшлося слухаць слова Божае.
45 Дык Жыды, убачыўшы гэткі натоўп, напоўніліся зайздрасьцяй і пярэчылі таму, што гаварыў Паўла, кажучы насупраць ды зьняважаючы іх.
46 Паўла-ж і Варнава горда сказалі: Да вас нале́жала пе́рш прамовіць слова Божае; але, калі вы адкідаеце яго ды ня лічыце сябе́ годнымі жыцьця ве́чнага, дык мы зварачаемся вось да паганаў.
47 Бо так запаве́даў нам Госпад: Я паставіў цябе́ за сьве́тач для паганаў, каб быў ты дзеля спасе́ньня ажно па край зямлі (Ісая 49, 6).
48 Пагане-ж, пачуўшы, узрадаваліся і славілі слова Гасподняе, ды ўве́равалі ўсе́, якія былі празначаны да жыцьця ве́чнага.
49 I разнасілася слова Гасподняе на ўсе́й старане.
50 Жыды-ж падбухторылі пабожных ды паважаных жанок і пе́ршых у ме́сьце, паднялі перасьле́даваньне проці Паўлы й Варнавы ды выгналі іх із ме́жаў сваіх.
51 Яны-ж, абтросшы пыл з ног сваіх на іх, пайшлі ў Іконію.
52 А вучні напоўніліся радасьцяй і Духам Сьвятым.
1 Сталася-ж у Іконіі, увайшлі яны разам у сынагогу Жыдоўскую ды прамаўлялі гэтак, што ўве́равала вялікая грамада Жыдоў і Грэкаў.
2 Жыды-ж, што ня ве́равалі, падбурылі й варожа настро́ілі проці братоў душы паганаў.
3 Аднак, яны прабылі даволі часу, адважна прамаўляючы аб Госпадзе, Які сьве́дчыў слову міласьці свае́й і даваў рукамі іхнімі рабіць знакі й цуды.
4 I падзялілася грамада мястовая: і адны былі з Жыдамі, другія-ж з Апосталамі.
5 Калі-ж пагане й Жыды з начальнікамі сваімі напалі на іх, каб зьняважыць ды пабіць каме́ньмі,
6 дык яны, ве́даючы, уцяклі ў ме́сты Лікаонскія Лістру й Дэрбу ды ў ваколіцу
7 і былі тамака й прапаве́дывалі Эвангельле.
8 У Лістры-ж не́йкі чалаве́к, не валадаючы нагамі, сядзе́ў, бо ад чэрава матчынага быў храмы́ й ніколі не хадзіў.
9 Ён слухаў, як прамаўляў Паўла. Той, паўзіраўшыся на яго і ба́чучы, што ма́е ве́ру дзеля спасе́ньня,
10 сказаў моцным голасам: Стань на ногі твае́ проста! I падскочыў ды хадзі́ў.
11 Народ-жа, бачучы, што зрабіў Паўла, падняў голас свой, мовячы па лікаонску: Богі ў чалаве́чай паста́ці зыйшлі да нас!
12 I называлі Варнаву Зэўсам, а Паўлу Гэрмэсам, бо быў павадыром у слове.
13 А жрэц Зэўса, настаўленага перад ме́стам іхнім, прывёўшы валоў з вянкамі к варотам, хаце́ў разам з народам забіць іх.
14 Апосталы-ж Варнава й Паўла, пачуўшы, разьдзе́рлі вопраткі свае́ ды кінуліся ў народ, крычучы й гаворачы:
15 Мужы! што вы гэта робіце? Мы такія-ж людзі пакутныя, як і вы, абвяшчаем вам Эвангельле, каб адвярнуліся ад усіх гэтых марнотаў да Бога Жывога, Які стварыў не́ба й зямлю й мора дый усё, што ў іх,
16 а ў мінулых родах дапусьціў, каб усе́ народы йшлі сваімі шляхамі,
17 ды не пакінуў сьве́дчыць аб Сабе́, робячы дабро, даючы нам з не́ба дажджы й по́ры у́раджайныя, ды напаўняючы е́жай і ўце́хай сэрцы нашыя!
18 I, прамаўляючы гэтае, ле́дзьве спынілі народ, каб не забівалі для іх.
19 З Антыохіі-ж і Іконіі прыйшлі Жыды і, падбурыўшы народ ды ўкаменаваўшы Паўлу, вывалаклі яго за ме́ста, думаючы, што ён паме́р.
20 Калі-ж абступілі яго вучні, ён устаў ды ўвайшоў да ме́ста і назаўтрае з Варнаваю выйшаў у Дэрбу.
21 Абвясьціўшы-ж Эвангельле гэнаму ме́сту ды прыдбаўшы многа вучняў, вярнуліся назад у Лістру й Іконію й Антыохію,
22 умацоўваючы душы вучняў, заклікаючы трываць у ве́ры, ды што праз шмат мукаў трэ’ нам увайсьці ў царства Божае.
23 Паназначаўшы-ж ім, ускладаючы рукі, старшых па царквох, ды памаліўшыся з постам, даручылі іх Госпаду, у Якога ўве́равалі.
24 I, прайшоўшы праз Пісідыю, прыйшлі ў Памфілію.
25 I, расказаўшы слова ў Пэрзе, пайшлі ў Атталію
26 ды стуль адплылі ў Антыохію, адкуль былі аддадзены ласцы Божай на дзе́ла, якое выпаўнілі.
27 Апынуўшыся там і склікаўшы царкву, абвясьцілі, што ўчыніў з імі Бог ды як расчыніў дзьве́ры ве́ры паганам.
28 I былі тамака немалы час з вучнямі.
1 Некаторыя-ж, што прыйшлі з Юдэі, навучалі братоў: калі ня будзеце абрэзаны па звычаго Майсе́яваму, ня можаце спасьціся.
2 Калі-ж узьнялася немалая спорка й змаганьне з імі ў Паўлы й Варнавы, пастанавілі, каб Паўла й Варнава й некаторыя другія спасярод іх пайшлі з гэтай справай да Апосталаў і старшых у Ерузалім.
3 Вось жа яны, пасланыя царквой, праходзілі праз Фінікію ды Самарыю, апавядаючы аб навароце паганаў; і радасьць вялікую рабілі ўсім братом.
4 Прыйшоўшы-ж у Ерузалім, яны былі прыняты царквой і апосталамі ды старшымі і расказалі, што з імі ўчыніў Бог.
5 I паўсталі некаторыя із гэрэзіі Фарысэйскае, што ўве́равалі, кажучы, што трэба іх абрэзаць ды наказаць, каб трымаліся закону Майсе́явага.
6 I сабраліся Апосталы й старшыя разглядзе́ць гэту справу.
7 Як-жа ўзьнялося вялікае змаганьне, Пётр, устаўшы, сказаў: Мужы браты! вы ве́даеце, што ад даўных дзён Бог выбраў сярод нас, каб праз мае́ вусны чулі пагане слова Эвангельля ды ўве́равалі;
8 і знаўца сэрцаў, Бог, быў сьве́дкай ім, даўшы ім Духа Сьвятога, як і нам,
9 і не адрожніў нічога міжы намі й імі, ве́раю ачысьціўшы сэрцы іхнія.
10 Дык чаго-ж цяпе́р спакушаеце Бога, каб узлажыў на шыі вучняў ярмо, насіць якое ня здолелі ні айцы нашыя, ні мы?
11 Але мы ве́рым, што спасе́мся міласьцяй Госпада Ісуса Хрыста, гэтак сама, як і яны.
12 I змоўкла ўся грамада, і слухалі Варнаву й Паўлу, апавядаўшых, якія знакі й цуды зрабіў праз іх Бог сярод паганаў.
13 Калі-ж тыя змоўклі, адказаў Якаў, мовячы: Браты мужы! Паслухайце мяне́!
14 Сымон вытлумачыў, як Бог пе́рш глянуў на паганаў, каб узяць із іх народ іме́ньню Свайму,
15 і з гэтым згаджаюцца словы Прарокаў, як напісана:
16 Пасьля гэтага вярнуся і збудую палатку Давідаву, што звалілася, і руіны яе́ адбудую й папраўлю яе́:
17 каб Госпада шукала рэшта людзе́й ды ўсе́ народы, на якіх прызвана імя Мае́, — кажа Госпад, які робіць усё гэта.
18 Ад вякоў ве́дамы Богу ўсе́ дзелы Ягоныя.
19 Дык я лічу, што ня трэба абцяжаць навярнуўшыхся ад паганаў к Богу,
20 але напісаць ім, каб узьдзе́ржываліся ад гідотаў і́дальскіх і блуду, ад душанага і крыві;
21 бо Майсе́й ад даўных родаў ма́е па ме́стах абвяшчаючых яго ў сынагогах, чыта́ны кожную суботу.
22 Тады надумалі Апосталы і старшыя разам з усе́й царквой паслаць у Антыохію з Паўлам і Варнавай выбраных спасярод сябе́ людзе́й: Юду, называнага Варсавай, ды Сілу, мужоў перадавы́х сярод братоў,
23 напісаўшы праз рукі іх гэтак: Апосталы і старшыя і браты — братом із паганаў у Антыохіі і Сірыі і Кілікіі: радуйцеся!
24 Пачуўшы, што некаторыя, прыходзячы ад нас, устрывожылі вас словамі ды захісталі душамі вашымі, кажучы абрэзывацца і трымацца закону, чаго мы ім не даручалі,
25 надумалі мы, сабраўшыся аднадушна, паслаць да вас выбраных людзе́й разам з любымі нам Варнавай і Паўлам,
26 людзьмі, аддаўшымі душы свае́ за імя Госпада нашага Ісуса Хрыста.
27 Вось-жа паслалі мы Юду й Сілу, якія абве́сьцяць вам тое-ж і словамі.
28 Бо надумалася Духу Сьвятому і нам ніякага больш цяжару на вас не ўскладаць, апрача гэтага неабходнага:
29 узьдзе́ржывацца ад жэртваў ідалам, ад крыві й душанага, ды ад блуду; высьцерагаючыся гэтага, зробіце добра. Бывайце здаровыя.
30 Пасланыя-ж прыйшлі ў Антыохію і, сабраўшы грамаду, аддалі пісьмо.
31 I, прачытаўшы, яны зрадзе́лі ад гэтага павучэньня.
32 Юда-ж і Сіла, якія й самі былі прарокамі, многімі словамі навучалі братоў ды ўмацоўвалі іх.
33 Прабыўшы там час, яны былі з мірам адасланы братамі да Апосталаў.
34 Але Сіле надумалася астацца тамака.
35 Паўла-ж і Варнава пажылі ў Антыохіі, навучаючы і абвяшчаючы разам з многімі другімі слова Гасподняе.
36 А цераз не́калькі дзён сказаў Паўла Варнаве: Ве́рнемся й даве́даемся братоў нашых па ўсіх място́х, дзе́ мы абвяшчалі слова Гасподняе: як яны маюцца?
37 Варнава-ж радзіў узяць з сабой Іоана, называнага Маркам.
38 Але Паўла думаў ня браць яго з сабою, бо ён адстаў ад іх ад Памфіліі ды не пайшоў з імі на дзе́ла.
39 Дык узьнялася сварка, ажно яны разлучыліся адзін з адным, і Варнава, узяўшы Марка адплыў на Кіпр.
40 Паўла-ж пайшоў, выбраўшы сабе́ Сілу, даручоны братамі міласьці Божай.
41 I праходзіў праз Сірыю й Кілікію, умацоўваючы цэрквы.
1 I прыйшоў ён у Дэрбу й Лістру. I вось быў тамака адзін вучань, на ймя Цімахве́й, сын аднае́ жанчыны Жыдоўскае, ве́ручае, і ба́цькі Грэка.
2 Аб ім сьве́дчылі браты ў Лістры й Іконіі.
3 Паўла зажадаў, каб ён з ім пайшоў; і, узяўшы яго, абрэзаў дзе́ля Жыдоў, што былі ў тых ваколіцах: бо ўсе́ ве́далі бацьку ягонага, што быў Грэк.
4 Калі-ж праходзілі праз ме́сты, аддавалі ім перахоўваць уставы, пастаноўленыя Апосталамі й старшымі, што ў Ерузаліме.
5 I цэрквы крапчэлі ў ве́ры ды ўзрасталі што-дня лікам.
6 Прайшоўшы-ж праз Фрыгію й зямлю Галятыйскую, ня даў ім Дух Сьвяты абвяшчаць слова ў Азіі.
7 Прыйшоўшы ў Мізію, маніліся йсьці ў Віфінію; і не дазволіў ім Дух.
8 Дык, прайшоўшы праз Мізію, зыйшлі ў Троаду.
9 I паказалася Паўлу ўначы зьява: не́йкі муж, Македонец, стоючы, прасіў яго й мовіў: Прыходзь у Македонію й памажы нам.
10 Як жа пабачыў ён зьяву, ураз-жа памкнуліся мы йсьці ў Македонію, разуме́ючы, што паклікаў нас Госпад абвяшчаць ім Эвангельле.
11 Дык, вырушыўшы з Троады, мы борзда пайшлі ў Самафракію, а назаўтрае ў Нэапаль,
12 адтуль-жа ў Філіппы, што ёсьць пе́ршае ме́ста тае́ часьці Македоніі — калёнія. I былі мы ў гэтым ме́сьце не́калькі дзён.
13 А ў дзе́нь суботні выйшлі мы за ме́ста к рацэ, дзе́ звычайна адбывалася мале́ньне, і, пасе́ўшы, прамаўлялі да сабраных жанчын.
14 I слухала адна жанчына, на ймя Лідзія, таргоўка парфірай, з ме́ста Фіатыра, якая шанавала Бога; і Госпад расчыніў сэрца яе́, каб зважала на прамову Паўлы.
15 Калі-ж ахрысьцілася яна й дом яе́, прасіла нас, мовячы: калі вы прызналі мяне́ ве́рнай Госпаду, дык увайдзе́це ў дом мой ды жыве́це. I прымусіла нас.
16 Сталася-ж, як мы йшлі на малітву, сустрэла нас адна дзяўчына, якая ме́ла ве́шчага духа ды варажбой вялікі даход давала гаспадаром сваім.
17 Яна, ідучы за Паўлам і намі, закрычэла, мовячы: Людзі гэтыя — рабы Госпада Найвышэйшага; яны абвяшчаюць нам шлях да збаўле́ньня!
18 I рабіла яна гэта шмат дзён. Паўла-ж, узлаваўшыся, павярнуўся й сказаў духу: Прыказую табе́ імем Ісуса Хрыста: выйдзі з яе́! I выйшаў той-жа час.
19 Гаспадары-ж яе́, бачучы, што прапала надзе́я заробку іхняга, схапіўшы Паўлу й Сілу, павалаклі на плошчу да начальнікаў.
20 Прывёўшы-ж іх да ваяводаў, сказалі: Гэтыя людзі трывожаць ме́ста нашае, а яны — Жыды
21 і вучаць звычаяў, якіх нам, Рымлянам, ня сьле́д ні прыймаць, ні выпаўняць.
22 I паўстаў народ проці іх, і ваяводы, сарваўшы вопраткі з іх, загадалі біць іх кіямі.
23 Даўшы-ж ім шмат удараў, кінулі іх у вязьніцу, загадаўшы сторажу вастрожнаму крэпка пілнаваць іх.
24 Ён, дастаўшы гэткі прыказ, кінуў іх у ўнутраную вязьніцу ды ногі ім паўшчамляў у калоду.
25 Каля паўночы Паўла й Сіла маліліся й пяялі гімны Богу, і вязьні чулі іх.
26 Зьнячэўку сталася вялікае трасе́ньне, ажно захісталіся падваліны вязьніцы; і ўраз расчыніліся ўсе́ дзьве́ры, і ўсім апалі путы.
27 I стораж вязьніцы, прачхнуўшыся ды бачучы расчы́неныя дзьве́ры вязьніцы, дастаўшы ме́ч, хаце́ў забіць сябе́, бо думаў, што вязьні паўцякалі.
28 I моцным голасам загаласіў Паўла, мовячы: Не рабі сабе́ нічога благога: бо ўсе́ мы тут!
29 Папрасіўшы сьвятла́, ён убе́г і, дрыжучы, прыпаў да Паўлы й Сілы
30 ды, выводзячы іх вонкі, сказаў: Гаспадары! Што трэ’ рабіці мне́, каб спасьціся?
31 Яны-ж адказалі: Ве́руй у Госпада Ісуса Хрыста, і будзеш збаўлены ты і ўве́сь дом твой.
32 I казалі слова Гасподняе яму і ўсім хатнім ягоным.
33 I ў тую-ж гадзіну ўначы, узяўшы іх, паабмываў ім раны й ахрысьціўся сам і ўсе ягоныя безадкладна.
34 Завёўшы-ж іх у свой дом, паставіў ім пачастунак і це́шыўся разам з усе́нькім домам, што ўве́раваў у Бога.
35 Як-жа настаў дзе́нь, паслалі ва́яводы слуг ме́скіх, кажучы: Звольніце гэных людзе́й.
36 I стораж вязьніцы абвясьціў словы тыя Паўлу: Прыслалі ваяводы, каб звольніць вас. Дык вось, выходзьце і йдзе́це з мірам.
37 Паўла-ж сказаў да іх: Нас, грамадзян Рымскіх, бяз суду білі перад народам і кінулі ў вязьніцу, а цяпе́р цішком звальняюць нас? О, не́: няхай самі прыйдуць ды вывядуць нас.
38 Слугі ме́скія пераказалі словы гэтыя ваяводам, і тыя спалохаліся, пачуўшы, што яны Рымскія.
39 I, прыйшоўшы, перапрашалі іх і, вывеўшы, прасілі пакінуць ме́ста.
40 Выйшаўшы-ж з вязьніцы, прыйшлі ў Лідзію. I, бачучы братоў, навучалі іх ды пайшлі стуль.
1 Прайшоўшы-ж праз Амфіпаль і Апалёнію, прыйшлі ў Фессалоніку, дзе была Жыдоўская сынагога.
2 I Паўла, паводле звычаю свайго, прыйшоў да іх і тры суботы гутарыў з імі із Пісаньня,
3 даводзячы й паказуючы, што Хрысту нале́жала цярпе́ць і ўваскрэснуць із мёртвых, ды што Ён, Ісус, ёсьць Хрыстос, аб якім я вам кажу.
4 I некаторыя з іх уве́равалі і далучыліся да Паўлы й Сілы: вялікая грамада веручых Грэкаў, дый жанок важне́йшых ня мала.
5 Няве́руючыя-ж Жыды, праз завісьць, назьбіраўшы нейкіх нягодных бадзяк ды ўчыніўшы таўпу, збунтавалі ме́ста. I, падыйшоўшы да дому Язонавага, шукалі іх, каб ве́сьці да народу.
6 Не знайшоўшы-ж іх, пацягнулі Язона й некаторых братоў да начальнікаў ме́ста, крычучы, што гэтыя сусьве́тныя бунтары прыйшлі і сюды,
7 а Язон іх прыняў. Усе-ж яны чыняць супраць уставаў ке́саравых, кажучы, што ёсьць другі цар: Ісус.
8 I, чуючы гэта, устрывожыўся народ і начальнікі ме́ста,
9 але, узяўшы забясьпе́чаньне ад Язона й другіх, звольнілі іх.
10 Браты-ж зараз уначы выправілі Паўлу й Сілу ў Вэрыю. Тыя-ж, прыйшоўшы, пайшлі ў школу Жыдоў.
11 Гэтыя-ж былі больш дабрадушныя, чым у Фессалоніцы: яны прынялі слова з усе́й ахвотай ды кожын дзе́нь разьбіралі Пісаньне, ці гэтак яно ёсьць.
12 Дый многа із іх уве́равалі, ды нямала й жанок Грэцкіх паважаных і мужоў.
13 Калі-ж Жыды ў Фессалоніцы даве́даліся, што й у Вэрыі абвяшчаецца праз Паўлу слова Божае, дык прыйшлі й сюды, падбураючы народ.
14 Тады браты хутка выправілі Паўлу, быццам к мору йшоў, а Сіла й Цімахве́й тамака асталіся.
15 Тыя-ж, што праводзілі Паўлу, давялі яго да Афін і, узяўшы загад для Сілы й Цімахве́я, каб чым хутчэй ішлі да яго, пайшлі.
16 Калі-ж Паўла чакаў на іх у Афінах, узбурыўся ў ім дух ягоны, гле́дзячы на ме́ста, апанаванае ідаламі.
17 Дык гутарыў у сынагозе з Жыдамі й пабожнымі, а такжа на торжышчы што-дня, з кім здарылася.
18 Некаторыя-ж з філёзофаў эпікурэйцаў ды стоікаў спрачаліся з ім: адны гаварылі: Што хоча сказаць баўбатун гэты? а другія: Здае́цца, прапаве́дуе чужых багоў, — бо абвяшчаў ім Ісуса і ўваскрасе́ньне Ягонае.
19 I, узяўшы яго, прывялі да Арэапагу, кажучы: Ці можам ве́даць, што гэта за новую навуку ты прапаве́дуеш?
20 Бо не́шта чужое ўкладаеш нам у вушы; дык хочам ве́даці, што гэта ма́е быць?
21 Усе́-ж Афіняне й заходжыя чужынцы ні аб чым іншым ня рупіліся, як гаварыць ці слухаць навіны.
22 Паўла-ж, стануўшы пасярод Арэапагу, прамовіў: Мужы Афінскія, з усяго я бачу, што вы нібы асабліва набожныя.
23 Бо, праходзячы й аглядаючы сьвятыні вашыя, знайшоў я й жэртвенік, на якім напісана: Няве́дамаму Богу. Дык Таго, Каму вы, ня ве́даючы, пакланяецеся, я вам абвяшчаю.
24 Бог, які стварыў сусьве́т і ўсё ў ім, Ён, Гаспадар не́ба й зямлі, не ў рукатворных храмах жыве́
25 і не ад рук чалаве́чых служэньне прыймае, быццам не́чага патрабуючы, а Сам дае́ ўсім жыцьцё й дыханьне й усё.
26 I зрабіў з аднае́ крыві ўве́сь род чалаве́чы, каб жыў на ўсе́нькім абліччы зямлі, вызначыўшы напе́рад часы й ме́жы жыльля іхняга,
27 каб шукалі Госпада, ці не нашчупаюць Яго ды ня знойдуць, хаця Ён і недалёка ад кожнага з нас:
28 бо ў Ім жывем і рухаемся і існуем, як і некаторыя із вашых паэтаў сказалі: Мы бо й род Ягоны.
29 Дык мы, як род Божы, не павінны думаць, быццам Божства падобна да золата ці серабра або камня, выразанага здольнасьцяй і выдумкай чалаве́чай.
30 Дык вось, Бог, глянуўшы на часы няве́даньня, прыказуе цяпе́р скрозь усім людзям пакаяцца:
31 бо вызначыў дзе́нь, у які маніцца справядліва судзіць сьве́т праз Мужа, Якога вызначыў, даўшы ўсім пэўнасьць праз ускрасе́ньне Яго із мёртвых.
32 Пачуўшы-ж аб уваскрасе́ньні із мёртвых, адны насьмяхаліся, другія-ж казалі: Паслухаем цябе́ аб гэтым другім разам!
33 I гэтак Паўла выйшаў спасярод іх.
34 Некаторыя-ж мужы, прыстаўшы да яго, уве́равалі; між імі й Дыаніс Арэапагіт, і жанчына на ймя Дамара, і іншыя з імі.
1 Пасьля-ж гэтага, пакінуўшы Афіны, прыйшоў Паўла ў Карынт.
2 I, знайшоўшы не́йкага Жыда, на ймя Акілу, родам із Понту, які толькі што прыйшоў із Італіі, ды жонку ягоную Прыскіллу (— бо Клаўдзі загадаў усім Жыдом выбрацца з Рыму), прыйшоў да іх.
3 А дзеля таго, што быў аднаго рамясла, аставаўся ў іх ды працаваў; майстравалі-ж палаткі.
4 I кожную суботу гутарыў у сынагозе й пераконываў Жыдоў ды Грэкаў.
5 Калі-ж прыйшлі з Македоніі Сіла й Цімахве́й, Дух панукаў Паўлу сьве́дчыць Жыдом, пра Ісуса Хрыста.
6 А як яны працівіліся й зьневажалі яго, дык, абтросшы вопратку, сказаў да іх: Кроў вашая на галаву вам! Я-ж чысты. Ад сяньня йду к паганам.
7 I, выйшаўшы стуль, пайшоў у дом не́йкага багабойнага чалаве́ка, на ймя Юста, дом якога быў побач сынагогі.
8 А Крысп, начальнік сынагогі, уве́раваў у Госпада разам з усім домам сваім, дый многа Карыньцян, слухаючы, уве́равалі й ахрысьціліся.
9 Госпад жа сказаў Паўлу ў зьяве ўначы: Не палохайся, але прамаўляй ды не змаўкай:
10 бо Я з табою, і ніхто не адважыцца ўчыніць табе́ зло; бо багата ў Мяне́ народу ў ме́сьце гэтым.
11 І прабыў год і шэсьць ме́сяцаў, навучаючы ў іх слова Божага.
12 У часе-ж старастоўства ў Ахе́і Гальліона Жыды аднадушна напалі на Паўлу й павялі яго ў суд,
13 кажучы, што ён вуча людзе́й шанаваць Бога не па закону.
14 Калі-ж Паўла хаце́ў расчыніць рот, сказаў Гальліон да Жыдоў: Жыды, я-б слушна выслухаў вас, калі-б была не́йкая крыўда, ці думка ліхая;
15 калі-ж спрэчка йдзе́ аб слова ды ймёны ды закон ваш, дык разглядайце самі, бо я судзьдзёй у гэтым быць не хачу.
16 I пагнаў іх із суду.
17 Усе́-ж Грэкі, схапіўшы Састэна, начальніка сынагогі, білі яго перад судом, Гальліона-ж гэта зусім ня рупіла.
18 Паўла-ж, прабыўшы йшчэ даволі дзён, разьвітаўся з братамі і адплыў у Сірыю (а з ім Прыскілла й Акіла), абстрыгшы ў Кенхрэях галаву: бо быў абяцаўшы.
19 I прыбыў у Эфэс і пакінуў іх тамака, а сам увайшоў у сынагогу ды гутарыў з Жыдамі.
20 Калі-ж прасілі яго астацца ў іх надаўжэй, ён не згадзіўся,
21 але разьвітаўся з імі, сказаўшы: Мне́ кане́шна трэба справіць надыходзячае сьвята ў Ерузаліме; калі-ж Бог захоча, вярнуся йзноў да вас. I вырушыў з Эфэсу.
22 I, прыбыўшы ў Кесарыю ды зайшоўшы (ў Ерузалім) і прывітаўшы царкву, пайшоў у Антыохію.
23 Пабыўшы-ж не́йкі час, выйшаў стуль ды праходзіў пачарзе́ зямлю Галятыйскую і Фрыгію, умацоўваючы ўсіх вучняў.
24 Прыйшоў-жа ў Эфэс не́йкі Жыд, на ймя Апальлёс, родам Александрыец, муж красамоўны й моцны ў Пісаньнях;
25 ён быў пастаўлены на шлях Гасподні і, палаючы духам, прамаўляў ды навучаў пра Госпада правільна, ве́даючы толькі хрышчэньне Іоанавае.
26 Ён пачаў адважна прамаўляць у сынагозе. Пачуўшы-ж яго, Акіла й Прыскілла ўзялі яго й вылажылі яму тачне́й шлях Божы.
27 А як ён маніўся пайсьці ў Ахе́ю, браты, наважыўшыся, напісалі вучням, каб прынялі яго. I ён, апынуўшыся там, шмат дапамог тым, што былі ўве́раваўшы праз ласку:
28 бо ўсенародна крэпка пераконываў Жыдоў, даводзячы Пісаньнямі, што Ісус ёсьць Хрыстос.
1 I сталася, як Апальлёс быў у Карыньце, што Паўла, прайшоўшы вышэйшыя краіны, зайшоў у Эфэс. Знайшоўшы-ж некаторых вучняў,
2 сказаў да іх: Ці, уве́раваўшы, прынялі вы Духа Сьвятога? Яны-ж сказалі яму: Але-ж мы й ня чулі, што існуе Сьвяты Дух.
3 I сказаў да іх: Дык у штож вы хрысьціліся? Яны-ж сказалі: У хрышчэньне Іоанавае.
4 Паўла-ж сказаў: Іоан хрысьціў хрышчэньнем пакаяньня, кажучы народу, каб уве́равалі ў Таго, што йдзе́ за ім, знача ў Ісуса Хрыста.
5 Пачуўшы-ж, яны ахрысьціліся ў імя Госпада Ісуса.
6 I, як узлажыў Паўла рукі на іх, зыйшоў на іх Дух Сьвяты, і пачалі гаварыць языкамі ды прарочыць.
7 Было-ж усіх каля дванаццацёх мужоў.
8 Увайшоўшы-ж у сынагогу, адважна прамаўляў, вядучы ў працягу трох ме́сяцаў гутаркі й даводзячы аб царстве Божым.
9 А як некаторыя закамяне́лі й ня ве́рылі, зьневажаючы шлях (Гасподні) перад народам, дык, пакінуўшы іх, аддзяліў вучняў і кожын дзе́нь гутарыў у школе не́йкага Тырана.
10 Дзе́ялася-ж гэта два гады, і гэтак чулі слова Госпада Ісуса ўсе́ жыхары Азіі, Жыды і Грэкі.
11 І Бог немалыя цуды рабіў рукамі Паўлы,
12 так, што хусткі й паясы ад це́ла ягонага на хворых ускладалі, і пакідалі іх хваробы, і духі нячыстыя выходзілі із іх.
13 Дый некаторыя з вандроўных шаптуноў Жыдоўскіх пачалі над апанаванымі злым духам называць імя Госпада Ісуса, мовячы: Заклінаем вас Ісусам, Якога абвяшчае Паўла.
14 Былі-ж не́йкія сямёра сыноў Ске́вы, архірэя Жыдоўскага, якія рабілі гэта.
15 I злы дух, адказваючы, сказаў: Ве́даю Ісуса, дый Паўлу ве́даю; а вы хто будзеце?
16 I чалаве́к, што ў ім быў злы дух, накінуўшыся на іх і перамогшы іх, ме́ў гэткую сілу над імі, што яны голыя й параненыя ўцяклі з гэнага дому.
17 Гэта сталася ве́дама Жыдом і Грэкам, што жылі ў Эфэсе, і страх напаў на іх на ўсіх, і ўзьвялічвалася імя Госпада Ісуса.
18 Багата-ж із тых, што ўве́равалі, прыходзілі вызнаваючы й апавядаючы ўчынкі свае́;
19 і даволі з тых, што чынілі чары, папрыносіўшы кнігі свае́ папалілі іх перад усімі; і, палічыўшы цану іх, знайшлі пяцьдзесят тысячаў серабра.
20 З гэткай сілай расло й крапчэла слова Гасподняе.
21 Калі-ж гэта споўнілася, Паўла пастанавіў у духу йсьці ў Ерузалім, прайшоўшы праз Македонію і Ахе́ю, ды сказаў: Пабываўшы там, трэ’ мне́ й Рым пабачыць.
22 Паслаўшы-ж у Македонію двух прыслужнікаў сваіх, Цімахве́я й Эраста, сам астаўся часова ў Азіі.
23 Пад гэны-ж час узьнялася трывога немалая аб шлях (Гасподні):
24 бо не́хта, на ймя Зьмітра, што рабіў сярэбраныя храмы Артэміды й даваў раме́сьнікам немалы заработак,
25 сабраўшы іх ды іншых працаўнікоў гэтага дзе́ла, сказаў: Мужы, вы ве́даеце, што з гэтае работы — наш дабрабыт;
26 бачыце-ж і чуеце, што ня толькі ў Эфэсе, але й блізу па ўсе́й Азіі гэны Паўла, пераканаўшы, багата народу адвярнуў, кажучы, што няма багоў рукатворных.
27 А гэта ня толькі пагражае ўпадкам нашаму рамяслу, але й тым, што храм вялікае багіні Артэміды за нішто лічыцца будзе, ды зьніштожыцца ве́ліч тае́, якую паважае ўся Азія і ўве́сь сьве́т.
28 Пачуўшы-ж і напоўніўшыся страхам, яны закрычэлі, мовячы: Вяліка Артэміда Эфэская!
29 I ўсё ме́ста напоўнілася ўзварушэньнем; і, захапіўшы з сабой Гайя й Арыстарха, Македонцаў, што вандравалі з Паўлам, кінуліся аднадушна ў тэатр.
30 Калі-ж Паўла хаце́ў выйсьці да народу, вучні не пазволілі яму.
31 Дый некаторыя із начальнікаў Азійскіх, што былі прыяцелямі яго, паслалі да яго прасіць, каб ня йшоў у тэатр.
32 Адны-ж крычэлі адно, другія другое: бо сход быў бязладны, і большасьць ня ве́дала, дзеля чаго сабраліся.
33 З таўпы-ж выпхнулі напе́рад Аляксандра, якога выпіхалі Жыды. Аляксандр жа, зрабіўшы знак рукою, хаце́ў апраўдацца перад народам.
34 Калі-ж даве́даліся, што ён Жыд, дык узьняўся крык у адзін голас, і крычэлі каля дзьвюх гадзін: Вяліка Артэміда Эфэская!
35 Усьцішыўшы-ж народ, пісар кажа: Мужы Эфэскія! Хтож ня ве́дае, што ме́ста Эфэс ёсьць вартаўнік храму вялікае багіні Артэміды й Дыапэта?
36 А як проці гэтага нічога сказаць не́льга, дык трэ’ вам супакоіцца й нічога неразважна не рабіць.
37 Вы-ж прывялі гэтых людзе́й, якія ані храму не абакралі, ані багіні вашае не зьневажалі.
38 Калі-ж Зьмітра й раме́сьнікі, што з ім, маюць скаргу на каго, дык судзяць судзьдзі, і старасты ёсьць: няхай адны адных пазываюць.
39 Калі-ж даходзіце не́чага іншага, дык будзе разьвязана на законным сходзе.
40 Мы-ж баімося, каб не абвінавацілі нас за сягоньняшнюю разруху, бо-ж няма ніякае прычыны, каб апраўдаць гэту зборку.
41 I, сказаўшы гэта, распусьціў сабраньне.
1 Калі-ж сьціхла ўзварушэньне, Паўла, паклікаўшы вучняў ды разьвітаўшыся, пайшоў, кіруючыся ў Македонію.
2 Прайшоўшы-ж гэныя зе́млі ды многімі словамі навучыўшы іх, прыйшоў у Грэцыю.
3 Прабыўшы-ж тры ме́сяцы, калі Жыды зрабілі на яго засаду, і ён маніўся вырушыць у Сірыю, прыйшла яму думка вярнуцца праз Македонію.
4 Ішлі-ж з ім да Азіі Сосіпатр Вэрыец ды із Фессалонян Арыстарх і Сэкунд і Гай Дэрбянін і Цімахве́й, ды із Азійцаў Тыхік і Трахім.
5 Яны, апярэдзіўшы, чакалі на нас у Троадзе.
6 Мы-ж адплылі былі пасьля дзён праснакоў із Філіпаў ды дзён цераз пяць прыйшлі к ім у Троаду, дзе́ прабылі се́м дзён.
7 У пе́ршы-ж дзе́нь тыдня, калі вучні сабраліся на ламаньне хле́ба, Паўла, манючыся назаўтрае выйсьці, вёў з імі гутарку й зацягнуў яе́ ажно да паўночы.
8 Было-ж даволі сьве́тачаў у сьвятліцы, дзе́ мы сабраліся.
9 Дзяцюк-жа не́йкі, на ймя Яўціх, сядзючы на акне́, крэпка заснуў; як Паўла прамаўляў доўга, пахіснуўшыся ў сьне́, зваліўся ён з трэцяга паве́рху ўніз і быў падняты няжывы.
10 Паўла-ж, зыйшоўшы ўніз, прыпаў да яго і, абняўшы, сказаў: Не палохайцеся, бо душа ягоная ў ім.
11 I, падняўшыся наве́рх ды разламаўшы хле́б і пае́ўшы, гутарыў даволі ажне да сьвітаньня дый пайшоў.
12 А дзяцюка прывялі жывога і ўце́шыліся нямала.
13 Мы-ж пайшлі напе́рад да карабля і паплылі ў Асс, манючыся забраць стуль Паўлу: бо гэтак ён нам загадаў, манючыся сам ісьці пехатой.
14 Калі-ж ён зыйшоўся з намі ў Асьсе, дык, забраўшы яго, прыбылі мы ў Мітыле́ну.
15 I, адплыўшы стуль, мы на другі дзе́нь затрымаліся проці Хіоса, а назаўтрае прысталі к Самосу і, пабыўшы ў Трагільлі, наступнага дня прыбылі ў Міле́т;
16 бо Паўла надумаў плыці міма Эфэсу, каб ня траціць часу ў Азіі, бо сьпяшаўся быць, калі магчыма, ў дзе́нь Пяцідзясятніцы ў Ерузаліме.
17 З Міле́ту-ж паслаўшы ў Эфэс, ён пакліка́ў да сябе́ старшых царквы
18 і, як яны апынуліся перад ім, сказаў ім: Вы ве́даеце, як я, ад пе́ршага дня прыходу майго ў Азію, уве́сь час быў з вамі,
19 служачы Богу з усе́й пакорнасьцяй і многімі сьлязьмі й спакушэньнямі, што прыходзілі на мяне́ ад подступаў Жыдоўскіх,
20 ды як нічога не прапускаў я із таго, што было-б карысна, каб вам пераказаць і навучаць вас усенародна й па дамох,
21 сьве́дчучы й Жыдом і Грэкам аб пакаяньні перад Богам ды аб ве́ры ў Госпада нашага Ісуса Хрыста.
22 I вось цяпе́р, зьвязаны Духам, іду я ў Ерузалім, ня ве́даючы, што тамака сустрэне мяне́,
23 адно толькі Дух Сьвяты сьве́дчыць па ме́стах, кажучы, што ждуць мяне́ путы й мукі.
24 Ды я нічога ня дбаю й не даражу маім жыцьцём, абы толькі ў радасьці закончыць шлях мой і служэньне, што ўзяў ад Госпада Ісуса, сьве́дчучы аб Эвангельлі міласьці Божае.
25 I цяпе́р вось ве́даю, што ня ўгле́дзіце больш аблічча майго вы ўсе́, сярод каго я хадзіў, абвяшчаючы царства Божае.
26 Дык сьве́дчу вам у сягоньняшні дзе́нь, што я чысты ад крыві ўсіх:
27 бо ня ўхіляўся абвяшчаць вам усю волю Божую.
28 Пілнуйце-ж самі сябе́ й усё стада, у якім Дух Сьвяты паставіў вас за япіскапаў, каб пасьвіць царкву Бога, якую Ён прыдбаў уласнаю крывёй Сваёй.
29 Я-ж ве́даю гэта, што пасьля адыходу майго прыйдуць да вас ваўкі́ лютыя, якія не пашкадуюць стада,
30 дый спасярод вас самых паўстануць людзі, што гаварыцімуць наадварот, каб пацягнуць вучняў за сабою.
31 Дык не драмліце, памятаючы, што я тры гады ўдзе́нь і ўначы не пераставаў са сьлязьмі навучаці кожнага із вас.
32 I цяпе́р я аддаю вас, браты, Богу й слову міласьці Ягонае, што можа збудаваць і даць вам спадчыну міжы ўсімі пасьвячонымі.
33 Ні серабра, ні золата, ні вопратак я ні ад кога не жадаў:
34 вы-ж самі ве́даеце, што патрэбы мае́ і тых, што былі са мною, здавалялі вось гэтыя рукі.
35 У-ва ўсім паказваў я вам, што, гэтак працуючы, трэба падтрымліваць слабых ды памятаць словы Госпада Ісуса, як Ён казаў: Шчасьліве́й даваць, чым браць.
36 I, сказаўшы гэтае ды сукланіўшы кале́ні свае́, маліўся з імі з усімі.
37 Тады ўзьняўся вялікі плач усіх, і, кідаючыся на шыю яму, цалавалі яго,
38 сумуючы найбольш дзеля слова, якое сказаў, што ўжо больш ня ўгле́дзяць аблічча ягонага. I праводзілі яго да карабля.
1 Калі-ж давялося нам, расстаўшыся з імі, адплыці, дык, ідучы нацянькі, прыплылі мы к Косу, назаўтрае-ж к Родосу і адтуль к Патары
2 і, знайшоўшы карабель, які йшоў у Фінікію, узыйшлі на яго і паплылі.
3 Калі-ж паказаўся Кіпр, мы пакінулі яго зьле́ва й паплылі ў Сірыю ды прысталі ў Тыры, бо там караблю трэ’ было скінуць груз.
4 І, знайшоўшы вучняў, прабылі тамака се́м дзён; тыя-ж праз Духа гаварылі Паўлу, каб ня йшоў у Ерузалім.
5 Як-жа давялося нам пражыць гэныя дні, мы, выйшаўшы, пайшлі ў дарогу, і ўсе́ праводзілі нас з жонамі й дзяцьмі ажно за ме́ста. На беразе-ж, укле́нчыўшы, памаліліся.
6 I, разьвітаўшыся адны з аднымі, мы ўзыйшлі на карабе́ль, а яны вярнуліся дамоў.
7 Мы, скончыўшы плаваньне ад Тыру, прысталі к Птолемаідзе і, прывітаўшы братоў, асталіся ў іх на адзін дзе́нь.
8 Назаўтрае-ж Паўла й мы, што былі з ім, выйшаўшы прыйшлі ў Кесарыю; і, увайшоўшы ў дом Піліпа Эвангеліста, аднаго із сямёх, аставаліся ў яго.
9 У яго-ж былі чатыры дочкі — дзяўчаты, якія прарочылі.
10 Як-жа былі мы многа дзён, прыйшоў з Юдэі прарок не́йкі, на ймя Агаў,
11 і, увайшоўшы да нас ды ўзяўшы пояс Паўлы, зьвязаў сабе́ рукі й ногі і сказаў: Гэтак кажа Дух Сьвяты: чалаве́ка, чый гэты пояс, так зьвяжуць Жыды ў Ерузаліме і аддадуць у рукі паганаў.
12 Калі-ж мы пачулі гэтае, дык і мы і тамтэйшыя прасілі, каб ён ня йшоў у Ерузалім.
13 Паўла-ж адказаў: Што вы робіце, плачучы й разрываючы мне́ сэрца? Я-ж ня толькі гатоў вязьнем стацца, але й паме́рці ў Ерузаліме за ймя Госпада Ісуса.
14 Ня здолеўшы намовіць яго, мы супакоіліся ды сказалі: Хай станецца воля Гасподня!
15 Па гэных днёх, прыгатаваўшыся, вырушылі мы ў Ерузалім.
16 Ішлі-ж з намі й некаторыя вучні із Кесарыі, вядучы да не́йкага Мназона, Кіпрыйца, старога вучня, каб у яго нам пагасьціць.
17 Як-жа прыйшлі мы ў Ерузалім, браты прыязна прынялі нас.
18 Наступнага-ж дня прыйшоў Паўла разам з намі да Якава; прыйшлі й усе старшыя.
19 I, прывітаўшы іх, падробна апавядаў, што ўчыніў Бог сярод паганаў праз служэньне ягонае.
20 Яны-ж, выслухаўшы, пахвалілі Бога і сказалі яму: Бачыш, браце, колькі ёсьць тысячаў Жыдоў, якія ўве́равалі, і ўсе́ яны шчырыя слугі закону.
21 Але дачуліся аб табе́, што навучаеш адступніцтва ад Майсе́я ўсіх Жыдоў, што жывуць між паганамі, кажучы, каб не абрэзывалі дзяце́й і ня трымаліся звычаяў.
22 Дык што-ж гэта? Напэўна мусіць сабрацца народ, бо дачуюцца, што ты прыйшоў.
23 Вось-жа зрабі, што табе́ кажам: ёсьць у нас чатыры мужы, што маюць зарок на сабе́.
24 Узяўшы іх, ачысьціся разам з імі ды вазьмі на сябе́ кошты за іх, каб паабстрыгалі галовы, і ўсе́ даве́даюцца, што тое, што даве́даліся аб табе́, ёсьць пустое, а ты ў парадку й сам пілнуеш закону.
25 Што-ж да ўве́раваўшых паганаў, дык мы пісалі, пастанавіўшы, каб нічога гэткага ня трымаліся, а толькі высьцерагаліся жэртваў ідалам, крыві й душанага, ды блуду.
26 Тады Паўла, узяўшы мужоў гэных ды назаўтрае ачысьціўшыся з імі, увайшоў у храм, абвяшчаючы заканчэньне дзён ачышчэньня, як за кожнага з іх прыне́сена будзе ахвяра.
27 Як-жа ме́ліся скончыцца се́м дзён, Жыды, што былі із Азіі, убачыўшы яго ў храме, падбурылі ўве́сь народ і ўзлажылі на яго рукі,
28 крычучы: Мужы Ізраільскія, памажэце! Вось чалаве́к, які ўсіх усюды навучае проці народу й проці закону й проці ме́сца гэтага; ды яшчэ й Грэкаў увёў у храм ды апаганіў гэтае ме́сца сьвятое
29 (бо перад гэтым яны бачылі з ім у горадзе Трахіма Эфэсца дый падумалі, што Паўла ўвёў яго ў храм).
30 Уве́сь горад узварушыўся, і пазьбягаўся народ. I, схапіўшы Паўлу, павалаклі яго вон із храму, ды ўраз дзьве́ры былі зачынены.
31 Калі-ж хаце́лі забіць яго, да вайсковага тысячніка дайшла ве́стка, што збунтаваўся ўве́сь Ерузалім;
32 дык ён, узяўшы ўраз-жа жаўне́раў ды сотнікаў, пабе́г на іх. Яны-ж, убачыўшы тысячніка й жаўне́раў, перасталі біць Паўлу.
33 Тады, падыйшоўшы, тысячнік схапіў яго й загадаў зьвязаць двума ланцугамі ды пытаўся, хто ён і што зрабіў?
34 У таўпе́-ж крычэлі кожын не́шта другое. Дык, ня маючы магчымасьці праз шум не́шта пэўнае даве́дацца, загадаў вясьці яго ў замак.
35 Калі-ж апынуўся ля ўсходаў, жаўне́рам прышлося на руках не́сьці яго дзеля натоўпу народнага,
36 бо вялікая грамада народу йшла сьле́дам, крычучы: Сьме́рць яму!
37 Перад уваходам у замак Паўла кажа тысячніку: Ці магу не́шта сказаць табе́? Той жа сказаў: Ты ўме́еш пагрэцку?
38 Дык ці ня ты той Эгіпцянін, што перад гэтымі днямі збунтаваў і вывеў у пустыню чатыры тысячы душ разбойнікаў?
39 Паўла-ж сказаў: Я Жыд із Тарсу, грамадзянін слаўнага ме́ста Кілікійскага. Прашуж цябе́, дазволь мне́ прамовіць да народу.
40 Калі-ж той дазволіў, Паўла, стануўшы на ўсходах, да́ў знак народу рукою. Як-жа сталася вялікая ціша, прамовіў у Жыдоўскай мове, кажучы:
1 Мужы браты й бацькі! Выслухайце цяпе́р маё перад вамі апраўданьне.
2 Пачуўшы, што гавора да іх у Жыдоўскай мове, яшчэ бале́й усьцішыліся. Ён жа казаў:
3 Я-ж сам Жыд, урадзіўся ў Тарсе Кілікійскім, узгадаваны ў ме́сьце гэтым ля ног Гамаліэля, рупліва навучаны закону айцоўскага, шчыры слуга Бога, як вы ўсе́ сягоньня.
4 Шлях гэты я перасьле́даваў ажно да сьме́рці, вяжучы й аддаючы ў вязьніцу мужчын і жанчын;
5 і пасьве́дчыць аба мне́ архірэй ды ўсе́ старшыя: бо ад іх узяў я пісьмы да братоў і пайшоў у Дамаск, каб і быўшых там прывясьці зьвязаных у Ерузалім дзеля пакараньня.
6 I сталася мне́, як ішоў і падыходзіў к Дамаску, каля паўдня зьнячэўку агарнула мяне́ вялікае сьвятло з не́ба.
7 I паваліўся я на зямлю і пачуў голас, які гаварыў да мяне́: Саўл, Саўл, чаму перасьле́дуеш Мяне́?
8 Я адказаў: Хто ты, Госпадзе? Ён жа сказаў да мяне́: Я Ісус Назарэй, Якога ты перасьле́дуеш.
9 Тыя-ж, што былі са мною, угле́дзіўшы сьвятло, перапалохаліся; але голасу, што гаварыў да мяне́, ня чулі.
10 I я сказаў: Што мне́ рабіць, Госпадзе? Госпад жа сказаў да мяне́: Устань і йдзі ў Дамаск, і там будзе табе́ сказана ўсё, што назначана табе́ зрабіць.
11 А як ад зьяньня сьвятла гэтага я ня відзеў, дык прыйшоў у Дамаск, ве́дзены за руку быўшымі са мною.
12 Не́йкі-ж Ананія, чалаве́к пабожны паводле закону, за якога сьве́дчылі ўсе́ тамтэйшыя Жыды,
13 прыйшоўшы да мяне́ і стануўшы, сказаў мне́: Браце Саўле! Будзь ізноў відзючым! I я ў тую-ж гадзіну пабачыў яго.
14 Ён жа сказаў: Бог айцоў нашых выбраў цябе́, каб пазнаў ты волю Ягоную і ўбачыў Справядлівага ды пачуў голас з вуснаў Ягоных,
15 бо будзеш ты сьве́дкай Яму перад усімі людзьмі аб тым, што бачыў ды чуў.
16 Дык чаго-ж вагаешся цяпе́р? Устань, ахрысьціся й змый грахі твае́, прызваўшы імя Гасподняе.
17 I здарылася мне́, як вярнуўся ў Ерузалім ды маліўся ў храме, апынуўся я ў захапле́ньні
18 і бачыў Яго, мовячы да мяне́: Сьпяшайся ды йдзі хутчэй із Ерузаліму, бо ня прымуць сьве́дчаньня твайго аба Мне́.
19 Я-ж сказаў: Госпадзе, яны ве́даюць, што гэта я кідаў у вастрог ды біў па сынагогах ве́руючых у Цябе́,
20 а як пралілася кроў Сьцяпана, сьве́дкі Твайго, дык я і стаяў тамака, і пахваляў забойства яго, ды сьцярог вопраткі тых, што яго забівалі.
21 I сказаў да мяне́: Ідзі, бо далёка пашлю цябе́ да паганаў.
22 Да гэтага слова яго слухалі ды паднялі голас свой, кажучы: Зьнішчы із зямлі такога! Бо ня жыць яму!
23 А як яны крычэлі й кідалі вопраткі ды пыл падкідалі ў паве́тра,
24 тысячнік загадаў вясьці яго ў замак, сказаўшы бічаваць яго, каб даве́дацца, дзеля якое прычыны гэтак крычэлі проці яго.
25 Калі-ж расьцягнулі яго рэмнямі, сказаў Паўла да стаяўшага сотніка: Ці-ж можна вам бічаваць Рымскага грамадзяніна, да таго-ж бяз суду?
26 Сотнік, пачуўшы, пайшоў ды паве́даміў тысячніка, кажучы: Глядзі, што ты хочаш зрабіць? Бо-ж гэты чалаве́к — Рымскі грамадзянін.
27 I прыйшоў тысячнік ды кажа яму: Скажы мне́, ці ты Рымскі? Ён жа сказаў: Але́.
28 Тысячнік адказаў: Я набыў гэтае грамадзянства за вялікія грошы. Паўла-ж сказаў: А я й урадзіўся.
29 Дык ураз адступіліся ад яго тыя, што ме́ліся выпытываць у яго. А тысячнік, даве́даўшыся, што ён Рымскі грамадзянін, спалохаўся, што зьвязаў яго.
30 Назаўтрае-ж, хочучы даве́дацца напэўна, за што абвінавачываюць яго Жыды, зьняў з яго кайданы й загадаў прыйсьці архірэям ды ўсяму сынэдрыону іх і, вывеўшы Паўлу, паставіў яго перад імі.
1 Паўла-ж, паўзіраўшыся на сынэдрыон, сказаў: Мужы браты! У-ва ўсім добрым сумле́ньні жыў я перад Богам ажно да сягоньняшняга дня.
2 Архірэй-жа Ананія загадаў тым, што стаялі перад ім, каб білі яго ў вусны.
3 Тады Паўла сказаў да яго: Бог будзе біць цябе́, падбе́леная сьцяна! Бо ты сядзіш, каб судзіць мяне́ паводле закону, і незаконна кажаш мяне́ біці.
4 А тыя, што стаялі перад ім, сказалі: Архірэя Божага зьневажаеш?
5 Паўла-ж азваўся: Ня ве́даў я, браты, што ён архірэй. Бо-ж напісана: На павадыра народу твайго не кажы блага (Вых. 22, 28).
6 I, ве́даючы, што адна часьціна ёсьць Саддуке́і, а другая Фарысэі, загаласіў Паўла ў сынэдрыоне: Мужы браты! Я — Фарысэй, сын Фарысэявы. За надзе́ю й ускрасе́ньне мёртвых судзяць мяне́!
7 Калі-ж ён гэтае сказаў, узьнялася спрэчка паміж Фарысэямі й Саддуке́ямі, і разьдзялілася грамада.
8 Бо Саддуке́і кажуць, што няма ўваскрасе́ньня, ані Ангела й духа; Фарысэі-ж прызнаюць абодвух.
9 Узьняўся вялікі крык. I, паўстаўшы, кніжнікі Фарысэйскае часткі спрачаліся, кажучы: Нічога благога не знаходзім мы ў чалаве́ку гэтым. Ці дух гаварыў яму, ці Ангел, не змагаймася з Богам.
10 Калі-ж спрэчка ўзгаралася, дык тысячнік, баючыся, каб яны не разарвалі Паўлу, загадаў жаўне́рам зыйсьці ўзяць яго спасярод іх ды вясьці ў замак.
11 У наступную-ж ноч Госпад, стануўшы перад ім, сказаў: Бадрыся, Паўла! Бо як ты сьве́дчыў аба Мне́ ў Ерузаліме, гэтак мусіш сьве́дчыць і ў Рыме.
12 А як настаў дзе́нь, некаторыя Жыды, зрабіўшы змову, далі зарок, кажучы, што ня будуць е́сьці ані піці, пакуль не заб’юць Паўлу.
13 Было-ж іх больш за сорак, што далі гэткі зарок.
14 Яны, прыйшоўшы да архірэяў і старшых, сказалі: Мы пад прысягай заракліся е́сьці што-колечы, пакуль не заб’е́м Паўлу.
15 Вы-ж цяпе́р павядомце тысячніка з сынэдрыонам, каб заўтра вывеў яго да вас, быццам хочаце пільне́й разглядзе́ць справу ягоную; а мы, пе́рш, чым ён падойдзе, гатовы забіць яго.
16 Пачуўшы-ж пра гэту засаду, сын сястры Паўлавае прыйшоў і, увайшоўшы ў замак, паведаміў Паўлу.
17 Паўла-ж, паклікаўшы аднаго із сотнікаў, сказаў: Завядзі гэтага дзяцюка да тысячніка, бо ён мае не́шта сказаць яму.
18 Дык той, узяўшы яго, завёў да тысячніка і сказаў: Вязень Паўла, паклікаўшы мяне́, прасіў завясьці да цябе́ гэтага дзяцюка, які мае не́шта сказаці табе́.
19 Тысячнік, узяўшы яго за руку й адыйшоўшыся набок, запытаўся: Што маеш сказаць мне́?
20 I сказаў: Жыды пастанавілі прасіць цябе́, каб заўтра вывеў Паўлу да сынэдрыону, быццам манючыся падрабне́й распытацца аб ім.
21 Ты-ж не патурай ім: бо на яго засе́лі больш за сорак мужоў із іх, якія далі зарок ня е́сьці й ня піць, пакуль не заб’юць яго, і цяпер яны гатовы, чакаючы ве́сткі ад цябе́.
22 Дык тысячнік пусьціў дзяцюка, загадаўшы: Нікому не кажы, што мяне аб гэтым паведаміў.
23 I, паклікаўшы не́йкіх двух сотнікаў, сказаў: Прыгатуйце дзьве́сьце жаўне́раў, каб ісьці ў Кесарыю, ды коньнікаў се́мдзесят ды стральцоў дзьве́сьце — на трэцюю гадзіну ночы.
24 Прыгатуйце й жывёлу, каб, пасадзіўшы Паўлу, адвясьці жывога да старасты Фэлікса.
25 Дый напісаў пісьмо гэткага зьме́сту:
26 Клаўдзі Лізі вяльможнаму старасьце Фэліксу: радуйся!
27 Чалаве́ка гэтага, якога Жыды схапілі й маніліся забіць, я, выступіўшы з войскам, адабраў, даве́даўшыся, што ён Рымскі грамадзянін.
28 Хочучы-ж ве́даць прычыну, за што вінавацяць яго, я прывёў яго ў сынэдрыо́н іхні
29 і знайшоў, што яго вінавацяць за супярэчнасьці ў законе іхнім, ды што няма ў ім ніякае віны, вартае сьме́рці ці кайданоў.
30 Калі-ж паведамілі мяне́ пра змову проці чалаве́ка гэтага, што ме́ла стацца ад Жыдоў, я ўраз паслаў яго да цябе́, загадаўшы й абвінавачываючым яго гаварыць проці яго перад табою. Бывай здароў.
31 Дык жаўне́ры, як ім было загадана, узялі Паўлу й павялі ўначы ў Антыпатрыду;
32 назаўтрае-ж, пакінуўшы коньнікаў ісьці з ім, вярнуліся ў замак.
33 Тыя, прыйшоўшы ў Кесарыю і аддаўшы пісьмо старасьце, паставілі перад ім і Паўлу.
34 Стараста-ж, прачытаўшы й спытаўшыся, з якое ён краіны, дый даве́даўшыся, што із Кілікіі,
35 сказаў: Я выслухаю цябе́, як зьявяцца абвініцелі твае́. I загадаў пілнаваць яго ў прэторыі Ірадавай.
1 А праз пяць дзён прыйшоў архірэй Ананія з старшымі ды не́йкім рытарам Тэртуллам і выступілі перад старастай проці Паўлы.
2 Пакліканы-ж, пачаў вінаваціць яго Тэртулл, гаворачы:
3 Дазнаючы праз цябе́ вялікага супакою ды шчасьця, што сталася народу гэтаму тваім адумам, заўсёды й усюды прыймаем мы (гэта), вяльможны Фэліксе, з усе́ю ўдзячнасьцяй.
4 Але, каб табе́ шмат не дакучаць, прашу цябе́ каротка выслухаць нас паводле ласкавасьці твае́й.
5 Бо, знайшоўшы, што чалаве́к гэты ёсьць зараза, будзіцель бунту сярод Жыдоў на ўсе́нькім сьве́це ды павадыр гэрэзіі Назарэйскае,
6 які й храм адважыўся зьнява́жыць, — мы ўзялі яго й хаце́лі судзіць паводле нашых законаў.
7 Але прыйшоў тысячнік Лізі ды з вялікім гвалтам забраў яго із нашых рук,
8 загадаўшы абвініцелям ягоным ісьці да цябе́. Ад яго ты сам можаш, распытаўшыся, даве́дацца аб усім тым, у чым мы вінавацім яго.
9 Пацьвярдзілі-ж і Жыды, кажучы, што гэта так.
10 Паўла-ж, як стараста даў яму знак гаварыць, адказаў: Ве́даючы цябе́ многа год, як судзьдзю гэтага народу, я тым ахватне́й буду бараніці справу маю.
11 Ты можаш даве́дацца, што ня больш, як дванаццаць дзён назад, прыйшоў я пакланіцца ў Ерузалім.
12 І ані ў храме не знайшлі мяне́ хоць з кім спрачаючыся ці бунтуючы народ, ані ў сынагогах, ані ў горадзе,
13 дый ня могуць даказаць таго, у чым цяпер вінавацяць мяне́.
14 Але табе́ прызнаюся ў тым, што на шляху, які яны гэрэзіяй называюць, я служу гэтак Богу айцоў, ве́ручы ўсяму, што згодна з законамі ды што напісана ў Прарокаў,
15 маючы надзею на Бога, што мае быць ускрасе́ньне мёртвых, праведных і няправедных, чаго й самі яны чакаюць.
16 Дзеля гэтага й сам я крэпка стараюся ме́ць заўсёды чыстае сумле́ньне перад Богам і перад людзьмі.
17 Цераз многа год прыйшоў я чыніць дораньне народу майму ды ахвяры,
18 і на гэтым знайшлі мяне́ ачышчанага ў храме некаторыя Жыды із Азіі, а не з таўпой ды ўзварушэньнем;
19 вось ім трэба было прыйсьці да цябе́ й вінаваціць мяне́, калі-б не́шта проці мяне́ ме́лі.
20 Або самі гэтыя няхай скажуць, ці знайшлі ў-ва мне́ які грэх, як я стаяў перад сынэдрыонам,
21 апрача аднаго гэтага голасу, што крыкнуў, стоючы сярод іх: што сяньня яны судзяць мяне́ за ўваскрасе́ньне мёртвых.
22 Пачуўшы гэтае, Фэлікс адлажыў справу іхнюю, падрабне́й разьве́даўшы аб шляху гэтым ды сказаўшы: Як прыйдзе тысячнік Лізі, разгле́джу справу вашу.
23 I загадаў сотніку сьцерагчы Паўлу ды даваць яму волю й не забараняць нікому з ягоных служыць яму й прыхадзіць да яго.
24 Праз колькі дзён Фэлікс, прыйшоўшы з Друзіллаю, жонкаю свае́ю, што была Жыдоўка, паклікаў Паўлу і слухаў яго аб ве́ры ў Хрыста.
25 А як той гаварыў аб справядлівасьці й узьдзяржаньні ды аб судзе́, што мае быці, дык Фэлікс, спалохаўшыся, адказаў: Цяпе́р годзе, ідзі; як выбяру час, паклічу цябе́.
26 Да таго-ж ён спадзяваўся, што дастане грошы ад Паўлы, каб звольніў яго; дык, часта заклікаючы яго, гутарыў з ім.
27 А як скончыліся два гады, дастаў Фэлікс замясьціцеля Поркія Фэста; каб-жа прыдбаць ласку Жыдоў, Фэлікс пакінуў Паўлу ў путах.
1 Фэст жа, прыйшоўшы ў сваё гаспадарства, цераз тры дні вырушыў із Кесарыі ў Ерузалім.
2 I архірэй і выдатне́йшыя із Жыдоў зьявіліся да яго проці Паўлы
3 і малілі яго, каб зрабіў ласку ды прыслаў яго ў Ерузалім, — зрабіўшы змову, каб забіць яго ў дарозе.
4 Але Фэст адказаў, што Паўлу сьцерагуць у Кесарыі, а сам ён маніцца хутка выехаць.
5 Дык хто із вас можа, сказаў ён, няхай ідуць са мною і, калі ёсьць не́шта на чалаве́ку гэтым, няхай яго вінавацяць.
6 Пабыўшы-ж у іх больш дзесяцёх дзён, вярнуўся ў Кесарыю і назаўтрае, се́ўшы на судным пасадзе, загадаў прывясьці Паўлу.
7 Калі-ж той прыйшоў, абступілі яго Жыды, што прыйшлі з Ерузаліму, прыносячы на яго многа цяжкіх абвінавачаньняў, якіх ня здолелі даказаць.
8 Ён-жа апраўдываўся, што ні ў чым не правініўся ані проці закону Жыдоўскага, ані проці царквы, ані проці ке́сара.
9 Але Фэст, хочучы зрабіць ласку Жыдом, адказваючы Паўлу, сказаў: Ці хочаш ісьці ў Ерузалім, ды каб там я судзіў цябе́ за гэта?
10 Паўла-ж сказаў: Я стаю перад ке́саравым судом, дзе́ і трэ’ мне́ судзіцца. Жыдом ніякае крыўды не зрабіў, як і ты добра ве́даеш.
11 Калі паступаю несправядліва і ўчыніў не́шта, вартае сьме́рці, дык не адмаўляюся паме́рці; але, калі нічога таго няма, у чым мяне́ яны вінавацяць, дык ніхто ня можа выдаць ім мяне́. Паклікаюся на ке́сара.
12 Тады Фэст, пагутарыўшы з раднікамі, адказаў: Паклікаешся на ке́сара, да ке́сара й пойдзеш.
13 Праз колькі дзён цар Агрыппа й Вэрніка прыбылі ў Кесарыю прывітаці Фэста.
14 Калі-ж пабылі яны тамака шмат дзён, Фэст падаў цару справу Паўлы, кажучы: Ёсьць не́йкі чалаве́к, пакінены Фэліксам у путах,
15 на якога ў бытнасьць маю ў Ерузаліме жаліліся архірэі і старшыя із Жыдоў, просячы суду на яго.
16 Я адказаў ім, што ў Рымлян няма звычаю выдаваць чалаве́ка на сьме́рць пе́рш, чым вінавачаны ме́ціме перад абліччам абвініцеляў і займе́ць ме́сца дзеля апраўданьня ад абвіне́ньня.
17 Калі-ж яны прыйшлі сюды, я безадкладна назаўтрае се́ў на судны пасад і загадаў прывясьці таго чалаве́ка.
18 Абвініцелі, абступіўшы яго, ня прыне́сьлі проці яго ніякае віны, якое я спадзяваўся;
19 а ме́лі яны з ім не́йкія спрэчкі аб іхніх забабонах ды аб не́йкім паме́ршым Ісусе, аб якім Паўла казаў, што Ён жыве́.
20 Не разьбіраючыся ў гэтай спрэчцы, я сказаў: ці хоча ён ісьці ў Ёрузалім ды тамака судзіцца за гэта?
21 Калі-ж Паўла зажадаў, каб яго затрымаць на разгляд Аўгуста, я загадаў пілнаваць яго, пакуль не пашлю яго да Ке́сара.
22 Агрыппа-ж сказаў да Фэста: Хаце́ў бы й я сам выслухаць чалаве́ка. Заўтра, адказаў ён, пачуеш яго.
23 Назаўтрае-ж, як Агрыппа й Вэрніка прыйшлі з вялікай пышнасьцяй і ўвайшлі ў судовую палату з тысячнікамі й паважне́йшымі мужамі ме́ста, па загаду Фэставаму быў прыве́дзены Паўла.
24 I кажа Фэст: Цару Агрыппа дый усе́ прысутныя з намі мужы! Вы бачыце таго, аб якога ўся грамада Жыдоўская прыступала да мяне́ і ў Ерузаліме і тут, крычучы, што ня сьле́д яму больш жыць.
25 Але я не знайшоў, каб ён учыніў не́шта вартае сьме́рці, дый ён сам паклікаўся на Аўгуста; дык я рассудзіў паслаці яго.
26 Ды ня маю аб ім нічога пэўнага напісаць Гаспадару; дзеля гэтага прывёў яго да вас, а асабліва да цябе́, цару Агрыппа, каб, рассудзіўшы, ме́ці што напісаць.
27 Бо неразумным здае́цца мне́, пасылаючы вязьня, не паказаць і абвінавачаньня на яго.
1 Агрыппа-ж прамовіў да Паўлы: Дазваляецца табе́ гаварыці аб сабе́. Тады Паўла, выцягнуўшы руку, пачаў апраўдывацца:
2 Цару Агрыппа, я лічу сябе́ шчасьлівым, прыступаючы сягоньня перад Табою да абароны ад усяго, у чым вінавацяць мяне Жыды,
3 бо ты найле́пш ве́даеш усе́ звычаі Жыдоўскія ды спрэчкі. Дык прашу цябе́ выслухаць мяне́ вялікадушна.
4 Усе́нькае жыцьцё маё ад малых год, якое ад пачатку праходзіла сярод народу майго ў Ерузаліме, ве́даюць усе́ Жыды,
5 знаючы мяне́ здаўна (калі-б захаце́лі сьве́дчыць), што я, як Фарысэй, жыў паводле найдасканальшае навукі ве́ры нашае.
6 I вось цяпе́р я стаю, як падсудны, за надзе́ю на абяцаньне, данае айцом нашым ад Бога,
7 асягнуць якое спадзяюцца дванаццаць родаў нашых, служачы начамі і ўдзе́нь бязупынна. За гэту надзе́ю й абвінавачываюць мяне́ Жыды, о цар Агрыппа!
8 Што? Вам здае́цца непадобным да ве́ры, што Бог ускрашае ўме́ршых?
9 Дый мне́ яно здавалася, што я павінен шмат зрабіць супраць іме́ньня Ісуса Назарэя,
10 і рабіў у Ерузаліме: узяўшы ўладу ад архірэяў, я многа сьвятых замыкаў у вастрозе, а, як іх забівалі, даваў голас мой.
11 I па ўсіх сынагогах, часта мучачы іх, прымушаў зьневажа́ць; і, цераз ме́ру разьярыўшыся проці іх, перасьле́даваў іх навет і па чужых ме́стах.
12 Ды з гэтым ідучы ў Дамаск, маючы ўладу й даручэньне ад архірэяў,
13 я ў палудзень, о цар, убачыў на дарозе сьвятло з не́ба, ярчэйшае за зьяньне сонца, якое асьвяціла мяне́ й тых, што йшлі са мной.
14 I, як усе́ мы паваліліся на зямлю, я пачуў голас, які прамовіў да мяне́, гаворачы па-жыдоўску: Саўл, Саўл, чаму перасьле́дуеш мяне́? Цяжка табе́ пе́рці проці ражна.
15 Я-ж сказаў: Хто Ты, Госпадзе? Ён жа сказаў: Я Ісус, якога ты парасьле́дуеш;
16 але падыйміся й стань на ногі твае́, бо Я дзеля таго зьявіўся табе́, каб зрабіць цябе́ слугой ды сьве́дкай таго, што ты бачыў і што адкрыю табе́,
17 бяручы цябе́ з народу й ад паганаў, да якіх цяпер пасылаю цябе́,
18 каб расчыніў ім вочы, каб зьвярнуліся ад це́мры да сьвятла́ й ад улады шатана да Бога, ды праз ве́ру ў Мяне́ атрымалі адпушчэньне грахоў і ўдзе́л сярод пасьвячоных.
19 Дзеля гэтага, цару Агрыппа, я не супрацівіўся зьяве нябе́снай,
20 але абвяшчаў сьпярша́ жыхарам Дамаску й Ерузаліму, а пасьля ўсе́нькай зямлі Юдэйскай і паганам, каб пакаяліся й навярнуліся да Бога, робячы ўчынкі, вартыя пакаяньня.
21 За гэта Жыды, схапіўшы мяне́ ў храме, памыкаліся забіць мяне́.
22 Але я дастаў падмогу ад Бога й да гэтага дня стаю, сьве́дчучы малому й вялікаму, нічога іншага ня кажучы, як што́ гаварылі Прарокі й Майсе́й, што мае стацца:
23 што Хрыстос мусіць быць замучаны і, Пе́ршы з уваскрасе́ньня ўме́ршых, мае абвясьціць сьвятло народу й паганам.
24 Калі ён гэтак апраўдываўся, сказаў Фэст моцным голасам: Ты шале́еш, Паўла! Вялікая навука даводзе цябе́ да шалу.
25 А той кажа: Не шале́ю, вяльможны Фэсьце, а кажу словы праўды й мудрасьці;
26 бо ве́дае гэта цар, перад якім і гавару сьме́ла, бо ве́даю, што нішто з гэтага перад ім не ўтаілася: не ў закуцьці-ж яно дзе́ялася.
27 Ці ве́рыш ты Прарокам, цару Агрыппа? Ве́даю, што ве́рыш.
28 Агрыппа-ж сказаў да Паўлы: Ты чуць-што не ўгаварыў мяне́ стацца Хрысьціянінам!
29 Паўла-ж сказаў: Маліў бы я Бога, каб хутка, ці ня хутка, ня толькі ты, але й усе, што слухаюць мяне́ сягоньня, сталіся такімі, як і я, па-за гэтымі путамі.
30 I, як сказаў ён гэтае, устаў цар і стараста й Вэрніка, дый тыя, што з імі сядзе́лі,
31 і, адыйшоўшыся ў бок, гутарылі паміж сабою, кажучы: што чалаве́к гэты ня робіць нічога, вартага сьме́рці або путаў.
32 Агрыппа сказаў Фэсту: Можна-б было звольніць гэтага чалаве́ка, калі-б не паклікаўся на Ке́сара.
1 Як жа прысудзілі нам плыці ў Італію, дык Паўлу й некаторых іншых вязьняў аддалі сотніку, на ймя Юлію, з роты Аўгуста.
2 Узыйшоўшы на Адраміцкі карабе́ль, манючыся плысьці ля ме́сцаў Азійскіх, вырушылі мы, маючы з сабой Арыстарха, Македонца із Фессалонікі.
3 На другі дзе́нь прысталі к Сідону; Юлі-ж, які абходзіўся з Паўлам палюдзку, дазволіў яму пайсьці да прыяцеляў і скарыстацца руплівасьцяй іх.
4 I, вырушыўшы стуль, прыплылі мы к Кіпру, бо вятры́ былі праціўныя.
5 Пераплыўшы-ж мора насупраць Кілікіі й Памфіліі, прыйшлі мы ў Міры Лікійскія,
6 і тутака сотнік знайшоў Александрыйскі карабе́ль, які плыў у Італію, ды пасадзіў нас на яго.
7 Плывучы-ж памалу шмат дзён ды ле́дзь апынуўшыся насупраць Кніду, бо ве́цер быў проці нас, даплылі мы да Крыту, проці Сальмону,
8 і, ле́дзьве прабраўшыся ля яго, прыйшлі да нейкае мясцовасьці, называнае Харошыя Затокі, адкуль недале́ка ме́ста Лязія.
9 Калі-ж мінула даволі часу, і плаваньне было ўжо няпэўнае, бо ўжо і пост мінуў, радзіў ім Паўла,
10 кажучы: Мужы! Я бачу, што плаваньне ма́е быць нешчасьлівае ды з чысьленымі ўтратамі ня толькі для тавару й карабля, але й для душ нашых.
11 Але сотнік больш ве́рыў ко́рніку й гаспадару карабля, чым таму, што гаварыў Паўла.
12 А як затока ня была выгодная дзеля зімаваньня, дык большасьць і радзіла адплысьці адтуль: мо’ можна было-б перазімаваць, дабраўшыся да Фініку, Крыцкае затокі, што ляжыць насупраць паўднёва-заходняга й паўночназаходняга ве́тру.
13 I, калі паве́яў паўдзённы ве́цер, яны, падумаўшы, што дасяглі жаданага, рушылі й паплылі поўз Крыту.
14 Але неўзабаве наляце́ў на іх бурны ве́цер, называны Эўроклідон.
15 Калі падхапіла карабе́ль, і ён ня мог працівіцца ве́тру, дык мы здаліся, і нас панясло.
16 Наляце́ўшы-ж на не́йкі астравок, называны Кляўдай, мы ле́дзьве здолелі ўдзяржаць човен;
17 падняўшы-ж яго, пачалі ратавацца, абвязываючы карабе́ль; а баючыся, каб ня се́сьці на мялізну, спусьцілі парус ды гэтак насіліся.
18 Як жа бура крэпка кідала нас, назаўтрае выкінулі тавары,
19 а на трэці дзе́нь мы сваімі рукамі павыкідалі карабе́льны струмант.
20 Калі-ж шмат дзён не паказывалася ані сонца, ані зоркі, а бура крэпка налягала, дык урэшце прапала ўсе́нька надзе́я, каб нам спасьціся.
21 А як мы доўга былі няе́ўшы, дык Паўла, стануўшы сярод іх, сказаў: Мужы, трэба было паслухацца мяне́ і ня плысьці ад Крыту ды ўсьцерагчыся гэтага няшчасьця й утраты.
22 Цяпе́р-жа раджу вам: бадрыцеся; не загіне ніводная душа із вас, апрача карабля.
23 Бо стануў прада мною ў гэту ноч Ангел Бога, Якому прынале́жу й служу,
24 ды сказаў: Ня бойся, Паўла! Ты мусіш стануць перад ке́сарам, і вось Бог дараваў табе́ ўсіх, што плывуць з Табою.
25 Дык будзьце добрае мысьлі, мужы; бо ве́ру Богу, што станецца так, як мне́ было сказана:
26 мы мусім быць выкінены на не́йкі востраў.
27 Як жа настала чатырнаццатая ноч, што мы насіліся па Адрыятыцкім моры, каля поўначы пазналі матросы, што падыходзім да не́йкае зямлі.
28 I, паме́раўшы, знайшлі дваццаць сажнёў. Крыху-ж адплыўшы ды йзноў паме́раўшы, знайшлі пятнаццаць сажнёў.
29 Баючыся, каб не папасьці на скалістае ме́сца, скінулі з карна́ чатыры якары й чакалі дня.
30 Калі-ж матросы памкнуліся ўцячы з карабля ды спускалі ў мора човен, паказуючы, быццам маняцца скінуць якары з носу,
31 Паўла сказаў сотніку й жаўне́рам: Калі яны не астануцца на караблі, дык вы ня можаце спасьціся.
32 Тады жаўне́ры паабсякалі вяроўкі ад чаўна й далі яму ўпасьці.
33 Перад сьвітаньнем Паўла намаўляў усіх прыняць е́жу, кажучы: Сягоньня чатырнаццаты дзе́нь, як вы, ждучы, астаецёся ня е́ўшы, нічога ня прыймаючы.
34 Дык заклікаю вас прыняць е́жу: бо гэта будзе дзеля вашага спасе́ньня. Бо нікому з вас волас з галавы не спадзе́.
35 Сказаўшы гэта і ўзяўшы хле́б, ён пахваліў Бога перад усімі дый пачаў, разламаўшы, е́сьці.
36 I ўсе́ набраліся духу дый самі прынялі е́жу.
37 Было-ж усіх нас на караблі дзьве́сьце се́мдзесят шэсьць душ.
38 Насыціўшыся-ж е́жай, аблягчылі карабе́ль, выкідаючы пшаніцу ў мора.
39 Як жа настаў дзе́нь, яны не пазнавалі зямлі; дагле́дзілі-ж не́йкую затоку, ме́ўшую ўзьбярэжжа, да якога й урадзілі, калі здолеюць, прыстаць з караблём.
40 I, падняўшы якары, пайшлі морам; і, адвязаўшы стырно́ ды наставіўшы малы парус па ве́тру, кіраваліся да ўзьбярэжжа.
41 Папаўшы-ж на касу́, пасадзілі карабе́ль на мялізну: і нос, завязшы, аставаўся нярухомы, а карно́ разьбівалася сілаю хваляў.
42 У жаўне́раў жа была нарада, каб вязьняў пазабіваць, каб хто, выплыўшы, ня ўце́к.
43 Але сотнік, хочучы ўратаваць Паўлу, супрацівіўся іхняй пастанове ды загадаў уме́ючым плаваць кінуцца й пе́ршымі выйсьці на зямлю,
44 рэшце-ж каму на дошках, каму на чым з карабля. I гэтак сталася, што ўсе́ выратаваліся на зямлю.
1 Тады, выратаваўшыся, даве́даліся, што востраў называецца Мэліта.
2 Варвары-ж паказалі нам нябывалую людзкасьць: бо, распаліўшы агонь, прынялі нас усіх, бо быў дождж і сьцюжа.
3 Калі-ж Паўла, набраўшы бе́рамя хворасту, клаў на агонь, ад жару выйшла яхідна й павісла на руцэ ў яго.
4 Варвары, угле́дзіўшы зьвісаўшага з рукі ягонай гада, гутарылі паміж сабою: пэўне чалаве́к гэты — душагуб, бо й уратаванаму ад мора справядлівасьць жыць не дае́.
5 Але ён, абтросшы гада ў агонь, не дазнаў нічога благога.
6 Яны-ж чакалі, што ён пачне́ пухнуць, ці ўраз упадзе́ няжывы. Паждаўшы-ж доўга і бачучы, што нічога благога з ім ня сталася, зьмянілі думкі й казалі, што ён Бог.
7 Навакол-жа таго ме́сца былі землі першака́ вострава на ймя Публія, які, прыняўшы нас, тры дні прыязна ўгашчаў.
8 I сталася, што бацька Публія ляжаў хворы на гарачку й жывот. Паўла, увайшоўшы да яго і памаліўшыся, узлажыў на яго рукі й аздаравіў яго.
9 Калі-ж гэта сталася, і другія хворыя на востраве прыходзілі і былі аздароўлены.
10 Дык выяўлялі нам вялікую пашану, а, як мы адплывалі, надавалі, што трэба было.
11 Цераз тры ме́сяцы вырушылі мы на Александрыйскім караблі, пад назовам Дыаскуры, што зімаваў на востраве,
12 і, прыплыўшы ў Сіракузы, прабылі тры дні.
13 Вырушыўшы стуль, прыплылі мы ў Рэгію; і, як цераз дзе́нь узьняўся паўдзённы ве́цер, дык на другі дзе́нь прыйшлі ў Путэолі,
14 дзе́ знайшлі братоў і былі запрошаны імі пабыць се́м дзён; ды гэтак прыйшлі ў Рым.
15 I стуль браты, пачуўшы аб нас, павыходзілі нам насустрэчу да Аппіявае плошчы й Трох Гасьцініц. Пабачыўшы іх, Паўла, падзякаваўшы Богу, акрыяў.
16 Калі-ж мы ўвайшлі ў Рым, сотнік здаў вязьняў ваяводзе; Паўле-ж дазволілі жыць у сябе́ з жаўне́рам, што яго пілнаваў.
17 I сталася, што цераз тры дні склікаў Паўла першакоў Жыдоўскіх. Калі-ж яны зыйшліся, сказаў да іх: Мужы браты! хаця я нічога не ўчыніў супраць народу й звычаяў айцоў, мяне́, як вязьня, аддалі з Ерузаліму ў рукі Рымлян.
18 Яны, распытаўшы мяне́, хаце́лі мяне́ звольніць, бо ніякае сьмяротнае віны на мне́ ня было.
19 Калі-ж Жыды супрацівіліся, дык я быў прымушаны паклікацца на Ке́сара, але не затым, каб ме́ўся ў чым вінаваціць мой народ.
20 Дзеля гэтае прычыны я й паклікаў вас, каб пабачыць і пагутарыць: бо за спадзяваньне Ізраіля закавалі мяне́ ў путы гэтыя.
21 Яны-ж сказалі да яго: Мы ані пісем аб табе́ не дасталі з Юдэі, ані ніхто з братоў, прыходзячы, не абвяшчаў і не гаварыў аб табе́ нічога благога.
22 Ды хочам пачуць ад цябе́, як ты мысьліш; бо аб гэрэзіі гэтай ве́дама нам, што ўсюды працівяцца е́й.
23 I, назначыўшы яму дзе́нь, многа прыйшло да яго ў гасьцініцу. I ад ранку да ве́чара выкладаў ім, сьве́дчучы аб царстве Божым ды пераконываючы іх аб Ісусе із закону Майсе́явага і Прарокаў.
24 I адны былі перакананы словамі ягонымі, другія-ж ня ве́рылі.
25 I, не згаджаючыся міжы сабою, пайшлі, калі Паўла сказаў адно слова: Добра сказаў да айцоў нашых Дух Сьвяты праз Прарока Ісаю, мовячы:
26 Ідзі да народу гэтага і скажы: Слыхам пачуеце, ды не зразуме́еце; і, відзячы, глядзе́ць будзеце, ды ня ўбачыце;
27 бо загрубе́ла сэрца народу гэтага, і вушыма цяжка чуюць, і вочы свае́ заплюшчылі, каб не пабачыць вачыма й не пачуць вушыма ды сэрцам ня ўцяміць і не навярнуцца, каб Я не аздаравіў іх (Ісая, 6, 9—10).
28 Няхай-жа будзе вам ве́дама, што паганам паслана спасе́ньне Божае, яны-ж і пачуюць.
29 I, як ён гэта сказаў, Жыды выйшлі, крэпка спрачаючыся між сабою.
30 Паўла-ж цэлыя два гады жыў у нанятай ім гасподзе і прымаў усіх, што прыходзілі да яго,
31 абвяшчаючы царства Божае ды з усе́й адвагай без перашкоды навучаючы пра Госпада Ісуса Хрыста.
1 Якуб, раб Бога і Госпада Ісуса Хрыста, - дванаццацём родам, што расьцярушаны, - ра́давацца!
2 З вялікаю радасьцяй прымайце (гзта), браты маі, калі папада́еце ў розныя спакушэньні,
3 ве́даючы, што выпрабаваньне вашае ве́ры вытварае цярплівасьць;
4 цярплівасьць жа няхай мае закончанае дзе́ла, каб вы былі закончанымі й поўнымі, бяз ніякае нястачы.
5 Калі-ж у каго з вас не хапае мудрасьці, няхай просіць у Бога, які дае́ ўсім проста і без дакораў, - і будзе яму дадзена.
6 Але няхай просіць з ве́раю, ані́ не сумляваючыся, бо той, хто сумляваецца, падобны да марское хвалі, якую ве́цер уздыймае й разьбівае.
7 Дык няхай ня думае гэткі чалаве́к, што не́шта дастане ад Госпада.
8 Двудушны чалаве́к няцьвёрды на ўсіх сваіх шляхох.
9 Няхай жа хваліцца паніжаны брат сваей высокасьцяй,
10 а багаты сваім паніжэньнем, бо праміне́, як цьве́т на траве́.
11 Бо ўзыйшло сонца са сьпе́кай і высушыла траву, і цьве́т яе́ апаў, і хараство аблічча яе́ счэзла; гэтак і багаты на шляхох сваіх завяне.
12 Шчасьлівы чалаве́к, які выдзе́ржывае спакусу, бо, як выпрабаваны, ён дастане вянок жыцьця, што абяцаў Госпад тым, хто любіць Яго.
13 У часе спакушэньня ніхто хай ня кажа: Бог мяне́ спакушае; бо Бог не спакушаецца злом, і сам нікога не спакушае.
14 А кожны спакушаецца, захоплены й прываблены ўласным пажаданьнем;
15 а пасьля пажаданьне, зачаўшы, спараджае грэх, а зроблены грэх спараджае сьме́рць.
16 Не баламуцьцеся, браты маі ўмілаваныя:
17 кожнае добрае даньнё і кожны дасканалы дар зыходзе з вышыні, ад Айца сьве́тласьцяў, у Якога няма адме́ны ані зьме́ннасьці.
18 Захаце́ўшы, спарадзіў нас словам праўды, каб быць нам нейкім пачаткам тварэньняў Яго.
19 Дык вось, браты маі́ ўмілаваныя, усякі чалаве́к няхай будзе хуткі паслухаць, павольны гаварыць, няскоры гне́вацца́,
20 бо гне́ў чалаве́ка ня творыць праўды Божае.
21 Дзеля гэтага, адклаўшы ўсякі бруд і астачу злосьці, у пакоры прыме́це насаджа́нае слова, што душы вашыя збавіць можа.
22 Будзьце-ж выпаўніцелямі слова, а не слухача́мі толькі, ашуківаючымі самых сябе́.
23 Бо хто слухае слова і не выпаўняе, той падобны да чалаве́ка, які разглядае прыраджонае аблічча свае́ ў люстры:
24 ён паглядзе́ў на сябе́ і адыйшоўся, ды ўраз жа забыўся, які ён.
25 Але хто ўглыбляецца ў дасканалы закон свабоды і трывае ў ім, той, стаючыся не слухачом забываючымся, але выпаўніцелем дзе́ла, шчасьлівы будзе ў дзе́яльнасьці.
26 Калі хто сярод вас думае, што ён багабойны, ды не закелза́е языка свайго, але ашуківае сэрца свае́, у таго багабойнасьць пустая.
27 Чыстая і беззаганная багабойнасьць перад Богам Айцом - у тым, каб даглядаць сірот і ўдоваў у горы іх і дзяржацца неапага́неным ад сьвету.
1 Браты маі! Не на аблічча ўзіраючыся, ме́йце ве́ру ў Госпада нашага Ісуса Хрыста́ услаўленага.
2 Бо калі на сабраньне вашае ўво́йдзе чалаве́к з залатым пярсьцёнкам, у багатай вопратцы, дый увойдзе і бе́дны ў мізэрнай вопратцы,
3 і вы паўзіраецеся на адзе́тага ў багатую вопратку і скажаце яму: табе́ добра се́сьці тут, а бе́днаму скажаце: ты стань там, ці сядай тут, ля падножжа майго, -
4 дык ці-ж не перасуджваеце вы ў сабе́ і ня робіцеся судзьдзямі з нягоднымі думкамі?
5 Паслухайце, браты маі ўмілаваныя: ці-ж ня бе́дных сьве́ту гэтага выбраў Бог быць багатымі ве́раю і ўзяць у спадчыну Царства, якое Ён абяцаў тым, што любяць Яго?
6 А вы пагардзілі бе́дным. Ці-ж не багатыя прыгнятаюць вас, і ці-ж не яны цягаюць вас па судох?
7 Ці-ж не яны зьняслаўляюць добрае імя вашае, якім вы называецеся?
8 Калі вы выпаўняеце царскі закон паводле пісаньня: палюбі бліжняга твайго, як самога сябе́, добра робіце;
9 але калі на аблічча ўзіраецеся, дык робіце грэх і праступнікамі аказваецеся перад законам.
10 Бо хто выпаўняе ўве́сь закон, ды саграшыць у не́чым адным, той робіцца вінаватым у-ва ўсім.
11 Бо Той, хто сказаў: не чужалож! сказаў такжа: не забі, дык калі ты не чужаложыш, але забеш, то ты таксама праступнік закону.
12 Гэтак гаварэ́це і гэтак рабе́це, як тыя, што маюць быць суджаны па закону свабоды.
13 Бо ня ма́е суд ласкі для таго, хто не зрабіў ласкі; ласка па-над суд вывышша́ецца.
14 Што за карысьць, браты маі, калі хто кажа, што ён ма́е ве́ру, ды ўчынкаў ня ма́е? Ці можа гэтая ве́ра збавіць яго?
15 Калі брат ці сястра неадзе́тыя і ня маюць стравы штодзе́ннае,
16 і не́хта з вас скажа ім: ідзе́це ў супакоі, грэйцеся і карміцеся, але ня дасьць ім патрэбнага для це́ла: што за карысьць?
17 Гэтак і ве́ра, калі ня ма́е ўчынкаў, сама па сабе́ мёртвая.
18 Але хто-не́будзь скажа: ты маеш ве́ру, а я ма́ю ўчынкі: пакажы мне́ ве́ру тваю з учынкаў тваіх, і я з маіх учынкаў пакажу табе́ маю́ ве́ру.
19 Ты ве́рыш, што Бог адзін: добра робіш; і злыя духі ве́раць і дрыжаць.
20 Але ці хочаш ве́даць, чалаве́ча нікчэмны, што ве́ра бяз учынкаў мёртвая?
21 Ці-ж ня ўчынкамі апраўдаўся Аўраам, бацька наш, узьвёўшы на ахвярнік Ізаака, сына свайго?
22 Ці бачыш, што ве́ра дапамагала ўчынкам яго, і ўчынкамі ве́ра завяршылася?
23 I выпаўнілася Пісаньне, якое кажа: Паве́рыў Аўраам Богу, і залічана яму за праведнасьць, і - другам Божым быў ён названы.
24 Ці бачыце, што чалаве́к апраўдываецца ўчынкамі, а ня ве́раю толькі?
25 Гэтак сама й Рааб блудніца ці ня ўчынкамі апраўдалася, прыняўшы пасланцоў і адправіўшы іх другой дарогай?
26 Бо, як це́ла бяз духа мёртвае, гэтак і ве́ра мёртвая бяз учынкаў.
1 Браты маі! Ня многія рабе́цеся вучыцялямі, ве́даючы, што мы большы дастанем прысуд,
2 бо ўсе́ мы шмат грашы́м. Хто не грашы́ць словам, той - дасканалы чалаве́к, які дуж закелза́ць і ўсё це́ла.
3 Вось мы ўкладаем зяле́зы ў рот коням, каб яны слухаліся нас, і кіруем усім це́лам іх;
4 вось і караблі ун якія вялікія, што іх ве́тры магутныя носяць, а невялікім стырном кіруюцца, куды хоча корнік;
5 гэтак і язык - невялікі чле́н, але шмат робіць. Паглядзі, невялікі агонь, а як многа рэчаў запалівае;
6 і язык - агонь, сьве́т няпраўды. Язык гэтак зьмяшчаецца міжы чле́намі нашымі, што апаганівае ўсё це́ла і запалівае круг жыцьця, а сам запальваецца ад гее́нны,
7 бо ўсякая прырода зьве́раў і птушак, га́даў і марскіх жывёл гамуецца й угамована прыродаю чалаве́чаю,
8 а ўгамаваць языка ніхто з людзе́й ня можа: гэта - нястрымнае зло; ён напоўнены сьмяротнаю атрутаю.
9 Ім славім Бога і Айца - і ім праклінаем людзе́й, што створаны на ўзор Бога;
10 з тых самых вуснаў выходзіць багаслаўле́ньне і праклён. Не павінна быць гэтага, маі браты.
11 Ці цячэ з аднаго жарала́ крыніцы салодкае і горкае?
12 Ня можа, браты маі, смоква радзіць аліўкі, ці вінаградная лаза смоквы: гэтак сама і адна крыніца ня можа выліваць салоную і салодкую ваду.
13 Хто з вас мудры й разумны? Пакажы гэта на дзе́ле добрым паступаньнем з лагоднасьцяй мудрасьці.
14 Але, калі ў вашым сэрцы вы ма́еце горкую завісьць і сварлівасьць, дык не хвале́цеся і не брашыце на праўду:
15 гэта ня ёсьць мудрасьць, што зьве́рху зыходзе, але зямйая, душэўная, дэмані́чная,
16 бо гдзе́ завісьць і сваркі, там ладу няма і ўсе́ благія ўчынкі.
17 Але мудрасьць, што зьве́рху зыходзе, перадусім чыстая, потым згодлівая, лагодная, паслухмяная, поўная міласэрдзя й добрых пладоў, бесстаронная і некрывадушная.
18 Плод жа праўды ў міры се́ецца тымі, што мір робяць.
1 Скуль войны й бітвы у вас? Ці ня згэтуль: з раскошаў вашых, што ў чле́нах вашых ваююць?
2 Жадаеце й ня ма́еце; забіваеце й завідуеце, - ды ня можаце дасягнуць; сварыцёся і ваюеце, ды ня маеце, бо ня просіце. -
3 Просіце і не дастаецё, бо просіце блага, каб ужыць на раскошы вашыя.
4 Бясчэсныя й бясчэсьніцы! Ці ня ве́даеце, што дружба са сьве́там ёсьць варожасьць да Бога? Дык, хто хоча быць другам сьве́ту, той робіцца ворагам Богу.
5 Ці вы думаеце, што надарма́ кажа Пісаньне: да завісьці любіць дух, што жыве́ ў нас?
6 і тым большую дае́ ласку, дык і сказана: Бог гордымі брыдзіцца, а пакорным ласку дае́ (Прыпов. 3, 34).
7 Дык пакарыцеся Богу; супраціўцеся дяблу, і ўцячэ ад вас.
8 Бліжэй падыйдзе́це да Бога, і прыблізіцца да вас. Ачысьціце рукі, грэшнікі, папраўце сэрцы, двудушныя;
9 скрушайцеся, плачце й галасіце: някай сьме́х ваш абе́рнецца ў плач, і радасьць - у гора.
10 Скарыцеся перад Госпадам, і ўзвысіць вас.
11 Не абмаўляйце, браты, адзін аднаго: хто брата абмаўляе й асуджа́е брата свайго, той абмаўляе закон і судзіць закон; а калі ты судзіш закон, то ты не́ выпаўніцель закону, але судзьдзя.
12 Адзін законадаўца можа збавіць і загубіць; а хто ты, што судзіш другога?
13 А ну цяпер вы, што кажаце: сягоньня ці заўтра вырушым у такое й такое ме́ста і пражыве́м там адзін год, і будзем таргаваць і зарабляць, -
14 вы, якія ня ве́даеце, што будзе заўтра: бо што такое вашае жыцьцё? Па́ра, што зьяўляецца на малы час, а потым зьнікае.
15 Заме́ст таго, каб вам гаварыць: калі Госпад захоча й будзем жывыя, дык зробім тое ці другое, -
16 вы вось праз пыху сваю пуста хваліцеся. Усякае гэткае пустахвальства ёсьць зло.
17 Дык вось, хто ве́дае, як рабіць дабро, ды ня робіць, грэх таму.
1 А ну-ж вы, багатыя: плачце й галасе́це над злыбедамі вашымі, што йдуць на вас!
2 Багацьце вашае згніло, і вопраткі вашыя зье́дзены мольлю.
3 Золата вашае й серабро вашае пайржаве́ла, і іржа іх сьве́дчыць супраць вас і зье́сьць це́ла вашае, як агонь: вы сабралі сабе́ скарб на апошнія дні.
4 Вось галосіць заплата, якую вы затрымлівалі ў работнікаў, што пажалі палі́ вашыя; і ляманты жанцоў дайшлі да вушэй Госпада Саваофа.
5 Вы ме́лі раскошу й асалоду на зямлі; накармілі сэрцы вашыя, быццам на дзе́нь, калі вас заколюць.
6 Вы засудзілі, забілі справядлівага: ён не спраціўляўся вам.
7 Дык вось, браты, будзьце доўгацярплівымі да прыходу Госпадавага. Глядзе́це: зямляроб жджэ каштоўнага плоду ад зямлі і дзеля яго це́рпіць доўга, пакуль дастане дождж раньні і позны.
8 Цярпіце доўга і вы, умацуйце сэрцы вашыя, бо прыход Гасподні набліжаецца.
9 Не наракайце, браты маі, адзін на аднаго, каб ня быць засуджанымі: вось судзьдзя стаіць за дзьвярыма.
10 За прыклад мук ліхіх і доўгацярплівасьці - вазьме́це, браты маі, прарокаў, што іме́ньнем Госпадавым прамаўлялі.
11 Вось мы шчасьлівымі называем тых, што цярпе́лі. Вы чулі пра стойкасьць Іова і бачылі кане́ц яго ад Госпада, бо Госпад ве́льмі міласэрны й спагадлівы.
12 Дык перш за ўсё, браты маі, не прысягайцеся ані не́бам, ані зямлёю, ані ніякаю другою прысягаю; але няхай будзе ў вас »але́, але́», і »не́, не́», каб вам не папасьці пад суд.
13 Цяжка не́хта з вас мучыцца? няхай моліцца. Вясе́ла каму? няхай псальмы сьпявае.
14 Занядужаў хто з вас? пакліч прэзьбітараў Царквы, і няхай памоляцца над ім, памазаўшы яго але́ем у імя Госпадавае, -
15 і малітва ве́ры вылячыць хворага, і Госпад падыме яго; і калі ён грахі зрабіў, будуць зьняты з яго.
16 Прызнавайцеся адзін перад адным у праступках і мале́цеся адзін за аднаго, каб паздараве́ць; многа можа натужная малітва справядлівага!
17 Ільля быў чалаве́к, падобны да нас, і малітваю памаліўся, каб ня было дажджу: і ня падаў дождж на зямлю тры гады і шэсьць ме́сяцаў.
18 I ізноў памаліўся: і не́ба дало дождж, і зямля узрасьціла плод свой (3 Цар. 17, 18).
19 Браты, калі-б хто з вас ухіліўся ад праўды, і не́хта яго навярнуў-бы,
20 дык няхай гэны ве́дае, што, вярнуўшы грэшніка з блуднае дарогі ягонае, ён збавіць душу ад сьме́рці і многа пакрые грахоў.
1 Пётра, Апостал Ісуса Хрыста, выбраным захаджэнцам, расьцярушаным у Поньце, Галятыі, Каппадокіі, Азіі й Вітыніі,
2 згодна з прадве́даньнем Бога Айца, праз асьвячэньне ад Духа, дзеля паслухмянасьці й акрапле́ньня крывёю Ісуса Хрыста: няхай памножыцца вам ласка і мір!
3 Багаслаўлены Бог і Аце́ц Госпада нашага Ісуса Хрыста, Які праз вялікую ласку Сваю адрадзіў нас ускрасе́ньнем Ісуса Хрыста з мёртвых дзеля жывое надзе́і,
4 дзеля спадчыны нятле́ннае, бяз сказы, што не завяне й захавана на нябёсах для вас,
5 сілаю Божаю праз ве́ру аховываных дзеля выбаўле́ньня, што гатова адкрыцца ў астатні час!
6 З гэтага це́шцеся, крыху цяпер (калі трэба) ад розных спакусаў патужыўшы,
7 каб выпрабаваная ве́ра вашая, шмат каштаўне́йшая за гібнучае, хоць і агнём прабаванае золата, аказалася на хвалу і чэсьць і славу ў адкрыцьці Ісуса Хрыста,
8 Якога, ня бачыўшы, любіце і, хоць ня гле́дзячы на яго, але ве́ручы ў Яго, радуецеся радасьцю нявымоўнаю і найслаўне́йшаю,
9 дасягаючы нарэшце ве́раю вашаю збаўле́ньня душ.
10 Гэтага то збаўле́ньня шукалі й дапытываліся прарокі, якія прадвяшчалі вызначаную вам ласку,
11 даходзячы, на калі і ў які час паказваў у іх Дух Хрыстовы, прадвяшчаючы мукі Хрыстовыя і славу за імі.
12 Ім было адкрыта, што ня ім, а нам служыла абве́шчанае вам сягоньня тымі, якія нясьлі вам добрую ве́сьць праз Духа Сьвятога, пасланага з нябёсаў, у што навет Ангелы жадаюць пранікнуць.
13 Дзеля гэтага, падперазаўшы паясьніцы розуму вашага, чувайце й да канца спадзявайцеся на ласку, што прыносіцца вам у адкрыцьці Ісуса Хрыста.
14 Як послухмяныя дзе́ці, ня кіруйцеся ране́йшымі вашымі пажаданьнямі ў няве́даньні вашым;
15 але, па прыкладу паклікаўшага вас сьвятога, і самі будзьце сьвятымі ў-ва ўсіх учынках.
16 Бо напісана: будзьце сьвятыя, бо Я сьвяты (Ляв. 19, 2).
17 I калі называеце Айцом Таго, Хто судзіць кожнага паводле дзе́ла яго, ня ўзіраючыся на аблічча ягонае, дык са страхам праводзьце час бытаваньня вашага,
18 ве́даючы, што не трухле́ючым серабром ці золатам адкуплены вы ад марнага жыцьця, данага вам ад айцоў,
19 але многацэннаю крывёю Хрыста, як чыстага агняці бяз сказы,
20 празначанага яшчэ да стварэньня сьве́ту, але зьявіўшагася ў апошнія часы дзеля вас,
21 паве́рыўшых праз Яго ў Бога, Які ўскрасіў Яго з мёртвых і даў Яму славу, каб была ве́ра ваша й надзе́я на Бога.
22 Паслухмянасьцяй праўдзе праз Духа ачысьціўшы душы вашыя дзеля некрывадушнае любві братняе, заўсёды любе́це адзін аднаго ад чыстага сэрца,
23 як адроджаныя ня з тле́ючага насе́ньня, але з нятле́ннага, праз слова Бога Жывога і прабываючага даве́ку.
24 Бо ўсякае це́ла, як трава, і ўсякая слава чалаве́чая, як цьве́т на траве́: засохла трава, і цьве́т яе́ апаў;
25 але слова Госпадавае трывае даве́ку (Ісая 40, б-8). А гэта й ёсьць тое слова, якое вам абве́шчана.
1 Дык, адклаўшы ўсякую злосьць і ўсякі подступ ды крывадушнасьць і завісьць і ўсякую абмову,
2 як нованаро́джаныя дзе́ткі, палюбе́це чыстае слоўнае малако, каб ад яго ўзрасьці вам на збаўле́ньне;
3 бо вы паспробавалі, што Госпад добры.
4 Прыступаючы да Яго, жывога каменя, адкіненага людзьмі, але выбранага Богам, дарагога,
5 і самі як жывыя каме́ньні, будуйцеся ў дом духоўны, сьвяшчэнства сьвятое, каб прынасіць духоўныя ахвяры, любыя Богу праз Ісуса Хрыста.
6 Бо сказана ў пісаньні: вось Я кладу ў Сыоне камень вуглавы выбраны, дарагі, і хто ве́рыць у Яго, не асароміцца (Ісая 28, 16).
7 Дык вось, Ён для вас, ве́руючых, цэннасьць, а для няве́руючых - камень, які адкінулі будаўнічыя, ды які стаўся галавой вугла (Пс. 117, 22), камень спаткне́ньня і камень спакусы,
8 аб які яны спатыкаюцца, не пакараючыся слову, на што й пакінены.
9 Але вы - выбраны род, царскае сьвяшчэнства, народ сьвяты, людзі адабраныя, каб абвяшчаць цноты Паклікаўшага вас з це́мры ў цудоўнае сьвятло Яго;
10 не́калі не́-народ, а цяпер народ Божы; не́калі немілава́ныя, а цяпер памілаваныя.
11 Умілаваныя! прашу вас, як прышлых і падарожнікаў, ухіляйцеся ад цяле́сных пажаданьняў, што супраць душы ваююць,
12 і вядзе́це добрае жыцьцё між паганамі, каб яны за тое, за што словамі зьняважа́юць вас, як злачынцаў, угледзіўшы добрыя ўчынкі вашыя, славілі Бога ў дзе́нь адве́дзінаў.
13 Дык будзьце пакорныя ўсякай уладзе людзкой дзеля Госпада: ці то цару, як зьве́рхняй уладзе,
14 ці то начальнікам, як ад яго пасыланым дзеля караньня злачынцаў і дзеля заахвочаньня робячых дабро, -
15 бо гэткая ёсьць воля Божая, каб мы, робячы дабро, затыкалі вусны нявуцтву неразумных людзе́й, -
16 як вольныя, ды не як маючыя волю дзеля прыкрыцьця зла, але як Божыя слугі.
17 Усіх паважайце, брацтва любе́це, Бога бойцеся, цара шануйце.
18 Слугі, з усе́нькім страхам пакарайцеся валадаром, ня толькі добрым і лагодным, але і срогім.
19 Бо люба Богу тое, калі хто, думаючы аб Богу, пераносе гора, це́рпячы несправядліва.
20 Бо што за пахвала, калі вы це́рпіце ды бюць вас за грахі? Але, калі робячы дабро і ў муках це́рпіце, дык гэта Богу люба,
21 бо вы на тое пакліканы; бо і Хрыстос пацярпе́ў за вас, пакінуўшы вам прыклад, каб вы йшлі па сьлядох ягоных:
22 Ён не зрабіў ніякага грэху, і ня было подступу ў вуснах Яго (Ісая 53, 9);
23 Ён, зьневажа́ны, не зьневажа́ў узае́мна; це́рпячы мукі, не пагражаў, а перадаў Таму, Хто судзіць справядліва.
24 Ён грахі нашыя сам узьнёс у це́ле Сваім на дрэва, каб мы, вызваліўшыся ад грахоў, жылі дзеля праўды: ранамі Яго аздаро́ўлены.
25 Бо вы былі, як авечкі блукаючыяся, але вярнуліся сягоньня да пастыра й валадара душ вашых (Ісая 53, 4-6).
1 Таксама й вы, жо́ны, пакарайцеся сваім мужом, каб тыя з іх, што не пакараюцца слову, жыцьцём жон сваіх бяз слова былі здабываны,
2 бачучы вашае чыстае, багабойнае жыцьцё.
3 Няхай будзе аздобаю вашаю ня вонкавае заплятаньне валасоў, не залатыя ўборы, ці вопраткі стройнасьць,
4 але ўкрыты чалаве́к сэрца ў нятле́ннасьці лагоднага й ціхога духа, што дужа цэнна прад Богам.
5 Гэтак жа аздаблялі сябе́ і сьвятыя жанчыны, што спадзяваліся на Бога, пакараючыся сваім мужом.
6 Гэтак і Сара пакаралася Аўрааму, называючы яго гаспадаром. Вы - дзе́ці яе́, калі робіце дабро і не баіцёся ніякага страху.
7 Таксама й вы, мужы, разумна жыве́це з імі, аддаючы ім, як найслабе́йшай судзіне жаночай, чэсьць, бо і вы сунасьле́днікі ласкі жыцьця, каб ня было вам перашкоды ў малітвах вашых.
8 Нарэшце, будзьце ўсе́ аднадумнымі, спачуваючымі, браталюбнымі, міласэрнымі, ве́тлівымі.
9 Не аддавайце злом за зло, ці зьнявагай за зьнявагу, а наадварот: багаслаўляйце, ве́даючы, што вы на тое пакліканы, каб унасьле́даваць багаслаўле́ньне.
10 Бо хто хоча жыцьцё любіць і бачыць добрыя дні, няхай устрымлівае язык свой ад зла і вусны свае, каб крывадушна не гаварылі.
11 Ухіляйся ад зла і рабі дабро; шукай міру й імкніся да яго.
12 Бо вочы Госпада на праведных, і вушы Яго на малітвы іх, але аблічча Госпада супраць робячых зло.
13 І хто зробіць вам зло, калі вы будзеце пераймальнікамі добрага?
14 Але, калі-б вы й пацярпе́лі за праўду, дык вы шчасьлівыя. А страху іх ня бойцеся і ня трывожцеся.
15 Госпада Бога сьвяціце ў сэрцах вашых. Будзьце заўсёды гатовымі даць адказ кожнаму, хто трэбуе ў вас слова аб вашай надзе́і, лагодна й са страхам.
16 Ме́йце добрае сумле́ньне, каб у тым, за́ што абмаўляюць вас, як злачынцаў, былі асаромлены тыя, хто га́ніць вашае добрае жыцьцё ў Хрысьце́.
17 Бо калі хоча воля Божая, ле́пей пацярпе́ць за добрыя ўчынкі, чымся за благія.
18 Бо і Хрыстос, каб прывясьці́ нас да Бога, раз пацярпе́ў за грахі нашыя, Праведнік за няправедных, забіты це́лам, але ажыўшы духам,
19 у Якім Ён і тым духам, што ў вязьніцы, зышоўшы, абвяшчаў,
20 ім, якія не́калі не пакарыліся чакаўшаму іх Божаму доўгацярпе́ньню за дзён Ноя, у час будаваньня карабля, у якім нямногія, гэта знача восем душ, выратаваліся ад вады.
21 Гэтак і нас сягоньня спасае на ўзор гэтага Хрышчэньне (не абмыцьцё це́ла ад бруду, але абяцаньне Богу добрага сумле́ньня) праз ускрасе́ньне Ісуса Хрыста,
22 Які, узыйшоўшы на не́ба, знаходаіцца праваруч Бога, і Якому пакарыліся Ангелы і ўлады і сілы.
1 Дык вось, калі Хрыстос мучыўся за нас це́лам, то і вы ўзбройцеся тэй-жа думкай, бо той, хто мучыцца це́лам, перастае грашыць,
2 каб рэшту часу ў це́ле жыць ужо не паводле чалаве́чага пажаданьня, але паводле Божае волі.
3 Бо даволі ўжо, што вы ў мінулы час жыцьця паступалі паводле волі паганаў, ходзячы ў нячыстасьці, пажаданьнях, п'янстве, банкетаваньні, піцьці й лёгкамысным служэньні ідалам;
4 затым то яны й дзівяцца, што не бяжыцё разам з імі на той жа разьліў распусты, і абмаўляюць вас.
5 Яны здадуць справу Таму, Хто ма́е хутка судзіць жывых і паме́ршых.
6 Бо на тое-ж і для мёртвых была абве́шчана добрая ве́сьць, каб яны, засуджаныя па-чалаве́чаму це́лам, жылі па-Божаму духам.
7 Дый усяму блізкі кане́ц. Дык будзьце мудрымі і чувайце ў малітвах.
8 Найбольш за ўсё ме́йце шчырую любоў адзін да аднаго; бо любоў пакрьюае множства грахоў.
9 Будзьце гасьціннымі адны да адных без нараканьняў.
10 Служыце адзін аднаму кожны тым дарам, які атрымаў, як добрыя будаўнічыя рознароднае ласкі Божае.
11 Ці гаворыць хто з вас, - гавары, як словы Божыя; ці служыць хто, - служы па сіле, якую дае́ Бог, каб у-ва ўсім славіўся Бог праз Ісуса Хрыста, Якому слава і сіла на ве́кі вякоў. Амін.
12 Умілаваныя! Ня цурайцеся агнявое спакусы, дзеля выпрабаваньня вам пасыланае, хоць-бы дзіўнае здарылася вам.
13 Але, калі прымаеце ўчасьце ў муках Хрыстовых, радуйцеся, каб і ў зьяўле́ньні славы Яго ўзрадавацца і павесяліцца.
14 Калі абмаўляюць вас за імя Хрыстовае, то вы шчасьлівыя; бо Дух славы, Дух Божы спачывае на вас. Гэнымі Ён зьняважаецца, а вамі выслаўляецца.
15 Абы толькі не цярпе́ў хто з вас мукі, як забойца, або злодзей, або злачынец, ці пасягаючы на чужое;
16 а калі як Хрысьціянін, то не саромся, але сдаў Бога за гэткі ўдзе́л.
17 Бо час пачацца суду ад дому Божага; калі-ж пе́рш ад нас пачне́цца, дык што за кане́ц непакараючыхся Эвангельлю Божаму?
18 I калі праведнік ле́дзьве збавіцца, то бязбожнік і грэшнік дзе́ пака́жацца?
19 Дык і пакутуючыя па волі Божай няхай аддадуць Яму, як праўдзіваму Стварыцелю, душы свае́, робячы дабро.
1 Старшых сярод вас заклікаю я, сустаршыня і сьве́дка мукаў Хрыстовых ды ўдзе́льнік у славе, што ма́е выявіцца:
2 пасе́це Божае стада, якое ў вас, наглядаючы за ім не пад прынукаю, але з добрае волі, ды не дзеля агіднай карысьці, але дзеля ахвоты,
3 і не пануючы над спадчынай, але даючы прыклад стаду;
4 і калі зьявіцца Найвышэйшы Пастыр, дастанеце вянок славы, што ня вяне.
5 Таксама й вы, малодшыя, будзьце паслухмянымі старшым; усе́-ж, падчыняючыся адзін аднаму, апране́цеся пакорнай мудрасьцяй, бо Бог супраць гордых, а пакорным ласку дае́!
6 Дык скарыцеся пад моцную руку Божую; каб узвысіла вас у свой час.
7 Усе клапоты свае́ ўскладайце на Яго; бо Ён аб вас рупіцца.
8 Будзьце цьвярозымі, чувайце, бо вораг ваш, дябал, як ле́ў рыкаючы ходзіць, шукаючы, каго праглынуць.
9 Станьце насупраць яму цьвёрдыя ве́раю, ве́даючы, што гэткія-ж мучэньні здараюцца і з братамі вашымі ў сьве́це.
10 Бог жа ўсякае ласкі, Каторы паклікаў вас да ве́чнае славы свае́й у Хрысьце́ Ісусе, няхай сам, пасьля нядоўгае мукі вашае, удасканаліць вас, няхай угрунтуе, няхай умацуе, няхай зробіць непарушнымі.
11 Яму слава і сіла на ве́кі вякоў. Амін.
12 Гэтае коратка напісаў я праз Сілуана, ве́рнага, як думаю, брата вашага, каб запэўніць вас, заклікаючы і сьве́дчачы, што запраўдная ласка Божая тая, у якой вы стаіцё.
13 Вітае вас выбраная з вамі (царква) ў Вавілёне і Марк, мой сын.
14 Прывітайце адзін аднаго пацалункам любві. Мір вам усім, каторыя ў Хрысьце́ Ісусе. Амін.
1 Сымон Пётра, слуга і апостал Ісуса Хрыста, да тых, што прынялі з намі роўна дарагую ве́ру па праўдзе Бога нашага і Збавіцеля Ісуса Хрыста:
2 ласка і мір вам няхай памножыцца ў пазнаньні Бога і Ісуса, Госпада нашага.
3 Як Божаю сілай Яго даравана нам усё патрэбнае дзеля жыцьця й пабожнасьці, праз пазнаньне Паклікаўшага нас славаю і цнато́ю,
4 якімі дараваны нам найвялікшыя і дарагія абяцаньні, каб праз іх сталіся вы ўдзе́льнікамі Божае прыроды, ухіліўшыся ад тле́ньня ў пажаданьні, што ў сьве́це,
5 дык вы, прыкладаючы да гэтага ўсё стараньне, пакажыце ў ве́ры вашай цнату́, у цнаце́-ж розум,
6 у розуме стрыманасьць, у стрыманасьці цярплівасьць, у цярплівасьці пабожнасьць,
7 у пабожнасьці браталюбства, а ў браталюбстве любоў.
8 Калі гэтае ў вас ёсьць і памнажацца будзе, дык вы не астанецёся бязьдзе́йнымі і бяз плоду ў пазнаньні Го спада нашага Ісуса Хрысга;
9 у кім жа няма гэтага, той сьляпы, нявісны, забыўся аб ачышчэньні ране́йшых грахоў сваіх.
10 Дзеля гэтага, браты, бале́й і бале́й старайцеся рабіць цьвёрдым вашае прызваньне й выбраньне: гэтак робячы, ніколі не спаткнецёся,
11 бо гэтак адчыніцца вам вольны ўваход у ве́чнае царства Госпада нашага і збавіцеля Ісуса Хрыста.
12 Дзеля гэтага я ніколі не перастану напамінаць вам аб гэтым, хоць вы й ве́даеце гэта і ўмацованы ў гэтай праўдзе.
13 Справядлівым жа лічу, пакуль знаходжуся ў гэтай будыніне, пабуджаць вас напамінаньнем,
14 ве́даючы, што хутка пакіну гэту маю будыніну, як і Госпад наш Ісус Хрыстос мне́ адкрыў.
15 Буду-ж старацца, каб вы і пасьля майго адыходу заўсёды ўспаміналі гэтыя рэчы.
16 Бо мы абвясьцілі вам сілу й прыход Госпада нашага Ісуса Хрыста, не за міфамі йдучы, але быўшы вачавідцамі ве́лічы Яго.
17 Бо Ён прыняў ад Бога Айца чэсьць і славу, калі ад вялізарнае славы зыйшоў да Яго гэтакі голас: Гэты ёсьць Сын Мой Улю́блены, Якому спагадаю.
18 I гэты голас, як зыходзіў з не́ба, мы чулі, быўшы з Ім на сьвятой гарэ.
19 Дый маем найпэўне́йшае слова прарочае; і вы добра робіце, што зварочваецеся да яго, як да сьве́тача, што сьве́ціць у цёмным ме́сцы, пакуль не разадне́е і ня ўзыдзе дзяньніца ў сэрцах вашых,
20 ве́даючы перадусім, што ніякае прароцтва ў пісаньні ня дзе́ецца сваім уласным разьвязаньнем.
21 Бо ніколі прароцтва ня выказвалася воляй чалаве́чай, але выказвалі яго сьвятыя людзі Божыя, ве́дзеныя Духам сьвятым.
1 Былі-ж і фальшывыя прарокі ў народзе, як і ў вас будуць фальшывыя вучыцялі, якія ўвядуць згубныя гэрэзіі і, адцураўшыся адкупіўшага іх Госпада, сьцягнуць самі на сябе́ хуткую загубу.
2 I многія пойдуць сьле́дам за імі да загубы, і праз іх шлях праўды зьняважа́ны будзе.
3 I дзеля імкне́ньня да зыску будуць яны вас лавіць лісьлівымі словамі; суд ім даўно гатовы, і загуба іх ня дрэмле,
4 Бо калі не дараваў Бог ангелам, якія саграшылі, але, кінуўшы ў путы це́мры пяке́льнае, аддаў закаваць іх на суд;
5 і калі не пашкадаваў пе́ршага сьве́ту, але ў васьмёх душах захаваў Ноя, апавядальніка праўды, як навёў быў патоп на сьве́т паганых;
6 і калі ме́сты Садомскія й Гаморскія, засудзіўшы на зьнішчэньне, абярнуў у попел, як прыклад для будучых бязбожнікаў,
7 а пра́веднага Лота, стомленага распусным жыцьцём між людзьмі бязбожнымі, выбавіў, -
8 (бо гзты праведнік, жывучы між імі, з дня ў дзе́нь мучыў справядлівую душу сваю, бачучы і чуючы ўчынкі беззаконныя), -
9 дык ве́дае Госпад, як збаўляць пабожных ад спакушэньня, а няправедных захоўваць на дзе́нь суда дзеля пакараньня,
10 найбале́й жа тых, якія йдуць за це́лам у нячыстых пажаданьнях ды не паважаюць начальства; якія дзёрзкія, сваявольныя й не баяцца абмаўляць вышэйшых,
11 тады як і Ангелы, большыя за іх моцаю й сілаю, ня выносяць на іх перад Госпадам дакараючага суда.
12 Яны, як бязмоўныя жывёлы прыродныя, народжаныя на ловы й у́бой, лаюць тое, чаго не разуме́юць, і ў тле́ньні сваім вынішчаны будуць,
13 і заплату дастануць за няпраўду. Бо за шчасьце лічаць яны штодзе́нныя раскошы; со́раматнікі й паскуднікі, яны асалоду знаходзяць у ашуканствах сваіх, банкетуючы з вамі;
14 вочы маюць поўныя юрнасьці й нясупыннага грэху; яны душы няцьвёрдыя прывабліваюць; яны маюць сэрцы, прывучаныя да нажывы: гэта сыны праклёну.
15 Пакінуўшы праведны шлях, яны зблудзілі, пайшоўшы па сьлядох Валаама, сына Васо́равага, што палюбіў заплату няправедную;
16 ён быў пакараны за сваё беззаконьне: бязмоўная асьліца, прагаварыўшы чалаве́чым голасам, затрымала шал прарока.
17 Гэта крыніцы бязводныя, аблокі, бурай ганяныя: для іх це́мра чорная наве́кі прыгатована.
18 Бо, прамаўляючы надзьмутымі й пустымі словамі, яны прынаджываюць пажаданьнямі це́ла й распустаю тых, хто ле́дзь толькі ўцёк ад зблудзіўшых;
19 яны суляць ім свабоду, а самі яны - рабы тле́ньня, бо хто кім пераможаны, той таму й раб.
20 Бо, уцёкшы ад по́шкудзі сьве́ту праз пазнаньне Госпада і Збавіцеля нашага Ісуса Хрыста, ізноў, заблутаўшыся, паддаюцца ёй, дык апошяе для іх горш за пе́ршае:
21 бо ле́пей бы ім не пазнаць шляху праўды, чым, пазнаўшы, адвярнуцца ад пераданае ім сьвятое за́паведзі.
22 Бо з імі сталася паводле справядлівай прыказкі: сабака варочаецца да бляво́ціны свае́й, а вымытая сьвіньня - валяцца ў брудзе.
1 Гэта ўжо другое пасланьне пішу да вас, умілаваныя; у іх напамінаньнем пабуджаю чыстую думку вашую,
2 каб вы памяталі словы, ране́й сказаныя сьвятымі прарокамі, і запаведзь Госпада й Спаса ад Апосталаў нашых,
3 ве́даючы перадусім тое, што ў апошнія дні зьявяцца ла́яльнікі, што ходзяць водле пажаданьняў сваіх,
4 і скажуць: гдзе абяцаньне прыходу Яго? бо ад часоў, як сталі паміраць бацькі, усё гэтак астае́цца ад пачатку стварэньня.
5 Бо тыя, што думаюць гэтак, ня ве́даюць, што словам Божым нябёсы былі здаўна, а зямля з вады й праз ваду паўстала,
6 дзеля таго тагачасны сьве́т загінуў, затоплены вадою,
7 а сягоньняшнія нябёсы й зямля, тым жа словам утрымліваныя, захоўваюцца для агню на дзе́нь суда й загубы людзе́й бязбожных.
8 Ды тое не павінна быць скрыта ад вас, умілаваныя, што ў Госпада адзін дзе́нь, як тысяча гадоў, і тысяча гадоў, як адзін дзе́нь.
9 Не марудзіць Госпад з абяцаным, як гэта некаторыя за маруднасьць уважаюць, але доўга це́рпіць нас, ня хочучы, каб не́хта загінуў, але каб усе́ прыйшлі да пакаяньня.
10 Прыйдзе-ж дзе́нь Гасподні, як злодзей уначы, і тады нябёсы з шумам пройдуць, распаленыя-ж стыхіі разбурацца, а зямля і ўсе́ дзе́лы на ёй згараць.
11 Калі так усё гэтае разбурыцца, то якімі трэба быць у сьвятым жыцьці і пабожнасьці вам,
12 што чакаеце й жада́еце прыходу дня Божага, калі нябёсы, палане́ючы, рухнуць, і разгарэўшыяся стыхіі растопяцца?
13 Мы-ж чакаем паводле Яго абяцаньня новага не́ба й новае зямлі, на якіх праўда жыве́.
14 Дык, умілаваныя, чакаючы гэтага, пастарайцеся зьявіцца ў міры перад Ім неапаганенымі і бяз сказы,
15 а доўгацярплівасьць Госпада нашага ўважайце за збаўле́ньне, як і ўмілаваны брат наш Паўла, па дадзенай яму мудрасьці, напісаў вам,
16 як ён кажа аб гэтым і ў-ва ўсіх пасланьнях, у якіх ёсьць дзе-што незразуме́лае, што не́вукі і неўгрунтаваныя на ўласную сваю загубу перакручваюць, як і другія Пісаньні.
17 Дык вы, умілаваныя, як ужо папярэджаныя, сьцеражыцеся, каб вам не захапіцца блудам бязбожнікаў ды не адпасьці ад свайго ўмацаваньня,
18 але ўзрастайце ў ласцы й пазнаньні Госпада нашага і Збавіцеля Ісуса Хрыста. Яму слава й сягоньня, і ў дзе́нь ве́чны. Амін.
1 Аб тым, што было ад пачатку, што мы чулі, што бачылі сваімі вачыма, што разглядалі і да чаго датыкаліся рукі нашыя, аб Слове жыцьця, -
2 (бо жыцьцё зьявілася, і мы бачылі і сьве́дчым і абвяшчаем вам гэтае ве́чнае жыцьцё, якое было ў Айца і зьявілася нам),
3 аб тым, што мы бачылі і чулі, абвяшчаем вам, каб і вы ме́лі лучнасьць з намі; а нашая лучнасьць - з Айцом і Сынам Яго Ісусам Хрыстом.
4 I гэтае пішам вам, каб радасьць ваша была поўная.
5 I вось тое абвяшчэньне, якое мы чулі ад Яго і абвяшчаем вам: Бог ёсьць сьвятло́, і няма ў Ім жаднае це́мры.
6 Калі мы кажам, што маем лучнасьць з Ім, а ходзім у це́мры, дык манім і ня робім па праўдзе;
7 а калі ходзім у сьвятле́, як Ён у сьвятле́, дык маем лучнасьць міжы сабою, і кроў Ісуса Хрыста, Сына Ягонага, ачышчае нас ад усякага грэху.
8 Калі кажам, што ня маем грэху, - ашуківаем самых сябе́, і няма́ ў нас праўды.
9 Калі вызнаём грахі нашыя, дык Ён - ве́рны і справядлівы, каб дараваць нам грахі нашыя і ачысьціць нас ад усякае няпраўды.
10 Калі кажам, што мы не саграшылі, дык робім ілжывым Яго, і няма́ ў нас слова Ягонага.
1 Дзе́ткі мае́! пішу вам гэтае, каб вы не грашылі, а калі бы хто саграшыў, дык маем Заступніка перад Айцом, Ісуса Хрыста, Праведніка;
2 Ён ёсьць зьмілаваньне за грахі нашыя, і ня толькі за нашыя, але й за грахі ўсяго сьве́ту.
3 А што мы пазналі Яго, даве́дываемся з таго, што выпаўняем за́паведзі Яго.
4 Хто кажа: я пазнаў Яго, але за́паведзяў Яго не выпаўняе, той брахун, і няма ў ім праўды;
5 а хто выпаўняе слова Яго, у тым запраўды любоў Божая завяршылася: з гэтага пазнаём, што мы ў Ім.
6 Хто кажа, што ў Ім прабывае, той павінен хадзіць так, як Ён хадзіў.
7 Браты! ня новую запаведзь пішу вам, але запаведзь старадаўную, якую вы ме́лі ад пачатку: запаведзь старадаўная ёсьць слова, якое вы чулі ад пачатку.
8 Зноў жа і новую запаведзь пішу вам, што праўдзіва і ў Ім, і ў вас: што праходзе це́мра, і праўдзівае сьвятло сьве́ціць ужо.
9 Хто кажа, што ён у сьвятле́, а ненавідзіць брата свайго, той у це́мры дагэтуль.
10 Хто любіць брата свайго, той прабывае ў сьвятле́, і няма ў ім спакушэньня;
11 а хто ненавідзіць брата свайго, той у це́мры знаходзіцца і ў це́мры ходзіць ды ня ве́дае, куды йдзе́, бо це́мра вочы яму асьляпіла.
12 Пішу вам, дзеткі, што дараваны вам грахі дзеля іме́ньня Яго.
13 Пішу вам, айцы, бо вы пазналі Істнуючага ад пачатку. Пішу вам, дзяцюкі, бо вы перамаглі злога. Пішу вам, падросткі, бо вы пазналі Айца.
14 Я напісаў вам, айцы, бо вы пазналі Беспачатнага. Я напісаў вам, дзяцюкі, бо вы дужыя, і слова Божае трывае ў вас, і вы перамаглі злога.
15 Ня любе́це сьве́ту, ні таго, што ў сьве́це. Хто любіць сьве́т, у тым няма любві Айца.
16 Бо ўсё, што ў сьве́це: пажаданьне це́ла, пажаданьне вачэй і пыха жыцьцёвая, - ня ёсьць ад Айца, але ад гэтага сьве́ту.
17 I сьве́т праходзе, і пажаданьне яго, а хто выпаўняе волю Божую, той трывае даве́ку.
18 Дзе́ці! Апошняя гадзіна! I, як вы чулі, што прыйдзе антыхрыст, а цяпер зьявілася многа антыхрыстаў, дык мы і пазнае́м з гэтага, што настала апошняя гадзіна.
19 Яны выйшлі спаміж нас, але ня былі з нашых; бо, каб яны былі з нашых, дык асталіся-б з намі; але яны выйшлі, каб выявілася, што ня ўсе́ з нашых.
20 Дый вы маеце памазаньне ад Сьвятога і ве́даеце ўсё.
21 Я напісаў вам не затым, што вы ня ве́далі-б праўды, але затым, што вы ве́даеце яе́, дый што ўсякая ілжа не ад праўды.
22 Хто брахун, калі ня той, хто адкідае, што Ісус ёсьць Хрыстос? Гэта - антыхрыст, які адкідае Айца і Сына.
23 Усякі, хто адкідае Сына, ня мае і Айца.
24 Дык што́ вы чулі ад пачатку, тое няхай і прабывае ў вас; калі прабывацьме ў вас тое, што́ вы чулі ад пачатку, то й вы прабываць будзеце ў сыне і Айцу.
25 І вось гэтае абяцаньне, якое Ён абяцаў нам, ёсьць жыцьцё ве́чнае.
26 Гэта я напісаў вам аб тых, што зводзяць вас.
27 Дый памазаньне, якое вы дасталі ад Яго, у вас прабывае, і вы ня маеце патрэбы, каб хто вучыў вас; але, як гэтае самае памазаньне вучыць вас аб усім, а яно праўдзівае і не манлівае, дык, як яно навучыла вас, у тым прабывайце.
28 Дык вось, дзе́ткі, прабывайце ў Ім, каб, як Ён зьявіцца, ме́ць нам адвагу й не асароміцца перад Ім у прыход Ягоны.
29 Калі вы ве́даеце, што Ён праведнік, дык ве́дайце й тое, што ўсякі, хто праўду робе, ад яго народжаны.
1 Глядзе́це, якую любоў даў нам Аце́ц, каб нам называцца Дзяцьмі Божымі. Сьве́т затым ня ве́дае вас, што не пазнаў Яго.
2 Умілаваныя! мы цяпер дзе́ці Божыя, але яшчэ ня выявілася, што́ мы будзем. Ве́даем толькі, што, калі выявіцца, дык будзем падобныя да Яго, бо ўгле́дзім Яго, як Ён ёсьць.
3 I ўсякі, хто мае гэту надзе́ю на Яго, ачышчае сябе́, бо Ён чысты.
4 Усякі, хто робіць грэх, робіць і беззаконьне, і грэх ёсьць беззаконьне.
5 I вы ве́даеце, што Ён зьявіўся дзеля таго, каб узяць грахі нашыя, і што ў Ім няма грэху.
6 Усякі, хто ў Ім прабывае, не грашыць; усякі, хто грашы́ць, ня бачыў Яго і не пазнаў Яго.
7 Дзе́ткі! няхай ніхто вас ня зводзіць. Хто робіць праўду, той праведны, як і Ён праведны.
8 Хто робіць грэх, той ад д'ябла, бо ад пачатку д'ябал грашыць. Дзеля гэтага і зьявіўся Сын Божы, каб зьніштожыць дзе́ла д'яблавае.
9 Усякі, наро́джа́ны ад Бога, грэху ня робіць, бо насе́ньне Яго прабывае ў ім, і ня можа грашы́ць, бо народжаны ад Бога.
10 Дзе́ці Божыя і дзе́ці д'яблавы пазнаюцца гэтак: кожын, хто ня робіць праўды, ня ёсьць ад Бога, таксама як і той, хто ня любіць брата свайго.
11 Бо гэткае ёсьць абвяшчэньне, што вы чулі ад пачатку: каб мы любілі адзін аднаго, -
12 ня гэтак, як Каін, што быў ад ліхога й забіў свайго брата. А за што забіў яго? За тое, што ягоныя ўчынкі былі благія, а брата яго - справядлівыя.
13 Ня дзівуйцеся, браты маі, калі сьве́т ненавідзіць вас.
14 Мы ве́даем, што перайшлі ад сьме́рці ў жыцьцё, бо любім братоў; хто-ж ня любіць брата, прабывае ў сьме́рці.
15 Кожын, хто ненавідзіць брата свайго, ёсьць душагуб; а вы ве́даеце, што ніводзін душагуб ня мае жыцьця ве́чнага, у ім прабываючага.
16 У тым пазналі мы любоў, што Ён паклаў за нас душу Сваю: і мы павінны пакладаць душы свае́ за братоў.
17 А хто мае дастатак у сьве́це, але, бачучы брата свайго ў патрэбе, зачыняе ад яго сэрца свае́, - дык як прабывае ў ім любоў Божая?
18 Дзе́ткі мае́! Будзем любіць ня словам ці языком, але дзе́лам і праўдаю!
19 I гэтак пазна́ем, што мы ад праўды, і супакоім перад Ім сэрцы нашыя.
20 Бо, калі сэрца нас асуджаеі дык тым бале́й Бог, бо Бог большы за сэрца нашае і ве́дае ўсё.
21 Умілаваныя! Калі сэрца нашае не асуджае нас, дык маем адвагу перад Богам,
22 і, чаго ні папросім, дастанем ад Яго, бо выпаўняем запаведзі Яго і робім добрае прад абліччам Ягоным.
23 А запаведзь Яго тая, каб мы ве́рылі ў імя Сына Яго Ісуса Хрыста і любілі адзін аднаго, як Ён запаве́даў нам.
24 I хто захоўвае за́паведзі Яго, той прабывае ў Ім, і Ён у тым. А што ён прабывае ў нас, даве́дваемся па Духу, Якога Ён нам даў.
1 Умілаваныя! ня ўсякаму духу ве́рце, але выспрабуйце духаў, ці ад Бога яны, бо многа зьявілася на сьве́це фальшывых прарокаў.
2 Духа Божага пазнавайце з гэтага: усякі дух, які вызнае́ Ісуса Хрыста, што прыйшоў у це́ле, ёсьць ад Бога;
3 а ўсякі дух, які не вызнае́ Ісуса Хрыста, што прыйшоў у це́ле, ня ёсьць ад Бога, і гэта дух антыхрыста, аб якім вы чулі, што ён прыдзе, і цяпер ёсьць ужо ў сьве́це.
4 Дзе́ткі! вы - ад Бога і вы перамаглі іх; бо той, хто ў вас, большы за таго, хто ў сьве́це.
5 Яны ад сьве́ту, бо і гавораць ад сьве́ту, і сьве́т слухае іх.
6 Мы ад Бога: хто знае Бога, слухае нас; хто не ад Бога, той ня слухае нас. Гэтак вось і пазнае́м духа праўды і духа манлівасьці.
7 Умілаваныя! будзем любіць адзін аднаго, бо любоў ад Бога, і кожны, хто любіць, народжаны ад Бога і знае Бога.
8 Хто ня любіць, той не пазнаў Бога, бо Боґ ёсьць любоў.
9 Божая любоў да нас у тым выявілася, што Бог паслаў на сьве́т адзінароднага Сына Свайго, каб мы жылі праз Яго.
10 У тым любоў, не што мы палюбілі Бога, але што Ён палюбіў нас і паслаў Сына Свайго дзеля зьмілаваньня над грахамі нашымі. .
11 Умілаваныя! калі Бог палюбіў нас гэтак, дык і мы павінны любіць адзін аднаго.
12 Бога ніхто ніколі ня бачыў: калі-ж мы любім адзін аднаго, дык Боґ у нас прабывае, і любоў Яго дасканалая ў нас.
13 Што мы прабываем у Ім, і Ён у нас, пазнае́м па тым, што Ён даў нам ад Духа Свайго.
14 I мы бачылі й сьве́дчым, што Аце́ц паслаў Сына, Збавіцеля сьве́ту.
15 Хто вызнае́, што Ісус ёсьць Сын Божы, у тым прабывае Бог, і ён у Богу.
16 I мы пазналі любоў, якую мае да нас Бог, і паве́рылі ў яе́. Бог ёсьць любоў, і той, хто прабывае ў любві, прабывае ў Богу, і Бог у ім.
17 Любоў дасканаліцца з намі на тое, каб мы ме́лі адвагу ў дзе́нь суда, бо які Ён, гэткія й мы ў гэтым сьве́це.
18 Страху няма ў любві, але дасканалая любоў вон выганяе страх, бо ў страху ёсьць мучэньне; хто баіцца, той у любві недасканалы.
19 Мы любім Яго, бо Ён пе́рш палюбіў нас.
20