Склон, скланеньне.
Склон — гэта форма, якую набывае назоўнік у залежнасьці ад пытаньня.
Скланеньне — зьмяненьне канчаткаў назоўнікаў па склонах.
склон |
мужчынскi род |
жаночы род |
нiякi род |
назоўны |
мужчына (хто?)
ложак (што?) |
жанчына (хто?)
шафа (што?) |
дзiця (хто?)
вакно (што?) |
родны |
мужчыны (каго?)
ложка (чаго?) |
жанчыны (каго?)
шафы (чаго?) |
дзiцяцi (каго?)
вакна (чаго?) |
давальны |
мужчыну (каму?)
ложку (чаму?) |
жанчыне (каму?)
шафе (чаму?) |
дзiцяцi (каму?)
вакну (чаму?) |
вiнавальны |
мужчыну (каго?)
ложак (што?) |
жанчыну (каго?)
шафу (што?) |
дзiця (каго?)
вакно (што?) |
творны |
мужчынам (кiм?)
ложкам (чым?) |
жанчынай (кiм?)
шафай (чым?) |
дзіцем (кiм?)
вакном (чым?) |
месны |
мужчыну (-е) (пры кiм?)
ложку (пры чым?) |
жанчыне (пры кiм?)
шафе (пры чым?) |
дзiцяцi (пры кiм?)
вакне (пры чым?) |
Табліца склонаў.
1. |
Н. |
Назоўны склон |
ёсьць |
хто? |
што? |
2. |
Р. |
Родны склон |
няма |
каго? (кога?) |
чаго? (чога?) |
3. |
Д. |
Давальны склон |
даю |
каму? |
чаму? |
4. |
В. |
Вiнавальны склон |
вiню, бачу |
каго? (кога?) |
што? |
5. |
Т. |
Творны склон |
ганаруся, твару |
кім? |
чым? |
6. |
М. |
Месны склон |
знаходжуся |
па (пры) кім? |
па (пры) чым? |
7. |
К. |
Клічны склон |
клічу, зьвяртаюся |
|
|
Клічны склон — былы сёмы склон назоўнікаў. Беларуская мова захавала яго шматлікія формы: пане, браце, дружа, чытачу, народзе, суседзе, хлопча, юнача, Яне, Ігнасю, Галю, Маню. У множным ліку ўжываецца канчатак -ове: панове.
|