Ступені параўнаньня якасных прыметнікаў.
маленькі – меншы – найменшы
вялікі – большы – найбольшы
высокі – вышэйшы – найвышэйшы
нізкі – ніжэйшы – найніжэйшы
добры – лепшы – найлепшы
благі – горшы – найгоршы |
Утварэньне форм параўнаўчых ступеняў прыметнікаў.
Простая форма найвышэйшай ступені: |
|
салодкі – саладзейшы – найсаладзейшы
горкі – гарчэйшы – найгарчэйшы
прыгожы – прыгажэйшы – найпрыгажэйшы
здаровы – здаравейшы – найздаравейшы
цікавы – цікавейшы – найцікавейшы
модны – маднейшы – наймаднейшы
ёмкі – ямчэйшы – найямчэйшы |
|
|
шырокі – шырачэзны
доўгі – даўжэзны
высокі – высачэзны |
|
Кароткая форма найвышэйшай ступені: |
|
высокі – найвышшы
блізкі – найблізшы
багаты – найбагатшы
новы – найноўшы
кароткі – найкаротшы |
|
Складаная форма найвышэйшай ступені: |
|
танны – таньнейшы – самы танны
стары – старэйшы – самы стары |
|
|
шчыльны – менш шчыльны – больш шчыльны
тлусты – менш тлусты – больш тлусты
складаны – менш складаны – больш складаны
выразны – менш выразны – больш выразны
падобны – менш падобны – больш бадобны |
|
! |
1) Пры параўнаньні некаторых паняцьцяў (узросту, росту і д.п.) прыметнік ужываецца з прыназоўнікамі за, ад, над і назоўнікам у родным склоне: няма зьвера дужэйшага за лева, гарачэй ад агню, няма горшага ката над нашага брата, сястра маладзейшая за брата, ён разумнейшы за ўсіх.
2) Прыметнікам, якія ў рускай мове ўжыты ў вышэйшай ступені параўнаньня, у беларускай мове адпавядаюць толькі прыметнікі ў найвышэйшай ступені: ближайший — найбліжэйшы, легчайший — найлягчэйшы, новейший — найноўшы.
3) Прыметнік падобны дапасуецца да прыназоўніка да й назоўніка ў родным склоне: падобны да бацькі. |
Ступеняў параўнаньня ня маюць прыметнікі:
з колькасна нязьменнай якасьцю |
кволы, хлебабулачны, кiсламалочны |
з азначэньнем пасады, званьня |
старшы лейтэнант, вядучы iнжынер, навуковы супрацоўнiк |
з азначэньнем масьцi жывёл |
пярэсты, пiжасты, буланы |
з азначэньнем колеру праз адносiны да іншых прадметаў, якасна-адносныя |
рамонкавы, шыпшынавы, бэзавы, агнiсты, шэра-сiнi, цёмна-зялёны |
з формамi суб’ектыўнай ацэнкi |
драбнюткi, мiзэрны, марны |
Ня маюць формаў ацэнкі й ступеняў параўнаньня адносныя прыметнікі. Іхныя прыметы не зьмяняюцца: зрокавыя выпыты, дароўны надпiс, саламяны капялюш, парцяныя шкарпэткi, мастакоўскi талент.
|