|
Существительное в предложном падеже.
В единственном числе:
скланеньне
(склонение) |
аснова
(основа) |
прыклады
(примеры) |
канчатак
(окончание) |
ж.р., м.р., а.р.
на -а, -я
м.р. без канчатку,
н.р. на -а, -о,
-е, -ё
ж.р. без канчатку
|
цьвёрдая |
у вадзе, у лесе, у краме, у сьвеце |
-е |
зацьвярдзелая |
на вулiцы, на Нарачы, у гаражы, на моры, у бары, ! на гарэ |
-ы
-э ! |
на г, к, х |
у дарозе, на лузе, у гаросе, на падлозе,
на рагу, у банку, на ручнiку
! у руцэ, ! на шчацэ, ! на вопратцы |
-е
-у
-э (-ы) ! |
мяккая |
у пачакальнi, у лазьнi, у цырульнi,
у майстэрнi, на ветразi |
-i |
рознаскланяльныя |
|
у немаўляцi, у дзiцяцi, у кураняцi,
у казьляняцi, у iменi, на стрэменi |
назвы асобаў (людзi, iмёны, прозьвiшчы) |
цьвёрдая, зацьвярдзелая
i на г, к, х |
пры Мiшу, пры беларусу, пры Смолiчу, на Барысе, пры Пётру, пры Iване, пры Алегу |
-у
-е |
мяккая |
пры цесьцю, пры Мiкалаю Таўгеню,
пры вучню, ! пры Сьмiрнове |
-ю
-е ! |
! |
ж.р. на -а |
-га > -зе
-ха > -се
-ка > -цэ (-цы) |
Нямiга — на Нямiзе, Прага — у Празе
страха — на страсе, эпоха — аб эпосе
рака — на рацэ, горка — на горцы |
м.р. i ж.р.
на -а |
-да > -дзе
-та > -це |
маруда — пры марудзе, Канада — у Канадзе
Мiкiта — пры Мiкiце, сiрата — аб сiраце |
н.р. на -о |
-до > -дзе |
гняздо — у гнязьдзе |
м.р.
без канчатку |
-т > -це
-д > -дзе
-г > -зе
-х > -се
-й > -i |
быт — у быце, брат — пры браце
чарод — у чарадзе, агарод — у агародзе
бераг — на беразе, парог — на парозе
кажух — у кажусе, гарох — у гаросе
гай — у гаi, Кiтай — у Кiтаi, напой — у напоi |
! |
1) При употреблении предложного падежа нередко возникает путаница в выборе окончания -у или -е. Вариант окончания зависит от твёрдости или мягкости основы, от ударения. Иногда здесь имеет значение и предлог. Например: пры мужчыну, сыну, тэхнiку, Iвану; на сыне матчына бласлаўленьне; на рагу вуліцы, НО! на розе каровы.
2) Названия лиц (люди, имена, фамилии) с мягкой основой имеют окончание -ю: вучань — пры вучню, Коля — пры Колю.
3) Если в существительном женского рода с основой на к окончание находится под ударением, то в предложном падеже к переходит в ц с окончанием -э: шчака — на шчацэ, мука — у муцэ, рука — у руцэ. В остальных случаях — с окончанием -ы: праца — на працы, сумка — у сумцы, сьцежка — на сьцежцы. |
Во множественном числе:
скланеньне
(склонение) |
аснова
(основа) |
прыклады
(примеры) |
канчатак
(окончание) |
ж.р., м.р., а.р.
на -а, -я
м.р. без канчатку,
н.р. на -а, -о,
-е, -ё
ж.р. без канчатку
|
мяккая |
у сем’ях, у вiшнях, у землях, пры судзьдзях (-ёх), у струменях, у палях, пры вучнях, у агнях, у касьцях, пры сьвекрывях |
-ях (-ёх) |
цьвёрдая,
зацьвярдзелая
i на г, к, х |
пры дзяўчатах, у дарогах, на вiдэльцах, на берагах (-ох), пры бацьках, аб калегах, у гарадах (-ох), на сталах, пры братах (-ох), у сёлах, у дажджах, у вачах (-ох), у вушах (-ох), у начах, па начох |
-ах (-ох) |
рознаскланяльныя |
|
пры дзецях, пры iмёнах, пры плямёнах, пры кацянятах, пры птушанятах |
-ах, -ях |
|