Лад мовы
Грамматика
 

Существительное в предложном падеже.

В единственном числе:

скланеньне
(склонение)
аснова
(основа)
прыклады
(примеры)
канчатак
(окончание)

ж.р., м.р., а.р.
на -а, -я

м.р. без канчатку,
н.р. на -а, -о,
-е, -ё

ж.р. без канчатку

цьвёрдая у вадзе, у лесе, у краме, у сьвеце
зацьвярдзелая на вулiцы, на Нарачы, у гаражы, на моры, у бары, ! на гарэ
!
на г, к, х у дарозе, на лузе, у гаросе, на падлозе,
на рагу, у банку, на ручнiку
! у руцэ, ! на шчацэ, ! на вопратцы


() !
мяккая у пачакальнi, у лазьнi, у цырульнi,
у майстэрнi, на ветразi
-i
рознаскланяльныя   у немаўляцi, у дзiцяцi, у кураняцi,
у казьляняцi, у iменi, на стрэменi
назвы асобаў (людзi, iмёны, прозьвiшчы) цьвёрдая, зацьвярдзелая
i на г, к, х
пры Мiшу, пры беларусу, пры Смолiчу, на Барысе, пры Пётру, пры Iване, пры Алегу
мяккая пры цесьцю, пры Мiкалаю Таўгеню,
пры вучню, ! пры Сьмiрнове

!

! ж.р. на -га > -зе
-ха > -се
-ка > -цэ (-цы)
Нямiга — на Нямiзе, Прага — у Празе
страха — на страсе, эпоха — аб эпосе
рака — на рацэ, горка — на горцы
м.р. i ж.р.
на
-да > -дзе
-та > -це
маруда — пры марудзе, Канада — у Канадзе
Мiкiта — пры Мiкiце, сiрата — аб сiраце
н.р. на -до > -дзе гняздо — у гнязьдзе
м.р.
без канчатку
-т > -це
-д > -дзе
-г > -зе
-х > -се
-й > -i
быт — у быце, брат — пры браце
чарод — у чарадзе, агарод — у агародзе
бераг — на беразе, парог — на парозе
кажух — у кажусе, гарох — у гаросе
гай — у гаi, Кiтай — у Кiтаi, напой — у напоi

! 1) При употреблении предложного падежа нередко возникает путаница в выборе окончания или . Вариант окончания зависит от твёрдости или мягкости основы, от ударения. Иногда здесь имеет значение и предлог. Например: пры мужчыну, сыну, тэхнiку, Iвану; на сыне матчына бласлаўленьне; на рагу вуліцы, НО! на розе каровы.
2) Названия лиц (люди, имена, фамилии) с мягкой основой имеют окончание : вучань — пры вучню, Коля — пры Колю.
3) Если в существительном женского рода с основой на к окончание находится под ударением, то в предложном падеже к переходит в ц с окончанием : шчака — на шчацэ, мука — у муцэ, рука — у руцэ. В остальных случаях — с окончанием : праца — на працы, сумка — у сумцы, сьцежка — на сьцежцы.

Во множественном числе:

скланеньне
(склонение)
аснова
(основа)
прыклады
(примеры)
канчатак
(окончание)

ж.р., м.р., а.р.
на -а, -я

м.р. без канчатку,
н.р. на -а, -о,
-е, -ё

ж.р. без канчатку

мяккая у сем’ях, у вiшнях, у землях, пры судзьдзях (-ёх), у струменях, у палях, пры вучнях, у агнях, у касьцях, пры сьвекрывях -ях (-ёх)
цьвёрдая,
зацьвярдзелая
i на г, к, х
пры дзяўчатах, у дарогах, на вiдэльцах, на берагах (-ох), пры бацьках, аб калегах, у гарадах (-ох), на сталах, пры братах (-ох), у сёлах, у дажджах, у вачах (-ох), у вушах (-ох), у начах, па начох -ах (-ох)
рознаскланяльныя   пры дзецях, пры iмёнах, пры плямёнах, пры кацянятах, пры птушанятах -ах, -ях

Вернуться назад



[Приглашение к беларускому разговору] [Скачать файлы учебника] [Беларуский алфавит]
[Произношение] [Типичные ошибки] [Грамматика] [Приветствия и пожелания]
[Читаем по-беларуски] [Созвучные слова]
[Ссылки] [Контакт]

Copyright © 2000-2003 С.Александров, Г.Мыцык
Copyright © 2000-2003 Ю.Гладкевич (рисунки)